Pamięć środowiskowa we wspomnieniach osadników na "Ziemiach Odzyskanych": = Enviromental memory in memoirs of Polish settlers in the face of Polish post-war border shifting
Gespeichert in:
Internformat
MARC
LEADER | 00000nam a2200000 cb4500 | ||
---|---|---|---|
001 | BV046244958 | ||
003 | DE-604 | ||
005 | 20200724 | ||
007 | t| | ||
008 | 191108s2018 xx ac|| |||| 00||| pol d | ||
020 | |a 9788365663863 |9 978-83-65663-86-3 | ||
020 | |a 8365663864 |9 83-65663-86-4 | ||
035 | |a (OCoLC)1127310314 | ||
035 | |a (DE-599)BVBBV046244958 | ||
040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
041 | 0 | |a pol | |
049 | |a DE-12 | ||
084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
100 | 1 | |a Praczyk, Małgorzata |d 1983- |e Verfasser |0 (DE-588)1162465697 |4 aut | |
245 | 1 | 0 | |a Pamięć środowiskowa we wspomnieniach osadników na "Ziemiach Odzyskanych" |b = Enviromental memory in memoirs of Polish settlers in the face of Polish post-war border shifting |c Małgorzata Praczyk |
246 | 1 | 3 | |a Pamięć środowiskowa |
246 | 1 | 1 | |a Enviromental memory in memoirs of Polish settlers in the face of Polish post-war border shifting |
264 | 1 | |a Poznań |b Wydawnictwo Instytutu Historii UAM |c 2018 | |
300 | |a 403 Seiten |b Illustrationen, Porträts |c 21 cm | ||
336 | |b txt |2 rdacontent | ||
337 | |b n |2 rdamedia | ||
338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
490 | 1 | |a Publikacje Instytutu Historii UAM |v 180 | |
500 | |a Literaturverzeichnis Seite 337-381 | ||
546 | |a Zusammenfassung auf Englisch | ||
650 | 0 | 7 | |a Umwelt |0 (DE-588)4061616-2 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Kollektives Gedächtnis |0 (DE-588)4200793-8 |2 gnd |9 rswk-swf |
651 | 7 | |a Deutsche Ostgebiete |0 (DE-588)4070350-2 |2 gnd |9 rswk-swf | |
653 | 0 | |a Pamięć zbiorowa / Dawne terytoria niemieckie na Wschodzie / 1945- | |
653 | 0 | |a Pamiętniki polskie / 1945- / tematy, motywy | |
653 | 0 | |a Psychologia środowiskowa / relacje osobiste / historia i krytyka | |
653 | 0 | |a Środowisko / aspekt społeczny / Dawne terytoria niemieckie na Wschodzie / 1945- | |
689 | 0 | 0 | |a Deutsche Ostgebiete |0 (DE-588)4070350-2 |D g |
689 | 0 | 1 | |a Umwelt |0 (DE-588)4061616-2 |D s |
689 | 0 | 2 | |a Kollektives Gedächtnis |0 (DE-588)4200793-8 |D s |
689 | 0 | |5 DE-604 | |
710 | 2 | |a Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu |b Instytut Historii |0 (DE-588)1023822-0 |4 isb | |
830 | 0 | |a Publikacje Instytutu Historii UAM |v 180 |w (DE-604)BV010879172 |9 180 | |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031623292&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031623292&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031623292&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Sachregister |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031623292&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031623292&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
940 | 1 | |n oe | |
940 | 1 | |q BSB_NED_20200724 | |
942 | 1 | 1 | |c 509 |e 22/bsb |g 438 |
942 | 1 | 1 | |c 900 |e 22/bsb |g 438 |
943 | 1 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-031623292 |
Datensatz im Suchindex
_version_ | 1819379118919122944 |
---|---|
adam_text | Spis treści Wstęp H Rozdział I Przyroda i pamięć w badaniach nad „Ziemiami Odzyska nymi” 49 Rozdział II Pamiętnikarstwo konkursowe i praca pamięci 93 Rozdział III Przyroda utracona 125 Rozdział IV Przyroda w drodze 179 Rozdział V Przyroda zasiedlana 245 Zakończenie — pamięć środowiskowa 321 Bibliografia 337 Spis źródeł ilustracji Indeks nazwisk Indeks elementów przyrody Summary 383 385 395 401 7
Bibliografia Źródła niepublikowane Pamiętniki Archiwum Akt Nowych w Warszawie Towarzystwo Przyjaciół Pamiętnikarstwa, Pamiętniki Ziem Za chodnich sygn. 11959, Józef Krukowski, sygn. 11962, Józef Górowski, sygn. 11962, Wojciech Suda, sygn. 11962, Walentyna Uziębło. sygn. 11962, Anna Kosel (pseud.), sygn. 11962, Zdzisław Zieniewicz. sygn. 11964, Antoni Nawrocki, sygn. 11965, Bronisław Murawski. Biblioteka Główna Uniwersytetu Szczecińskiego Konkurs niezidentyfikowany sygn. RS.363, Bronisława Smolska-Szyran. 337
Bibliografia___________________________________ Instytut Historii PAN w Warszawie Opis mojej wsi, 1948 sygn. 53. sygn. 59. sygn. 116. sygn. 223. sygn. 229. sygn. 434. sygn. 1063. sygn. 1067. sygn. 1216. sygn. 1240. sygn. 1474. Instytut Zachodni w Poznaniu Pamiętnik Osadnika Ziem Odzyskanych, 1957 sygn. P24, Aleksander Bernakiewicz. sygn. P41, Genowefa Michałowska, sygn. P56, Roman Dyszkiewicz. sygn. P62, Henryk Zudro. sygn. P72, Jerzy Kaźmierczuk. sygn. P75, Stefania Suchta. sygn. P76, Stanisław Turek, sygn. P80, Władysław Korcz, sygn. P87, Leon Kukulski, sygn. P106, Marta Balińska, sygn. P108, Stanisław Pawlus, sygn. Pill, Konstanty Stradowski. sygn. PI 12, Adam Chômiez, sygn. Pl 13, Ryszard Smaga, sygn. Pl 14, Stanisław Sala, sygn. Pl 15, Robert Ostaficzuk. sygn. Pl 18, Janina Bartosiewicz, sygn. Pl 19, Jakub Nowak. 338
Bibliografia_____ sygn. P123, Józef Majewski. sygn. P125, Józefa Nógat (pseud.). sygn. P126, Krystyna Trąbkowa. sygn. P128, Julian Lucjan Bazgier. sygn. PI30, Helena Będkowska. sygn. PI36, Tomasz Piłka. sygn. PI38, Stefan Mróz. sygn. P142, Antoni Nowak. sygn. P145, Franciszek Kurpisz. sygn. PI47, Wawrzyniec Mazij. sygn. P148, Władysława Pilak. sygn. PI50, Izabela Grdeń. sygn. PI52, Bronisława Piotrowska. sygn. PI53, Henryk Gadzinowski. sygn. P161, Danuta Czerwińska. sygn. P165, Franciszek Buchtalarz. sygn. PI66, Maciej Gryfin. sygn. P168, Wilhelmina Trylowska. sygn. PI70, Bronisław Profus. sygn. PI72, Józef Pacholak. sygn. P174, Zdzisław Olechowski. sygn. PI84, Zofia Michałkiewicz. sygn. PI87, Władysław Czajkowski. sygn. PI89, Władysław Tuszakowski. sygn. PI90, Bronisław Wiercik. sygn. PI99, Marian Siniecki. sygn. PI94, Władysław Duszenko. sygn. P206, Alfons Rusewicz. sygn. P208, Seweryna Urban. sygn. P210, Irena Szydłowska. sygn. P211, Cyryl Priebe. sygn. P214, Janina Kiepuszewska. sygn. P216, Halina Dragan. sygn. P219, Franciszek Kubiszyn. 339
Bibliografia__________________________________________________ sygn. P225, Wiktor Szawel. Książnica Pomorska im. Stanisława Staszica w Szczecinie Dzieje szczecińskich rodzin, 1970 sygn. P-14, Andrzej Kostański. sygn. P-34, Weronika Franczak, sygn. P-52, Jan Sielatycki. sygn. P-55, Edward Sokołowski, sygn. P-103, Antoni Tylko, sygn. P-132a, Roman Kucharski, sygn. P-118, Zofia Sutkowska. sygn. P-135, Sylwester Szawłowski. Dzieje szczecińskich rodzin, 1974 sygn. P-153, Zofia Sutkowska. Ośrodek Badań Naukowych im. J. Kętrzyńskiego w Olsztynie Moje życie na Warmii i Mazurach, 1964 sygn. R-l, Władysław Jawelski. sygn. R-2, Sergiusz Szachajda. sygn. R-З, Serwilan Rybacki, sygn. R-l7, Józe f Szepelski. sygn. R-23, Tadeusz Kwiatkowski, sygn. R-36, Tadeusz Oracki. sygn. R-46, Michał Sokołowski. Moje życie na Warmii i Mazurach, 1984-1985 sygn. R-804, Jan Królik, sygn. R-820, Marian będziński, sygn. R-822, Feliks Murawa. Wspomnienia dawnych mieszkańców kresów wschodnich, 1989 sygn. R-l 113, Longin Dąbrowski, sygn. R-l 115, A.R. 340
Bibliografia_______________________________________________________ sygn. R-1116, Leon Stawicki. sygn. R-1118, Helena Szyszło. sygn. R-1119, Irena Wołk-Łaniewska (Żygas). Poza konkursem sygn. R-4, Jerzy Sztumpf. Ośrodek „Karta” w Warszawie Wysiedlenie — wspólne doświadczenie narodów, 1994 sygn. AW/II/2155/P, Henryk Ogonowski, sygn. AW/II/2167/P, Lina Laudańska. sygn. AW/II/2172/P, Janusz Ragankiewicz. sygn. AW/II/2192/P, Wacław i Tekla Krajniak. sygn. AW/II/2206/P, Agnieszka Iwanczenko. sygn. AWII/2232/P, Genowefa Modrzejewska, sygn. AWII/2242/P Zygmunt Sobolewski, sygn. AWII/2261/P, Helena Abramowska. sygn. AW/II/2274/P, Helena Woroniecka. Wypędzenie ze wschodu (1939-1959) — we wspomnieniach Po laków, Niemców i innych wypędzonych, 1997 sygn. W. 16, Stanisław Jastrzębski, sygn. W.42, Olga Ristowska. sygn. W.51, Wanda Witter, sygn. W.59, Arkadiusz Sokołowski, sygn. W.60, Bolesław Rowiński, sygn. W.91, Danuta Śleszyńska, sygn. W. 101, Maria Bogusławska, sygn. W. 103, Helena Herman, sygn. W. 105, Irena Bucko, sygn. W. 119, Bronisław Kowacz, sygn. W. 125, Mieczysław Paszkowski, sygn. W. 145, Mieczysław Tankielun. sygn. W. 161, Stefan Górawski. 341
Bibliografia___________________________________________ sygn. W.173, Danuta Kotełko. sygn. W. 176, Danuta Nowak, sygn. W.208, Ryszard Bitowt. Państwowy Instytut Naukowy — Instytut Śląski w Opolu Pamiętniki trzech pokoleń mieszkańców Ziem Odzyskanych, sygn. A3156. Wol. 6, Piotr Rudnicki, sygn. A3156. Wol. 13, Antoni Wolny, sygn. A3156. Wol. 15, Helena Wojciechowska-Kozłowska, sygn. A3156. Wol. 22, Alfred Kowalski, sygn. 13156. Wol. 23, Zenon Pancewicz, sygn. A3156. Wol. 25, Maria Majkut. sygn. A3156. Wol. 46, Jan Dąbrowski, sygn. A3156. Wol. 52, Władysław Kuruś-Brzeziński. sygn. A3156. Wol. 59, Wilnianka (pseud.), sygn. A3156. Wol. 67, Jan Szozda, sygn. A3156. Wol. 84, Włodzimierz Krakowiecki. sygn. A3156. Wol. 85, Stanisław Błażejewski, sygn. A3156. Wol. 123, Romualda Grad. sygn. A3156. Wol. 124, Stanisław Bańdziak. sygn. A3156. Wol. 140, Agnieszka Iwanczenko. sygn. A3156. Wol. 152, Stefan Osienienko. sygn. A3156. Wol. 159, Czesław Kosiński, sygn. A3156. Wol. 161, Urszula Chiciak. sygn. A3156. Wol. 180, Elżbieta Gizela Erben, sygn. A3156. Wol. 187, Franciszek Kurpisz, sygn. A3156. Wol. 190, Magdalena Biernat. Zbiory autorki Pamiętnik Janiny Turek 342
Bibliografia_______________________________________________ Pozostałe źródła archiwalne Archiwum Akt Nowych w Warszawie Ministerstwo Ziem Odzyskanych Ministerstwo Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego Związek Samopomocy Chłopskiej. Zarząd Główny Archiwum Państwowe w Szczecinie Biuro Prezydialne W.R.N. w Szczecinie Urząd Wojewódzki Szczeciński Źródła publikowane Pamiętniki Awans pokolenia, red. Józef Chałasiński, Warszawa 1964. Drogi powrotu. Wspomnienia mieszkańców Pomorza Szczecińskiego, oprać. Tadeusz Białecki, Poznań 1981. Drugie pokolenie. Wspomnienia mieszkańców zachodnich i północ nych ziem Polski, oprać. Zygmunt Dulczewski, Poznań 1978. Korzenie współczesności. Pamiętniki mieszkańców Opolszczyzny, oprać. Jacek Leoński, Opole 1987. Losy Polaków wysiedlonych z Kresów Wschodnich IIRP. Przyjazd na ziemie zachodnie (1944-1945) w zapisach wspomnieniowych 40 lat później, red. Barbara Krystyna Kubis, Aleksander Woźny, Opole 2011. Mój dom nad Odrą. Pamiętniki mieszkańców środkowego Nadodrza, 1.1, oprać. Irena Solinska, Janusz Koniusz, Zielona Góra 1961. Mój dom nad Odrą. Pamiętniki mieszkańców środkowego Nadodrza, t. II, oprać. Janusz Koniusz, Zielona Góra 1965. 343
Bibliografia____________________________________________________ Mój dom nad Odrą. Pamiętniki i wspomnienia mieszkańców Ziemi Lubuskiej, t. III, oprać. Janusz Koniusz, Zielona Góra 1971. Mój dom nad Odrą. Ze wspomnień Głogowian, է. IV, oprać. Wiesław Sauter, Zielona Góra 1973. Mój dom nad Odrą. Pamiętniki i wspomnienia, t. V, oprać. Zygmunt Dulczewski, Zielona Góra 1976. Mój dom nad Odrą. Pamiętniki i wspomnienia członków organizacji młodzieżowych Ziemi Lubuskiej, t. VI, oprać. Alfred Siatecki, Zielona Góra 1983. Mój dom nad Odrą. Pamiętniki i wspomnienia mieszkańców Ziemi Lubuskiej, t. VII, oprać. Janusz Koniusz, Zielona Góra 1987. Mój dom nad Odrą. Pamiętniki osadników Ziem Zachodnich po 1945 roku, red. Beata Halicka, Kraków 2016. Nasza ziemia. Wspomnienia mieszkańców Pomorza Środkowego, red. Zygmunt Dulczewski, Jacek Leoński, Poznań 1982. Nauczyciele i uczniowie. Pamiętniki, oprać. Bronisław Gołębiowski, Warszawa 1969. Od chłopa do rolnika. Pamiętniki, red. Józef Chałasiński, Eugenia Jagiełło-Łysiowa, Warszawa 1967. Opowieści entuzjastów. Wybór prac z konkursu na pamiętnik, wspo mnienie, kronikę działacza amatorskiego ruchu artystycznego, red. Tadeusz Żeromski, Warszawa 1960. Osadnicy, oprać. Agnieszka Knyt, Warszawa 2014. Pamiętnik pokoleń, red. Mirosław Zaguła, Legnica 2016. Pamiętniki emigrantów, oprac. Kazimierz Koźniewski, Warszawa 1965. Pamiętniki mieszkańców Dolnego Śląska, oprać. Anna Kotlarska, Warszawa 1978. Pamiętniki nauczycieli. Z obozów i więzień hitlerowskich 1939-1945, oprać. Kazimierz Bidakowski, Tadeusz Wójcik, Seweryna Szmaglewska, Warszawa 1962.
