W kleszczach totalitaryzmów: księdza Romana Gradolewskiego i ojca Jacka Hoszyckiego życiorysy niedopowiedziane
Gespeichert in:
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 cb4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV044716306 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20180515 | ||
| 007 | t| | ||
| 008 | 180116s2017 xx ac|| |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788380981157 |9 978-83-8098-115-7 | ||
| 020 | |a 8380981154 |9 83-8098-115-4 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1006497688 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV044716306 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-12 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 100 | 1 | |a Ligarski, Sebastian |d 1975- |e Verfasser |0 (DE-588)1062518721 |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a W kleszczach totalitaryzmów |b księdza Romana Gradolewskiego i ojca Jacka Hoszyckiego życiorysy niedopowiedziane |c Sebastian Ligarski ; Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu |
| 264 | 1 | |a Warszawa |b Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu |c 2017 | |
| 300 | |a 238 Seiten, 16 ungezählte Seiten Bildtafeln |b Illustrationen, Porträts, Faksimiles |c 22 cm | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 490 | 1 | |a Seria "Monografie" |v tom 123 | |
| 546 | |a Zusammenfassung in englischer Sprache | ||
| 600 | 1 | 7 | |a Gradolewski, Roman |d 1907-1995 |0 (DE-588)1080186379 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 600 | 1 | 7 | |a Hoszycki, Jacek |d 1908-1969 |0 (DE-588)1143870921 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 648 | 7 | |a Geschichte |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 650 | 0 | 7 | |a Politischer Prozess |0 (DE-588)4175043-3 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 653 | 1 | |a Gradolewski, Roman / (1907-1995) | |
| 653 | 1 | |a Hoszycki, Alojzy / (1908-1969) | |
| 653 | 2 | |a Polska / Urząd Bezpieczeństwa / funkcjonariusze / spisy | |
| 653 | 0 | |a Represje polityczne / Polska / 1945-1970 | |
| 653 | 0 | |a Kościół i państwo / Polska / 1945-1970 | |
| 653 | 0 | |a Volksdeutsche / Polska | |
| 653 | 0 | |a Procesy polityczne / Polska / 1945-1970 | |
| 689 | 0 | 0 | |a Gradolewski, Roman |d 1907-1995 |0 (DE-588)1080186379 |D p |
| 689 | 0 | 1 | |a Hoszycki, Jacek |d 1908-1969 |0 (DE-588)1143870921 |D p |
| 689 | 0 | 2 | |a Politischer Prozess |0 (DE-588)4175043-3 |D s |
| 689 | 0 | 3 | |a Geschichte |A z |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 710 | 2 | |a Instytut Pamięci Narodowej |b Oddziałowa Komisja Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu w Łodzi |0 (DE-588)3000427-5 |4 isb | |
| 830 | 0 | |a Seria "Monografie" |v tom 123 |w (DE-604)BV017143574 |9 123 | |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030112717&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030112717&sequence=000002&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030112717&sequence=000003&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030112717&sequence=000004&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030112717&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030112717&sequence=000010&line_number=0006&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030112717&sequence=000011&line_number=0007&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030112717&sequence=000012&line_number=0008&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 942 | 1 | 1 | |c 909 |e 22/bsb |f 0904 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 200.9 |e 22/bsb |f 0904 |g 438 |
| 943 | 1 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-030112717 | |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1819287478100557824 |
|---|---|
| adam_text | SPIS TRESCI
Wstçp........................................................... 7
Dziecinstwo i mlodoác.......................................... 22
Ksi^dz Roman Gradolewski .................................... 22
Ojciec Alojzy Jacek Hoszycki................................. 28
Wojna (1939-1945).............................................. 32
Sytuacja Kosciola katolickiego w Kraju Warty.............. 32
Ksi^dz Roman Gradolewski..................................... 41
Ojciec Jacek Hoszycki........................................ 64
Pierwsze lata po wojnie........................................ 68
Sytuacja Kosciola katolickiego w Polsce po zakoñczeniu wojny
(do 1956 roku)............................................... 68
Ksi^dz Roman Gradolewski..................................... 76
Ojciec Jacek Hoszycki........................................ 92
Aresztowanle 1 sledztwo........................................ 99
Ksi^dz Roman Gradolewski..................................... 99
Ojciec Jacek Hoszycki....................................... 107
Oskarzenie.................................................. 111
Procès (6-13 wrzeánia 1949 roku).............................. 114
Dzieñ pierwszy, 6 wrzesnia 1949 roku ....................... 114
Dzieñ drugi, 7 wrzesnia 1949 roku .......................... 120
Dzieñ trzeci, 8 wrzesnia 1949 roku.......................... 124
Dzieñ czwarty, 9 wrzesnia 1949 roku ........................ 129
Dzieñ pi^ty, 12 wrzesnia 1949 roku.......................... 133
5
Dziefi szósty, 13 wrzesnia 1949 roku, wyrok.............. 134
Wiçzienie.................................................. 140
Ksi^dz Roman Gradolewski................................. 142
Ojciec Jacek Hoszycki.................................... 145
Upragniona wolnosc......................................... 150
Wiadza a Kosciól w Polsce (1957-1989).................... 150
Ojciec Jacek Hoszycki: ostatni etap (Krosnowice)......... 156
Ksi^dz Roman Gradolewski: nowy etap (Tymowa)............. 160
Zakonczenie................................................ 182
Aneks 1.................................................... 185
Aneks II................................................. 202
Aneks III.................................................. 209
Bibliografía............................................... 211
Summary.................................................... 225
Wykaz skrótów.............................................. 228
Indeks osób................................................ 231
BIBLIOGRAFIA
Zródla archiwalne
Archiwum Akt Nowych w Warszawie
Glówny Urz^d Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk
Komitet Centralny Polskiej Partii Robotniczej
Komitet Centralny Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej
Spuscizna Aleksandra Zawadzkiego
Ministerstwo Sprawiedliwosci
Archiwum Instytutu Pami^ci Narodowej w Warszawie
Akta dotycz^ce Alfreda Stromberga
Akta dotycz^ce Edwarda Kleindiensta
Akta dotycz^ce osób wspólpracuj^cych z okupantem hitlerowskim
Akta osobowe Jerzego Marca
Akta osobowe Ludwika Serkowskiego
Akta przesluchania A. Wegnera
Ministerstwo Bezpieczeñstwa Publicznego, Departament V, Departament Sledczy
Zbiór akt Reichsstatthalter im Warthegau
Archiwum Instytutu Pami^ci Narodowej Oddzial w Gdansku
Akta osobowe Feliksa Rosenbauma (Rózañskiego)
Archiwum Instytutu Pami^ci Narodowej Oddzial w Katowicach
Akta dotycz^ce Gertrudy Szoltysik
Akta osobowe Teodora Okwieta
Archiwum Instytutu Pami^ci Narodowej Oddzial w Lodzi
Akta dotycz^ce Edwarda Kleindiensta
Akta dotycz^ce Kapistrana Pawla Holtego
211
Akta dotycz^ce zakonów m^skich na terenie wojewödztwa lódzkiego
Akta dotyczqce zatarcia skazania Kazimierza Biyñskiego
Akta sprawy kamej dotycz^cej Waldemara Kotowicza i innych (w tym Kazimierza
Bryñskiego i organizacji Stronnictwa Narodowego)
Akta sledcze dotycz^ce Alfreda Stromberga
Akta sledcze dotycz^ce Zofii Wysockiej
Akta sledcze dotycz^ce Marii Bembenek
Akta sledcze dotycz^ce Józefa Hillebrandta
Akta w sprawie kamej przeciwko ks. Romanowi Gradólewskiemu i o. Jackowi Aloj-
zemu Hoszyckiemu
Ksi^ga glówna Osrodka Pracy Wi^zniów w Sikawie
Materiaty operacyjne dotycz^ce Augusta Brennera
Materiafy operacyjne dotycz^ce Günthera Fuchsa
Archiwum Instytutu Pami^ci Narodowej w Poznaniu
Ksi^ga glówna wi^zienia we Wronkach 1952-1955
Skorowidz do ksi^gi glównej wi^zienia we Wronkach 1955
Archiwum Instytutu Pami^ci Narodowej Oddzial we Wroclawiu
Akta osobowe Waclawa Cyranka, Mieczysiawa Derwisza, Jerzego Felczera, Kazimie-
rza Kisiela, Gustawa Korzekwy, Mariana Malinowskiego, Jerzego Marca, Edwar-
da Marciniaka, Antoniego Michty, Wladyslawa Miszkowicza, Ludwika Skowron-
ka, Józefa Sotkowskiego, Jana Swiercza, Tadeusza Trajdosa, Feliksa Wojtachnio
Akta paszportowe Romana Gradolewskiego
Akta rozpracowania kard. Boleslawa Kominka
Akta sledcze dotycz^ce Alojzego Hoszyckiego
Akta sledcze Jerzego Felczera i innych
Akta Wydziatu ds. Wyznañ Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wro-
clawiu
Kontrole pracy SB w Wolowie
Roczne plany, sprawozdania, analizy Komendy Powiatowej MO/Referatu ds. SB
w Wolowie 1957-1974
Sprawozdania dekadowe PUBP Dzierzoniów do WUBP Wroclaw za 1949 r.
Sprawozdania Komendy Wojewódzkiej MO we Wroclawiu
Teczka personalna i pracy TW ps. „Wladek” (Romana Gradolewskiego)
Teczka personalna ks. Mieczysiawa Szymanskiego ps. „Bogdan”
Wykaz sieci TW wyeliminowanych w pow. Wolów
Archiwum Kurii Metropolitalnej w Lodzi
Akta osobowe ks. Romana Gradolewskiego
212
Archiwum Kurii Métropolitain ej we Wroclawiu
Akta osobowe ks. Romana Gradolewskiego
Archiwum Ministerstwa SprawiedliwoSci w Warszawie
Akta osobowe Mieczyslawa Blochowicza Ryszarda Borkowskiego, Kazimierza
Bzowskiego, Karola Cincio, Tadeusza Cypriana, Henryka Korkucia, Wlady-
stawa Kubika, Mirostawa Kuleszy, Henryka (Hersza) Podlaskiego, Beniamina
Wajsblecha, Waclawa Walkiewicza, Eliego Wasserszturma (Waserszturma)
Archiwum Panstwowe w Lodzi
Komitet Lödzki Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej
Archiwum Paiistwowe we Wroclawiu
Komitet Powiatowy PPR w Dzierzoniowie
Komitet Wojewödzki PPR
Komitet Wojewödzki PZPR
Prezydium Wojewödzkiej Rady Narodowej
Urz^d Wojewödzki Wroclawski
Archiwum Pahstwowe we Wroclawiu Oddzial w Kamiehcu Z^bkowickim
Gminna Rada Narodowa w Lagiewnikach
Archiwum Prowincji Wniebowziçcia Najswiçtszej Maryi Panny w Katowicach-
-Panewnikach
Akta osobowe o. Jacka Alojzego Hoszyckiego
Okrçgowa Rada Adwokacka w Lodzi
Akta osobowe Waclawa Walkiewicza
Akta osobowe Wtodzimierza Czubinskiego
Wydawnictwa zrôdlowe
Actes et documents du Saint-Siège relatifs à la période de la Seconde Guerre Mon-
diale, http://www.vatican.va/archive/actes/documentsA/olume-3a.pdf; http://
www.vatican.va/archive/actes/documents/Volume-3b.pdf.
Adressbuch für Stargard in Pommern, 1911.
Adressbuch für Stargard in Pommern, 1915.
Adressbuch für Stargard in Pommern, 1917.
Adressbuch Stadkreis Königshütte O. -S., die Gemeinden Bismarckhütte u. Chorzow
mit Kolonie Wenzlowitz, Gemeinden Nau-Heiduk uns Schwientochlowitz, sowie
den Gutsbezirk Schwientochlowitz mit Charlottenhof 1913.
213
Friedländer S., Pius XII und das Dritte Reich. Eine Dokumentation, Reinbeck bei
Hamburg 1965.
Die Geistlichen in Dachau sowie in anderen Konzentrationslagern und in Gefän-
gnissen, red. E. Weiler, Mödling 1971.
Gorqce dni, gorqce lata, wybör i oprac. F. ß^bol, Lodz 1976.
Koniec „odwilzy” w sferze wyznaniowej - nieznany dokument (oprac. F. Musial)
[w:] Represje wobec Kosciola w krajach bloku wschodniego. Komunisciprzeciw
religii po 1944 roku, red. ks. J. Marecki, Krakow 2011.
Ksi$ga adresowa miasta stolecznego Poznania 1923, Poznan 1923.
Ksigga adresowa miasta stolecznego Poznania 1930, Poznan 1930.
Listy pasters hie Episkopatu Polski 1945-1974, Paryz 1975.
Metody pracy operacyjnej aparatu bezpieczehstwa publicznego wobec Kosciolöw
i zwiqzköw wyznaniowych 1945-1989, wst^p, wybör dokumentöw, red. A. Dziu-
rok, Warszawa 2004.
Minkiewicz W., Mokotöw, Wronki, Rawicz. Wspomnienia 1939-1954, Warszawa
1990.
Niemcy w Polsce 1945-1950. Wybör dokumentöw, red. W. Borodziej, H. Lemberg,
t. 2: Polska centralna. Wojewödztwo slqskie, wybör i oprac. dokumentöw I. Eser,
J. Kochanowski, Warszawa 2000.
Moczar M., Notatki z 1945 r. Pözniejsze reminiscencje izapiski, „Polityka” 1971, nr 4.
Papee K., Pius XII a Polska 1939-1949. Przemöwienia, listy, komentarze, Rzym
1954.
Pius XII a Polska 1949-1949, oprac. ks. K. Lis SDB, Warszawa 2013.
Plany pracy Departamentu IVMSW1972-1979, wst$p P. Tomasik, wybör i oprac.
Zespöl, Warszawa 2007.
Polska w dokumentach z archiwöw rosyjskich 1949-1953, wybör i oprac. A. Ko-
chanski i in., thim. E. Rosowska, Warszawa 2000.
Polska-ZSRR. Struktury podleglosci. Polska w dokumentach z archiwöw rosyjskich
1949-1953, oprac. A. Paczkowski, Warszawa 2000.
Polozenie ludnoscipolskiej w Kraju Warty 1939-1945. Dokumenty niemieckie, wy-
bör i tlum. C. Luczak, Poznan 1987.
Pospieszalski K.M., Niemiecka lista narodowa w Kraju Warty. Wybör dokumentöw,
Poznan 1949 („Documenta Occupationis Tetonicum”, t. 4).
Proces Artura Greisera przed Najwyzszym Trybunalem Narodowym, Warszawa
1946.
Proces RomanaRomkowskiego, Jözefa Rözahskiego i AnatolaFejgina w 1957 roku,
cz. 1-2, red. M. Jablonowski, W. Janowski, Warszawa 2012.
Raportyz ziem wcielonych do IIIRzeszy (1942-1944), red. Z. Mazur, A. Pietrowicz,
M. Rutowska, Poznan 2004.
Rostworowski T., Szerzyc Krölestwo. Wspomnienia i dzienniki 1939-1972, War-
szawa 2004.
214
Twarze dolnoslqskiej bezpieki. Obsada stanowisk kierowniczych Urzgdu Bezpie-
czeñstwa i Sluzby Bezpieczeñstwa na Dolnym Slqsku 1945—1990. Informator
personalny, red. P. Piotrowski, K. Szwagrzyk, W. Tr^bacz, Wroclaw 2010.
Twarze wroclawskiej bezpieki. Obsada stanowisk kierowniczych Urzgdu Bezpie-
czeñstwa i Sluzby Bezpieczeñstwa we Wroclawiu. Informator personalny, red.
T. Baibus, P. Piotrowski, K. Szwagrzyk, Wroclaw 2006.
Spis Duchowieñstwa i Parafii Diecezji Lodzkiej, Lodz 1938.
Relacje
kpt. Marian Charukiewicz
o. Pacifik OFM
ks. Ryszard Znamirowski
Czasopisma
„Gazeta Lódzka” 1949
„Gazeta Robotnicza” 1949
„Glos sw. Franciszka” (1936-1938)
„Rzeczpospolita” 1949
„Slowo Polskie” 1949
„Szkola Seraficka” (Chorzów, 1938-1939)
„Szkola Seraficka” (Rybnik, 1926-1937)
„Trybuna Ludu” 1949
Opracowania
¡50 lat historii Prowincji Wniebowzigcia NMP Zakonu Braci Mniejszych w Polsce,
red. A. Barciak, W.J. Sztyk PFM, Katowice 2008.
Abramowicz S., Lódzka placówka gestapo [w:] Dzialalnosc gestapo w Lodzi (ma-
teriafy z sesji naukowej), Lodz 1984.
Abramowicz S., Tragedia Wielunia wswietle materialów sledztwa OddzialowejKo-
mis] i Scigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Lodzi [w:] Wieluñ byl
pierwszy. Bombardowania lotnicze miast regionu lódzkiego we wrzesniu 1939 r.,
red. J. Wróbel, Lodz 2009.
Akcje okupanta hitlerowskiego wobec Kosciola katolickiego w Kraju Warty,
red. A. Galiñski, M. Budziarek, Lodz 1997.
Andrusiew icz A., Stronnictwo Pracy 1937—1950. Ze studiów naddziejami najnow-
szymi chadecji w Polsce, Warszawa 1988.
B$bnik G., Wieluñ, 1 wrzesnia 1939 [w:] Wieluñ byl pierwszy. Bombardowania
lotnicze miast regionu lódzkiego we wrzesniu 1939 r., red. J. Wróbel, Lodz 2009.
Biegañski Z., Sqdownictwo i skazani na kar$ smierci zprzyczyn politycznych w wo-
jewodztwie pomorskim (bydgoskim) w latach 1945-1956, Bydgoszcz 2003.
215
Bifíi M.M., Mons. Cesare Orsenigo nunzio apostólico in Germania (1930-1946),
Milano 1997.
Biogramy zmartych wspólbraci Prowincji N.M.P. Zakonu Brad Mniejszych w Pol-
sce od 1924 do 2004, oprac. o. H. Dhibis, Katowice 2001.
Blett R, Pius XII i druga wojna swiatowa w tajnych archiwach watykanskich, tlum.
E. Król-Cebulska, Katowice 2000.
Bogaczewicz S.A., Bp. Pawel Latusek, Zycie w sluzbie Kosciola slqskiego. Sentire
cum Ecclesia [w:] Wobronie Ojczyzny i Kosciola. Komunistyczna bezpieka wo-
bee biskupówpolskich, red. J. Marecki, F. Musial, Krakow 2008.
Bogaczewicz S.A., Dzialania resortu bezpieczenstwa wobec kard. Boleslawa Ko-
minka w latach 1945-1974 r Zarys zagadnienia [w:] Wokól Orqdzia. Kardynal
Boleslaw Kominekprekursor pojednania polsko-niemieckiego, red. W. Kuchar-
ski, G. Strauchold, Wroclaw 2009.
Bojanowski T., Lodz pod okupaejq niemieckq w latach II wojny swiatowej (1939-
-1945), Lodz 1992.
Borowski W., „Obowiqzek niemieckiego biskupa”. Duchowieñstwo niemieckie
i okupaeja Polski 1939-1945, Warszawa 1966.
Breitinger H., Als Deutschenseelsorger in Posen und im Warthegau 1934-1945.
Errinerungen, Mainz 1986.
Broszat M., Narodowosocjalistyczna polityka w sprawie Polski 1939-1945, „Za-
chodnia Agencja Prasowa” (Poznan) 1966, z. 2.
Brzechczyn K., Problem wiarygodnosci teczek i opartej na nich narraeji histo-
ryeznej. Kilka uwag metodologicznych, ,,Pami$c i Sprawiedliwosc” 2012, nr 2
(20). *
Budziarek M., Historyczny raptularz. Szkice z dziejów Kosciola w Polsce i nie tyl-
ko..., Wroclaw 1991.
Budziarek M., Katedra przy Adolf Hitlerstrasse. Z dziejów Kosciola katolickiego
wLodzi 1939-1945, Warszawa 1984.
Budziarek M., Lodzianie, Lodz 2000.
Budziarek M., Lódz Piotrowa. Krótka historia Kosciola w Lodzi, Lodz 2005.
Budziarek M., Lódz, Lodsch, Litzmannstadt. Wycinki z zycia mieszkañców okupo-
wanego miasta, Lódz 2003.
Budziarek M., Slepa sprawiedliwosc. Katolicy niemieccy w Lodzi 1939-1950,
„Roczniki Teologiczne” 2002, nr 49, z. 4.
Budziarek M., Swiqtynie Lodzi, Lódz 2005.
Budziarek M., Zycie Bogiem znaezone, Warszawa 1990.
Bujak W., Historia Stronnictwa Pracy 1937-1946-1950, Warszawa 1988.
Chrobaczynski J., Zproblematyki postaw i zachowania spoleczenstwa okupowanej
Polski (1939-1945), „Dzieje Najnowsze” 1989, nr 2.
Chrzanowski B., Niwiñski P., Okupaeja niemiecka i sowiecka - proba analizy po-
równawczej (wybrane zagadnienia), ,,Pami$c i Sprawiedliwosc” 2008, nr 1(12).
216
Cygahski M., Urzqd tajnej policji hitlerowskiej (Gestapo) w Lodzi i pozostale po
nim akta, „Archeion” 1966, t. 43.
Cyganski M., Z dziejöw okupacji hitlerowskiej w Lodzi 1939—1945, Lodz 1965.
D^browski K., Arcybiskup Wlodzimierz Jasihski (1873-1965), Lodz 1990.
Dtugoborski W., Spoleczehstwopolskiepoddwoma okupacjami 1939-1941, „Rocz-
nik Muzeum w Gliwicach” 2002, t. 18.
Dominiczak H., Organy bezpieczehstwa PRL w walce z Kosciolem katolickim 1944—
-1990 w swietle dokumentöw MSW, Warszawa 2000.
Dreschner K., Politykapapieska w XX wieku, Gdynia 1997.
Dudek A., Gryz R., Komunisci i Kosciöl w Polsce (1945-1989), Krakow 2003.
Duraj W., Wsmudze czerwonych iskier, Warszawa 1968.
Dzialalnosc gestapo w Lodzi (materiaty z sesji naukowej), Lodz 1984.
Dziesigciu sprawiedliwych. Wspomnienia okupacyjne, oprac. J. Tumau, Warszawa 1986.
Dziurok A., „ W matni ” - kontakty ksi^dza Wiktora Skworca ze Sluzbq Bezpieczeh-
stwa, „Aparat Represji w Polce Ludowej 1944-1989” 2008, nr 6.
Eksterminacja inteligencji Lodzi i okrggu lödzkiego 1939-1940, red. A. Galinski,
M. Budziarek, Lodz 1992.
Epstein C., Wzorcowy nazista. Arthur Greiser i okupacja Kraju Warty, thim. J. Wlo-
darczyk, Wroclaw 2013.
Falconi C., The Silence of Pius XII1939-1945, Boston 2000.
Gabryel K., Historia Seminarium Duchownego w Lodzi, „Wiadomosci Diecezjalne
Lodzkie” 1972, nr 1.
Gniazdowski A., Lödzki osrodek naukowy [w:] Wojewödztwo miejskie lodzkie. Zarys
dziejöw, obraz wspölczesny, perspektywy rozwoju, red. H. Mortimer-Szymczak,
Lodz 1981.
Golik D., Musial F., Osqdz mnie Boze..., ks. Wladyslaw Gurgacz, kapelan Polski
Podziemnej, Krakow 2009.
Gralihski T., Seminarium Duchowne w Lodzi. Szkic historyczny z lat 1921—1948,
„Wiadomosci Diecezjalne Lodzkie” 1948, nr 5 i 6.
Gruczynski K, Biskup Michal Klepacz 1893-1967, Lodz 1993.
Guz E., Pius XII Nieznane wqtki polskie, Warszawa 2012.
Huener J., Nazi Kirchenpolitik and Polish Catholicism in the Reichgau Wartheland
1939-1941, „Central European History” 2014, nr 47.
Jakubowski G., Sqdownictwopowszechne w Polsce w latach 1944—1950, Warszawa
2002.
Jarkiewicz K., Duszpasterstwo akademickie Krakowapo II wojnie swiatowej, Kra-
kow 2004.
Jastrz^b M., Zycie religijne w Poznaniu podczas okupacji niemieckiej 1939-1945
(cz. 1), „Poznanskie Zeszyty Humanistyczne”, t. XXIV, s. 22^16.
Jastrz^b M., Zycie religijne w Poznaniu podczas okupacji niemieckiej 1939—1945
(cz. 2), „Poznanskie Zeszyty Humanistyczne”, t. XXV, s. 46-65.
217
Kaczmarek R., Kolaboracja na terenach wcielonych do Rzeszy Niemieckiej, „Fa-
mine i Sprawiedliwosc” 2008, nr 1 (12).
Kala M., Formy administracyjnego zwalczania Kosciola katolickiego na Dolnym
Slqsku po II wojnie swiatowej [w:] Represje wobec Kosciola katolickiego na
Dolnym Slqsku i Opolszczyznie 1944-1989, red. S.A. Bogaczewicz, S. Krzyza-
nowska, Wroclaw 2004.
Kaminski L., Antykoscielna kampania propagandowa na Dolnym Slqsku w 1949 r
(po ekskomunice czlonköw partii marksistowskich) [w:] Propaganda antyko-
scielna w Polsce w latach 1945-1978, red. S. D^browski, B. Rogowska, Wro-
claw 2001.
Kaminski L., Wladze PRL i spoleczehstwo polskie wobec Or^dzia biskupöwpolskich
[w:] Woköl Or^dzia. Kardynal Boleslaw Kominekprekursorpojednania polsko-
-niemieckiego, red. W. Kucharski, G. Strauchold, Wroclaw 2009.
Kladoczny R, Kara smierci jako wykladnik polityki karnej pahstwa w latach 1944-
—1956 [w:] Przestgpstwaprokuratoröw i sgdziöw w Polsce Ludowej, red. W. Ku-
lesza, A. Rzeplihski, Warszawa 2001.
Kopka B., Obozypracy Polsce 1944-1956. Przewodnik encyklopedyczny, Warszawa
2002.
Kostecki T., Represje käme wobec osöb duchownych w latach 1944-1950, „Nie-
podleglosc i Pami$c” 1997, nr 1.