Pamiętniki Opolan, red. Ryszard Hajduk, Kraków 1954. Pamiętniki osadników ziem odzyskanych, oprać. Zygmunt Dulczew ski, Andrzej Kwilecki, Poznań 1963. 344
Bibliografia____________________________________________________ Strzały o świcie, Warszawa 1962. Trudne dni. Dolny Śląsk 1945 r. we wspomnieniach pionierów, t. 3, red. Mieczysław Markowski, Wrocław 1962 Trudne dni. Wrocław 1945 t. we wspomnieniach pionierów, t. 1-2, red. Mieczysław Markowski, Wrocław 1960,1961 Tryptyk szczeciński, t. 1-3, oprać., Mariusz Czarniecki, Szczecin 1985. Und dann mußten wir rauss. Wanderungen durch das Ge dächtnis von Vertreibungen der Polen und Deutschen 1939-1949. I wtedy nas wywieźli. Wędrówki po obszarze pamięci: o wypędzeniach Polaków i Niemców, red. Wanja W. Ronge, Ewa Czerwiakowska, Berlin 2000. Tu jest mój dom. Pamiętniki z Ziem Zachodnich i Północnych, oprać. Józef Chałasiński, Bronisław Gołębiowski, Eugenia Jagiełło-Łysiowa, Francieszek Jakubczak, Warszawa 1965. Vertreibungaus dem Osten. Deutsche und Polen erinnern sich, tłum. Marta Faas, red. Hans-Jürgen Bömelburg, Robert Traba, Renate Stössinger, Olsztyn 2000. W poszukiwaniu drogi. Pamiętniki działaczy, oprać. Bronisław Gołębiowski, Warszawa 1966. Wieś polska 1939-1948. Materiały konkursowe, t. 1-4, oprać. Kry styna Kersten, Tomasz Szarota, Warszawa 1967-1971. Wspomnienia działaczy kaszubskich, oprać. Józef Pawlik, Warszawa 1973. Wspomnienia mieszkańców Pomorza Zachodniego, tom 1, W służbie polskiego morza, oprać. Tadeusz Białecki, Szczecin 1991. Wypędzeni ze Wschodu. Wspomnienia Polaków i Niemców, tłum. Justyna Górny, red. Hans-Jürgen Bömelburg, Robert Traba, Jürgen Bömelburg, Renate Stössinger, Olsztyn 2001. Wypędzone, oprać. Ewa Czerwiakowska, Warszawa 2013. Z nadodrzańskiej
ziemi. Wspomnienia szczecinian, oprać. Taduesz Białecki, Poznań 1974. 345
Bibliografia____________________________________________________ Z życia osadników na Ziemiach Zachodnich, oprać. Zygmunt Dulczewski, Andrzej Kwilecki, Warszawa 1961. Życiorysy górników, oprać. Maria Żwirska, Katowice 1949. Artykuły prasowe Bachmann Klaus, „Jahrzehntelangkonnten wir darüber nicht reden”. Deutsche und polnische Vertriebene berichten über ihre Er fahrungen, „Stuttgarter Zeitung”, 9.06.1997 Gnoiński Władysław, Gdy znowu ruszę transporty krów poniemiec kich, „Osadnik na Ziemiach Odzyskanych” nr 4/14 (1947), s. 8-9. Jesienne zwalczanie myszy, „Osadnik na Ziemiach Odzyskanych. Dwutygodnik poświęcony sprawom osadnictwa” t. 1 nr 4 (1946), s. 13-14. Uczony lubelski — naczelnym komisarzem do walki z chorobami zwierząt i roślin, „Gazeta Lubelska”, 1947 nr 51 z dnia 20.11.1947, s. 3. Schröder D„ Auf dem Herd standen noch diefürs Mittag geschälten Kartoffeln, „Märkische Oderzeitung”, 29.05.1997. Szczecin miastem... szczurów, „Kurier Szczeciński”, 1946, որ 205 z7.IX.1946, s. 4. Źródła prawne Dekret Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 7 paź dziernika 1944 r. o utworzeniu Państwowego Urzędu Repa triacyjnego. Dz. U., Nr 7, poz. 32. Dekret z dnia 24 maja 1945 r. o utworzeniu Ministerstwa Odbudowy. Dz.U., Nr 21, poz. 123. Dekret z dnia 29 października 1952 r. o prawie łowieckim, Dz.U., Nr 44, poz. 300. 346
Bibliografia____________________________________________________ Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Natural nych i Leśnictwa z dnia 6 stycznia 1995 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt, Dz.U., Nr 13, poz. 61. Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Natural nych i Leśnictwa z dnia 2 kwietnia 1998 r. zmieniające roz porządzenie w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt, Dz.U., Nr 47, poz. 298. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Reform Rolnych z dnia 10 maja 1939 r. o tępieniu gryzoniów polnych, Dz.U., Nr 47, poz. 303; Ustawa o ogólnym zarządzie kraju z 3 lipea 1883 n, § 137, Zbiór Ustaw Pruskich, s. 129. Zarządzenie Ministra Leśnictwa z dnia 26 lutego 1955 r. w przed miocie wykonania uchwały nr 75 Prezydium Rządu z dnia 29 stycznia 1955 r. w sprawie tępienia wilków, Monitor Polski, 1955, Nr 24, poz. 242. Pozostałe źródła publikowane Niemcy w Polsce 1945-1950. Wybór dokumentów,!. 3: Województwo poznańskie i szczecińskie, tłum. Zdzisław Owczarek, red. Włodzimierz Borodziej, Hans Lemberg, oprać. I wybór do kumentów Stanisław Jankowiak, Katrin Steffen, Warszawa 2001. Gierek Edward, Jaroszewicz Piotr, Do kobiet polskich. (List Edwarda Gierka i Piotra Jaroszewicza do kobiet polskich), „Pamiętnikarstwo Polskie” nr 19-22 (1-4) (1976), s. 3-4. Gierek Edward, Patriotyzm —jedność narodu — demokracja socja listyczna, „Pamiętnikarstwo Polskie” nr 23-26 (1977), s. 3-7. Narodowy Spis Powszechny z dnia 3 grudnia 1950 r. Miejsce zamiesz kania ludności w sierpniu 1939 r., Warszawa 1955. Narodowy Spis Powszechny z dnia 3 grudnia 1950 r., z. 1, Warszawa 1952.
347
Bibliografia_______________________________________________________ Powszechny sumaryczny spis ludności z dn. 14 III 946 r., Warszawa 1947. Przesiedlenie ludności polskiej z Kresów Wschodnich do Polski. 1944-1947, oprać. Stanisław Ciesielski, Jerzy Kochanowski, Włodzimierz Borodziej, Warszawa 1999. Źródła internetowe Archiwum Ziem Zachodnich i Północnych Instytutu Zachodniego, http://www.iz.poznan.pl/azzip/ (udostępniono 27.08.2018). Fundacja Borussia Olsztyn, http://borussia.pl/ (udostępniono 27.08.2018). Fundacja Krzyżowa, http://www.krzyzowa.org.pl/pl/ (udostęp niono 27.08.2018). Informacje o Muzeum Regionalnym — Cedyński Ośrodek Kul tury i Sportu http://ckcedynia.pl/muzeum/8-muzeum/208-muzeum-regionalne-3 (udostępniono 27.08. 2018). Klub Nowodworski, http://www.klubnowodworski.pl/ (udostęp niono 27.08.2018). Ośrodek Badań naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego http://www.obn.olsztyn.pl/indexl.php?id=o_nas/o_nas (udostęp niono 27.08.2018) Voosen Paul, Atomie bombs and oil addiction herald Earth’s new epoch. The Anthropocene, https://www.sciencemag. org/news/2016/08/atomic-bombs-and-oil-addictionherald-earth-s-new-epoch-anthropocene (udostępniono 27.08.2018) 348
Bibliografia_____________________________________________________ Opracowania A Companion to Cultural Memory Studies, red. Astrid Eril, Ansgar Nünning, Berlin — New York 2010. Agamben Giorgio, Homo sacer. Suwerenna władza i nagie życie, tłum. Mateusz Salwa, Warszawa 2008. Ahonen Pertti, Corni Gustavo, Kochanowski Jerzy, Schulze Rainer, Stark Tamás, Stelzl-Marx Barbara, People on the Move, Oxford — New York, 2008. Alexandrowicz Stanisław, Olejnik Karol, Charakterystyka polskiego teatru działań wojennych, „Studia i Materiały do Historii Wojskowości”, t. 26 (1983), s. 41-54. Andrusieczko Piotr, „Polski las” schronieniem Ukraińskiej Powstań czej Armii, [w:] Las w kulturze polskiej, t. 1, red. Wojciech Łysiak, Poznań 2000, s. 105-112. Angutek Dorota, Kulturowe wymiary krajobrazu. Antropologiczne studium recepcji przyrody na prowincji. Od teorii do empirii, Poznań 2013. Assmann Aleida, Między historię a pamięcią. Antologia, red. Mag dalena Saryusz-Wolska, Warszawa 2013. Assmann Aleida, Przestrzenie pamięci. Formy i przemiany pamięci kulturowej, tłum. Piotr Przybyła, [w:] Pamięć zbiorowa i kul turowa. Współczesna perspektywa niemiecka, red. Magdalena Saryusz-Wolska, Kraków 2009, s. 101-142. Assmann Jan, Pamięć kulturowa. Pismo, zapamiętywanie i polityczna tożsamość w cywilizacjach starożytnych, tłum. Anna Kryczyńska-Pcham, Warszawa 2008. Assmann Jan, Pamięć zbiorowa i tożsamość kulturowa, tłum. Stefan Dyroff, Rafał Żytyniec, „Borussia” nr 29 (2003), s. 11-16. Assorodobraj-Kula Nina, Żywa historia. Świadomość historyczna: symptomy i propozycje badawcze, „Studia Socjologiczne” t.
9, nr 2 (1963), s. 5-45. Aust Martin, Polska obsesja historyczna? Jak „histoire croisée” і komparatystyka pozwalają zrewidować pewien stereotyp, tłum. 349
Bibliografia________________________________________________________ Justyna Górny, [w:] Historie wzajemnych oddziaływań, red. Robert Traba, Berlin-Warszawa 2014, s. 48-63. Baczko Bronisław, Wyobrażenia społeczne. Szkice o nadziei i pamięci zbiorowej, tłum. Małgorzata Kowalska, Warszawa 1994. Bakke Monika, Bio-transfiguracje. Sztuka i estetykaposthumanizmu, Poznań 2010. Bakuła Bogusław, Kolonialne i postkolonialne aspekty polskiego dyskursu kresoznawczego (zarys problematyki), „Teksty Drugie” nr 6 (2006), s. 11-33. Bakuła Bogusław, Z kresów na kresy (powojenna powieść o kresach zachodnich), „Kresy” nr 26 (1996), s. 142-154. Banasiak Stefan, Działalność osadnicza Państwowego Urzędu Repa triacyjnego na Ziemiach Odzyskanych w latach 1945-1947, Poznań 1963. Banasiak Stefan, Osadnictwo na ziemiach zachodnich i północ nych w latach 1945-1950, Warszawa-Poznań 1965. Banasiak Stefan, Przesiedlenie Niemców z Polski w latach 1945-1950, Łódź 1968. Baratay Éric, Zwierzęcy punkt widzenia. Inna wersja historii, tłum. Paulina Tarasewicz, Gdańsk 2014. Baratay Éric, Zwierzęta w okopach: zapomniane historie, tłum. Barbara Brzezicka, Gdańsk 2017. Barez Anna, Realizm ekologiczny. Od ekokrytyki do zookrytyki w li teraturze polskiej, Katowice 2016. Basic environmental history, red. Mauro Agnoletti, Simone Neri Semeri, New York 2016. Beauvois Daniel, PamiętnikarzePobcy na Kresach, tłum. Wojciech Bońkowski, „Przegląd Wschodni” է. VII, nr 25 (2000), s. 185-204. Beauvois Daniel, Trójkąt ukraiński. Szlachta, carat i lud na Wo łyniu, Podolu i Kijowszczyźnie 1793-1914, tłum. Krzysztof Rutkowski,
Lublin 2016. Belzyt Leszek, Między Polską a Niemcami. Weryfikacja narodowo ściowa i jej następstwa na Warmii, Mazurach i Powiślu w la tach 1945-1960, Toruń 1998. 350
Bibliografia____________________________________________________ Białecki Tadeusz, Czterdzieści lat konkursu „Dzieje szczecińskich rodzin w XX wieku”, [w:] Pamiętnikarstwo na Pomorzu Zachodnim. Czterdziestolecie konkursu „Dzieje szczecińskich rodzin”, red. Tadeusz Białecki, Szczecin 2009, s. 7-18. Białecki Tadeusz, Przesiedlenie ludności niemieckiej z Pomorza Zachodniego po II wojnie światowej, Poznań 1969. Bielik-Robson Agata, Słowo i trauma. Czas, narracja, tożsamość, „Teksty Drugie” nr 5 (2005), s. 23-34. Bińczyk Ewa, Epoka człowieka. Retoryka i marazm antropocenu, Warszawa 2018. Blackbourn David, lhe Conquest ofNature. Water, Landscape, and the Making ofModern Germany, New York — London 2016. Boomgaard Peter, Southeast Asia. An Environmental History, Santa Barbara 2007. Borysowska Agnieszka, Charakterystyka i wykorzystanie naukowe kolekcji pamiętników z konkursu „Dzieje szczecińskich rodzin w XX w.” z rękopiśmiennych zasobów Książnicy Pomorskiej, [w:] Zbiory specjalne w bibliotekach polskich: problematyka badawcza i organizacyjna, red. Agnieszka Borysowska, Szczecin 2015, s. 47-62. Braidotti Rosi, Po człowieku, tłum. Joanna Bednarek, Aleksandra Kowalczyk, Warszawa 2014. Braudel Fernand, Morze Śródziemne i świat śródziemnomor ski w epoce Filipa II, t. 1, tłum. Tadeusz Mrówczyński i Ma ryna Ochab, Gdańsk 1976. Brencz Andrzej, Konkursy pamiętnikarskie Instytutu Zachod niego w Poznaniu, „Pamiętnikarstwo Polskie” nr 3-4 (1973), s. 183-190. Brencz Andrzej, Niemieckie wiejskie cmentarze jako element kra jobrazu kulturowego środkowego Nadodrza, [w:] Wspólne dziedzictwo? Ze
studiów nad stosunkiem do spuścizny kultu rowej na Ziemiach Zachodnich i Północnych, red. Zbigniew Mazur, Poznań 2000, s. 287-305. 351
Bibliografia Brencz Andrzej, Oswajanie niemieckiego dziedzictwa kulturo wego, [w:] Wokół niemieckiego dziedzictwa kulturowego na Ziemiach Zachodnich i Północnych, red. Zbigniew Mazur, Poznań 1997, s. 191-216. Bruno Andy, Nature of Soviet Power. An Arctic Environmental History, Cambridge 2017. Buell Lawrence, Uses and Abuses of Environmental Memory, [w:] Contesting Environmental Imaginaries. Nature and Counternature in a Time of Global Change, red. Steven Hartman, Leiden 2017, s. 93-116. Bugajewski Maciej, Saryusz-Wolska Magdalena, Praca pamięci, [w:] Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci, red. Magdalena Saryusz-Wolska, Robert Traba, współprac. Przemysław Cza pliński, Joanna Kalicka, Warszawa 2014, s. 393-396. Buławski Rajmund, I Sesja Rady Naukowej dla Zagadnień Ziem Odzyskanych, 30 VII-1 VIII 1945 r. z. 2: Problemy osadniczo-przesiedleńcze ziem odzyskanych, Kraków 1945. Burszta Józef, Etnografia polska a Ziemie Zachodnie, „Lud” t. 55 (1971), s. 15-28. Burszta Józef, Jasiewicz Zbigniew, Zderzenie kultur na Ziemiach Zachodnich i Północnych w świetle materiałów we wsi ko szalińskiej, „Polska Sztuka Ludowa” nr 4 (1962), s. 197-220. Burszta Józef, Kategorie ludności i ich typ kulturowy, [w:] Przemiany społeczne na Ziemiach Zachodnich, red. Władysław Markie wicz, Paweł Rybicki, Poznań 1967, s. 132-177. Burszta Józef, O badaniach przeobrażeń kulturowych wsi, [w:] Stare i nowe w kulturze wsi koszalińskiej, red. Józef Burszta, Poznań 1964, s. 5-15. Burszta Józef, Tradycja i postęp w kulturze rolniczej, [w:] Stare i nowe w kulturze wsi koszalińskiej, red. Józef Burszta,
Poznań 1964, s. 16-49. Burt Jonathan, Szczur, tłum. Andrzej Leśniak, Kraków 2006. Caruth Cathy, Unclaimed Experience. Trauma, Narrative, and History, Baltimore 2016. 352
Bibliografia________________________________________________________ Certeau Michel de, Wynaleźć codzienność, է. 1: Sztuki działania, tłum. Katarzyna Thiel-Jańczuk, Kraków 2008. Chałasiński Józef, Drogi awansu społecznego robotnika. Studjum oparte na autobiografiach robotników, Poznań 1931. Chałasiński Józef, Świat życia, pracy i dążeń kół młodzieży wiejskiej, Warszawa 1938. Cieński Andrzej, Z dziejów pamiętników w Polsce, Opole 2002. Cronon William, Changes in the Land. Indians, Colonists, and the Ecology of New England, New York 1983. Cronon William, Natures Metropolis. Chicago and the Great West, New York 1997. Crosby Alfred, The Columbian Exchange. Biological and Cultural Consequences of 1492, Westport 1972. Crutzen Paul, Geology ofMankind, „Nature” nr 415/23 (2002), s. 23. Crutzen Paul, Stoermer Eugene E, The Anthropocene, „Global Change Newsletter” nr 41 (2000), s. 17-18. Czapliński Przemysław, Przemieszczenia. O powojennej prozie chłopskiej, [w:] Migracyjna pamięć, wspólnota, tożsamość, red. Roma Sendyka, Tomasz Sapota, Ryszard Nycz, Warszawa 2016, s. 189-205. Czarnowski Stefan, Kultura, Warszawa 1946. Czarnowski Stefan, Społeczeństwo-kultura. Prace z socjologii i hi storii kultury, Warszawa-Poznań 1939. Czarnuch Zbigniew, Oswajanie krajobrazu. Polscy osadnicy w do rzeczu dolnej Warty, [w:] Wokół niemieckiego dziedzictwa kulturowego na Ziemiach Zachodnich i Północnych, red. Zbigniew Mazur, Poznań 1997, s. 169-190. Czas przekraczania granic. Antologia Borussii 1990-2015, red. Iwona Liżewska, Kazimierz Brakoniecki, Robert Traba, Warszawa — Olsztyn 2015. Czermińska
Małgorzata, Świadectwo, ślad i milczenie wobec do świadczenia historii, [w:] Teraźniejszość i pamięć przeszłości. Rozumienie historii w literaturze polskiej XX i XXI wieku, red. Hanna Gosk, Andrzej Zieniewicz, Warszawa 2007, s. 87-100. 353
Bibliografia____________________________________________________ Czerniakiewicz Jan, Repatriacja ludności polskiej z ZSRR. 1944-1948, Warszawa 1987. Czubiński Antoni, Instytut Zachodni. 1944-1986, Poznań 1987. Czubiński Zygmunt, O pierwotnej szacie roślinnej Pomorza Zachod niego, jej badaniu i ochronie, [w:] Pomorze Zachodnie. Nasza ziemia ojczysta, red. Kazimierz Śląski, Poznań 1960, s. 39-59. Czyżewski Marek, Repatrianci i wypędzeni. Wzajemne uprzedze nia w relacjach biograficznych, [w:] Biografia i wojna. Metoda biograficzna w badaniu procesów społecznych, red. Renata Dopierała, Katarzyna Waniek, Łódź 2016, s. 219-235. Ćwiek-Rogalska Karolina, Zapamiętane w krajobrazie. Krajobraz kulturowy czesko-niemieckiego pogranicza w czasach prze mian, Warszawa 2017. Demangeon Albert, Febvre Lucien, Le Rhin. Problèmes d’histoire et d’économie, Paris 1935. Diamond Jared M., Strzelby, zarazki, maszyny. Losy ludzkich społe czeństw, tłum. Marek Konarzewski, Warszawa 2012. Die Oder als Kulturlandschaft. Über Geschichte und Alltag in der deutsch-polnischen Grenzregion — Odra jako krajobraz kulturowy. Historia i codzienność na polsko-niemieckim pograniczu, red. Reinhard Schmook, Stanisław Horoszko, Bernhard Müller, Szczecin 1998. Die Vertreibung der Deutschen aus dem Osten. Ursachen, Ereignisse, Folgen, red. Helmutih Auerbach, Wolfgang Benz, Frankfurt am Main 1995. Dobrostan zwierząt. Różne perspektywy, red. Hanna Mamzer, Gdańsk 2018. Dobrowolski Kazimierz, Uwagi o osadnictwie ziem zachodnich, խ:] I Sesja Rady Naukowej dla Zagadnień Ziem Odzyskanych. 30 VII-1 VIII 1945 r, z. III:
Zagadnienia ogólne osadnictwa ziem odzyskanych, Kraków 1945, s. 95-122. Doliński Wojciech, Zapisy autobiograficzne — od doświadczenia do map interpretatorów, „Przegląd Socjologii Jakościowej” t. XIII nr 3 (2017), s. 52-60. 354
Bibliografia____________________________________________________ Dolny Śląsk, ez. 1, red. Kirył Sosnowski, Mieczysław Suchocki, Poznań 1948. Dolny Śląsk, cz. 2, red. Kirył Sosnowski, Mieczysław Suchocki, Poznań-Wrocław 1948. Domańska Ewa, Historia w epoce antropocenu, tłum. Elżbieta Brzozowska, [w:] Spotkania ze światem II. Dialog polsko-francuski, red. Patrie Boucheron, Paul Gradvohl, Warszawa 2015, s. 177-189. Domańska Ewa, Historie niekonwencjonalne. Refleksja o przeszło ści w nowej humanistyce, Poznań 2006. Domańska Ewa, Nekros. Wprowadzenie do ontologii martwego ciała, Warszawa 2017. Domańska Ewa, Semiofory i pneumatofory w perspektywie biohumanistycznej. (Przypadek korzeni oddechowych Cypryśnika Błotnego), [w:] Wśród ludzi, rzeczy i znaków. Krzysztofowi Pomianowi w darze, red. Andrzej Kołakowski, Andrzej Mencwel, Jacek Migasiński, Paweł Rodak, Małgorzata Szpakowska, Warszawa 2016, s. 347-363. Domańska Ewa, Wiedza o przeszłości —perspektywy na przyszłość, „Kwartalnik Historyczny” t. CXX nr 2 (2013), s. 221-274. Dominiczak Henryk, Proces zasiedlania województwa zielonogór skiego w latach 1945-1950, Zielona Góra 1975. Drozd Roman, Droga na Zachód: osadnictwo ludności ukraińskiej na ziemiach zachodnich i północnych Polski w ramach akcji „Wisła”, Warszawa 1997. Dulewicz Jarosław, Postawy i reakcje polskiego społeczeństwa wobec zanieczyszczenia środowiska naturalnego w kraju (1971-1989), „Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały” t. 15 (2017), s. 79-96. Dziurzyński Patrycy, Osadnictwo rolne na Ziemiach Odzyskanych, Warszawa 1983. Eberhardt Piotr, Migracje polityczne na
ziemiach polskich (1939-1950), Poznań 2010. 355
Bibliografia____________________________________________________ Eberhardt Piotr, Przemieszczenia ludności na terytorium Polski spowodowane II wojną światową, Warszawa 2000. Ekobiografia Krakowa, red. Adam Izdebski, Rafał Szmytka, Kraków 2018. Eliade Mircea, Sacrum iprofanum. O istocie religijności, tłum. Ro bert Reszke, Warszawa 1999. Environmental Histories of the Cold War, red. John R. McNeill, Corinna R. Unger, Washington — Cambridge 2013. Erinnern, vergessen, verdrängen. Polnische und deutsche Erfahrun gen, red. Ewa Kobylińska, Andreas Lawaty, Wiesbaden 1998. Erll Astrid, Kultura pamięci. Wprowadzenie, tłum. Agata Teperek, red. Magdalena Saryusz-Wolska, Warszawa 2018. Faraldo José M„ Europe, Nationalism, Communism. Essays on Poland, Frankfurt am Main-New York 2008. Febvre Lucien, La terre et levolution humaine. Introduction géographique à l’histoire, Paris 1922. Fernandez-Armesto Felipe, Cywilizacje. Kultura, ambicje i prze kształcanie natury, tłum. Maria Grabska-Ryńska, Warszawa 2008. Fernandez-Armesto Felipe, Więc myślisz, że jesteś człowiekiem? Krótka historia ludzkości, tłum. Paweł Kruk, Poznań 2006. Fiedorczuk Julia, Cyborg w ogrodzie. Wprowadzenie do ekokrytyki, Gdańsk 2015 Filar Władysław, Wołyń 1939-1944. Historia, pamięć, pojednanie, Warszawa 2009. Fras Zbigniew, Materiały pamiętnikarskie w zbiorach Ośrodka Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego. Informa tor Ośrodka Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyń skiego w Olsztynie, Olsztyn 1986. Frydryczak Beata, Krajobraz. Od estetyki the picturesque do do świadczenia topograficznego, Poznań 2013. Fudge
Erica, A Left-Handed Blow: Writing the History ofAnimals, [w:] Representing Animals, red. Nigel Rothfels, Bloomington — Indianapolis 2002, s. 3-18. 356
Bibliografia____________________________________________________ Fudge Erica, Animal, London 2002. Fudge Erica., Perceiving Animals. Humans and Beasts in Early Modern English Culture, New York 2002. Fudge Erica, Pets, Stocksfield 2008. Geografia wyobrażona regionu. Literackie figury przestrzeni, red. Daniel Kalinowski, Małgorzata Mikołajczak, Adela Kuik-Kalinowska, Kraków 2014. Gerlich Halina, Obrazy świata minionego — oswajanie Ziem Za chodnich. Analiza jednego przypadku w świetle relacji auto biograficznych, „Etnografia Polska” t. XXXVIII/1-2 (1994), s. 25-50. Gerlich Marian Grzegorz, Oswajanie wsi dolnośląskiej po II wojnie światowej przez ludność polską z Kresów Wschodnich II Rzeczpospolitej, „Studia Etnologiczne i Antropologiczne” nr 12 (2012), s. 113-137. Gieba Kamila, Dyslokacja przestrzeni, dysfunkcja tożsamości. Elementy kontrdyskursu w polskiej literaturze migracyjnej (1945-1989), [w:] Migracyjna pamięć, wspólnota, tożsamość, red. Roma Sendyka, Tomasz Sapota, Ryszard Nycz, Warszawa 2016, s. 206-224. Gieba Kamila, Literatura dotycząca powojennych przesiedleń na tzw. Ziemie Odzyskane —przegląd koncepcji badawczych i próba definicji, „Zagadnienia Rodzajów Literackich” nr 2 (2016), s. 76-89. Gieba Kamila, Lubuska literatura osadnicza jako narracja założy cielska regionu, Kraków 2018. Gierszewski Stanisław, Elbląg. Przeszłość i teraźniejszość, Gdańsk 1970. Gieszczyński Witold, Państwowy Urząd Repatriacyjny w osadnictwie na Warmii i Mazurach (1945-1950), Olsztyn 1999. Glassheim Eagle, Cleansing the Czechoslovak Borderlands. Migra tion, Environment, and Health in the
Former Sudetenland, Pittsburgh 2016. 357
Bibliografia Gloger Zygmunt, Mińsk Gub., [w:] tegoż, Pisma rozproszone, t. 3: 1890-1910, red. Jarosław Ławski, Jan Leończuk, Białystok 2016, s. 387-388. Gloger Zygmunt, Trzy dni nad Szczarą i Serwetem, [w:] tegoż, Pi sma rozproszone, t. 3:1890-1910, red. Jarosław Ławski, Jan Leończuk, Białystok 2016, s. 793-798. Gluza Zbigniew, Archiwa społeczne, „Karta” nr 36 (2002), s. 140-142. Gluza Zbigniew, Odkrycie karty. Niezależna strategia pamięci, Warszawa 2012. Głowacka-Grajper Małgorzata, Społeczna i indywidualna konty nuacja pamięci ojczyzn kresowych, [w:] Pamięć utraconych ojczyzn, red. Ewa Nowicka, Aleksandra Bilewicz, Warszawa 2012, s. 155-182. Głowacka-Grajper Małgorzata, Transmisja pamięci. Działacze „sfery pamięci” i przekaz o Kresach Wschodnich we współczesnej Polsce, Warszawa 2016. Gosk Hanna, Opowieści „skolonizowanego/kolonizatora”. W kręgu studiów postzależnościowych nad literaturą polską XX i XXI wieku, Kraków 2010. Górny Maciej, Kończal Kornelia, Miejsca pamięci w Europie Środ kowo-Wschodniej, czyli o regionalnej (anty)recepcji wędru jącego pojęcia „lieu de mémoire”, [w:] Historia wzajemnych oddziaływań, red. Robert Traba, В erlin-Warszawa 2014, s. 363-386. Górny Śląsk, cz. 1, red. Kazimierz Popiołek, Stanisław Bąk, Poznań 1959. Górny Śląsk, cz. 2, red. Kazimierz Popiołek, Ludwik Brożek, Po znań 1959. Grębecka Zuzanna, Obcy w mieście. Żołnierze radzieccy w pamięci, doświadczeniu i opowieści legniczan, Kraków 2017. Grzemska Aleksandra, Szczecińskie autobiografie po(st)osiedleńcze po 1956 roku, [w:] Migracyjna pamięć, wspólnota, tożsamość, red. Roma Sendyka,
Tomasz Sapota, Ryszard Nycz, Warszawa 2016, s. 225-241. 358
Bibliografia________________________________________________________ Halbwachs Maurice, Społeczne ramy pamięci, tłum. Marcin Król, Warszawa 2008. Halicka Beata, Polski Dziki Zachód. Przymusowe migracje i kul turowe oswajanie Nadodrza 1945-1948, tłum. Aleksandra Łuczak, Kraków 2015. Haraway Donna J., When species meet, Minneapolis 2008. Hinrichsen Kerstin, Granica na Odrze i Nysie. Do Odwołania?, tłum. Patrycja Pieńkowska-Wiederkehr, [w:] Polsko-niemieckie miejsca pamięci, 1.1: Wspólne / Oddzielne, red. Robert Traba, Hans Henning Hahn, współpr. Maciej Górny, Kornelia Kończal, tłum. Patrycja Pieńkowska-Wiederkehr, Warszawa 2015, s. 462-480. Historia środowiskowa Zagłady, „Teksty Drugie” nr 2 (2017). Historia w kontekście posthumanistyki, „Historyka. Studia Meto dologiczne” nr 45 (2015). Historie, społeczeństwa, przestrzenie dialogu. Studia postzależnościowe w perspektywie porównawczej, red. Hanna Gosk, Dorota Kołodziejczyk, Kraków 2014. Holzer Jerzy, Europa zimnej wojny, Kraków 2012. Hughes Donald J., An Environmental History of the World. Humankind’s Changing Role in the Community of Life, Hoboken 2009. Hughes Donald J., What is Environmental history?, Cambridge — Malden 2006. Ingold Tim, The Perception ofthe Environment. Essays on Livelihood, Dwelling and Skill, London-New York 2011. IV Sesja Rady Naukowej dla Zagadnień Ziem Odzyskanych. 18-21 XII1946 r., z. VI: Potrzeby osadnictwa na ziemiach odzyska nych w zakresie komunikacji, Kraków 1948. IV Sesja Rady Naukowej dla Zagadnień Ziem Odzyskanych. 18-21 XII1946 r„ z. I: Morze i Odra, Kraków 1947. Izdebski Adam,
Environmental History in Poland. Research Projects, Recent Events and Publications, „Environment and History” nr 23 (2017), s. 484-488. 359
Bibliografia____________________________________________________ Izdebski Adam, Koloch Grzegorz, Słoczyński Tymon, Tycner Marta, Historia przyrodniczo-gospodarcza Polski w świetle analizy ilościowej danych palinologicznych, „Historyka. Studia Me todologiczne” t. 45 (2015), s. 127-160. Izdebski Adam, Konwergencja nauk przyrodniczych i historycznych: teoretyczny potencał i praktyczne trudności, „Historyka. Studia Metodologiczne” nr 44 (2014), s. 67-93. Izdebski Adam, Rural Economy in Transition. Asia Minorfrom Late Antiquity into the Early Middle Ages, Warsaw 2013. Izdebski Adam, Średniowieczni Rzymianie i przyroda, Kraków 2018. Jakubczak Franciszek, Pól wieku pamiętnikarstwa konkursowego, „Pamiętnikarstwo Polskie” nr 3 (1972), s. 7-19. Janion Maria, Kuźnia natury, Gdańsk 1994. Jankowiak Stanisław, Wysiedlenie i emigracja ludności niemiec kiej w polityce władz polskich w latach 1945-1970, Warszawa 2005. Jarosz Dariusz, Zanieczyszczenie wód i powietrza w Polsce w latach 1945-1970 jako problem władzy i społeczeństwa, „Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały” t. 15 (2017), s. 37-78. Jaroszuk Anna, Podobieństwa i różnice. Badania historyczne nad zwierzętami a animal studies, „Przegląd Historyczny” nr 1 (2014), s. 27-34. Jarzębski Jerzy, Zniszczone centrum, [w:] Miejsce rzeczywiste, miej sce wyobrażone. Studia nad kategorią miejsca w przestrzeni kultury, red. Małgorzata Kitowska-Łysiak, Elżbieta Wolicka, s. 403-425. Jasiewicz Zbigniew, Badania na ziemiach zachodnich i północ nych i ich znaczenie dla etnologii polskiej, [w:] Polska — Niemcy. Pogranicze kulturowe i etniczne,
red. Janusz Kamocki, Krystyna Heska-Kwaśniewicz, Anna Spis, Wrocław-Poznań 2004, s. 39-54. Jasiewicz Zbigniew, Rodzina wiejska na Ziemiach Zachodnich i Pół nocnych jako przedmiot badań etnograficznych, Wrocław — Poznań 1972. 360
Bibliografia____________________________________________________ Jasiński Janusz, Kwestia pojęcia Ziemie Odzyskane, [w:] Ziemie Odzyskane / Ziemie Zachodnie i Północne 1945-2005. 60 lat w granicach państwa polskiego, red. Andrzej Sakson, Poznań 2006, s. 15-25. Jaworski Mieczysław, Na piastowskim szlaku. Działalność MinisterstwaZiem Odzyskanych w latach 1945-1948, Warszawa 1973. Jewsiewicki Bogumił, Praca pamięci i historii. Studia z antropologii historycznej pamięci, red. Maciej Bugajewski, Maciej Forycki, Izabela Skórzyńska, Poznań 2016. Josephson Paul R., Dronin Nicolai, Cherp Aleh, Mnatsakanian Ruben, Efremenko Dmitry, Larin Vladislav, An Environmental History ofRussia, Cambridge 2013. Judek Cecylia, Rękopiśmienne pamiętniki w zbiorach Książnicy Pomorskiej im. Stanisława Staszica w Szczecinie, [w:] Pamiętnikarstwo na Pomorzu Zachodnim. Czterdziestolecie konkursy „Dzieje szczecińskich rodzin”, Szczecin 2009, s. 26-35. Kachnicz Zenon, Armia Czerwona i jej stosunek do ludności i mienia na Pomorzu Zachodnim w 1945 roku. Wybrane zagadnienia, przykłady i relacje, [w:] Ziemie Odzyskane pod wojskową ad ministracją radziecką po II wojnie światowej. Materiały z kon ferencji, red. Stanisław Łach, Słupsk 2000, s. 157-164. Karkowska Marta, Pamięć kulturowa mieszkańców Olsztyna lat 1945-2006 w perspektywie koncepcji Aleidy i Jana Assmannów, Warszawa 2014. Kaźmierska Kaja, Biografia i pamięć. Na przykładzie pokoleniowego doświadczenia ocalonych z zagłady, Kraków 2008. Kaźmierska Kaja, Konstruowanie narracji o doświadczeniu wojennej biografii. Na przykładzie analizy narracji
kresowych, [w:] Biografia i wojna. Metoda biograficzna w badaniu procesów społecznych, red. Renata Dopierała, Katarzyna Waniek, Łódź 2016, s. 43-60. Kaźmierska Kaja, Szkoła Chicago. Wprowadzenie, [w:] Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów, red. Kaja Kaź mierska, Kraków 2012, s. 17-30. 361