Kostewicz T., Wykonanie kary wigzienia wobec osöb duchownych i konsekrowanych
w latach 1944-1956 [w:] Represje wobec osöb duchownych i konsekrowanych
w PRL 1944-1956, red. A. Grzeskowiak, Lublin 2004.
Krzyzanowska S., Ksiqdz Tomasz Sapeta (1876-1950) - ofiara represji komunistycz-
nych na Dolnym Slqsku [w:] Represje wobec Kosciola katolickiego na Dolnym
Slqsku i Opolszczyznie 1944-1989, red. S.A. Bogaczewicz, S. Krzyzanowska,
Wroclaw 2004.
Ksi$ga swiadeetw. Skazani na karg smierci w czasach stalinowskich i ich losy,
red. K. Madej, J. Zaryn, J. Zurek, Warszawa 2005.
Kulikowska I., Konsulat Generalny RP w Monachium w latach 1920-1939, War-
szawa 2011.
Kurek J., Historia Wielkich Hajduk, Chorzow 2006.
Kurek J., Hojka Z., Slqski Machabeusz. Ksiqdz Jözef Czempiel i jego parafia, Cho-
rzow 1997.
Lasota M., O raporcie sejmowej komisji poswi^conym Samodzielnej Grupie „D”
w MSW; Informacja o dzialalnosci komörek „D”pionu IVbylej Sluzby Bezpie-
czehstwa, „Biuletyn IPN” 2003, nr 1.
Leksykon duchowiehstwa represjonowanego w PRL w latach 1945-1989. Pomordo-
wani, wi^zieni, wygnani, t. 1, red. J. Myszor, Warszawa 2002.
Lepa A., Wyzsze Seminarium Duchowne w Lodzi w swoich relacjach „Ad extra”,
„Lödzkie Studia Teologiczne” 1992, nr 1.
218
Lesiakowski K., Mieczyslaw Moczar „ Mietek ” Biografia polityczna, Warszawa
1998.
Ligarski S., Ks. Roman Gradolewski - ofiara stalinowskich represji, „Kwartalnik
Oiesnicki” 2006, nr 1 (12).
Ligarski S., Lagiewniki. Zarys historic Wroclaw 2003.
Ligarski S., Ojciec Jacek Alojzy Hoszycki, franciszkanin, ofiara represji stalinow-
skich: Studium przypadku, „Studia Franciszkanskie” 2006, t. 16.
Ligarski S., Powojenne procesy ksiqzy katolickich oskarzonych o kolaboracjg
w okresie okupacji hitlerowskiej [w:] Wladze komunistyczne wobec Kosciola
katolickiego w Lödzkiem 1945-1967, red. J. Wröbel, L. Pröchniak, Warszawa
2005.
Luczak C., Arthur Greiser Hitlerowski wladca w Wolnym Miescie Gdahski i Kraju
Warty, Poznan 1997.
Luczak C., Pod niemieckim jarzmem (Kraj Warty 1939—1945), Poznan 1996.
Madajczyk C., Faszyzm i okupacje 1938—1945, t. 1: Wykonywanie okupacji przez
pahstwa osi w Europie, t. 2: mechanizmy realizowania okupacji, Poznan 1983—
-1984.
Madajczyk C., Migdzy neutralnq wspölpracq ludnosci terytoriöw okupowanych
a kolaboracjq z Niemcami, „Biuletyn Glöwnej Komisji Badania Zbrodni prze-
ciwko Narodowi Polskiemu” 1992, t. 34.
Majewski P.M., Kolaboracja, ktörej nie bylo... Problem postaw spoleczehstwa
polskiego w warunkach okupacji niemieckiej 1939-1945, „Dzieje Najnowsze”
2004, nr 4.
Malecki R., Pod herbem Wandalöw, Lodz 1985.
Marek L., Psychologia werbunku kaplanöw [w:] Kosciölkatolicki w czasach komu-
nistycznej dyktatury. Miqdzy bohaterstwem a agenturq. Studia i materiafy, t. 3,
red. J. Szczepaniak, M. Lasota, Krakow 2010.
Maityn T., Sqdownictwo niemieckie na terenie Ziemi Kaliskiej [w:] Zbrodnie hitle-
rowskie na ziemi kaliskiej w latach 1939-1945, red. A. Czubinski, Kalisz 1979.
Mtynarczyk J.A., Pomigdzy wspölpracq a zdradq. Problem kolaboracji vv General-
nym Gubernatorstwie - pröba syntezy, „Pami^c i Sprawiedliwosc” 2009, nr 1
(14).
Musial B., Niemiecka lista narodowosciowa w okupowanej Polsce w latach 1939-
-1945, „Pami^c i Sprawiedliwosc” 2004, nr 2 (6).
Musial F., Metoda stopniowego werbunköw duchownych (z podr^czniköw SB) [w:]
Osobowe zrödla informacji - zagadnienia metodologiczno-zrödloznawcze, red.
F. Musial, Krakow 2008.
Musial F., Wiqzanie tajnych wspölpracowniköw z organami bezpieczehstwa Polski
Ludowej. Przyczynek do dyskusji nad mechanizmem psychicznego manipulo-
wania konfidentami, „Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989” 2006,
nr 2 (4).
219
Napolitano M.T., Tajne akta Watykanu. Dyplomacja Koscioia- dokumenty i tajem-
nice, tlum. K. Stopa, Kielce 2013.
Nawrocki S., Terrorpolicyjny w Kraju Warty 1939-1945, Poznan 1973.
Niemcy w dziejach Lodzi do 1945 roku, red. K.A. Kuczynski, B. Rutecka, Lodz
2001.
Oaza wolnosci. Duszpasterstwa akademickie w latach siedemdziesiqtych XX w., red.
M. Marcinkiewicz, Szczecin 2011.
Okrgg lodzki Armii Krajowej, red. M. Budziarek, Lodz 1988.
Olejnik L., Zdrajcy Narodu? Losy volksdeutschow w Polscepo II wojnie swiatowej,
Warszawa 2006.
Ossowski A., Represje niemieckie wobecpolskich elit miasta Lodzi (wrzesieh - gru-
dzieh 1939 r) [w:] Lodz w 1939 roku. Studia i szkice, red. T. Toborek, P. Wain-
gertner, Lodz 2011.
Pasek A., Odstqpstwo od narodowosci w polskim prawie karnym lat 1944-1950,
„Studia historycznoprawne. Prawo” (Wroclaw) 1998, R. 261.
Pasek A., Przestgpstwa okupacyjne wpolskim prawie karnym z lat 1944-1956, Wro-
claw 2002.
Pasiecznik M.J., Pobyt Biskupa W Jasinskiego i kapitufy lodzkiej w Bieczu 1941-
-1944, „Wiadomosci Diecezjalne Lodzkie” 1974, nr 12.
Pater J., Wladze PRL wobec ordynariusza wroclawskiego kardynala Boleslawa
Kominka w latach 1956-1974 [w:] Represje wobec Koscioia katolickiego na
Dolnym Slqsku i Opolszczyznie 1944-1989, red. S.A. Bogaczewicz, S. Krzyza-
nowska, Wroclaw 2004.
Peterman R., Duchowni katoliccy przed Wojskowym Sqdem Rejonowym w Lodzi
[w:] Wojskowy SqdRejonowyw Lodzi, red. J. Wrobel, J. Zelazko, Warszawa 2004.
Peterman R., Dzialalnosc aparatu bezpieczehstwa wobec Koscioia rzymskokato-
lickiego w Lodzkiem w latach 1945-1956 [w:] Wladze komunistyczne wobec
Koscioia katolickiego w Lodzkiem 1945-1967, red. J. Wrobel, L. Prochniak,
Warszawa 2005.
Pietrzak J., Pelnia prymasostwa. Ostatnie lata prymasa Polski kardynala Augusta
Hlonda 1945-1948, t. 1, Poznan 2009.
Pietrzak J., Prymas AugustHlond w Polsce komunistycznej (1945-1948). Najnowszy
stan badah [w:] Prymas Polski kard. August Hlond wobec wielkich konfliktow
epoki: drugiej wojny swiatowej i zimnej wojny, red. L. Kuk, S. Zimniak SDB,
Rzym 2012.
Pietrzak J., Rolaprymasa Hlonda w ustanowieniu polskiej administracji koscielnej
na ziemiach przylqczonych do Polski po II wojnie swiatowej. Trudne odkrywanie
faktow [w:] Droga do stabilizacjipolskiej administracji koscielnej na Ziemiach
Zachodnich i Polnocnych po II wojnie swiatowej. W 40 rocznicg wydania kon-
stytucji apostolskiej Pawla VIEpiscoporum Poloniae coitus, red. W. Kucharski,
Wroclaw 2013.
220
Piotrowski P., Wladza wobec Kose ¿ola w okresie stanu wojennego [w:] Miqdzy Lwo-
wem a Wroclawiem. Ksigga Jubileuszowa Profesora Krystyna Matwijowskiego,
red. B. Rok, J. Marón, Toruñ 2006.
Pius XII. Papiez w epoce totalitaryzmów. Historiografía i polityka, red. M. Komat,
Krakow 2010.
Plany pracy Departamentu IV MSW1972—1979, wst^p P. Tomasik, wybór i oprac.
Zespól, Warszawa 2007.
Pod jednym dachem. Niemcy i ich polscy i zydowscy sqsiedzi w XIX i XX w.,
red. K. Radziszewska, K. Wozniak, Lodz 2000.
Polacy—Niemcy. Przeszlosc, terazniejszosc, przyszlosc, red. Z. Zielinski, Katowice
1993.
Proces ksiqdza Lelity i innych agentów wywiadu amerykanskiego, red. J. Sikora,
Warszawa 1953.
Przestgpstwa sedziów i prokuratorów w Polsce lat 1944-1956, red. W. Kulesza,
A. Rzepliñski, Warszawa 2001.
Przybylski H., Chrzescijañska Demokracja i Narodowa Partía Robotnicza w latach
1926-1937, Warszawa 1980.
Przybysz M., Kosciól rzymskokatolicki w Lodzi w latach 1945-1956, Lodz 2007.
Przybysz M., Wyspy wolnosci. Duszpasterstwo akademickie w Lodzi 1945-1989,
Lodz 2008.
Puchala S., Duszpasterstwo akademickie diecezji katowickiej w latach 1947-1992,
Katowice 2007.
Pucilowski J., Narada zaniepokojenia organów wyznaniowych w 1959 r. [w:] Re-
presje wobec Kosciola w krajach bloku wschodniego. Komunisci przeciw religii
po 1944 roku, red. ks. J. Marecki, Krakow 2011.
Raina R, Karol Maria Splett. Biskup Gdañski na lawie oskarzonych, Warszawa 1994.
Rechowicz H., Aleksander Zawadzki. Zycie i dzialalnosc, Katowice 1969.
Rejmanowa G., Prawo karne jako srodekprzymusu pañstwowego w latach 1944—
-1956, „Niepodleglosc i Pami^c” 1997, R. 4, nr 1 (7).
Rogall J., Die Deutschen im Posener Land und in Mittelpolen, Langen 1993.
Rutowska M., Wysiedlenia ludnoscipolskiej z Kraju Warty do Generalnego Guber-
natorstwa 1939—1941, Poznan 2003.
Rzepiñski A., Przystosowanie ustroju sqdownictwa do potrzeb panstwa totalitär-
negó w Polsce w latach 1944—1956 [w:] Przestqpstwa sedziów i prokuratorów
w Polsce lat 1944-1956, red. W. Kulesza, A. Rzepliñski, Warszawa 2001.
Sikora J., Watykan czy Polska?, Warszawa 1950.
Skazani na karg smierci przez Wojskowy Sqd Rejonowy we Wroclawiu 1946—1955,
red. K. Szwagrzyk, Wroclaw 2004. Slownik polskich pisarzy franciszkahskich,
red. ks. H.E. Wyczawski OFM, Warszawa 1981.
Staniszewski B., Kazimierz infulat Lagosz jako rzqdca Archidiecezji Wroclawskiej
1951-1956, t. 1, Wroclaw 2000.
221
Stefaniak J., Postawy duchowiehstwa w ocenie wladz pahstwowych w latach apo-
geum stalinizmu (1948-1956) [w:] Spoleczehstwo, panstwo, Kosciöl (1945-
-2000). Materialy z ogölnopolskiej konferencji naukowej, Szczecin 15-16 VI
2000, red. A. Kawecki, K. Kowalczyk, A. Kubaj, Szczecin 2000.
Stehle H., Tajna dyplomacja Watykanu. Papiestwo wobec komunizmu (1917-1991),
tlum. R. Drecki, M. Struczyhski, Warszawa 1993.
Strözyna K., Orqdzie biskupöwpolskich do biskupöw niemieckich. Reakcje wladz
w swietle dokumentöw partyjnych i materialöw Sluzby Bezpieczehstwa we
r
Wroclawiu [w:] Represje wobec Kosciola katolickiego na Dolnym Slqsku
i Opolszczyznie 1944-1989, red. S.A. Bogaczewicz, S. Krzyzanowska, Wro-
claw 2004.
Suleja W., Zludny czar teczek, czyli,, teczkowe grzechy glöwne ” [w:] OdPilsudskie-
go do Walqsy. Studia z dziejow XX wieku, red. K. Persak i in., Warszawa 2008.
Szarota T., Okupowanej Warszawy dzieh powszedni, Warszawa 1973.