Bibliografia_______________________________________________________ Kelman Ari, A River and its City. The Nature of Landscape in New Orleans, Berkeley 2006. Kersten Krystyna, Ludzie na drogach. O przesiedleniach ludno ści w Polsce 1939-1948, „Res Publica” nr 4 (1987), s. 54-64. Kersten Krystyna, Migracje powojenne w Polsce (Próba klasyfika cji i ogólna charakterystyka zewnętrznych ruchów ludności), „Polska Ludowa” t. 2 (1963), s. 3-26. Kersten Krystyna, Narodziny systemu władzy. Polska 1943-1948, Warszawa 1985. Kersten Krystyna, Osadnictwo wojskowe na Pomorzu Zachodnim (1945-1947), „Przegląd Zachodniopomorski” nr 2 (1964), s. 29-61. Kersten Krystyna, Osadnictwo wojskowe w 1945 roku. Próba cha rakterystyki, „Przegląd Historyczny” nr 55 (1964), s. 640-659. Kersten Krystyna, Plany i organizacja migracji ludności rolniczej na Ziemie Zachodnie w 1945 r„ „Kwartalik Historyczny” nr 67/3 (1960), s. 682-698. Kersten Krystyna, Przymusowe przesiedlenia ludności — próba typologii, [w:] Utracona ojczyzna. Przymusowe wysiedlenia, deportacje i przesiedlenia jako wspólne doświadczenie, red. Hubert Orłowski, Andrzej Sakson, Poznań 1996, s.13-29. Kersten Krystyna, Repatriacja ludności polskiej po II wojnie świa towej. Studium historyczne, Wrocław, 1974. Kersten Krystyna, Szarota Tomasz, Materiały pamiętnikarskie z dwudziestolecia Polski Ludowej, „Kwartalnik Historyczny” t. 71, nr 2 (1964), s. 505-517. Kersten Krystyna, U podstaw kształtowania się nowej struktury agrarnej Ziem Zachodnich (1945-1947), „Polska Ludowa” t. 1 (1962), s. 37-83. Kiełczewska-Zaleska Maria, Grodek Andrzej, Odra
—Nisa najlep sza granica Polski, Poznań 1946. Kieniewicz Jan, Aspekty historyczne rozwoju w krajach „Trzeciego świata”, „Przegląd Historyczny” nr 71/4 (1980), s. 727-752. 362
Bibliografia____________________________________________________ Kieniewicz Jan, Ekohistoryk wobec wyzwań przyszłości, „Przegląd Humanistyczny” nr 1 (2014), s. 65-80. Kieniewicz Jan, Kerala. Od równowagi do zacofania, Warszawa 1976. Kieniewicz Jan, Ocean Indyjski jako problem, „Przegląd Histo ryczny” nr 80/4 (1989), s. 651-671. Kieniewicz Stefan, Materiały pamiętnikarskie w moim warsztacie badawczym, „Pamiętnikarstwo Polskie” nr 2 (1971), s. 29-33. Klingle Matthew, Emerald City. An Environmental History ofSeattle, Yale 2008. Kłapkowski Tadeusz, Tworzenie się więzi społecznej na ziemiach odzyskanych, [w:] IV Sesja Rady Naukowej dla Zagadnień Ziem Odzyskanych. 18-21XII1946 r, z. II: Problemy demo graficzne, socjologiczne i kulturalne, Kraków 1947, s. 1-36. Kłaptocz Alicja, Kostrzyńskie dekady 1960-2010, Kostrzyn nad Odrą 2012. Kolbuszewska Jolanta, Zbigniew Kuchowicz i jego wizja uprawiania nauki (z dziejów dyskusji wokół książki „O biologiczny wymiar historii”), „Rocznik Łódzki” t. 62 (2014), s. 121-136. Kolbuszewski Jacek, Kresy, Wrocław 2004. Kolbuszewski Jacek, Przestrzenie i krajobrazy, Wrocław 1994. Kolbuszewski Jacek, Oswajanie krajobrazu. Zproblematyki integracji kulturowej na ziemiach zachodnich, [w:] Symbolika regionów. Studia etnologiczno-folklorystyczne, red. Dorota Simonides, Opole 1988, s. 67-82. Konczal Agata Agnieszka, Antropologia lasu. Leśnicy a percepcja i ksztatiowanie wizerunków przyrody w Polsce, Warszawa — Poznań 2017. Konończuk Elżbieta, Puszcza Piska w powieściowym świecie Ernsta Wiecherta, [w:] Las w kulturze polskiej, t. 1, red. Wojciech Łysiak,
Poznań 2000, s. 215-221. Kosiński Krzysztof, Pamiętnikarstwo konkursowe jako źródło hi storyczne, „Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały” nr 6 (2003), s. 133-145. 363
Bibliografia_______________________________________________________ Kožiarski Stanisław M., Sieć kolejowa Polski w latach 1918-1992, Opole 1993. Kozłowska Mirosława, Odwieczna puszcza, ostępy leśne i rojsty jako determinanty geokulturowe kształtujące swoiste cechy regionu. Laswrefleksji regionalistów wileńskich (1920-1940), [w:] Las w kulturze polskiej, red. Wojciech Łysiak, s. 235-245. Krajobraz kulturowy, red. Mieszko Ciesielski, Beata Frydryczak, Poznań 2014. Krajobrazy kulturowe. Sposoby konstruowania i narracji, red. Robert Traba, Violetta Julkowska, Tadeusz Stryjakiewicz, Warszawa — Berlin 2017. Krajobrazy. Antologia tekstów, red. Beata Frydryczak, Dorota Angutek, Poznań 2014. Kresy — dekonstrukcja, red. Krzysztof Trybuś, Jerzy Kałążny, Ra dosław Okulicz-Kozaryn, Poznań 2007. Kronenberg Anna, Geopoetyka. Związki literatury i środowiska, Łódź 2014. Krzoska Markus, Znaczenie Odry w myśli politycznej Zygmunta Wojciechowskiego, [w:] Oder — Odra. Panorama europej skiej rzeki, red. Karl Schlögel, Beata Halicka, Skórzyn 2008, s. 197-207. Kuchowicz Zbigniew, O biologiczny wymiar historii. Książka pro pozycji, Warszawa 1985. Kula Marcin, Ekologia humanistyczna, Warszawa 1999. Kula Marcin, Między przeszłością a przyszłością. O pamięci, zapo minaniu i przewidywaniu, Poznań 2004. Kula Marcin, Nośniki pamięci historycznej, Warszawa 2002. Kultura po przejściach, osoby z przeszłością. Polski dyskurs postzależnościowy — konteksty i perspektywy badawcze, red. Ryszard Nycz, Kraków 2011. Kurczewska Joanna, Peryferyjność w doświadczeniach jednostek (trzy argumenty na rzecz tezy o
przydatności perspektywy indywidualnej w studiach nad centrami, peryferiami ipogra- 364
Bibliografia________________________________________________________ niezami, [w:] Polska Wschodnia i orientalizm, red. Tomasz Zarycki, Warszawa 2013, s. 23-37. Kusiak Franciszek, Dewastacja oraz wywóz mienia z Ziem Za chodnich i Północnych po II wojnie światowej, [w:] Ziemie Odzyskane pod wojskową administrację radziecką po II woj nie światowej. Materiały z konferencji, red. Stanisław Łach, Słupsk 2000, s. 157-164. Kwilecki Andrzej, Kształtowanie się nowego społeczeństwa na ziemiach zachodnich, „Przegląd Zachodnio-Pomorski” nr 5 (1965), s. 5-27. Labuda Gerard, Polska granica zachodnia. Tysiąc lat dziejów poli tycznych, Poznań 1971. Las w kulturze polskiej, t. I-VIII, red. Wojciech Łysiak, Poznań 2000-2012. Lejeune Philippe, Pakt autobiograficzny, tłum. Aleksander Labuda, [w:] Wariacje na temat pewnego paktu. O autobiografii, red. Regina Lubas-Bartoszyńska, Kraków 2001, s. 21-56. Lekan Thomas M., Imagining the Nation in Nature. Landscape Preservation and German Identity, 1885-1945, Cambridge 2009. Lembeck Andreas, współpr. Klaus Wessels, Wyzwoleni, ale nie wolni. Polskie miasto w okupowanych Niemczech, tłum. Barbara Ostrowska, Warszawa 2007. Les Lieux de mémoire, t. 1-3, red. Pierre Nora, Paris, 1984, 1986, 1992. Lippóczy Piotr, Walichnowski Tadeusz, Przesiedlenie ludności nie mieckiej z Polski po II wojnie światowej w świetle dokumentów, Warszawa 1982. Lis Michał, Polska ludność rodzima na Śląsku po II wojnie świato wej (polityczno-społeczne uwarunkowania integracji). Próba syntezy, Opole 1991. Literatura i przyroda. Antologia ekologiczna, red. Jacek Kolbuszewski,
Katowice 2000. 365
Bibliografia_______________________________________________________ Literatura i jej natury. Przewodnik ekokrytyczny dla nauczy cieli i uczniów szkół średnich, red. Przemysław Czapliński, Joanna Bednarek, Dawid Gostyński, Poznań 2017. Loew Peter Oliver, Gdańsk. Między mitami, Olsztyn 2006. Lorenc Magdalena, The Monument of Wojtek the Bear” or Polish Projects to Commemorate Animals Involved in World War II, „Przegląd Polityczny”, որ 3 (2015), s. 139-151. Lowenthal David, The Past is a Foreign Country, Cambridge 1985. Łach Stanisław, Armia Czerwona na Ziemiach Odzyskanych i jej destabilizacyjny wpływ na osadnictwo polskiej, [w:] Ziemie Odzyskane pod wojskową administracją radziecką po II woj nie światowej. Materiały z konferencji, red. Stanisław Łach, Słupsk 2000, s. 189-213. Łach Stanisław, Osadnictwo ludności żydowskiej na ziemiach za chodnich i północnych w latach 1945-1950, „Rocznik Kosza liński” nr 2 (1992), s. 64-90. Łach Stanisław, Osadnictwo miejskie na ziemiach odzyskanych w latach 1945-1950, Słupsk 1996. Łach Stanisław, Osadnictwo wiejskie na ziemiach zachodnich i pół nocnych Polski w latach 1945-1950, Słupsk 1983. Łaptos Józef, Humanitaryzm i polityka. Pomoc UNRRA dla Pol ski i polskich uchodźców w latach 1944-1947, Kraków 2018. Łempiński Zdzisław, Przesiedlenie ludności niemieckiej z wojewódz twa śląsko-dąbrowskiego w latach 1945-1950, Katowice 1979. Łukasik Joanna M„ Pamiętniki. W kręgu zainteresowań polskich badaczy. Historia — tradycja — kontynuacja, „Debata Edu kacyjna” nr 5 (2012), s. 55-63. Łysiak Wojciech, Ludowa wizja przeszłości. Historyzm
folkloru Wielkopolski, Poznań 1992. Mach Zdzisław, Niechciane miasta. Migracja i tożsamość społeczna, Kraków 1998. Magierska Anna, Ziemie zachodnie i północne w 1945 roku. Kształ towanie się podstaw polityki integracyjnej państwa polskiego, Warszawa 1978. 366
Bibliografia________________________________________________________ Małczyński Jacek, Historia środowiskowa Zagłady, „Teksty Drugie” nr 2 (2017), s. 17-33. Mamzer Hanna, Zwierzę jako podmiot. O meta-strategiach koloni zowania przyrody, „Porównania” nr 15 (2014). Markiewicz Władysław, Przeobrażenia świadomości narodowej reemigrantów polskich z Francji, Poznań 1960. Marks Robert B., Tigers, Rice, Silk, and Silt. Environment and Economy in Late Imperial South China, Cambridge 2006. Maruszewski Tomasz, Pamięć autobiograficzna, Gdańsk 2005. Matławski Bogdan, Charakterystyka dziedzictwa kulturowego prze niesionego na Pomorze Zachodnie, [w:] Osadnictwo polskie na Pomorzu Zachodnim 1945-1950. Mity i rzeczywistość, red. Kazimierz Kozłowski, Szczecin 2002, s. 125-148. Mazur Zbigniew, Antenaci. O politycznym rodowodzie Instytutu Zachodniego, Poznań 2002. McCann James, Green Land, Brown Land, Black Land. An Environmental History of Africa, 1800-1990, PortsmouthOxford 2005. McNeill John R„ Ճ companion to Global Environmental History, Malden 2015. McNeill John R., Something New Under the Sun. An Environmental History of the Twentieth-Century World, Vancouver 2009. McNeill William Hardy, Plagues and Peoples, New York 1989. Melosi Martin V, Garbage in the Cities. Refuse, Reform, and the Environment, Pittsburgh 2005. Mencwel Andrzej, Kaliningrad, moja miłość. Dwa pokrewne eseje podróżne, Olsztyn 2003. Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów, red. Kaja Kaźmierska, Kraków 2012. Mieczkowski Janusz, Mniejszości narodowe na Pomorzu Zachod nim w latach 1945-1956, [w:] 50. lat
Polski na Pomorzu Zachodnim, red. Kazimierz Kozłowski, Edward Włodarczyk, Szczecin 1996, s. 133-139. 367
Bibliografia_______________________________________________________ Migracyjna pamięć, wspólnota, tożsamość, red. Roma Sen dyka, Tomasz Sapota, Ryszard Nycz, Warszawa 2016. Mikołajczak Małgorzata, „Budujemy nowy dom”. Oswajanie przestrzeni w twórczości najstarszego pokolenia lubuskich poetów, [w:] Powrót do domu. Studia z antropologii i poetyki przestrzeni, red. Dorota Kulczycka, Anastazja Seul, Zielona Góra 2012, s. 217-229. Misztal Jan, Osadnictwo Żydów polskich repatriowanych ze Związku Radzieckiego na ziemiach zachodnich i północnych, „Przegląd Zachodni” nr 2 (1992), s. 161-184. Misztal Jan, Wysiedlenia i repatriacja obywateli polskich z ZSRR a wysiedlenia i przesiedlenia Niemców z Polski — próba bilansu, [w:] Utracona ojczyzna. Przymusowe wysiedlenia, deportacje i przesiedlenia jako wspólne doświadczenie, red. Hubert Orłowski, Andrzej Sakson, Poznań 1996, s. 45-74. Mniejszości narodowe i wyznaniowe na Pomorzu wXIX i XX wieku. Zbiór studiów, red. Mieczysław Wojciechowski, Toruń 1998. Monografia Odry. Studium zbiorowe, red. Maria Kiełczewska, An drzej Grodek, August Zierhoffer, Poznań 1948. Mordawski Hubert, Ziemie Odzyskane 1945-1956, Brzezia Łąka 2015. Motyka Grzegorz, Wołyń 43. Ludobójcza czystka —fakty, analogie, polityka historyczna, Kraków 2016. Mroczko Marian, Polska myśl zachodnia 1918-1939. Kształtowa nie i upowszechnianie, Poznań 1986. Müller Michael G., Historia transnarodowa, historia wzajemnych oddziaływań i (po)dzielone miejsca pamięci. Tradycje i wy zwania metodologiczne, tłum. Justyna Górny, [w:] Historie wzajemnych oddziaływań, red. Robert Traba,
Berlin-Warszawa 2014, s. 33-47. Musekamp Jan, Między Stettinem a Szczecinem. Metamorfozy mia sta od 1945 do 2005, tłum. Jacek Dąbrowski, Poznań 2013. Nad Odrą i Bałtykiem. Myśl zachodnia. Ludzie — koncepcje — realizacja do 1989 r, red. Magdalena Semczyszyn, Tomasz Sikorski, Adam Wątor, Szczecin 2013. 368
Bibliografia____________________________________________________ Narracje migracyjne w literaturze polskiej XX i XXI wieku, red. Hanna Gosk, Kraków 2012. Nash Roderick, Wilderness and the American Mind, New Haven 1967. Nijakowski Lech, Domeny symboliczne. Konflikty narodowe i et niczne w wymiarze symbolicznym, Warszawa 2006. Nijakowski Lech, Dyskursy o Śląsku. Kształtowanie śląskiej toż samości regionalnej i narodowej w dyskursie publicznym, Warszawa — Opole 2002. Nijakowski Lech, Polska polityka pamięci. Esej socjologiczny, War szawa 2008. Nisiobęcka Aneta, Reemigracja Polaków z Francji oraz ich adapta cja w Polsce Ludowej w latach 1945-1950, „Dzieje Najnow sze” nr 3 (2016), s. 169-178. Nitschke-Szram Bernadetta, Wysiedlenie czy wypędzenie? Ludność niemiecka w Polsce w latach 1945-1949, Toruń 2004. Nowa humanistyka. Zajmowanie pozycji, negocjowanie autonomii, red. Przemysław Czapliński, Ryszard Nycz, Dominik An tonik, Joanna Bednarek, Agnieszka Daukszy, Jakub Misun, Warszawa 2017. Nowak Jolanta, Gdzie jest wilk? Krótki przegląd wizerunków wilka w rodzimej tradycji ludowej, [w:] Wilki i ludzie. Małe kompendium wilkologii, red. Dobrosława Wężowicz-Ziół kowska, Emilia Wieczorkowska, Katowice 2014, s. 133-153. Nowakowski Stefan, Procesy adaptacji i integracji społecznej, [w:] Przemiany społeczne na Ziemiach Zachodnich, red. Włady sław Markiewicz, Paweł Rybicki, Poznań 1967, s. 178-214. Nycz Ryszard, PRL. Pamięć podzielona, społeczeństwo przesiedlone, „Teksty Drugie” nr 3 (2013), s. 6-10. Odbudowa Ziem Odzyskanych (1945-1955). Praca zbiorowa, red. Kazimierz Piwarski,
Stanisława Zajchowska, Poznań 1957. Odra — Oder. Panorama europejskiej rzeki, red. Karl Schlögel, Beata Halicka, Skórzyn 2008. 369
Bibliografia_______________________________________________________ Odra і Nadodrze, red. Władysław Magiera, Gerard Labuda, Euge niusz Perycz, Warszawa 1976. Odra. Rzeka i ludzie — wzajemne uwarunkowania na przestrzeni dziejów, red. Edward Nycz, Franciszek Pistelok, Opole 2008. Okarma Henryk, Wiik. Monografia przyrodniczo-łowiecka, Biało wieża 1992. Olszewicz Wacław, Życie i prace Zygmunta Glogera. Materiały z sesji popularnonaukowej. Łomża 25-26 maja 1974 r, [w:] Zyg munt Gloger — badacz przeszłości ziemi ojczystej, red. Anna Kutrzeba-Pojnarowa, Józef Babicz, Warszawa 1979, s. 6-21. Osękowski Czesław, Społeczeństwo Polski zachodniej i północ nej w latach 1945-1956. Procesy integracji i dezintegracji, Zielona Góra 1994. Ożóg Kazimierz S., W poszukiwaniu utraconej tożsamości miasta. Kilka przypadków powojennego Głogowa, [w:] Pejzaże toż samości. Teoria i empiria w perspektywie interdyscyplinarnej, red. Eliza Litak, Renata Furman, Hubert Bożek, Kraków 2011, s. 277-286. Paczoska-Hauke Alicja, Dzieci Jałty. Exodus ludności polskiej z Wileńszczyzny w latach 1944-1947, Toruń 2003. Paiska Hanna, Polskiepamiętnikarstwo konkursowe: ideologia w au tobiografii, autobiografia w ideologii, „Społeczeństwo, Bada nia, Metody” nr 1-2 (1997), s. 9-17. Pamiętnikarstwo na Pomorzu Zachodnim. Czterdziestolecie kon kursu „Dzieje szczecińskich rodzin”, red. Tadeusz Białecki, Szczecin 2009. Parucki Zygmunt, Zarys geografii wojennej, Warszawa 1967. Pfister Christian, Das Klima der Schweiz von 1525-1860 und seine Bedeutung in der Geschichte von Bevölkerung und Landwirt schaft, Bern 1985.