Szczepaniak J., Jak werbowano tajnych wspölpracowniköw (informatoröw, agen-
töw) sposrödduchownych [w:] Kosciöl katolicki w czasach komunistycznej dyk-
tatury. Migdzy bohaterstwem a agenturq. Studia i materialy, t. 3, red. J. Szcze-
paniak, M. Lasota, Krakow 2010.
Szumowski M., Duszpasterstwo akademickie w Archidiecezji Warszawskiej w latach
1928-1992, Warszawa 2000.
Szwagrzyk K., Kierownictwo Departamentu XMBPprzedsqdami PRL [w:] Depar-
tament X MBP Wzorce, struktury; dzialanie, red. K. Rokicki, Warszawa 2007.
Szwagrzyk K., Prawnicy czasu bezprawia. S^dziowie i prokuratorzy wojskowi
w Polsce 1944-1956, Wroclaw-Krakow 2005.
Szwagrzyk K., Przestgpstwa funkcjonariuszy urz§döw bezpieczehstwa na Dolnym
Slqsku w latach 1945-1953 [w:] „Zwyczajny resortStudia o aparacie bez-
pieczehstwa 1944-1956, red. K. Krajewski, T. Labuszewski, Warszawa 2005.
Szwagrzyk K., Wst§p [w:] Aparat bezpieczehstwa wPolsce. Kadra kierownicza, 1.1:
1944-1956, red. K. Szwagrzyk, Warszawa 2005.
Swi^tkowski H., Wolnosc sumienia i wyznania w Polsce Ludowej, Warszawa 1949.
Toborek T., Stanislaw Sojczyhski i Konspiracyjne Wojsko Polskie, Lodz 2007.
Tokarz G., Sprawa biskupa Czeslawa Kaczmarka wpropagandzie PZPR [w:] Pro-
paganda antykoscielna w Polsce w latach 1945-1978, red. S. D^browski, B. Ro-
gowska, Wroclaw 2001.
Tr^bacz M., „ Wojna nerwöw ” - codziennosc lodzian w przededniu II wojny swia-
towej [w:] Lodz w 1939 roku. Studia i szkice, red. T. Toborek, P. Waingertner,
Lodz 2011.
Turowski K., Historia ruchu chrzescijahsko-demokratycznego w Polsce, t. 1-2,
Warszawa 1989.
Wapihski R., Narodowa Demokracja 1893-1939. Ze studiöw nad dziejami mysli
nacjonalistycznej, Wroclaw 1980.
222
Waszkiewicz Z., Polityka Watykanu wobec Polski 1939—1945, Warszawa 1980.
Wiehert W., „Poligon doswiadczalny narodowego socjalizmu Kraj Warty w latach
1939-1945 w swietle najnowszej historiografii Republiki Federalnej Niemiec
[w:] Polska pod okupaejq 1939-1945, t 1, red. M. Gal^zowski, Warszawa 2015.
Wilk S., Kard. August Hlond jako organizator zycia koscielnego w Polsce po
II wojnie swiatowej. Nadzwyczajne uprawnienia papieskie dla prymasa Polski
(8. VII1945) [w:] Prymas Polski kard. August Hlond wobec wielkich konfliktöw
epoki: drugiej wojny swiatowej i zimnej wojny, red. L. Kuk, S. Zimniak SDB,
Rzym 2012.
Wojskowy SqdRejonowy w Lodzi, red. J. Wröbel, J. Zelazko, Warszawa 2004.
Wolsza T., Wcieniu Wronek, Jaworzna i Piechcina... 1945—1956. Zycie codzienne
w polskich wigzieniach, obozach i osrodkach pracy wigzniöw, Warszawa 2003.
Wröbel J., Konflikty polsko-niemieckie w Lodzi i regionie lödzkim w przededniu II
wojny swiatowej [w:] Lodz w 1939 roku. Studia i szkice, red. T. Toborek, P. Wa-
ingertner, Lodz 2011.
Zaj^c E., Sladpozostaje w aktach. Wybrane zagadnienia dotyczqce funkcjonowania
ewideneji operacyjnej w latach 1962—1989 [w:] Woköl teczek bezpieki. Zagad-
nienia zrödloznawczo-metodologiczne, red. F. Musial, Krakow 2006.
Zamiatala D., Caritas. Dzialalnosc i likwidaeja organizaeji 1945-1950, Lublin
2000.
Zielinski Z., Epoka rewolueji i totalitaryzmöw; Studia i szkice, Lublin 1993.
Zielinski Z., Historia Kosciola. Odbicie rzeczywistosci Bozej w swiecie, Poznan
2011.
Zielinski Z., Narodziny legendy. Pius XII, jakiego nie bylo, „Dzieje Najnowsze”
2012, t. 3.
Zielinski Z., Pius XII. Historiografia zaangazowana [w:] Pius XII. Papiez w epoce
totalitaryzmöw. Historiografia ipolityka, red. M. Komat, Krakow 2010.
Zimniak H., Ludnosc niemieckawKraju Warty (Reichsgau Wartheland) 1939-1945
[w:] Przymus germanizacyjny na ziemiach polskich wcielonych do Rzeszy Nie-
mieckiej w latach 1939-1945, red. W. Jastrz^bski, Bydgoszcz 1993.
Zwolihski P., Sytuacja Kosciola lödzkiego w pierwszych latach po II wojnie swia-
towej [w:] Wladze komunistyczne wobec Kosciola katolickiego w Lödzkiem
1945-1967, red. J. Wröbel, L. Pröchniak, Warszawa 2005.
Zwolinski P., Wyzsze Seminarium Duchowne w Lodzi 1921-2001, Lodz 2001.
Zaryn J., Aparat bezpieczehstwa w walce z duchowiehstwem katolickim w 1945-
-1949 (zarys problemu) [w:] Skryte oblicze systemu komunistycznego. U zrödel
zla..., red. R. Bäcker, P. Hübner, Warszawa 1997.
Zaryn J., Dzieje Kosciola katolickiego w Polsce (1944-1989), Warszawa 2003.
Zaryn J., Kosciöl a wladza w Polsce 1945—1950, Warszawa 1997.
Zaryn J., ,JAsi$zapatrioci” - geneza powstania formaeji duchownych katolickich,
„Polska 1944/45-1989” 1995, t. 1.
223
Zaryn J., Ofensywa kleru a nasze zadania... Ministerstwo Bezpieczenstwa Publicz-
nego wobec kosciola w Polsce, „Biuletyn Glöwnej Komisji Badania Zbrodni
przeciwko Narodowi Polskiemu” 1993, t. 36.
Zdzarski J., Dzieje Kurii Biskupiej Lödzkiej, „Wiadomosci Diecezjalne Lödzkie”
1967, nr 6.
Zelazko J., Antykoscielne struktury i kierunki dzialania Wojewodzkiego Urz$du
Bezpieczenstwa (Wojewodzkiego Urzqdu do spraw Bezpieczenstwa) w Lodzi
[w:] Wladze komunistyczne wobec Kosciola katolickiego w Lödzkiem 1945—
-1967, red. J. Wröbel, L. Pröchniak, Warszawa 2005.
Zelazko J., „Ludowa” sprawiedliwosc. Skazani przez Wojskowy Sqd Rejonowy
w Lodzi (1946-1955), Lodz 2007.
Zurek R., Kosciöl rzymskokatolicki w Polsce wobec Ziem Zachodnich i Pölnocnych
1945-1948, Szczecin-Warszawa-Wroclaw 2015.
Netografia
http://www.ksawerow.arehidiecezja.lodz.pl/parafia/historia/
http://www.panewniki.franciszkanie.pl/new/index.php/historia-prowincji-mainme-
nu-26/27-historia-prowincj i
Hitlerowi nie zalezalo na polskich kolaborantach, z Wlodzimierzem Borodziejem
rozmawia Artur Görski, „Fokus Historia”, 18 II 2010, http://historia.focus.pl/
polska/hitlerowi-nie-zalezalo-na-polskich-kolaborantach-592
Kulikowska L, Opieka Konsulatu Generainego RP w Monachium nad emigrantami
polskimi w Badenii Nadrenii w okresie migdzywojennym, http://przegladpolsko-
polonijny.files.wordpress.com/2012/05/kulikowska.pdf
Twarze lödzkiej bezpieki. Informator personalny [wystawa], https://ipn.gov.pl/_
data/assets/pdf_file/0020/54047/l-13 753 .pdf
Twarze warszawskiej bezpieki. Informator personalne [wystawa], https://ipn.gov.
pi/_____data/assets/pdf_file/0019/54037/1-13741 .pdf
SUMMARY
In 1949, the Communist authorities started yet another phase of their war-
fare against the Catholic Church. They used a letter to the German bishops by Pope
Pius XII, the Lublin miracle and the decree of the Holy Office on the excommuni-
cation of members of Communist parties to calumniate the Church. The pro-Soviet
propaganda strived to convince the public that the Church was trying to destabilise
the situation in the country at any price and its attitude is far from patriotism and
obedience to the state authorities. According to the Communists, this conduct result-
ed from its actions during the Nazi occupation. Throughout Poland, there were more
and more acts of terror against priests, there was an incessant witch-hunt against
higher-ranking members of the ecclesiastical hierarchy, and there were many cler-
gymen accused of treason and membership of the so-called reactionary underground
who faced military and common courts. This “offensive” against the Church (to
use the formula coined by Julia Brystygier, the principal “architect of the warfare
against the Church) used various means to compromise the clergy among the pu
lie, including accusations of collaboration with the German occupiers. The case o
Father Roman Gradolewski and Father Jacek Hoszycki was not isolated, but it fitted
the campaign for the rule of people’s minds in post-war Poland.
Father Roman Gradolewski was bom in Stargard on 13th May 1907. After gra
uating from the local Gymnasium, he decided to devote the remainder of is i e
to God. He entered the seminary in Lodz to be ordained on 30th August 19 . e
received his first post from Bishop Kazimierz Tymieniecki. The young priest was
requested to oversee the organisation of a new parish in Ksawerow. At the same time,
he was the prefect of high schools in Lodz. He moved to the chapel of the Sisters o
Divine Mercy in Pabianice. The bishop’s choice was by no means an acci ent e
cause Fr R. Gradolewski was fluent in German, Therefore, he was a good can l ate
to take care of German Catholics who converted to Protestantism in large num ers.
In recognition of his achievements in Ksawerow, the young priest was move to
Lodz to become the vicar at the Holy Cross Parish. He performed his duties we an
thus gained the trust of the municipal authorities at a difficult time when the tensions
between Poland and Germany grew stronger.
225
After the war broke out, he became Bishop Wlodzimierz Jasinski’s secret liai-
son with the German authorities. At the same time, he continued to administer the
Holy Cross Parish in Lodz. At his ordinary’s request, he went to Berlin to meet the
Apostolic Nuncio to the Reich, Archbishop Cesare Orsenigo, whom he informed on
the bad situation of Catholics in Reichsgau Wartheland. He gained fame for saving
priests arrested by the Gestapo and moveable property of the Church.
When the war ended, he remained at the Holy Cross Parish. On the basis of
a report by two priests, he was arrested on 16th February 1945 and placed in a re-
mand centre. The investigation by the prosecutor of the Special Criminal Court was
based on accusation of treason and collaboration with the Nazi occupier under the
August Decree of 31st August 1944. Gradolewski was released from remand on
16th August 1945, while the investigation proceeded, but was placed in the Labour
Camp in Sikawa (working at the Military Motorisation Works in Lodz). At the same
time, he filed a motion for exoneration to the Lodz District Court. The investigation
under the August Decree was discontinued due to a decision by the Prosecutor of the
Lodz District Court of 21st October 1947. The priest was freed as late as 2nd June
1948, after he had signed an obligation to collaborate with the security apparatus.
The members of the Lodz ecclesiastical hierarchy never spoke for their priest. He
struggled against the security apparatus alone and misunderstood.
On 31st August 1948, he became the parish priest at St Catherine’s Parish in
Bierutow. On 5th February 1949, he was arrested by the officers of the Wroclaw
Voivodeship Public Security Office. The Wroclaw investigation aimed at proving
that Fr Gradolewski had been a Gestapo informant and used his priestly office to
act against the Polish public. The charges against Fr Jacek Hoszycki were similar.
The latter was bom in Hajduki Wielkie (Chorzow Batory) on 17th June 1908
as Alojzy Hoszycki. After he had turned 18, he joined the Province of the Assump-
tion of Our Lady of the Order of Friars Minor in Katowice-Panewniki. He became
a novitiate (took the habit) on 29th July 1926 in Wielun. A year later, he made the
temporary vows accepted by Fr Michal Porada in the same town. He pronounced
perpetual vows accepted by Custos Fr Augustyn Gabor on 31st July 1930 in Osiec-
zna. He studied philosophy and theology in Osieczna, Miejska Gorka and Wronki.
Hoszycki was ordained a priest on 7th May 1933 in Poznan by Bishop Walenty
Dymek together with 10 other priests. He took the name Jacek. He returned to Ka-
towice-Panewniki where he published the German version of the “Seraphic School”
journal. Then he went to Pakosc in Kujawy. From 1938 to 1939, he stayed at the
Wielun convent, from which he was evacuated at the early stage of the war and came
to Ksawerow. He remained there until November 1939. In late 1942, he was per-
suaded by Fr Roman Gradolewski to become the parish priest at Our Lady Parish in
Pabianice to help the German Catholics in the period that was also difficult for them.
However, he took that post at the request of the Apostolic Administrator of Poznan,
Fr Hilarius Breitinger. On 18th May 1943, he was arrested by Gestapo on charges
226
of listening to radio broadcasts, keeping in touch with Poles and blessing marriages.
When the military operations stopped, Father Hoszycki returned to Katowice to
go to Lower Siliesia in 1946. His first parish was Dziadowa Kloda in the Olesnica
Poviat. Then he was posted to Lagiewniki in Dzierzoniow Poviat. He was arrested
by the officers of the Dzierzoniow Poviat Public Security Office on 20th December
1948 and placed in the local remand centre on Z^bkowicka Street.
The trial of both priests lasted from 6th September 1949 to 13th September 1949.
The jury was presided by Judge Wlodzimierz Blochowicz. The jury included Jan
Sobczynski and Stanislaw Widawski. The court appointed public defenders for both
defendants: Waclaw Walkiewicz for Fr Gradolewski, and Wlodzimierz Czubinski
for Fr Hoszycki.
Both defendants were found guilty under Article 1 (2) of the August Decree and
Article 1 (1) of the June Decree, and they were sentenced to death and forfeiture of
property. Both priests awaited execution in the Lodz prison on the Sterling Street
while their defenders were striving for the revision of the sentence. They succeeded.
The revision trial took place on 27th January 1950. Most of the demands from
both defendants were rejected. Nonetheless, the Supreme Court changed the death
sentence to 12 years imprisonment for Fr Roman Gradolewski and 10 years impris-
onment for Fr Jacek Hoszycki. Both were placed in the toughest Stalinist prisons,
e.g. Sieradz, Sztum and Wronki. Their release in 1955 resulted from the political
situation in Poland. Fr Roman Gradolewski left the prison in Sztum in October 1955
and went to Lower Silesia. He became the parish priest in Tymowa in the Wolow
Poviat. There, he provided much information to the Security Service represented
by Cpt Teodor Okwiet as a secret collaborator codenamed “Wladek” from 28th
July 1962 to February 1973. He spent his final years in the retired priests’ home in
Wroclaw. He died on 4th February 1995 and was buried at the cemetery on Bujwid
Street in Wroclaw.
Father Jacek Hoszycki was also freed in October 1955. He first went to Lodz and
then to Miejska Gorka. There, he tried to recover from physical and mental weak-
ness. After leaving Miejska Gorka, he went to Lower Silesia to continue therapy un-
der the care of Hospital Sisters of St Francis in Krosnowice, in the KJodzko Poviat.
Fr Jacek Alojzy Hoszycki died on 4th October 1969 and was buried in Krosnowice.
INDERS OSÓB
„0.3”, agent 88
Abramowicz Slawomir 54
Adamczyk Henryk 77, 78, 125
Adamski Stanislaw 11, 73, 74, 119,
121, 122, 132, 136, 137
Alama Julia 125
Andrusiewicz Andrzej 28
Aulichowie Henryk i Janina 178
„Aza” zob. Zawadzka Adela
Bäcker Roman 75
Badyna Feliks 17
Badziñscy Bogdan i Krystyna 178
Badzinska Marcjanna 178
Badziñski Albert 178
Badziñski Eugeniusz 178
Badziñski Hieronim 180
Badziñski Marian 88
Baibus Tomasz 15, 106, 155, 187
Barasiñska Konstantyna 125
Basiukiewicz Boleslaw 106
B^czek Jan 25, 26, 35,42, 47, 56, 76
Becker Hans-Josef 180
Belch Jan 164
Bembenek Maria 13
Bengsch Alfred 169
Bensch Teodor 68
Berman Jakub 74
Bertram Adolf 49
Bialecki Edmund 25
Bialkowski Stefan 165, 178
Biegahski Zdzislaw 81, 82
Bielicki Edmund 26, 35, 41, 42, 44,
125
Bielowicz Wladyslaw 203
Bierut Boleslaw 72, 128, 140-142,
144,146
Bihkowska Jozefa 125
Blaskovitz Johannes 33
Blett Pierre 46, 48, 51, 54
Blaszczyk 91
Blochowicz Mieczyslaw 114,115,122,
130, 134, 135, 182, 202
Bogaczewicz Stanislaw A. 167, 169,
170
„Bogucki”, informator 95
Bojanowski Tadeusz 33
Borkowski Ryszard 102,109
Bormann Martin 34,36,41, 125
Borodziej Wlodzimierz 10,15
Borys Stanislaw 14, 92
Bosak Franciszek 164,167
Branach Zbigniew 156
Breitinger Hilarius 18, 40, 44, 51, 60,
62, 64, 69, 86, 159
Broszat Martin 56
BrudakAdam 145
Brunner August 13,54
Bryriski Kazimierz 78, 140
231
Brystygier Julia („Luna”) 70, 72, 151
Budziarek Marek 17, 19, 25-27, 32,
35-39, 41, 43—47, 50-52, 54, 59,
64, 65, 77, 79, 84, 86, 88, 89, 107,
125, 134, 135, 140, 177, 184
Budziarek Mikolaj 19
Budzilo Waldemar 176
Bujak Waldemar 28
Burakowski Wincenty 43, 45, 126
Busiakiewicz Boleslaw 105,125
Bzowski Kazimierz 141
Cenckiewicz Slawomir 155
Cesarz Jan 35, 45-47
Charukiewicz Marian 178
Chlebus Franciszek 107
Chmielewski Henryk 72
Chmielowiec Piotr 152
Choromanski Zygmunt 73
Chrzanowski Bogdan 9
Chudzik Wanda 152
Chylihska Dominika 155
Cincio Karol 106,110,202
„Ciuma” zob. Jurczak Waclaw
Cortesi Filippo 47
Craushaar Harry von 33
Cygahski Miroslaw 54
Cykala Boleslaw 151,164,173
Cyprian Tadeusz 203, 204
Cyranek Waclaw 14,107,108, 185
Cyrankiewicz Jözef 148
Czaczkowska Ewa K. 155
Czempiel Jözef 30
Czerska Anna 43, 80
Czubihski Antoni 65
Czubihski Wlodzimierz Wojciech 14,
19, 114-116, 120, 126, 132, 140,
146-148, 182, 208-210
Daszkiewicz Krystyna 155
Daulin Petronela 45
D^browski, ks. 116
D^browski Bronislaw 154
D^browski Kazimierz 83,86
D^browski Stanislaw 75
Delnic Eugeniusz (Delnitz Eugen) 66,
120
Derwisz Mieczyslaw 101,185, 186
Dhibis Hieronim 31
Dlugoborski Waclaw 9
Dominiczak Henryk 18,90,139
Drecki Ryszard 48
Druzbik Wladyslaw 148
Dudek Antoni 70, 74, 150, 152-154,
156
Duraj Wanda z d. Zawadzka 121
Duszna Michalina 175
Dymek Walenty 31, 39, 45, 46, 50, 51,
73, 83, 86, 123
DyrczRafal 158
Dziemidok Jozef 99
Dzioba Jözef 105, 120, 123, 125
DziurokAdam 15
Dzudzus Willy 38
Ederle 129
Epstein Catherine 9, 18, 34, 36, 40, 41,
52, 53, 59
Eserlngo 15
Farys Stefan 75
Faustyniak Jan 28
F^ka Marian 152
FejginAnatol 104, 114
Felczer Jerzy 14,99-102,186
Felczer, zona Jerzego 101
Ferenc Adam 114,119,204
Fertak Kazimierz 75
Fieldorf Emil („Nil”) 207
F ij alkowski Zenon 16,45,51, 118
Florentyna, s. 120
Floriana, s. 116
232
Forster Albert 34
Franczewski Zygmunt 43, 126
Frank Hans 9,33, 125, 184
Freiherr von Plotho Wolfgang 32
Freiherr von Weizsäcker Emst 51
Friedländer Saul 14
Frings Joseph 132
Friszke Andrzej 153
Frydman Adam (Aba) 103
Fuchs Günther 13,45,54
Gabor Augustyn 30
Galiñski Antoni 35
Gal^zka Ewaryst 71
Gal^zowski Marek 18
Garbus Wojciech 121, 123, 125
Gaw^da Józef 43, 126
G^siorowski Andrzej 9
Geyer Robert 56
Gierek Edward 152
Goebbels Joseph 36
Golik Dawid 75
Gomulka Wladyslaw („Wieslaw”) 72,
151,152
Goma Bronislawa 132
Górski Artur 10
Gradolewscy Erhard i Maria von 178
Gradolewska Helena z d. Badzinska
22-25,180
Gradolewski Józef 22,23, 29
Gradolewski Roman (TW „Wladek”)
passim
Gradolewski von, dziadek 22
Graliñski Tadeusz 43,45, 126
Greiser Arthur 9, 12, 34,36,38, 39,41,
50, 52, 53,81, 141, 183
Gross Zofia 29, 30
Grudzienski Bolestaw 71
GryzRyszard 70, 150, 152-154
Grzeskowiak Alicja 145
Grzyska Bemardyn 92
Gulbinowicz Henryk 153, 155, 179,
180
Gurgacz Wladyslaw 75
Guzowski Wincenty 43, 126
Hasiñska 87
Hewel Walter 48
Heydrich Reinhard 34
Heymann Maksymilian 25
Hillebrandt Janina 64, 65
Hillebrandt Józef 13, 65-67, 102
Hillebrandtowie 65
Himmler Heinrich 33, 34, 36, 124, 125
Hitler Adolf 33, 34, 36, 48, 50, 108,
124, 125, 132, 137
Hlond August 68, 69, 72
Holte Kapistran Pawel 31,59,64,91,
92, 108, 116, 120
Hoszycka Anna z d. Besuch 29
Hoszycka Malgorzata 29
Hoszycki (Hosietzki, Hosicki, Ho-
schützki) Jan 28, 29
Hoszycki Jacek Alojzy passim
Hoszycki Józef 29
Hübner Piotr 75
Huener Jonathan 18
Huttenburg 54
Ishilda, s. 158
J.S. 137, 138
Jablonowski Marek 104
Jabionski Waclaw 160,162
Jabionski Wincenty 26, 35, 42
Jäger August 38
Jakimiak Franciszek 71
Jakubowski Ludwik 134
Jan Pawel II (wlasc. Wojtyla Karol)
152, 153, 155, 179
Jan XXIII (wlasc. Roncalli Angelo)
170, 171
Jankowiak Stanislaw 152
233
Jankowska Franciszka 129
Janowski Wlodzimierz 104
Januszek Ludwik 45
Jarkiewicz Katarzyna 153
Jarkiewicz Zbigniew 71
Jarkiewicz Zygmunt 71
Jaromiñski Henryk 46
Jaroszek Lucjan 120
Jaruzelski Wojciech 156
Jasiñski Wlodzimierz 7, 32, 35, 37, 38,
43^8, 50, 55, 77, 80, 83-86, 92,
105,120,122-126, 140
Jawor Piotr 46
Jedynak Bonifacy 163,164,186
Jedynak Zdzislaw 17
Jeliñski Franciszek 45
J^drzejczak Komeliusz 26,35
Joachimowski Jan 25
JohnGwidon 56
Józewski Henryk 32
Jurczak Waclaw („Ciuma”) 62
K.G. 133
Kaczmarek Czeslaw 73, 74, 136, 151,
154, 183
Kaczyñski Dominik 43, 126
Kaczyñski Zygmunt 73
Kaiser Joachim 180
Kaliszkówna Florentyna 25
Kala Monika 155
Kaminski Lukasz 75, 169
Kaminski Marian 65-67, 116, 121,
126-128
„Kawa”, agent 80
Kawecki Arkadiusz 138
Kqkolewski Feliks 47, 59
Keller Jan 66
Kempa Henryk 147, 148
Kern Paulina 104
Kerri Hanns 36
Kiemik Wladyslaw 69
Kindziuk Milena 155
Kisiel Kazimierz 93,187
Klein 49
Kleindienst Alfred 13, 142
Klepacz Micha! 7, 17, 73, 87-90, 105
Klitenik Franciszek (Efroim) 145
Kluz Stanislaw 71
Kladoczny Piotr 80
Knopp Halina 65, 66, 127
Kochanowski Jerzy 15, 52
Kolbe Maksymilian Maria 179,180
Kominek Boleslaw 13, 68, 161, 162,
167, 169, 170, 174
Konecki Piotr 134
Kopka Boguslaw 15, 79
Korkuc Henryk 82, 83, 205
Komat Marek 51
Korzekwa Gustaw 99, 100, 188
Kostewicz Tadeusz 71, 145, 148
KotonEliasz 100, 107, 188
Kotowski Wladyslaw 140
Kowalczyk Krzysztof 138
Kowalski 125
Krajewska Zofia 31
Krajewski Kazimierz 100
Kröl-Cebulska Elzbieta 46
Krüger Wilhelm 124, 125
KrukMarzena 155
Krych Walentyna 180
Krysiak Michal 25, 26
Krzemiriski Mieczyslaw 71
Krzemionek Józef 45
Krzyzanowska Sylwia 169
Kubaj Artur 169
Kubik Wladyslaw 105,205
Kubina Teodor 73
Kucharski Wojciech 167
Kukula Teodor 164, 189
Kulesza Miroslaw 105, 111, 114, 116,
124, 131, 136, 144, 206
Kulesza Witold 80
234