Pfister Christian, Climatic Extremes, Recurrent Crises and Witch Hunts Strategies ofEuropean Sociđies in Coping with Exogenous Shocks in the Late Sixteenth and Early Seventeenth Centuries, „The Medieval History Journal”, nr 1-2/10 (2006), s. 33-73. https:// 370
Bibliografia____________________________________________________ doi.org/10.1177/097194580701000202 (udostępniono 28.08.2018). Pfister Christian, Luterbacher Jiirg, Wanner Heinz, Wetternachhersage. 500 Jahre Klimavariationen und Naturkatastrophen (1496-1995), Bern 1999. Pies też człowiek? Relacje psów i ludzi we współczesnej Polsce, red. Michał Pręgowski, Justyna Włodarczyk, Gdańsk 2014. Pietkiewicz Stanisław, Orlicz Michał, Plan regionalny przesiedlenia osadników rolnych na ziemie odzyskane, [w:] I Sesja Rady Naukowej dla Zagadnień Ziem Odzyskanych. 30 VÏI-1 VIII 1945 r., z. III: Zagadnienia ogólne osadnictwa na ziemiach odzyskanych, Kraków 1945, s. 11-50. Piskozub Andrzej, Jakiej monografii Odry nam potrzeba? Przesłanki metodologiczne monografii wielkiej bałtyckiej rzeki, [w:] Odra — Oder. Panorama europejskiej rzeki, red. Karl Schlögel, Beata Halicka, Skórzyn 2008, s. 55-68. Po humanizmie. Od technokrytyki do animal studies, red. Justyan Włodarczyk, Zuzanna Ładyga, Gdańsk 2015. (P)o zaborach, (p)o wojnie, (p)o PRL. Polski dyskurs postzależnościowy dawniej i dziś, red. Hanna Gosk, Ewa Kraskowska, Kraków 2013. Pogorzelski Wojciech, Służba Zdrowia Państwowego Urzędu Repa triacyjnego. 1945-1948 rok, Łódź 1948. Polska myśl zachodnia w Poznaniu i Wielkopolsce. Jej rozwój i reali zacja w wiekach XIX i XX, red. Andrzej Kwilecki, Warszawa — Poznań 1980. Polsko-niemieckie miejsca pamięci, t. 1: Wspólne / Oddzielne, red. Robert Traba, Hans Henning Hahn, współpr. Maciej Górny, Kornelia Kończal, Warszawa 2015. Polsko-niemieckie miejsca pamięci, t. 2: Wspólne / Oddzielne, red.
Robert Traba, Hans Henning Hahn, współpr. Maciej Górny, Kornelia Kończal, Warszawa 2015. 371
Bibliografia_______________________________________________________ Polsko-niemieckie miejsca pamięci, t. 3: Paralele, red. Robert Traba, Hans Henning Hahn, współpr. Maciej Górny, Kornelia Kończal, Warszawa 2012. Polsko-niemieckie miejsca pamięci, t. 4: Refleksje metodologiczne, tłum. Justyna Górny, red. Robert Traba, Hans Henning Hahn, współpr. Maciej Górny, Kornelia Kończal, Warszawa 2013. Pomian Krzysztof, Historia — nauka wobec pamięci, tłum. Joanna Pietrzak-Thébault, Hanna Abramowicz, Lublin 2006. Pomian Krzysztof, Oblicza dwudziestego wieku: szkice historyczno-polityczne, Lublin 2002. Pomorze Zachodnie. Wydawnictwo zbiorowe, cz. 1, red. Janusz Deresiewicz, Poznań 1949. Pomorze Zachodnie. Wydawnictwo zbiorowe, cz. 2, red. Janusz Deresiewicz, Poznań 1949. Pół wieku pamiętnikarstwa, red. Stanisław Adamczyk, Stanisław Dyksiński, Franciszek Jakubczak, Warszawa 1971. Praczyk Małgorzata, Czy historia się ekologizuje?, „Historyka. Studia Metodologiczne” nr 45 (2015), s. 39-54. Praczyk Małgorzata, Ekonkwista Twierdzy Kostrzyn — powojenna historia miejsca, „Historyka. Studia Metodologiczne” nr 46 (2016), s. 11-23. Praczyk Małgorzata, Granice przyrody. Natura pogranicza polsko-niemieckiego w perspektywie imagologicznej, „Porównania” t. 2, nr 21 (2017), s. 91-104. Praczyk Małgorzata, Przyroda na wojnie. Europejskie wojny w XX wieku i ich wpływ na europejską przyrodę, [w:] Niepamięć wojny. Europa Środkowo-Wschodnia w XX/XXI wieku, red. Justyna Budzińska, Edyta Głowacka-Sobiech, Bernadette Jonda, Poznań 2017, s. 77-86. Praczyk Małgorzata, Strategie oswajania rzeczy na „Ziemiach
Odzyskanych” ze szczególnym uwzględnieniem przestrzeni prywatnej, „Miscellanea Posttotalitariana Wratislaviensia”, nr 6/2017, s. 77-90. 372
Bibliografia____________________________________________________ Przemiany społeczne na Ziemiach Zachodnich. Praca zbiorowa, red. Władysław Markiewicz, Paweł Rybicki, Poznań 1967. Przemoc, poniżenie, poniewierka. Wspomnienia zprzymusowych robót rolnych 1939-1945, red. Ludwik Staszyński, Warszawa 1967. Przeprosić za wypędzenie? Wypowiedzi oficjalne oraz debata pra sowa o wysiedleniu Niemców po II wojnie światowej, red. Klaus Bachmann, Jerzy Kranz, Kraków 1997. Przeszłość zapamiętana. Narracje z pogranicza. Materiały pomoc nicze do analizy polsko-niemieckich stosunków narodowo ściowych na przykładzie warmińskiej wsi Purda Wielka, red. Robert Traba, Andrzej Sakson, Olsztyn 2007. Puszcze i lasy w działaniach wojennych. Materiały z Ogólnopol skiej Konferencji Historyków Wojskowości poświęconej »Roli puszcz i dużych kompleksów leśnych w działaniach wojennych« zorganizowanej w Białymstoku w dniach 16-18 września 1977 r., red. Zygmunt Kosztyła, Adam Dobroński, Białystok 1981. Pytasz-Kołodziejczyk Anna, Wykorzystanie i ochrona zasobów wodnych w dobrach wielkoksiążęcych Wielkiego Księstwa Litewskiego w XVI w. (na przykładzie Podlasia i zachodniej Grodzieńszczyzny), „Historyka. Studia Metodologiczne” nr 16 (2016), s. 45-62. Quenet Grégory, Quest-ce que l’histoire environnementale?, Seyssel 2014. Regionalizm literacki w Polsce. Zarys historyczny i wybór źródeł, red. Małgorzata Mikołajczak, Zbigniew Chojnowski, Kra ków 2016. Ricoeur Paul, Pamięć, historia, zapomnienie, tłum. Janusz Margański, Kraków 2006. Rosenstone Robert A., Historia w obrazach/historia w słowach. Rozważania nad
możliwością przedstawienia historii na taśmie filmowej, tłum. Łukasz Zaremba, [w:] Film i historia. Antologia, red. Iwona Kurz, Warszawa 2008, s. 93-116. 373
Bibliografia_______________________________________________________ Rosińska Zofia, Praca pamięci, [w:] Kultura jako pamięć. Posttradycjonalne znaczenie przeszłości, red. Elżbieta Hałas, Kraków 2012, s. 107-127. Ruchniewicz Małgorzata, Repatriacja ludności polskiej z ZSRR w la tach 1955-59, Warszawa 2000. Rudnicki Mikołaj, Nazwy Odry i jej ważniejszych dopływów, [w:] Monografia Odry. Studium zbiorowe, red. Maria Kiełczewska-Zaleska, Andrzej Grodek, August Zierhoffer, Poznań 1948, s. 16-69. Rutkowska Maria, Elementy polityki wobec niemieckiej spuścizny kulturowej na Ziemiach Zachodnich i Północnych (1945-1950), [w:] Wspólne dziedzictwoi Ze studiów nad stosunkiem do spuścizny kulturowej na Ziemiach Zachodnich i Północnych, red. Zbigniew Mazur, Poznań 2000, s. 167-200. Rybicka Elżbieta, Geopoetyka. Przestrzeń i miejsce we współczesnych teoriach i praktykach literackich, Kraków 2014. Rybicki Paweł, Ziemie Zachodnie ze stanowiska teorii socjologicz nej, [w:] Przemiany społeczne na Ziemiach Zachodnich, red. Władysław Markiewicz, Paweł Rybicki, Poznań 1967, s. 338-384. Rygiel Zygmunt, Akcja „Wisła” w Bieszczadach, jej pokłosie i wpływ na gospodarkę leśną, [w:] Las w kulturze polskiej, s. 113-124; Sakson Andrzej, Mazurzy. Społeczność pogranicza, Poznań 1990. Sala Bartłomiej G., Wycie w ciemności. Wilki i wilkołaki Europy, il. Justyna Sokołowska, Olszanica 2017. Saryusz-Wolska Magdalena, Polskie i niemieckie badania pamięci — szkic porównawczy, [w:] Historie wzajemnych oddziaływań, red. Robert Traba, Berlin-Warszawa 2014, s. 431-438. Sauer Carl O., Morfologia krajobrazu, tłum.
Magdalena Górna [w:] Krajobrazy. Antologia tekstów, red. Beata Frydryczak, Dorota Angutek, Poznań 2014, s. 23-36. Schama Simon, Landscape and Memory, New York 1996. Schwartz Katrina Z.S., Nature and National Identity after Commu nism. Globalizing the Ethnoscape, Pittsburgh 2006. 374
Bibliografia------------------------------------------------------------------------------------ Serafin Franciszek, Osadnictwo wiejskie i miejskie w województwie śląsko-dąbrowskim w latach 1945-1948, Katowice 1973. Shapiro Judith, Maos War against Nature. Politics and the Environ ment in Revolutionary China, Cambridge 2004. Siewior Kinga, Kochankowie z Zielna i inne historie Jak lokalizować pamięć przesiedleń? (Nikt nie woła Kazimierza Kutza i Józefa Hena), [w:] Migracyjna pamięć, wspólnota, tożsamość, red. Roma Sendyka, Tomasz Sapota, Ryszard Nycz, Warszawa 2016, s. 147-173. Siewior Kinga, Ziemie Odzyskane — od geografii wyobrażonej do negatywnego mnemotoposu (prolegomena), [w:] „Ziemie Odzyskane’’. W poszukiwaniu nowych narracji, red. Emilia Kledzik, Maciej Michalski, Małgorzata Praczyk, Poznań 2018, s. 63-98. Skarga Barbara, Tożsamość i różnica. Eseje metafizyczne, Kraków 2009. Skórczewski Dariusz, Melancholia dyskursu kresoznawczego, „Po równania” nr 11 (2012), s. 125-138. Skórzyńska Izabela, Wachowiak Anna, Lokalne polityki pamięci zmarłych. „Cmentarze nieistniejących cmentarzy” w Gdań sku i Wrocławiu, Poznań 2016. Skubiszewski Krzysztof, Wysiedlenie Niemców po II wojnie świato wej, Warszawa 1968. Słaby Agnieszka, Przyroda w korespondencji kobiecej czasów saskich jako element biohistorii, [w:] Kobiece kręgi koresponden cyjne w XVII-XIX wieku, red. Bożena Popiołek, Urszula Kicińska, Agnieszka Słaby, Warszawa 2016, s. 69-78. Sobczak Kazimierz, Kierunek Bałtyk. Wyzwolenie polskich ziem północnych 1944-1945, Warszawa 1978. Sroka Tadeusz, Pamiętnikarstwo na Ziemi
Lubuskiej, [w:] Badania socjologiczne na Ziemiach Zachodnich. Materiały z kon ferencji w Poznaniu w dniach 1 i 2 marca 1968 r., Poznań 1968, s. 102-107. 375
Bibliografia_______________________________________________________ Steinberg Ted, Down to Earth. Natures Role in American History, New York 2002. Strauchold Grzegorz, Myśl zachodnia i jej realizacja w Polsce Lu dowej w latach 1945-1957, Toruń 2003. Strauchold Grzegorz, Polska ludność rodzima ziem zachodnich i pół nocnych. Opinie nie tylko publiczne lat 1944-1948, Olsztyn 1995. Sula Dorota, Działalnośćprzesiedleńczo-repatriacyjna Państwowego Urzędu Repatriacyjnego w latach 1944-1951, Lublin 2002. Sula Dorota, Osadnictwo repatriowanej ludności żydowskiej na Dolnym Śląsku w latach 1945-1949, „Słupskie Studia Histo ryczne” nr 3 (1993), s. 67-81. Swornowski Maciej, Pomiędzy idyllę a ironię. Wstęp do jed nego z problemów twórczości Michała Kryspina Pawlikow skiego, [w:] Geografia wyobrażona regionu. Literackie figury przestrzeni, red. Małgorzata Mikołajczak, Kraków 2014. Szabłowski Witold, Sprawiedliwi zdrajcy. Sęsiedzi z Wołynia, Kra ków 2016. Szacka Barbara, Czas przeszły, pamięć, mit, Warszawa 2006. Szarota Tomasz, Dokumenty autobiograficzne w badaniach dzie jów najnowszych, „Pamiętnikarstwo Polskie” nr 4 (1972), s. 76-84. Szarota Tomasz, Opublikowane pamiętniki, wspomnienia, relacje do dziejów PRL, „Polska Ludowa” t. 3 (1964), s. 233-245. Szarota Tomasz, Osadnictwo miejskie na Dolnym Ślęsku w latach 1945-1948, Wrocław 1969. Szaruga Leszek, Węzeł kresowy, Częstochowa 2001. Szpak Ewelina, „Nieczyste niebo” i „czarcie złoto”—zdrowotne i śro dowiskowe konsekwencje powojennej industrializacji, Stu dium przypadku, „Historyka. Studia Metodologiczne” nr 46 (2016), s.