Kulikowska Iwona 24
Kurewiel Marian 146
Kurek Chryzostom 64, 158, 159
KurekJacek 21,30
Kumatowski Mieczyslaw 156
Kusk 62
Kwapiñski Jan 32
Kwasniewski Zdzistaw 116, 120
Lagosz Kazimierz 160,161
LaskaJustyna 158
Lasota Marek 153,166
Latusek Pawel 169,170
Lebiediew Wiktor 75
Leister Dario 33
Lemberg Hans 15
Lenartowicz Maria 121
Lendzion Józefa 132
Lesiakowski Krzysztof 21, 84
Lewandowski Marian 114
Libicki Marcin 16
Ligarski Sebastian 19, 91, 93, 96
LitkaPiotr 156
Lorek Wladyslaw 136
„Luna” zob. Brystygier Julia
Labuszewski Tomasz 100
Lapanowski Bronislaw 158
Lawrynowicz Wlodzimierz 105, 120,
121
Loposzko Donat 64, 105
Losos Marian 75
Lubiñski Wiktor 75
Luczak Czeslaw 18, 21, 34, 37, 40,45,
46, 48, 49, 51-53
Luczak, kupiec 91
„Maciek”, informator 91
Maciñski Pawel 105,106
Mackiewicz Izabela 89
Madajczyk Czeslaw 9, 10, 60, 61
Madej Krzysztof 138
Maglione Luigi 48
Majewski Piotr M. 10, 61
Majewski Waclaw 73
Majzner Alfons 94
Makarski Antoni 147
Malik Jozef 190
Malinowska Maria 161
Malinowski Marian 107, 190, 191
Malczynski Walenty 47
Malecki Ryszard 17,27,138
Malolepszy Jan („Murat”) 99
Marciniak Edward 100-102, 191
Marcinkiewicz Marta 21, 153
Marecki Jozef 15,21,170
MarekLucja 158, 177, 178
Maron Jerzy 154
Marszalek Rudolf 71
Martyn Tadeusz 65
Martyniuk Eugeniusz 191, 192
Marx Emil 178,179
Marzec Jerzy 14, 102, 103, 109-111,
192, 193
Maszkowski 24
Matuszewski, dr 160
Mazur Franciszek 208
Mazur Zbigniew 46
Mennes Jadwiga z d. Bialkowska 178,
179
Miarka Karol 31
Milczynski Marcin 28
Milik Karol 68,91,93, 127, 132
Miszkowicz Wladyslaw 100-102,193
Miszkowiec Edward 14
Mlynarczyk Jacek Andrzej 9, 10, 61,
63
Monic Lejbus 88
Mostowski Henryk 32
MrozZdzislaw 78
„Murat” zob. Malolepszy Jan
Musial Filip 15, 75, 166, 170, 177
235
Müssner Willi 54
Muszynski Wiktor 90, 194
Myszor Jerzy 25
Napolitano Matteo Luigi 48
Nawrocki Stanislaw 18, 54
Nazarewicz Ryszard 78
Nebelski Adam 43, 126
Newelski Kazimierz 134
Niedzielak Stefan 156
„Nil” zob. Fieldorf Emil
NiteckiPiotr 155
Niwinski Piotr 9
Nossol Alfons 153
Noszczak Bartlomiej 152
Nowicki Edmund 68
Nowicki Stanislaw 44
Nowowiejski Antoni Julian 51
OcylakBeata 29
Okwiet Teodor 14, 163-169, 171-178,
183, 184, 194, 195
Olejnik Leszek 10, 21, 52-55, 57, 78,
79, 82, 83, 86, 87, 121
Olko Feliks 97, 100, 195
Orlowski Jözef 58, 59, 64, 80
Orsenigo Cesare 46, 48-51, 55, 122,
169
Ortotowski Waclaw 75
Ossowski Artur 56
Ostapczuk Bronislaw 161
Otylis, s. 131
Pacifik, o. 159
Paczkowski Andrzej 20, 73
Paczoska-Hauke Aiicj a 155
Paech Joseph 16, 40, 46, 50, 136
Papee Kazimierz 69
Pasek Andrzej 10, 80-83, 138, 143,
144, 156
Pasiecznik Modest J. 45
Patyk Maria 131
Pawlina Leon 71
Pawlus Franciszek 64, 65
Pawlowicz Jacek 152
Persak Krzysztof 19
Peterman Radoslaw 75
Pietrowicz Aleksandra 46
Pietrzak Jerzy 68, 69, 84, 120
Pietrzak Stanislaw 46
Pilarek Marian 120
Piotrowski Pawel 15, 106, 154, 187,
189
Piorewicz Irena 114
Pius XII (wlasc. Pacelli Eugenio) 14,
36, 46, 48, 54, 68, 83, 86
Pluta Wilhelm 153
Podlaski Hersz (Henryk, Bernard)
104—106, 206
PomiemyJan 158
Popiehiszko Jerzy 155
Popiolek Kazimierz 71
Pospieszalski Karol 18
Pospieszalski Kazimierz 21
Prochniak Leszek 21,42, 194
Prz$dzikowie Kazimierz i Helena 178
Przybylski Franciszek 42,45, 131
Przybylski Henryk 28
Przybyla, ks. 93
Przybylowski Antoni 42, 58, 125, 126
Przybysz Milena 48, 105, 120, 142,
153
Puchala Stanislaw 153
Pyclik Bernard 71
Pyzik Wladyslaw 168,176
Radkiewicz Stanislaw 78
Raina Peter 15,152,155
Raj chert Roman 47
Razny Jaroslaw 158
Rechowicz Henryk 121
Reczuch Antoni 162
236
Reichert Roman 80
Renschen Wiihelm 94
Ribbentropp Joachim von 36
Rogall Joachim 25
Rogalska Janina 129
Rogowska Barbara 75
Rogulski 84
Rohr Werner 56
Rok Bogdan 154
RokitaJan 156
Romkowski Roman 104,105,114
Rompa Robert 59, 105, 116, 120, 142,
161, 162
Rosenbaum (Rozycki) Feliks 106,196
Rostworowski Tomasz 106,107
RotherAniela 27
Rommel Juliusz 32
Rozanski Józef 104, 114, 197
Rozanski Marcin 21
Rozycki Feliks zob. Rosenbaum Fe-
liks
Ruane Kevin 155
Rubaszewski Celestyn 133
Rundstedt Gerd von 33
Rutowska Maria 46
Rybczyhski Leon 58, 64, 88, 126, 129
Rybus Henryk 59
Rychter Leon 25
Rzepliriski Andrzej 80
Rzohca Kazimierz 180
Sadowski Franciszek 79
Schirach Baldur von 125
Schmidt Monika 86
SemkloTytus 156,157
Serkowski Ludwik 14, 23, 25, 78, 196,
197
Siecinski Stanislaw 45
Sikora Józef 16,73
Skarbek Roman 42
Skowronek Ludwik 110, 197, 198
Smarych Szczepan 131
SobczykLeon 95,97, 107, 108
Sobczynski Józef 114
Sobieraj Marian 103, 198, 199
Sochon Jan 155
Sodel Mieczyslaw 203
Soltysik (Szoltysik) Gertruda 13, 94,
107, 109
Sotkowski Józef 93, 94, 199
Sowa Stanislaw 158,159
Splett Carl-Maria 69
Stanaszek Bogdan 152
Starzycki Jan 105
Stawowczyk Antoni 120, 121
Stefaniak Janusz 138
Stefanski Boleslaw 71
Stehle Hansjakob 48
Stelak Jerzy 78
StçpienJan 71
Stopa Krzysztof 48
Strauchold Grzegorz 167
Stroba Jerzy 153
Stromberg Alfred 13, 57, 58
Strozyna Katarzyna 155, 168
Struczynski Michal 48
Strus Ludwik 176
Strzelecki Zbigniew 78
Strzok James 178
Strzok Jozefina z d. Badzihska 178
Strzok Michal 178, 179
Strzok Ryszard 178
Strzyz, ks. 16
Suchowolec Stanislaw 156
Suleja Wtodzimierz 19
Sumlinski Wojciech 155
„Swöj”, informator 92
Sychowicz Krzysztof 152
Szabelski Stanislaw 45, 131
Szalko (Szadko) Wiktoria 131
Szalko (Szadko), ks. 131
Szarota Tomasz 10, 62
237
Szczepaniak Jan 166,177
Szczepañski Edmund 45
Szczepañski Stanislaw 110,127
Szetelnicki Waclaw 170
SzilingJan 16,21,35,36,44,46
Szmul 102
Szmulowa Narcyza 101
Sznipf Adolf 110, 127
Szoltysik Gertruda zob. Soltysik Ger-
truda
SzotAdam 152
Sztanderowa-Kamiñska Petronela 66,
121, 122, 127,128, 141
Sztendera, organista 127
Szumowski Marek 153
Szwagrzyk Krzysztof 15, 21, 70, 81,
100, 102, 106, 187, 189
Szychowski Jan 59, 64, 80, 105, 120
SzylingJan 45
Szymañski Mieczyslaw 161, 173
Smietanka-Kruszelnicki Ryszard 20
Smigiel Kazimierz 8, 16, 21, 38, 39-
-41, 45, 46, 48, 49, 56, 57, 59, 60
Swi^tkowski Henryk 16
SwierczJan 200
Swirski Ignacy 73
Tardini Domenico 68
Toborek Tomasz 21, 25, 56, 75, 99
Tokarczuk Ignacy 153
Tokarek Waclaw 102,116-118,130
Tokarek, siostra Waclawa 131
Tokarz Grzegorz 183
Tomasik Pawel 15,151
Tomczak Kazimierz 32, 45, 50, 77
Trajdos Tadeusz 14,146,200,201
Tr^ba Mariusz 158
Trzcinski Henryk 158
Turowski Konstanty 28
Tymieniecki Wincenty 25-27
Tyszler Alina 102
TyszlerJözef 102
Uebelhoer Friedrich 43
Urbahski, ks. 59
„(w)” 119, 123, 128
Waingertner Przemyslaw 25, 56
Waitz Franciszek Jözef zob. Weiss
Franciszek Jözef
Wajsblech Beniamin Wolf 206, 207
Walicki („W^zyk”) 62
Walkiewicz Waclaw 209, 210
Walkowiak Waclaw 131, 163
Wapinski Roman 28
Waserszturm Eli 207, 208
Wasnitz, ks. 16
Waszkiewicz Zofia 49-51
Weiland Szymon (starszy) 120
Weiler Eugen 118
Weiss (Weiz, Waitz) Franciszek Jözef
62
Weiz Franciszek Jözef zob. Weiss Fran-
ciszek Jözef
Weizsäcker Emst Freiherr von 51
Wejland Johannes 44
Welke Maria 86
Wendler Anna 13,65-67,126
Wendler Edward 31,64
Wendler Emil 66
Wendler Henryk 66
Wendlerowie 65-67, 116, 121
Wetmanski Leon 51
„W$zyk” zob. Walicki
Wiehert Wojciech 18,56
Widawski Stanislaw 114
Wieczorek, ks. 42
Wienken Heinrich 49
„Wieslaw” zob. Gomutka Wladyslaw
Wilk Stanislaw 59
Wilkoszewska Maria 31, 130, 131
238
„Wladek” TW zob. Gradolewski Ro-
man
„Wiadzia” 88
Wlodarczyk Jaroslaw 9
Wojsyk Leon 120,159
Wojtachnio Feliks 92, 201
Wolski Wladyslaw 74
Wolsza Tadeusz 147
Woloszczuk Franciszek 160
Wosnitza (Woznica) Franciszek 133,
178
Wronka Andrzej 68, 171
Wröbel Janusz 25, 32,42, 75, 194
WrykRyszard 16
Wykrota Henryk 180
Wysocki Tadeusz 125,126
Wyszynski Stefan 72, 150-154, 167,
169, 171
Zaborowski Sebastian 152
Zagorowski Piotr 65-67, 121, 130
Zaj^c Ewa 158, 166
Zamiatala Dominik 139
Zaremba Marcin 153
Zator-Przytocki Jözef 148
Zawadzka Adela („Aza”) 62, 63, 105,
106, 120, 121, 129, 130, 157, 182
Zawadzki Aleksander 14,74,105,120,
121, 144, 157
Zawadzki Stefan 164
Zawislak Stanislaw 70
ZawrzyckiJan 71
Zielinski Zygmunt 48, 49, 51, 68
Znamirowski Ryszard 19
Zwolinski Piotr 42, 84, 86, 87
Zych Sylwester 155, 156
Zych Zygmunt 116,120
Zaryn Jan 21, 51, 69, 70, 72, 74-76,
133, 138, 152
Zdzarski Jan 41, 43^15, 47, 55, 85,
105, 120, 125, 126
Zelazko Joanna 21, 75, 78, 90, 194
ZurekJacek 138
Zurek Robert 68
ZygadloJan 134
i
i
Bayerische
e?:rrib!ivhck
;
SPIS TRESCI
Wstçp........................................................... 7
Dziecinstwo i mlodoác.......................................... 22
Ksi^dz Roman Gradolewski .................................... 22
Ojciec Alojzy Jacek Hoszycki................................. 28
Wojna (1939-1945).............................................. 32
Sytuacja Kosciola katolickiego w Kraju Warty.............. 32
Ksi^dz Roman Gradolewski..................................... 41
Ojciec Jacek Hoszycki........................................ 64
Pierwsze lata po wojnie........................................ 68
Sytuacja Kosciola katolickiego w Polsce po zakoñczeniu wojny
(do 1956 roku)............................................... 68
Ksi^dz Roman Gradolewski..................................... 76
Ojciec Jacek Hoszycki........................................ 92
Aresztowanle 1 sledztwo........................................ 99
Ksi^dz Roman Gradolewski..................................... 99
Ojciec Jacek Hoszycki....................................... 107
Oskarzenie.................................................. 111
Procès (6-13 wrzeánia 1949 roku).............................. 114
Dzieñ pierwszy, 6 wrzesnia 1949 roku ....................... 114