187-196. Szpak Ewelina, Epidemie chorób zakaźnych w powojennej Polsce jako problem społeczny, [w:] Odpowietrza, głodu, ognia i wojny... 376
Bibliografia_______________________________________________________ Klęski elementarne na przestrzeni wieków, red. Tomasz Gło wiński, Elżbieta Kościk, Wrocław 2013, s. 297-307. Szpociński Andrzej, Kwiatkowski Piotr T., Przeszłośćjako przedmiot przekazu, Warszawa 2006. Ther Philipp, Deutsche und polnische Vertriebene. Gesellschaft und Vertriebenenpolitik in derSBZ/DDR und in Polen 1945-1956, Göttingen 1998. Thum Gregor, Obce miasto. Wrocław 1945 i potem, tłum. Małgorzata Slabička, Wrocław 2006. Tomczak Maria, Obraz osadników w prasie i publicystyce polskiej, [w:] Ziemie Odzyskane/Ziemie Zachodnie i Północne 1945-2005, red. Andrzej Sakson, Poznań 2006, s. 45-58. Traba Robert, (Nie-)powroty. Esej o doświadczeniu i pamięci roku 1945, [w:] Rok 1945 (nie)powroty. Inne opowieści o historii Polski, red. Robert Traba, Gdańsk 2017, s. 15-59. Traba Robert, Archipelagi miejsc odzyskiwanych, „Borussia” nr 58 (2016), s. 96-100. Traba Robert, Historia. Przestrzeń dialogu, Warszawa 2006. Traba Robert, Kraina tysiąca granic. Szkice o historii i pamięci, Olsztyn 2003. Traba Robert, Kresy. Miejsce pamięci w procesie reprodukcji kul turowej, [w:] Polska Wschodnia i orientalizm, red. Tomasz Zarycki, Warszawa 2013, s. 146-170. Traba Robert, Przeszłość w teraźniejszości. Polskie spory o historię na początku XXI wieku, Poznań 2009. Traba Robert, Rozważania o magii miejsca i mitologizacji krajo brazu w Prusach Wschodnich, „Borussia” nr 24/25 (2001), s. 40-66. Traba Robert, Symbole pamięci. II wojna światowa w świadomości zbiorowej Polaków. Szkic do tematu, „Przegląd Zachodni” nr 1 (2000), s.
52-67. Traba Robert, Żurek Robert, „Vertreibung” czy „przymusowe wy siedlenia”? Polsko-niemiecki spór o pojęcia, pamięć i sens uprawiania polityki wobec historii, [w:] Historie wzajemnych 377
Bibliografia oddziaływań, red. Robert Traba, Berlin — Warszawa 2014, s. 125-172. Traba Robert, Żytyniec Rafał, Ziemie Odzyskane/utracony Heimat, [w:] Polsko-niemieckie miejsca pamięci, t. 1: Wspólne/Od dzielne, red. Robert Traba, Hans Henning Hahn, współpr. Maciej Górny, Kornelia Kończal, Warszawa 2015, s. 660-682. Tumolska Halina, Mitologia Kresów Zachodnich w pamiętnikarstwie i beletrystyce polskiej. 1945-2000. (Szkice do dziejów kultury pogranicza), Toruń 2007. Tyszkiewicz Jan, Ludzie i przyroda w Polsce średniowiecznej, War szawa 1983. Uffelmann Dirk, Problem pamięci o kresach w polskich studiach postkolonialnych, [w:] Historie, społeczeństwa, przestrzenie dialogu. Studia postzależnościowe w perspektywie porów nawczej, red. Hanna Gosk, Dorota Kołodziejczyk, Kraków 2014, s. 111-121. Uncommon Ground. Rethinking the Human Place in Nature, red. William Cronon, New York — London 1996. Utracona ojczyzna. Przymusowe wysiedlenia, deportacje i przesiedle nia jako wspólne doświadczenie: praca zbiorowa, red. Hubert Orłowski, Andrzej Sakson, Poznań 1996. Warburg Aby, Atlas obrazów. Mnemosyne, tłum. i red. Paweł Brożyński, Małgorzata Jędrzejczyk, Warszawa 2015. Warmia i Mazury. Praca zbiorowa, cz. 1, red. Stanisława Zajchowska, Maria Kiełczewska-Zaleska, Poznań 1953. Warmia i Mazury. Praca zbiorowa, cz. 2, red. Stanisława Zajchowska, Maria Kiełczewska-Zaleska, Poznań 1953. Warren Louis S., American Environmental History, Malden 2003. White Hayden, Historiografia i historiofotia, tłum. Łukasz Zaremba, [w:] Film i historia. Antologia, red. Iwona Kurz, Warszawa 2008, s. 117-127.
White Kenneth, Poeta kosmograf, tłum. Kazimierz Brakoniecki, Olsztyn 2010. 378
Bibliografia_______________________________________________________ Wielokulturowe Pomorze. Ukraińcy i ich dziedzictwo kulturowe na Żuławach i Powiślu, red. Aleksandra Paprot, Katarzyna Linda-Grycza, Tarzycjusz Buliński, Gdańsk — Nowy Dwór Gdański 2016. Winter JayM., O milczeniu, [w:] (KON) teksty pamięci. Antologia, red. Kornelia Kończal, Warszawa 2014, s. 387-415. Wobec przeszłości. Pamięć przeszłości jako element kultury współ czesnej, red. Andrzej Szpociński, Warszawa 2005. Wodziczko Adam, Czubiński Zygmunt, Ochrona pierwotnej przyrody Ziem Zachodnich, „Przegląd Zachodni” nr 1 (1946), s. 22-35. Wodziczko Adam, Czubiński Zygmunt, Urbański Jarosław, Przy roda żywa doliny Odry i jej ochrona, [w:] Monografia Odry. Studium zbiorowe, red. Maria Kiełczewska, Andrzej Grodek, August Zierhoffer, Poznań 1948, s. 302-350. Wojtkowiak Zbysław, Nauki pomocnicze historii najnowszej: źródło znawstwo. Źródła narracyjne, cl. 1: Pamiętnik, tekst literacki, Poznań 2003. Wojtkowiak Zbysław, O klasyfikacji i interpretacji pamiętników. Uwagi i propozycje, „Studia Źródłoznawcze” t. 25 (1980), s. 163-177. Wokół niemieckiego dziedzictwa kulturowego na Ziemiach Zachodnich i Północnych. Praca zbiorowa, red. Zbigniew Mazur, Poznań 1997. Wolff-Powęska Anna, Pamięć — brzemię i uwolnienie. Niemcy wobec nazistowskiej przeszłości (1945-2010), Poznań 2011. Wolff-Powęska Anna, Schulz Eberhard, Przestrzeń i polityka w nie mieckiej myśli politycznej, [w:] Przestrzeń i polityka Z dziejów niemieckiej myśli politycznej, red. Anna Wolff-Powęska, Eberhard Shulz, Poznań 2000, s. 7-131. Writing the History of
Memory, red. Stefan Berger, Bill Niven, London — New York 2014. Wróblewska Violetta, Postać żelaznego wilka wfolklorze i literaturze polskiej, [w:] Wilki i ludzie. Małe kompendium wilkologii, red. Emilia Wieczorkowska, Dobrosława Wężowicz-Ziółkowska, Katowice 2014, s. 171-193. 379
Bibliografia Wspólne dziedzictwo? Ze studiów nad stosunkiem do spuścizny kul turowej na Ziemiach Zachodnich i Północnych, red. Zbigniew Mazur, Poznań 2000. Wylęgała Anna, Przesiedlenia a pamięć. Studium (nie)pamięci spo łecznej na przykładzie ukraińskiej Galicji i polskich „Ziem Odzyskanych”, Toruń 2014. Wysiedlenia, wypędzenia i ucieczki 1939-1959. Atlas ziem Polski. Polacy, Żydzi, Niemcy, Ukraińcy, red. Witold Sienkiewicz, Grzegorz Hryciuk, Warszawa 2008. Z dziejów Ziemi Chojeńskiej, red. Tadeusz Białecki, Szczecin 1969. Z dziejów Ziemi Człuchowskiej, red. Kazimierz Śląski, Poznań 1967. Zalasiewicz Jan, Crutzen Paul, Steffen Will, Williams Mark, The New World of the Anthropocene, „Environmental Science and Technology” nr 44 (2010), s. 2228-2231. Zamkowska Stanisława, Odbudowa ifunkcjonowanie kolei polskich 1944-1949, Warszawa 1984. Zaremba Marcin, Wielka trwoga. Polska 1944-1947. Ludowa reakcja na kryzys, Kraków 2012. Ziemia Lubuska, red. Stanisława Zajchowska, Michał Sczaniecki, Poznań 1950. Ziemie Zachodnie i Północne Polski w półwieczu 1945-1995, red. Rajmund Rybiński, Toruń 1997. Ziemie Zachodnie w granicach macierzy. Drogi integracji, red. Gerard Labuda, Poznań 1966. Zierler David, Against Protocol. Ecocide, Détente, and the Question of Chemical Warfare in Vietnam, 1969-1975, [w:] Environmental Histories of the Cold War, red. John R. McNeill, Corinna Unger, Washington — Cambridge 2013, s. 227-256. Znaniecki Florian, Burakowski Stanisław, Wstęp do socjologii, Warszawa 1988. Znaniecki Florian, O znaczeniu pamiętników dla badań socjolo gicznych, „Pamiętnikarstwo
Polskie” nr 2 (1971), s. 15-22. Zwierzyńska-Symonajc Dorota, Utracony dom wpamięci rodzin kre sowych, [w:] Pamięć utraconych ojczyzn, red. Ewa Nowicka, Aleksandra Bilewicz, Warszawa 2012, s. 137-154. 380
Bibliografia _----------------------------------------------------------------------------- Żółkoś Monika, Mikro-formy i makro-lęki. Owady jako wyzwanie dla animal studies, [w:] Zwierzęta i ich ludzie. Zmierzch antropocentrycznegoparadygmatu, red. Anna Barez, Dorota Łagodzka, Warszawa 2015, s. 34-45. Żuławy. Oswajanie krajobrazu kulturowego, red. Anna Weronika Brzezińska, Poznań — Pruszcz Gdański 2011. 381
Indeks elementów przyrody* Asparagus 264 Bagna — bagniska 136, 146-147, 159, 223, 276 Błota 147-149, 160-161, 209 Borówki 125,152 Brzezina — czeczotka 146 Buraki 158,211,288 Bydło 165, 183, 190-191, 202-203, 211,213-214,217,219-220, 236, 238, 265-267, 276, 287-289, 300 Cielak — cielęta 151,289 Bez 312 Chwasty 112, 166, 233-235, 241, 259, 264, 266, 279 Czernice 152 Digitalis purpurea (naparstnica) 316 Drób 282 Gęsi 163-164, 202 Indyki 202 Kaczki 202 Kury 171, 202-203, 219, 256, 267, 295 Perliczki 202 Drzewa — drzewka — drzewostan 28,111,134,147-148,152, 157, 162, 164, 166, 170, 175, 178, 193-195, 198, 230, 232-234, 241, 243, 259-260, 283, 295, 310, 312,314-316,319-320 Dziki 137, 282 Fikus 264 Darń 289 Dęby 161 Gady 143-144 Zestawienie to stanowi wykaz wszystkich elementów przyrody, o których pisali osadnicy, i które omó wione zostały w książce. Stosowane w nim nazwy pochodzą ze źródeł i niejednokrotnie odbiegają od prawidłowych nazw występujących w systematyce nauk przyrodniczych, w związku z tym nie podaję też ich łacińskich odpowiedników. Celem tego indeksu jest ułatwienie czytelniczkom i czytelnikom odnalezienia konkretnych, omawianych w książce fenomenów środowiska przyrodniczego oraz ukazanie jego wielowymiarowości. 395
Indeks elementów przyrody___ Żmije 125, 143-145 Gałęzie — gałązki 144, 157, 200, 260 Głóg 322 Góry — krajobraz górski 93, 163, 222,311 Gryka 152,158, 323 Gryzonie 79, 202, 227, 255, 258, 263, 279-280, 282-286 Myszy 79, 202, 258, 266, 279-286, 327 Szczury 150, 261, 279-280, 283, 286, 327 Grzyby 125, 137, 143, 151-152, 308 Igliwie 152 Inwentarz żywy 78-79, 183, 202, 212-213, 238,267-268,288, 297 Jabłonie — jabłka 230, 243, 278, 283,310 Jagody 137, 151 Jałowce 48 Jezioro — jeziora 57,147,160-161, 221-224, 227, 241, 243, 245,265,292-293,315-318, 323 Białe 161 Długie 317 Głębokie 292 Krzywe 317 Jodły 193 Kalie 264 Kamienie 14, 144, 161, 194, 309 Kapusta 310 Kartofle 152, 235, 281 Klony 173 396 Knieje 134 Koniczyna 152,215,277,282,298 Konie 135-136, 138, 140, 149, 168, 176,189-191,200, 202-203, 208,212,214,220,228-229, 235-236, 238-239, 255, 260,265-268,270,276-277, 286-291, 294-296, 298-300, 302-303,308, 320,326 Klacze 291,298 Kuce 302 Szkapa — szkapina 143, 149 Kopytník 316 Koty — kotki 79, 140, 175, 183, 202, 205-208, 227, 229, 258, 260,282-284,301-302 Kozy 202-203, 207-208, 213, 266, 279, 290, 297, 299, 320 Krowy 143, 147, 149, 151, 171, 179,190-191,202-203,208, 212-215, 218, 228-229, 236-239, 265, 267-268, 276-278, 286-287,289-290, 294-297, 308 Króliki 229, 256, 267 Kwiaty — kwiatki 58, 160-161, 164-165, 241, 243, 263264, 272, 277,314,317 Lasy 65, 93, 135-137, 139, 143, 145-148, 151-152, 155, 157-161, 164-166, 170, 176, 196-197, 216, 221, 222-224, 227-230, 235, 242-243, 253, 257-258, 261-262, 268, 276-278, 308,311,315-317,318-319, 322, 328 Bory 177, 311
Indeks elementów przyrody____ Leszczyna 143 Lilie 316 Lilie wodne 161 Lipy 161,173, 314 Lisy 282 Liście 193, 319 Łąki — łączki 148, 159, 162, 163, 238, 268,296 Maciejka 164 Magnolie 316 Mak (krzewy maku) 152 Maliny 160,230 Mech 144 Nasturcje 164 Nierogacizna 290 Odłogi 248, 279, 284, 286 Ogród — ogrody — ogródki 58, 69,157,161,164-166,170, 193,200,209,227-228,230, 238, 241, 255, 259-260, 276-277,280-281,283,300, 305,316 Owady 202, 209-210, 220, 259 Chrabąszcze 165-166 Insekty 209, 218, 220, 327 Komary 227, 327 Motyle 164 Muchy 171, 209-211, 220, 227, 258, 327 Szarańcza 166 Owce 179, 190, 203 Owoce 157, 230, 259, Agrest 230 Brzoskwinie 317 Czereśnie 157 Porzeczki 230,255, 259 Reneta szara, 243 Śliwki 230 Winogrona 317 Pagórki 160, 221, 234 Parki 241, 279, 327 Pelargonie 264 Perz 285 Pola 137, 148, 152, 155, 158-160, 162,165,168-169,177,193, 208,215,225, 228-229,233, 235,237,248,253,257-258, 264, 266, 268, 276-277, 279-284, 286, 298, 305, 308-309, 319,327 Poziomki 152 Psy 79,136-142,151,153-154,168, 174-175,183, 202,207-208, 227-229, 265-267, 283, 301-302, 325 Brytan 153 Ratler 202, 206,216 Spaniel 278 Szczeniaki 174, 205 Pszczoły —pszczółki 164-165,190, 314 Pasieki 202 Ule 190 Ptactwo — ptaki 58,137,148,161, 183, 190-191, 202, 229, 258, 282, 284, 311 Dzięcioły 311 Rezedy 164 Rojsty 125-126 Rosiczka 316 Rozlewiska 166, 315 Runo leśne 278 Ryby 161-162, 170 397
Rzeki — rzeczki 73, 75-78,146-148, 158,160-161,163,181,222, 227,232,268,293,316-317 Bug 141, 161,202,314 Dniestr, rzeka 147 Nysa — Nisa 74, 76, 181,185 Łyna 317 Odra 73-78, 112, 117, 181, 185, 232 235, 238, 251, 275, 298֊ -299 Oława 268 Wisła 73,141,188 Wilia 222 Rzepak 152, 255, 282, 298, Trawniki 242 Trzciny 321 Tuje 200 Węgorze 228 Wierzba 164,225, 320-321 Wiewiórki 152 Wilczełyko (wawrzynek) 316 Wilki 133-142,147 Wiśnie 156-157 Wrzosy 311 Wybrzeże bałtyckie 57 Wzgórza 93,152,161,163,296,311 Śnieżka, góra 63 Świerki — lasy świerkowe 157, 311 Świnie — trzoda chlewna 140,143, 151,190-191,202,217,219, 255, 265,287-289 Prosiaki — prosięta 149, 213, 256 Zarośla 136,146,161 Zboże 60,156,158,215, 233,258, 281-283,286 Jęczmień 152 Kukurydza 158 Owies 152, 289-290 Pszenica 152,158,277, 283-284 Żyto 152,158,235,266, 288 Ziemia 56, 60, 64-65, 69, 77, 192194, 199-201, 224, 255, 259-260,266,296, 308-309, 316, 323 Czarnoziem 56,60,150, 207,260,310 Gleba 55, 68-69, 149, 194, 235 Glina 260, 295 Piaski 149 Zioła 143, 308, 314, Zwierzyna 78, 79, 253, 267, 278 Topole 164, 225, 316 Trawa 60, 215, 233-234, 237, 282, Żaby 164-165, 168 Żołędzie 151 Sad — sady 125,156-157,161-162, 164-165,170,193,268,316 Sadzawka 276 Sarny 279 Sasanka 316 Siano 158,212,217-218,259,276, Sloma 152,158,208-209,212,258, 286 Sosny 152, 311 Stawy 170, 293 Szuwary 158 Szyszki 151,193 398
Indeks nazwisk Abramowicz Hanna 80 Abramowska Helena 158,309 Achebe Chinua 305 Adamczyk Stanisław 94 Agamben Giorgio 218-219 Agnoletti Mauro 27 Ahonen Pertti 50-51, 180 Alexandrowicz Stanisław 11 Anders Władysław 185 Andrusieczko Piotr 11 Angutek Dorota 16 Assmann Aleida 29-31 Assmann Jan 29-31 Assorodobraj-Kula Nina 80, 91 Auerbach Helmutih 52 Aust Martin 89 Babicz Józef 144 Bachmann Klaus 39, 52 Baczko Bronisław 51 Bakke Monika 14, 28 Bakuła Bogusław 51, 86,129 Balińska Marta 294 Banasiak Stefan 54, 66, 181-182, 185-187,189,249,251-253 Bańdziak Stanisław 205 Baratay Éric 26,110,113-114,237, 297, 327 Barczewska Barbara 46 Bartosiewicz Janina 213 Bazgier Juhan Lucjan 162,234,301 Bąk Stanisław 50 Beauvois Daniel 127-128 Bednarek Joanna 14, 28, 335 Belzyt Leszek 51 Benz Wolfgang 52 Berling Zygmunt 47 Bernakiewicz Aleksander 199 Będkowska Helena 210, 224, 259-260, 301 Białecki Tadeusz 37-38, 50, 52, 339, 341 Bidakowski Kazimierz 98 Bielik-Robson Agata 175 Biernat Magdalena 124 Bilewicz Aleksandra 83 Bińczyk Ewa 15, 28 Bitowt Ryszard 170, 193, 221, 276, 283 Blackbourn David 333 385
Indeks nazwisk________________ Błażejewski Stanisław 281 Bogusławska Maria 175, 312 Bömelburg Hans-Jürgen 100-101, 117 Bońkowski Wojciech 127 Boomgaard Peter 27 Borodziej Włodzimierz 52,236 Borysowska Agnieszka 37-38, 96 Boucheron Patrie 15 Bożek Hubert 275 Braidotti Rosi 14, 335 Brakoniecki Kazimierz 88, 335 Braudel Fernand 24, 251 Brencz Andrzej 36, 58-59,99-100, 126, 200 Brożek Ludwik 50 Bruno Andy 26 Brzezicka Barbara 26 Brzezińska Anna Weronika 90 Brzozowska Elżbieta 15 Buchtalarz Franciszek 209-210, 229, 264 Bucko Irena 160 Buell Lawrence 13 Bugajewski Maciej 45,114 Buliński Tarzycjusz 90 Buławski Rajmund 250 Bułhak Jan 197 Burakowski Stanisław 107 Burszta Józef 55-56 Burt Jonathan 280 Bykowicz Iwona 46 Caruth Cathy 171 Certeau Michel de 306 Chałasiński Józef 95, 98-99 Cherp Aleh 26 Chiciak Urszula 228 Chojnowski Zbigniew 86 Chômiez Adam 212 386 Cieński Andrzej 104 Ciesielski Mieszko 16 Ciesielski Stanisław 52 Corni Gustavo 50-51,180 Cronon William 15,25-27 Crosby Alfred W 26 Crutzen Paul 15 Czajkowski Władysław 176 Czapliński Przemysław 28,84,114 Czarniecki Mariusz M. 38 Czarnowski Stefan 80, 91 Czarnuch Zbigniew 59 Czermińska Małgorzata 118 Czerniakiewicz Jan 52, 183-184, 190 Czerwiakowska Ewa 52,100 Czerwińska Danuta 223 Czubiński Antoni 71 Czubiński Zygmunt 76-77 Czyżewski Marek 52 Ćwiek-Rogalska Karolina 85 Dąbrowski Jacek 68 Dąbrowski Jan 259 Dąbrowski Longin 209 Demangeon Albert 24 Deresiewicz Janusz 50 Diamond Jared M. 26 Dobosz Józef 47 Dobroński Adam 11 Dobrowolski Kazimierz 54-55 Doliński Wojciech 103 Domańska Ewa 6, 15,29,46, 109, 201,216 Dominiczak Henryk
66 Dopierała Renata 51,126 Dragan Halina 176 Dronin Nicolai 26 Drozd Roman 52 Dulczewski Zygmunt 36, 99, 106
Indeks nazwisk Dulewicz Jarosław 67 Duszenko Władysław 212,234 Dyksiński Stanisław 94 Dyroff Stefan 29 Dyszkiewicz Roman 205-206 Dziurzyński Patrycy 66, 78-79, 191, 248, 253, 255, 281, 286, 288-289 Eberhardt Piotr 17,180, 356 Efremenko Dmitry 27, 361 Eliade Mircea 262 Erben Gizela Elżbieta 225 Eril Astrid 29-31 Faas Marta 101 Faraldo José 117 Febvre Lucien 24, 530 Fernandez-Armesto Felipe 27,110 Fetting Edmund 318 Filar Władysław 183 Forycki Maciej 114 Franczak Weronika 200 Fras Zbigniew 37, 96, 100 Freud Zygmunt 128 Frydryczak Beata 16, 334 Fudge Erica 26, 113-114, Furman Renata 25 Gadzinowski Henryk 294 Gennep Arnold von 63 Gerlich Halina 59-60, 65, 68 Gerlich Marian Grzegorz 60, 63 Gieba Kamila 21, 84, 86 Gierek Edward 97 Gierszewski Stanisław 271 Gieszczyński Witold 189 Glassheim Eagle 84-85 Gloger Zygmunt 144,145 Gluck Carol 172 Gluza Zbigniew 39, 98 Głowacka Grażyna 47 Głowacka-Grajper Małgorzata 51, 83,128 Głowacka-Sobiech Edyta 31 Głowiński Tomasz 67 Gnoiński W. 239 Golec Ewa 46 Gołębiowski Bronisław 98-99 Gosk Hanna 21, 86, 126, 129 Górawski Stefan 146 Górna Magdalena 16 Górny Justyna 81, 89, 101 Górny Maciej 18, 79, 81 Górowski Józef 236 Grabska-Ryńska Maria 27 Grad Romualda 157 Gradvohl Paul 15 Grdeń Izabela 171, 203, 214, 292, 300 Grębecka Zuzanna 87 Grodek Andrzej 74-75 Gryfin Maciej 220, 298 Grzemska Aleksandra 84,100 Hahn Hans Henning 18, 81 Hajduk Ryszard 100 Halbwachs Maurice 29, 120 Halicka Beata 45,69,75,80-81,99, 115, 304 Hałas Elżbieta 114, Haraway Donna J. 14, 335 Harchut Monika 46 Hartley Leslie Poles 327 Hartman Steven 13 Hauser Przemysław 45 Hen
Józef 84 Herman Helena 161-162,169 Heska-Kwaśniewicz Krystyna 56 Hinrichsen Kerstin 74 387
Indeks nazwisk________________ Holoubek Gustaw 322 Holzer Jerzy 181 Horoszko Stanisław 78 Hryciuk Grzegorz 180 Hughes Donald J. 25, 27 Kamocki Janusz 55 Kaźmierczuk Jerzy 301, 330 Kaźmierska Kaja 97,101,117-119 Kelman Ari 27 Kersten Krystyna 17,35,51,56,95, 98,105,107-108,115,182, 185-186,189,191 Ingold Tim 167, 336 Iwanczenko Agnieszka 217 Kicińska Urszula 67 Kiełczewska Maria 50, 74-75 Iwasiów Inga 86 Kiełczewska-Zaleska Maria, patrz Izdebski Adam 14, 24-25, 27, Kiełczewska Maria 45, 67 Kieniewicz Jan 66 Jagiełło-Łysiowa Eugenia 98, 99 Kieniewicz Stefan 103 Kitowska-Łysiak Małgorzata 262 Jagodzińska Aleksandra 47 Kitzmann Eugeniusz 48, 61, 196, Jakubczak Franciszek 94, 97, 99 231,270,271,320 Janion Maria 15,128 Kledzik Emilia 6,18,45 Jankowiak Krzysztof 45 Kiepuszewska Janina 286 Jankowiak Krzysztof 45 Jankowiak Stanisław 52,181,236, Klingle Matthew 27 Kluż Elżbieta, 47,112 251-252 Kłapkowski Tadeusz 57 Janowski Włodzimierz 46 Kłaptocz 275 Jarosz Dariusz 67 Knyt Agnieszka 100 Jaroszewicz Piotr 97 Kobylińska Ewa 52 Jaroszuk Anna 67 Kochanowski Jerzy 50-52,180,183 Jarzębski Jerzy 262 Kojro Władysław, 112 Jasiewicz Zbigniew 54-55, 58-59, Kolbuszewska Jolanta 66 126 Kolbuszewski Jacek 63, 128-129, Jasiński Janusz 19-20 134, 135,139, 143 Jastrzębski Stanisław 194 Koloch Grzegorz 67 Jawelski Władysław 227,233 Kołodziejczyk Dorota 126, 129 Jaworski Mieczysław 50 Komeda Krzysztof 322 Jewsiewicki Bogumił 114 Komorowski Kazimierz 388 Josephson Paul R. 26 Konarzewski Marek 26 Judek Cecylia 37-38 Konczal Agata Agnieszka 70,134, Julkowska Violetta 16 141 Koniusz Janusz 99 Kachnicz
Zenon 254 Konończuk Elżbieta 126 Kalicka Joanna 114 Kończal Kornelia 18, 79, 81,172 Kalinowski Daniel 86 Korcz Władysław 49, 317 Kałążny Jerzy 51 388
Indeks nazwisk_________________ Korek Maciej 47 Kosel Anna (pseud.) 149,160 Koselleck Reinhard 80 Kosiński Czesław 203, 268 Kosiński Krzysztof95-95,107-109 Kostariski Andrzej 309 Kostrzewski Józef 71 Kosztyła Zygmunt 11 Kościk Elżbieta 67 Kotełko Danuta 158-159 Kotlarska Anna 36 Kowacz Bronisław 241 Kowalczyk Aleksandra 14, 335 Kowalska Małgorzata 51 Kowalski Alfred 229 Kožiarski Stanisław M. 188 Kozłowska Mirosława 126 Kozłowski Kazimierz 52,193 Koźniewski Kazimierz 98 Kraj niak Tekla 179 Krakowiecki Włodzimierz Kranz Jerzy 52 Kraskowska Ewa 129 Kriegseisen Wojciech 46 Kronenberg Anna 334-335 Król Marcin 29, 120 Królik Jan 243 Kruk Paweł 110 Krukowski Józef 136,143-146,148 Kryczyńska-Pcham Anna 29-30 Krzoska Markus 75 Kubis Barbara Krystyna 40 Kubiszyn Franciszek81,213-214,280 Kucharski Roman 315 Kuchowicz Zbigniew 66 Kuik-Kalinowska Adela 86 Kukulski Leon 229-230, 282 Kula Marcin 66, 80,145 Kulczycka Dorota 85 Kupiec Bronisław 62,195, 231 Kurczewska Joanna 132 Kurpisz Franciszek 164, 265 Kuruś-Brzeziński Władysław 310 Kurz Iwona 115 Kusiak Franciszek 254 Kutrzeba-Pojnarowa Anna 144 Kutz Kazimierz 84 Kwiatkowska Wiktoria 242 Kwiatkowski Piotr T. 80,117 Kwiatkowski Tadeusz 215,315-316 Kwilecki Andrzej 36, 57-58, 71, 99,106 Labuda Aleksander 121 Labuda Gerard 50, 74 Larin Vladislav 26 Latour Bruno 336 Laudańska Lina 173-174 Lawaty Andreas 52 Lejeune Philippe 121-122 Lekan Thomas M. 70 Lembeck Andreas 18 Lemberg Hans 236 Leończuk Jan 145 Leoński Jacek 36 Leśniak Andrzej 280 Lędziński Marian 258-259, 276 Linda-Grycza Katarzyna 90 Lippóczy Piotr 52 Lis Michał 51 Litak Eliza 275
Liżewska Iwona 88 Loew Peter Oliver 88 Lorenc Magdalena 11 Lowenthal David 327 Lubas-Bartoszyńska Regina 121 Luterbacher Jürg 26 Łach Stanisław 52, 56,66,78,187, 189, 248-250, 253-254 389
Indeks nazwisk_______________ Ładyga Zuzanna 29 Łaptos Józef 17, 191 Ławski Jarosław 145 Łempiński Zdzisław 52 Łuczak Aleksandra 69,115 Łukasik Joanna M. 94 Łysiak Wojciech 11,126, 145,154 Mach Zdzisław 63-64, 126 Magiera Władysław 50, 77 Magierska Anna 18, 31, 248-249 Majewski Józef 235 Majkut Maria 136-137 Makowski Krzysztof 45-46 Małczyński Jacek 67 Mamzer Hanna 28 Marchlewicz Krzysztof 46, 200 Margański Janusz 118 Markiewicz Władysław 17, 55 Markiewicz Władysław 17, 55 Markowski Mieczysław B. 100 Marks Robert B. 27 Maruszewski Tomasz 119-120 Matławski Bogdan 193 Mazij Wawrzyniec 212 Mazur Zbigniew 20, 59, 70-71 McCann James 27 McNeill John R. 25-26 McNeill William Hardy 26 Melosi Martin V. 27 Mencwel Andrzej 88, 201 Michalski Maciej 18, 45 Michałkiewicz Zofia 218 Michałowska Genowefa 245 Mieczkowski Janusz 52 Migasiński Jacek 201 Mikołajczak Małgorzata 85-86, 126 Misztal Jan 52, 251 Mnatsakanian Ruben 26 390 Modrzejewska Genowefa 155-156 Mordawski Hubert 18,53,71,181183,249 Motyka Grzegorz 183 Mroczko Marian 71 Mrozowska Zofia 322 Mrówczyńska Monika 47 Mrówczyński Piotr 47 Mrówczyński Tadeusz 24 Mróz Stefan 228 Müller Bernhard 78 Müller Michael G. 89 Murawa Feliks 267, 277 Murawski Bronisław 242-243 Musekamp Jan 68-69,79,275,304 Nash Roderick 15,25-26 Nawrocki Antoni 280 Neri Semeri Simone 27 Neumann Krystyna 194 Nijakowski Lech 80 Nisiobęcka Anita 17 Nitschke-Szram Bernadetta 52, 251-252 Nógat Józefa (pseud.) 283-284, 286, 297, 321 Nora Pierre 29 Nowak Antoni 290 Nowak Danuta 175 Nowak Jakub 290 Nowak Jolanta 135 Nowakowski Stefan 58 Nowicka Ewa 83 Nünning Ansgar 29
Nycz Edward 77 Nycz Ryszard 21, 30, 83, 86,129 Ochab Maryna 24 Ogonowski Henryk 165-166 Okarma Henryk 141
Indeks nazwisk Okulicz-Kozaryn Radosław 51 Olechowski Zdzisław 229 Olejnik Karol 11 Olszewicz Wacław 144 Oracki Tadeusz 236 Orlicz Michał 55 Orłowski Hubert 17,52 Osękowski Czesław 52-53,249-250 Osienienko Stefan 237 Ostaficzuk Robert 319 Ostrowska Barbara 18 Ożóg Kazimierz S. 275 Pacholak Józef 177,222, 308 Paczoska-Hauke Alicja 184 Paiska Hanna 101 Paprot Aleksandra 90 Panieki Zygmunt 11 Paszkowski Mieczysław 166 Pawlik Józef 98 Pawlus Stanisław 267 Perycz Eugeniusz 50, 77 Pfister Christian 26-28 Pieńkowska-Wiederkehr Patrycja 74 Pietkiewicz Stanisław 55 Pietrzak-Thébault Joanna 80 Pilak Władysława 234 Piłka Tomasz 151,155 Piotrowska Bronisława 277 Piskozub Andrzej 77 Pistelok Franciszek 77 Piwarski Kazimierz 50 Pogorzelski Wojciech 208-209 Pomian Krzysztof 80, 193-194, 201, 274, 290 Popiołek Bożena 67 Popiołek Kazimierz 50 Praczyk Ewa 47 Praczyk Kazimierz 47 Praczyk Małgorzata 6, 18, 24, 31, 73, 76, 273 Priebe Cyryl 254, 260-261 Profus Bronisław 317 Przybyła Piotr 29, Puchalski Włodziemirz 178 Pytasz-Kołodziejczyk Anna 67 Quenet Gregory 25 Ragankiewicz Janusz 174, 240 Reszke Robert 262 Ricoeur Paul 118 Ristowska Olga 313 Rodak Paweł 201 Ronge Wanja W. 52 Rosenstone Robert A. 115 Rosińska Zofia 114 Rothfels Nigel 114 Rowiński Bolesław 170 Ruchniewicz Małgorzata 184 Rudnicki Mikołaj 75 Rudnicki Piotr 203 Rusewicz Alfons 157 Rutkowska Maria 275 Rutkowski Krzysztof 127 Rybacki Serwilan 230 Rybicka Elżbieta 85 Rybicki Paweł 55, 58 Rybiński Rajmund 20 Rygiel Zygmunt 11 Sakson Andrzej 17, 19, 37, 46, 52, 90 Sala Bartłomiej G. 140 Sala Stanisław 311 Salwa Mateusz 219 Sapota
Tomasz 21, 30, 83 Saryusz-Wolska Magdalena 29, 80, 114 391
Indeks nazwisk_______________ Sauter Wiesław 99 Schama Simon 26, 333 Schlögel Karl 75 Schmook Reinhard 78 Schramm Tomasz 45 Schröder D. 39 Schulz Eberhard, 72 Schulze Rainer 50-51, 180 Schwartz Katrina Z.S. 70 Sczaniecki Michał 50 Semczyszyn Magdalena 71 Sendyka Roma 21, 30, 83 Serafin Franciszek 66 Seul Anastazja 85 Shapiro Judith 26 Siatecki Alfred 99 Sielatycki Jan 218 Sienkiewicz Witold 180 Siewior Kinga 18, 21, 84 Sikorski Tomasz 71 Simonides Dorota 63 Siniecki Marian 219 Skarga Barbara 305-306 Skórczewski Dariusz 128 Skórzyńska Izabela 90,114 Skubiszewski Krzysztof 251 Slabička Małgorzata 68 Słaby Agnieszka 67 Słoczyński Tymon 67 Smaga Ryszard 290, 303 Smolska-Szyran Bronisława 206 Sobczak Kazimierz 50 Sobolewski Zygmunt 233, 277, 309-310 Sokołowska Justyna 136 Sokołowski Arkadiusz 318,265-266 Sokołowski Edward 266 Sokołowski Michał 265,267,315 Solarska Maria 46 Solinska Irena 99 392 Sosnowski Kirył 50, 71 Sroka Tadeusz 40 Stark Tamás 50-51,180 Staszyński Ludwik 98 Stawicki Leon 134,139-140,169 Steffen Katrin 236 Steinberg Ted 27 Stelzl-Marx Barbara 50-51,180 Stoermer Eugene E 15 Stössinger Renate 101 Stradowski Konstanty 160, 261, 263 Strauchold Grzegorz 52, 70-72, 76-77 Stryj akiewicz Tadeusz 16 Suchocki Mieczysław 50 Suchta Stefania 286, 294 Suda Wojciech 149,163, 232 Sula Dorota 52,182-184,189 Sutkowska Zofia 238 Szabłowski Witold 183 Szachajda Sergiusz 290 Szacka Barbara 42, 80,117 Szafraniec Bogna 46 Szarota Tomasz 35-36, 66, 95, 98-100,105, 107-108, 115, 249, 251 Szaruga Leszek 51,128 Szawel Wiktor 294,296 Szawłowski Sylwester 282-283,289 Szepelski Józef 317
Szmaglewska Seweryna 98 Szmytka Rafał 67 Szozda Jan 307 Szpak Ewelina 67 Szpakowska Małgorzata 201 Szpociński Andrzej 80, 117 Sztumpf Jerzy 257-258 Szydłowska Irena 286 Szylin Bogusława 46
Indeks nazwisk_________________ Szyszło Helena 243 Śląski Kazimierz 50 Śleszyńska Danuta 138,149,207 Tankielun Mieczysław 173, 199, 203 Tarasewicz Paulina 26,237 Ther Philipp 52,180 Ihiel-Jańczuk Katarzyna 306 Ilium Gregor 68-69, 79,256, 275, 304 Tomczak Maria 56 Traba Robert 16,18,20-22,52,74, 80-82, 85, 88, 90,101,114, 116-117, 128, 250, 305, 323, 334 Trąbkowa Krystyna 297 Trybuś Krzysztof 51 Trylowska Wilhelmina 311 Tumolska Halina 51 Turek Aleksander 111 Turek Janina 256 Turek Stanisław 287 Tuszakowski Władysław 136,151154,166 Tycner Marta 67 Tylko Antoni 210 Tyszkiewicz Jan 66 Uffelmann Dirk 126 Unger Corinna 26 Urban Seweryna 213, 224 Urbański Jarosław 77 Uziębło Walentyna 241, 316 Voosen Paul 15 Wachowiak Anna 90 Walichnowski Tadeusz 52 Waniek Katarzyna 51,126 Wanner Heinz 26 Warburg Aby 29 Warren Louis S. 25-26 Wątor Adam 71 Wessels Klaus 18 Wężowicz-Ziółkowska Dobrosława 135 White Hayden 115 White Kenneth 335 Wieczorkowska Emilia 135 Wiercik Bronisław 93 Wilnianka (pseud.) 199 Winter Jay M. 172 Wiślicz Tomasz 46 Witter Wanda 242 Włodarczyk Edward 52 Włodarczyk Justyna 28-29 Wodziczko Adam 76-77 Wojciechowska Agnieszka 46 Wojciechowska-Kozłowska He lena 316-317 Wojciechowski Mieczysław 52 Wojciechowski Zygmunt 71, 75 Wojtkowiak Zbysław 104-107,115 Wolff-Powęska Anna, 72, 80 Wolicka Elżbieta 262 Wolny Antoni 227, 255, 278 Wołk-Łaniewska (Żygas) Irena 135,164-165,168,174 Woroniecka Helena 240-241 Woźny Aleksander 40 Wójcik Tadeusz 98 Wróblewska Violetta 140 Wrzosek Antoni 73 Wylęgała Anna 64-65, 82-83, 117,126 Zaguła Mirosław 101 Zajchowska Stanisława 50 393