Dzieñ drugi, 7 wrzesnia 1949 roku .......................... 120
Dzieñ trzeci, 8 wrzesnia 1949 roku.......................... 124
Dzieñ czwarty, 9 wrzesnia 1949 roku ........................ 129
Dzieñ pi^ty, 12 wrzesnia 1949 roku.......................... 133
5
Dziefi szósty, 13 wrzesnia 1949 roku, wyrok.............. 134
Wiçzienie.................................................. 140
Ksi^dz Roman Gradolewski................................. 142
Ojciec Jacek Hoszycki.................................... 145
Upragniona wolnosc......................................... 150
Wiadza a Kosciól w Polsce (1957-1989).................... 150
Ojciec Jacek Hoszycki: ostatni etap (Krosnowice)......... 156
Ksi^dz Roman Gradolewski: nowy etap (Tymowa)............. 160
Zakonczenie................................................ 182
Aneks 1.................................................... 185
Aneks II................................................. 202
Aneks III.................................................. 209
Bibliografía............................................... 211
Summary.................................................... 225
Wykaz skrótów.............................................. 228
Indeks osób................................................ 231
BIBLIOGRAFIA
Zródla archiwalne
Archiwum Akt Nowych w Warszawie
Glówny Urz^d Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk
Komitet Centralny Polskiej Partii Robotniczej
Komitet Centralny Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej
Spuscizna Aleksandra Zawadzkiego
Ministerstwo Sprawiedliwosci
Archiwum Instytutu Pami^ci Narodowej w Warszawie
Akta dotycz^ce Alfreda Stromberga
Akta dotycz^ce Edwarda Kleindiensta
Akta dotycz^ce osób wspólpracuj^cych z okupantem hitlerowskim
Akta osobowe Jerzego Marca
Akta osobowe Ludwika Serkowskiego
Akta przesluchania A. Wegnera
Ministerstwo Bezpieczeñstwa Publicznego, Departament V, Departament Sledczy
Zbiór akt Reichsstatthalter im Warthegau
Archiwum Instytutu Pami^ci Narodowej Oddzial w Gdansku
Akta osobowe Feliksa Rosenbauma (Rózañskiego)
Archiwum Instytutu Pami^ci Narodowej Oddzial w Katowicach
Akta dotycz^ce Gertrudy Szoltysik
Akta osobowe Teodora Okwieta
Archiwum Instytutu Pami^ci Narodowej Oddzial w Lodzi
Akta dotycz^ce Edwarda Kleindiensta
Akta dotycz^ce Kapistrana Pawla Holtego
211
Akta dotycz^ce zakonów m^skich na terenie wojewödztwa lódzkiego
Akta dotyczqce zatarcia skazania Kazimierza Biyñskiego
Akta sprawy kamej dotycz^cej Waldemara Kotowicza i innych (w tym Kazimierza
Bryñskiego i organizacji Stronnictwa Narodowego)
Akta sledcze dotycz^ce Alfreda Stromberga
Akta sledcze dotycz^ce Zofii Wysockiej
Akta sledcze dotycz^ce Marii Bembenek
Akta sledcze dotycz^ce Józefa Hillebrandta
Akta w sprawie kamej przeciwko ks. Romanowi Gradólewskiemu i o. Jackowi Aloj-
zemu Hoszyckiemu
Ksi^ga glówna Osrodka Pracy Wi^zniów w Sikawie
Materiaty operacyjne dotycz^ce Augusta Brennera
Materiafy operacyjne dotycz^ce Günthera Fuchsa
Archiwum Instytutu Pami^ci Narodowej w Poznaniu
Ksi^ga glówna wi^zienia we Wronkach 1952-1955
Skorowidz do ksi^gi glównej wi^zienia we Wronkach 1955
Archiwum Instytutu Pami^ci Narodowej Oddzial we Wroclawiu
Akta osobowe Waclawa Cyranka, Mieczysiawa Derwisza, Jerzego Felczera, Kazimie-
rza Kisiela, Gustawa Korzekwy, Mariana Malinowskiego, Jerzego Marca, Edwar-
da Marciniaka, Antoniego Michty, Wladyslawa Miszkowicza, Ludwika Skowron-
ka, Józefa Sotkowskiego, Jana Swiercza, Tadeusza Trajdosa, Feliksa Wojtachnio
Akta paszportowe Romana Gradolewskiego
Akta rozpracowania kard. Boleslawa Kominka
Akta sledcze dotycz^ce Alojzego Hoszyckiego
Akta sledcze Jerzego Felczera i innych
Akta Wydziatu ds. Wyznañ Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wro-
clawiu
Kontrole pracy SB w Wolowie
Roczne plany, sprawozdania, analizy Komendy Powiatowej MO/Referatu ds. SB
w Wolowie 1957-1974
Sprawozdania dekadowe PUBP Dzierzoniów do WUBP Wroclaw za 1949 r.
Sprawozdania Komendy Wojewódzkiej MO we Wroclawiu
Teczka personalna i pracy TW ps. „Wladek” (Romana Gradolewskiego)
Teczka personalna ks. Mieczysiawa Szymanskiego ps. „Bogdan”
Wykaz sieci TW wyeliminowanych w pow. Wolów
Archiwum Kurii Metropolitalnej w Lodzi
Akta osobowe ks. Romana Gradolewskiego
212
Archiwum Kurii Métropolitain ej we Wroclawiu
Akta osobowe ks. Romana Gradolewskiego
Archiwum Ministerstwa SprawiedliwoSci w Warszawie
Akta osobowe Mieczyslawa Blochowicza Ryszarda Borkowskiego, Kazimierza
Bzowskiego, Karola Cincio, Tadeusza Cypriana, Henryka Korkucia, Wlady-
stawa Kubika, Mirostawa Kuleszy, Henryka (Hersza) Podlaskiego, Beniamina
Wajsblecha, Waclawa Walkiewicza, Eliego Wasserszturma (Waserszturma)
Archiwum Panstwowe w Lodzi
Komitet Lödzki Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej
Archiwum Paiistwowe we Wroclawiu
Komitet Powiatowy PPR w Dzierzoniowie
Komitet Wojewödzki PPR
Komitet Wojewödzki PZPR
Prezydium Wojewödzkiej Rady Narodowej
Urz^d Wojewödzki Wroclawski
Archiwum Pahstwowe we Wroclawiu Oddzial w Kamiehcu Z^bkowickim
Gminna Rada Narodowa w Lagiewnikach
Archiwum Prowincji Wniebowziçcia Najswiçtszej Maryi Panny w Katowicach-
-Panewnikach
Akta osobowe o. Jacka Alojzego Hoszyckiego
Okrçgowa Rada Adwokacka w Lodzi
Akta osobowe Waclawa Walkiewicza
Akta osobowe Wtodzimierza Czubinskiego
Wydawnictwa zrôdlowe
Actes et documents du Saint-Siège relatifs à la période de la Seconde Guerre Mon-
diale, http://www.vatican.va/archive/actes/documentsA/olume-3a.pdf; http://
www.vatican.va/archive/actes/documents/Volume-3b.pdf.
Adressbuch für Stargard in Pommern, 1911.
Adressbuch für Stargard in Pommern, 1915.
Adressbuch für Stargard in Pommern, 1917.
Adressbuch Stadkreis Königshütte O. -S., die Gemeinden Bismarckhütte u. Chorzow
mit Kolonie Wenzlowitz, Gemeinden Nau-Heiduk uns Schwientochlowitz, sowie
den Gutsbezirk Schwientochlowitz mit Charlottenhof 1913.
213
Friedländer S., Pius XII und das Dritte Reich. Eine Dokumentation, Reinbeck bei
Hamburg 1965.
Die Geistlichen in Dachau sowie in anderen Konzentrationslagern und in Gefän-
gnissen, red. E. Weiler, Mödling 1971.
Gorqce dni, gorqce lata, wybör i oprac. F. ß^bol, Lodz 1976.
Koniec „odwilzy” w sferze wyznaniowej - nieznany dokument (oprac. F. Musial)
[w:] Represje wobec Kosciola w krajach bloku wschodniego. Komunisciprzeciw
religii po 1944 roku, red. ks. J. Marecki, Krakow 2011.
Ksi$ga adresowa miasta stolecznego Poznania 1923, Poznan 1923.
Ksigga adresowa miasta stolecznego Poznania 1930, Poznan 1930.
Listy pasters hie Episkopatu Polski 1945-1974, Paryz 1975.
Metody pracy operacyjnej aparatu bezpieczehstwa publicznego wobec Kosciolöw
i zwiqzköw wyznaniowych 1945-1989, wst^p, wybör dokumentöw, red. A. Dziu-
rok, Warszawa 2004.
Minkiewicz W., Mokotöw, Wronki, Rawicz. Wspomnienia 1939-1954, Warszawa
1990.
Niemcy w Polsce 1945-1950. Wybör dokumentöw, red. W. Borodziej, H. Lemberg,
t. 2: Polska centralna. Wojewödztwo slqskie, wybör i oprac. dokumentöw I. Eser,
J. Kochanowski, Warszawa 2000.
Moczar M., Notatki z 1945 r. Pözniejsze reminiscencje izapiski, „Polityka” 1971, nr 4.
Papee K., Pius XII a Polska 1939-1949. Przemöwienia, listy, komentarze, Rzym
1954.
Pius XII a Polska 1949-1949, oprac. ks. K. Lis SDB, Warszawa 2013.
Plany pracy Departamentu IVMSW1972-1979, wst$p P. Tomasik, wybör i oprac.
Zespöl, Warszawa 2007.
Polska w dokumentach z archiwöw rosyjskich 1949-1953, wybör i oprac. A. Ko-
chanski i in., thim. E. Rosowska, Warszawa 2000.
Polska-ZSRR. Struktury podleglosci. Polska w dokumentach z archiwöw rosyjskich
1949-1953, oprac. A. Paczkowski, Warszawa 2000.
Polozenie ludnoscipolskiej w Kraju Warty 1939-1945. Dokumenty niemieckie, wy-
bör i tlum. C. Luczak, Poznan 1987.
Pospieszalski K.M., Niemiecka lista narodowa w Kraju Warty. Wybör dokumentöw,
Poznan 1949 („Documenta Occupationis Tetonicum”, t. 4).
Proces Artura Greisera przed Najwyzszym Trybunalem Narodowym, Warszawa
1946.
Proces RomanaRomkowskiego, Jözefa Rözahskiego i AnatolaFejgina w 1957 roku,
cz. 1-2, red. M. Jablonowski, W. Janowski, Warszawa 2012.
Raportyz ziem wcielonych do IIIRzeszy (1942-1944), red. Z. Mazur, A. Pietrowicz,
M. Rutowska, Poznan 2004.
Rostworowski T., Szerzyc Krölestwo. Wspomnienia i dzienniki 1939-1972, War-
szawa 2004.
214
Twarze dolnoslqskiej bezpieki. Obsada stanowisk kierowniczych Urzgdu Bezpie-
czeñstwa i Sluzby Bezpieczeñstwa na Dolnym Slqsku 1945—1990. Informator
personalny, red. P. Piotrowski, K. Szwagrzyk, W. Tr^bacz, Wroclaw 2010.
Twarze wroclawskiej bezpieki. Obsada stanowisk kierowniczych Urzgdu Bezpie-
czeñstwa i Sluzby Bezpieczeñstwa we Wroclawiu. Informator personalny, red.
T. Baibus, P. Piotrowski, K. Szwagrzyk, Wroclaw 2006.
Spis Duchowieñstwa i Parafii Diecezji Lodzkiej, Lodz 1938.
Relacje
kpt. Marian Charukiewicz
o. Pacifik OFM
ks. Ryszard Znamirowski
Czasopisma
„Gazeta Lódzka” 1949
„Gazeta Robotnicza” 1949
„Glos sw. Franciszka” (1936-1938)
„Rzeczpospolita” 1949
„Slowo Polskie” 1949
„Szkola Seraficka” (Chorzów, 1938-1939)
„Szkola Seraficka” (Rybnik, 1926-1937)
„Trybuna Ludu” 1949
Opracowania
¡50 lat historii Prowincji Wniebowzigcia NMP Zakonu Braci Mniejszych w Polsce,
red. A. Barciak, W.J. Sztyk PFM, Katowice 2008.
Abramowicz S., Lódzka placówka gestapo [w:] Dzialalnosc gestapo w Lodzi (ma-
teriafy z sesji naukowej), Lodz 1984.
Abramowicz S., Tragedia Wielunia wswietle materialów sledztwa OddzialowejKo-
mis] i Scigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Lodzi [w:] Wieluñ byl
pierwszy. Bombardowania lotnicze miast regionu lódzkiego we wrzesniu 1939 r.,
red. J. Wróbel, Lodz 2009.