Zalasiewicz Jan 15 Zamkowska Stanisława 189 Zaremba Łukasz 115 Zaremba Marcin 42, 53, 63, 190, 227, 253, 276-277 Zarycki Tomasz 128,132 Zieniewicz Andrzej 118 Zieniewicz Zdzisław 150 Zierhoffer August 75-76 Zierler David 26 Znaniecki Florian 94-95, 97, 102-103 394 Zudro Henryk 148, 281-282, 291, 294, 307 Zwierzyńska-Symonajc Dorota 83 Żeromski Tadeusz 98 Żółkoś Monika 210 Żurek Robert 52 Żytyniec Rafał 18, 22, 29, 74 Żywirska Maria 98
Environmental Memory in Memoirs of Polish Settlers in the Face of Polish Post-war Border Shifting by Małgorzata Praczyk Summary The book Environmental Memory in Memoirs of Polish Settlers in the Face ofPolish Post-war Border Shifting concerns Polish migrants who settled in the western territories of Poland, joined to Poland as a result of changes in the borders in Central Europe after the 2nd world war. It is an analysis of the image of relations that occured between settlers and other elements of the natural environment, captured in memory. The book reflects on how these relations transferred into the concrete activity of settlers in the historical reality and what, on the basis of environmental memory of settlers, can be said about their subjective experience of settling these areas. For this kind of research, I used the texts of written memoirs coming from contests for memoirs held in Poland between 1948 and 1998. The number of analyzed texts reached 1250, and over 150 of them were selected for detailed analysis. Such a source basis allowed for the identification of a broad spectrum of descriptions of relations between people and nature. 401
Summary Scrutinizing the human non-human relations described in the memoirs, the notion of a function was introduced to define the roles that nature played in the referenced descriptions. The notion “fimetion” is understood as the mutual dependence between people and other elements of the natural environment. However, this term also brings out another aspect of this dependency, based on the reciprocal conditioning of individual elements located inside the natural environment. The active role is played by both man and other elements of the natural environment. Both parts of relationship occurring here affect each other. This book consists of five chapters. The first two introduce readers to the state of the research and issues of the sources. The first chapter Nature and memory in research on the Polish post-war border shifting presents the state of research on the subject matter taken up in the book. The second chapter, Contests for Written Memoirs and the work of memory, refers to the type of sources used in the book, but it also concerns the history of competition for memoirs. It also considers the use of those sources for historical research and indicates the huge potential that lies in commonly written memoirs. The next three chapters form an essential part of the book. They refer to the environmental memory of the inhabitants of Western and Northern Polish territories, which I analyze by referring to sources. The third chapter of the book, entitled Lost Nature, is devoted to the analysis and interpretation of these fragments of memoirs that referre to the natural
environment lost due to post-war migrations. The considerations in this chapter, however, begin with a summary of the discussion around nostalgic ways of describing lost nature. It is shown that the analyses based on memoirs prove that abandoned nature has been remembered in many different ways, other than nostalgic, idealizing and idyllic narratives. The fourth chapter of the book, entitled Nature along the way, is preceded by a historiographic introduction, concerning 402
Summary migration movements in Poland after the 2nd world war. It refers not only to human migrants but also animals’ migrations and shows the experience of those last ones was also an extremely difficult one. Then I analyze the memories relating to specific stages of the journey: starting from leaving homes or other places of stay, through the stage for being on the road and finishing with the last stage of the migration — traversing the Western or Northern territories in search for the place of settlement. The last chapter The settled nature describes the various stages of settling, starting with activities aimed at organizing the space in which settlers found themselves, through the description of hardships and struggles of everyday life in the new environment in the first years after the war, up to the accommodating to the new areas and homes. The process of domestication is gradual and diverse and, in a significant part, depends on the ways of perceiving the settled environment. During this process the sense of belonging to the specific regions and particular homes of its new inhabitants is shape and it forms their after-war identity. In the conclusions, the concept of environmental memory is conceptualized and defined, so it could be useful also for describing different relations between people and other elements of different natural environments. It also sums the results of research showing the variety of human — non-human relations and functions that were played by nature in memoirs of migrants. 403
|
any_adam_object | 1 |
author | Praczyk, Małgorzata 1983- |
author_GND | (DE-588)1162465697 |
author_facet | Praczyk, Małgorzata 1983- |
author_role | aut |
author_sort | Praczyk, Małgorzata 1983- |
author_variant | m p mp |
building | Verbundindex |
bvnumber | BV046244958 |
ctrlnum | (OCoLC)1127310314 (DE-599)BVBBV046244958 |
format | Book |
fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>03760nam a2200601 cb4500</leader><controlfield tag="001">BV046244958</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20200724 </controlfield><controlfield tag="007">t|</controlfield><controlfield tag="008">191108s2018 xx ac|| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788365663863</subfield><subfield code="9">978-83-65663-86-3</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">8365663864</subfield><subfield code="9">83-65663-86-4</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1127310314</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV046244958</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Praczyk, Małgorzata</subfield><subfield code="d">1983-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1162465697</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Pamięć środowiskowa we wspomnieniach osadników na "Ziemiach Odzyskanych"</subfield><subfield code="b">= Enviromental memory in memoirs of Polish settlers in the face of Polish post-war border shifting</subfield><subfield code="c">Małgorzata Praczyk</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="3"><subfield code="a">Pamięć środowiskowa</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">Enviromental memory in memoirs of Polish settlers in the face of Polish post-war border shifting</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Poznań</subfield><subfield code="b">Wydawnictwo Instytutu Historii UAM</subfield><subfield code="c">2018</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">403 Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen, Porträts</subfield><subfield code="c">21 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Publikacje Instytutu Historii UAM</subfield><subfield code="v">180</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Literaturverzeichnis Seite 337-381</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Zusammenfassung auf Englisch</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Umwelt</subfield><subfield code="0">(DE-588)4061616-2</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Kollektives Gedächtnis</subfield><subfield code="0">(DE-588)4200793-8</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Deutsche Ostgebiete</subfield><subfield code="0">(DE-588)4070350-2</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Pamięć zbiorowa / Dawne terytoria niemieckie na Wschodzie / 1945-</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Pamiętniki polskie / 1945- / tematy, motywy</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Psychologia środowiskowa / relacje osobiste / historia i krytyka</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Środowisko / aspekt społeczny / Dawne terytoria niemieckie na Wschodzie / 1945-</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Deutsche Ostgebiete</subfield><subfield code="0">(DE-588)4070350-2</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Umwelt</subfield><subfield code="0">(DE-588)4061616-2</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Kollektives Gedächtnis</subfield><subfield code="0">(DE-588)4200793-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="710" ind1="2" ind2=" "><subfield code="a">Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu</subfield><subfield code="b">Instytut Historii</subfield><subfield code="0">(DE-588)1023822-0</subfield><subfield code="4">isb</subfield></datafield><datafield tag="830" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Publikacje Instytutu Historii UAM</subfield><subfield code="v">180</subfield><subfield code="w">(DE-604)BV010879172</subfield><subfield code="9">180</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031623292&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031623292&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031623292&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Sachregister</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031623292&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031623292&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20200724</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">509</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">900</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-031623292</subfield></datafield></record></collection> |
geographic | Deutsche Ostgebiete (DE-588)4070350-2 gnd |
geographic_facet | Deutsche Ostgebiete |
id | DE-604.BV046244958 |
illustrated | Illustrated |
indexdate | 2024-12-20T18:47:08Z |
institution | BVB |
institution_GND | (DE-588)1023822-0 |
isbn | 9788365663863 8365663864 |
language | Polish |
oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-031623292 |
oclc_num | 1127310314 |
open_access_boolean | |
owner | DE-12 |
owner_facet | DE-12 |
physical | 403 Seiten Illustrationen, Porträts 21 cm |
psigel | BSB_NED_20200724 |
publishDate | 2018 |
publishDateSearch | 2018 |
publishDateSort | 2018 |
publisher | Wydawnictwo Instytutu Historii UAM |
record_format | marc |
series | Publikacje Instytutu Historii UAM |
series2 | Publikacje Instytutu Historii UAM |
spellingShingle | Praczyk, Małgorzata 1983- Pamięć środowiskowa we wspomnieniach osadników na "Ziemiach Odzyskanych" = Enviromental memory in memoirs of Polish settlers in the face of Polish post-war border shifting Publikacje Instytutu Historii UAM Umwelt (DE-588)4061616-2 gnd Kollektives Gedächtnis (DE-588)4200793-8 gnd |
subject_GND | (DE-588)4061616-2 (DE-588)4200793-8 (DE-588)4070350-2 |
title | Pamięć środowiskowa we wspomnieniach osadników na "Ziemiach Odzyskanych" = Enviromental memory in memoirs of Polish settlers in the face of Polish post-war border shifting |
title_alt | Pamięć środowiskowa Enviromental memory in memoirs of Polish settlers in the face of Polish post-war border shifting |
title_auth | Pamięć środowiskowa we wspomnieniach osadników na "Ziemiach Odzyskanych" = Enviromental memory in memoirs of Polish settlers in the face of Polish post-war border shifting |
title_exact_search | Pamięć środowiskowa we wspomnieniach osadników na "Ziemiach Odzyskanych" = Enviromental memory in memoirs of Polish settlers in the face of Polish post-war border shifting |
title_full | Pamięć środowiskowa we wspomnieniach osadników na "Ziemiach Odzyskanych" = Enviromental memory in memoirs of Polish settlers in the face of Polish post-war border shifting Małgorzata Praczyk |
title_fullStr | Pamięć środowiskowa we wspomnieniach osadników na "Ziemiach Odzyskanych" = Enviromental memory in memoirs of Polish settlers in the face of Polish post-war border shifting Małgorzata Praczyk |
title_full_unstemmed | Pamięć środowiskowa we wspomnieniach osadników na "Ziemiach Odzyskanych" = Enviromental memory in memoirs of Polish settlers in the face of Polish post-war border shifting Małgorzata Praczyk |
title_short | Pamięć środowiskowa we wspomnieniach osadników na "Ziemiach Odzyskanych" |
title_sort | pamiec srodowiskowa we wspomnieniach osadnikow na ziemiach odzyskanych enviromental memory in memoirs of polish settlers in the face of polish post war border shifting |
title_sub | = Enviromental memory in memoirs of Polish settlers in the face of Polish post-war border shifting |
topic | Umwelt (DE-588)4061616-2 gnd Kollektives Gedächtnis (DE-588)4200793-8 gnd |
topic_facet | Umwelt Kollektives Gedächtnis Deutsche Ostgebiete |
url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031623292&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031623292&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031623292&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031623292&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=031623292&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
volume_link | (DE-604)BV010879172 |
work_keys_str_mv | AT praczykmałgorzata pamiecsrodowiskowawewspomnieniachosadnikownaziemiachodzyskanychenviromentalmemoryinmemoirsofpolishsettlersinthefaceofpolishpostwarbordershifting AT uniwersytetimadamamickiewiczawpoznaniuinstytuthistorii pamiecsrodowiskowawewspomnieniachosadnikownaziemiachodzyskanychenviromentalmemoryinmemoirsofpolishsettlersinthefaceofpolishpostwarbordershifting AT praczykmałgorzata pamiecsrodowiskowa AT uniwersytetimadamamickiewiczawpoznaniuinstytuthistorii pamiecsrodowiskowa AT praczykmałgorzata enviromentalmemoryinmemoirsofpolishsettlersinthefaceofpolishpostwarbordershifting AT uniwersytetimadamamickiewiczawpoznaniuinstytuthistorii enviromentalmemoryinmemoirsofpolishsettlersinthefaceofpolishpostwarbordershifting |