Akcje okupanta hitlerowskiego wobec Kosciola katolickiego w Kraju Warty,
red. A. Galiñski, M. Budziarek, Lodz 1997.
Andrusiew icz A., Stronnictwo Pracy 1937—1950. Ze studiów naddziejami najnow-
szymi chadecji w Polsce, Warszawa 1988.
B$bnik G., Wieluñ, 1 wrzesnia 1939 [w:] Wieluñ byl pierwszy. Bombardowania
lotnicze miast regionu lódzkiego we wrzesniu 1939 r., red. J. Wróbel, Lodz 2009.
Biegañski Z., Sqdownictwo i skazani na kar$ smierci zprzyczyn politycznych w wo-
jewodztwie pomorskim (bydgoskim) w latach 1945-1956, Bydgoszcz 2003.
215
Bifíi M.M., Mons. Cesare Orsenigo nunzio apostólico in Germania (1930-1946),
Milano 1997.
Biogramy zmartych wspólbraci Prowincji N.M.P. Zakonu Brad Mniejszych w Pol-
sce od 1924 do 2004, oprac. o. H. Dhibis, Katowice 2001.
Blett R, Pius XII i druga wojna swiatowa w tajnych archiwach watykanskich, tlum.
E. Król-Cebulska, Katowice 2000.
Bogaczewicz S.A., Bp. Pawel Latusek, Zycie w sluzbie Kosciola slqskiego. Sentire
cum Ecclesia [w:] Wobronie Ojczyzny i Kosciola. Komunistyczna bezpieka wo-
bee biskupówpolskich, red. J. Marecki, F. Musial, Krakow 2008.
Bogaczewicz S.A., Dzialania resortu bezpieczenstwa wobec kard. Boleslawa Ko-
minka w latach 1945-1974 r Zarys zagadnienia [w:] Wokól Orqdzia. Kardynal
Boleslaw Kominekprekursor pojednania polsko-niemieckiego, red. W. Kuchar-
ski, G. Strauchold, Wroclaw 2009.
Bojanowski T., Lodz pod okupaejq niemieckq w latach II wojny swiatowej (1939-
-1945), Lodz 1992.
Borowski W., „Obowiqzek niemieckiego biskupa”. Duchowieñstwo niemieckie
i okupaeja Polski 1939-1945, Warszawa 1966.
Breitinger H., Als Deutschenseelsorger in Posen und im Warthegau 1934-1945.
Errinerungen, Mainz 1986.
Broszat M., Narodowosocjalistyczna polityka w sprawie Polski 1939-1945, „Za-
chodnia Agencja Prasowa” (Poznan) 1966, z. 2.
Brzechczyn K., Problem wiarygodnosci teczek i opartej na nich narraeji histo-
ryeznej. Kilka uwag metodologicznych, ,,Pami$c i Sprawiedliwosc” 2012, nr 2
(20). *
Budziarek M., Historyczny raptularz. Szkice z dziejów Kosciola w Polsce i nie tyl-
ko..., Wroclaw 1991.
Budziarek M., Katedra przy Adolf Hitlerstrasse. Z dziejów Kosciola katolickiego
wLodzi 1939-1945, Warszawa 1984.
Budziarek M., Lodzianie, Lodz 2000.
Budziarek M., Lódz Piotrowa. Krótka historia Kosciola w Lodzi, Lodz 2005.
Budziarek M., Lódz, Lodsch, Litzmannstadt. Wycinki z zycia mieszkañców okupo-
wanego miasta, Lódz 2003.
Budziarek M., Slepa sprawiedliwosc. Katolicy niemieccy w Lodzi 1939-1950,
„Roczniki Teologiczne” 2002, nr 49, z. 4.
Budziarek M., Swiqtynie Lodzi, Lódz 2005.
Budziarek M., Zycie Bogiem znaezone, Warszawa 1990.
Bujak W., Historia Stronnictwa Pracy 1937-1946-1950, Warszawa 1988.
Chrobaczynski J., Zproblematyki postaw i zachowania spoleczenstwa okupowanej
Polski (1939-1945), „Dzieje Najnowsze” 1989, nr 2.
Chrzanowski B., Niwiñski P., Okupaeja niemiecka i sowiecka - proba analizy po-
równawczej (wybrane zagadnienia), ,,Pami$c i Sprawiedliwosc” 2008, nr 1(12).
216
Cygahski M., Urzqd tajnej policji hitlerowskiej (Gestapo) w Lodzi i pozostale po
nim akta, „Archeion” 1966, t. 43.
Cyganski M., Z dziejöw okupacji hitlerowskiej w Lodzi 1939—1945, Lodz 1965.
D^browski K., Arcybiskup Wlodzimierz Jasihski (1873-1965), Lodz 1990.
Dtugoborski W., Spoleczehstwopolskiepoddwoma okupacjami 1939-1941, „Rocz-
nik Muzeum w Gliwicach” 2002, t. 18.
Dominiczak H., Organy bezpieczehstwa PRL w walce z Kosciolem katolickim 1944—
-1990 w swietle dokumentöw MSW, Warszawa 2000.
Dreschner K., Politykapapieska w XX wieku, Gdynia 1997.
Dudek A., Gryz R., Komunisci i Kosciöl w Polsce (1945-1989), Krakow 2003.
Duraj W., Wsmudze czerwonych iskier, Warszawa 1968.
Dzialalnosc gestapo w Lodzi (materiaty z sesji naukowej), Lodz 1984.
Dziesigciu sprawiedliwych. Wspomnienia okupacyjne, oprac. J. Tumau, Warszawa 1986.
Dziurok A., „ W matni ” - kontakty ksi^dza Wiktora Skworca ze Sluzbq Bezpieczeh-
stwa, „Aparat Represji w Polce Ludowej 1944-1989” 2008, nr 6.
Eksterminacja inteligencji Lodzi i okrggu lödzkiego 1939-1940, red. A. Galinski,
M. Budziarek, Lodz 1992.
Epstein C., Wzorcowy nazista. Arthur Greiser i okupacja Kraju Warty, thim. J. Wlo-
darczyk, Wroclaw 2013.
Falconi C., The Silence of Pius XII1939-1945, Boston 2000.
Gabryel K., Historia Seminarium Duchownego w Lodzi, „Wiadomosci Diecezjalne
Lodzkie” 1972, nr 1.
Gniazdowski A., Lödzki osrodek naukowy [w:] Wojewödztwo miejskie lodzkie. Zarys
dziejöw, obraz wspölczesny, perspektywy rozwoju, red. H. Mortimer-Szymczak,
Lodz 1981.
Golik D., Musial F., Osqdz mnie Boze..., ks. Wladyslaw Gurgacz, kapelan Polski
Podziemnej, Krakow 2009.
Gralihski T., Seminarium Duchowne w Lodzi. Szkic historyczny z lat 1921—1948,
„Wiadomosci Diecezjalne Lodzkie” 1948, nr 5 i 6.
Gruczynski K, Biskup Michal Klepacz 1893-1967, Lodz 1993.
Guz E., Pius XII Nieznane wqtki polskie, Warszawa 2012.
Huener J., Nazi Kirchenpolitik and Polish Catholicism in the Reichgau Wartheland
1939-1941, „Central European History” 2014, nr 47.
Jakubowski G., Sqdownictwopowszechne w Polsce w latach 1944—1950, Warszawa
2002.
Jarkiewicz K., Duszpasterstwo akademickie Krakowapo II wojnie swiatowej, Kra-
kow 2004.
Jastrz^b M., Zycie religijne w Poznaniu podczas okupacji niemieckiej 1939-1945
(cz. 1), „Poznanskie Zeszyty Humanistyczne”, t. XXIV, s. 22^16.
Jastrz^b M., Zycie religijne w Poznaniu podczas okupacji niemieckiej 1939—1945
(cz. 2), „Poznanskie Zeszyty Humanistyczne”, t. XXV, s. 46-65.
217
Kaczmarek R., Kolaboracja na terenach wcielonych do Rzeszy Niemieckiej, „Fa-
mine i Sprawiedliwosc” 2008, nr 1 (12).
Kala M., Formy administracyjnego zwalczania Kosciola katolickiego na Dolnym
Slqsku po II wojnie swiatowej [w:] Represje wobec Kosciola katolickiego na
Dolnym Slqsku i Opolszczyznie 1944-1989, red. S.A. Bogaczewicz, S. Krzyza-
nowska, Wroclaw 2004.
Kaminski L., Antykoscielna kampania propagandowa na Dolnym Slqsku w 1949 r
(po ekskomunice czlonköw partii marksistowskich) [w:] Propaganda antyko-
scielna w Polsce w latach 1945-1978, red. S. D^browski, B. Rogowska, Wro-
claw 2001.
Kaminski L., Wladze PRL i spoleczehstwo polskie wobec Or^dzia biskupöwpolskich
[w:] Woköl Or^dzia. Kardynal Boleslaw Kominekprekursorpojednania polsko-
-niemieckiego, red. W. Kucharski, G. Strauchold, Wroclaw 2009.
Kladoczny R, Kara smierci jako wykladnik polityki karnej pahstwa w latach 1944-
—1956 [w:] Przestgpstwaprokuratoröw i sgdziöw w Polsce Ludowej, red. W. Ku-
lesza, A. Rzeplihski, Warszawa 2001.
Kopka B., Obozypracy Polsce 1944-1956. Przewodnik encyklopedyczny, Warszawa
2002.
Kostecki T., Represje käme wobec osöb duchownych w latach 1944-1950, „Nie-
podleglosc i Pami$c” 1997, nr 1.
Kostewicz T., Wykonanie kary wigzienia wobec osöb duchownych i konsekrowanych
w latach 1944-1956 [w:] Represje wobec osöb duchownych i konsekrowanych
w PRL 1944-1956, red. A. Grzeskowiak, Lublin 2004.
Krzyzanowska S., Ksiqdz Tomasz Sapeta (1876-1950) - ofiara represji komunistycz-
nych na Dolnym Slqsku [w:] Represje wobec Kosciola katolickiego na Dolnym
Slqsku i Opolszczyznie 1944-1989, red. S.A. Bogaczewicz, S. Krzyzanowska,
Wroclaw 2004.
Ksi$ga swiadeetw. Skazani na karg smierci w czasach stalinowskich i ich losy,
red. K. Madej, J. Zaryn, J. Zurek, Warszawa 2005.
Kulikowska I., Konsulat Generalny RP w Monachium w latach 1920-1939, War-
szawa 2011.
Kurek J., Historia Wielkich Hajduk, Chorzow 2006.
Kurek J., Hojka Z., Slqski Machabeusz. Ksiqdz Jözef Czempiel i jego parafia, Cho-
rzow 1997.
Lasota M., O raporcie sejmowej komisji poswi^conym Samodzielnej Grupie „D”
w MSW; Informacja o dzialalnosci komörek „D”pionu IVbylej Sluzby Bezpie-
czehstwa, „Biuletyn IPN” 2003, nr 1.
Leksykon duchowiehstwa represjonowanego w PRL w latach 1945-1989. Pomordo-
wani, wi^zieni, wygnani, t. 1, red. J. Myszor, Warszawa 2002.
Lepa A., Wyzsze Seminarium Duchowne w Lodzi w swoich relacjach „Ad extra”,
„Lödzkie Studia Teologiczne” 1992, nr 1.
218
Lesiakowski K., Mieczyslaw Moczar „ Mietek ” Biografia polityczna, Warszawa
1998.
Ligarski S., Ks. Roman Gradolewski - ofiara stalinowskich represji, „Kwartalnik
Oiesnicki” 2006, nr 1 (12).
Ligarski S., Lagiewniki. Zarys historic Wroclaw 2003.
Ligarski S., Ojciec Jacek Alojzy Hoszycki, franciszkanin, ofiara represji stalinow-
skich: Studium przypadku, „Studia Franciszkanskie” 2006, t. 16.
Ligarski S., Powojenne procesy ksiqzy katolickich oskarzonych o kolaboracjg
w okresie okupacji hitlerowskiej [w:] Wladze komunistyczne wobec Kosciola
katolickiego w Lödzkiem 1945-1967, red. J. Wröbel, L. Pröchniak, Warszawa
2005.
Luczak C., Arthur Greiser Hitlerowski wladca w Wolnym Miescie Gdahski i Kraju
Warty, Poznan 1997.
Luczak C., Pod niemieckim jarzmem (Kraj Warty 1939—1945), Poznan 1996.
Madajczyk C., Faszyzm i okupacje 1938—1945, t. 1: Wykonywanie okupacji przez
pahstwa osi w Europie, t. 2: mechanizmy realizowania okupacji, Poznan 1983—
-1984.
Madajczyk C., Migdzy neutralnq wspölpracq ludnosci terytoriöw okupowanych
a kolaboracjq z Niemcami, „Biuletyn Glöwnej Komisji Badania Zbrodni prze-
ciwko Narodowi Polskiemu” 1992, t. 34.
Majewski P.M., Kolaboracja, ktörej nie bylo... Problem postaw spoleczehstwa
polskiego w warunkach okupacji niemieckiej 1939-1945, „Dzieje Najnowsze”
2004, nr 4.
Malecki R., Pod herbem Wandalöw, Lodz 1985.
Marek L., Psychologia werbunku kaplanöw [w:] Kosciölkatolicki w czasach komu-
nistycznej dyktatury. Miqdzy bohaterstwem a agenturq. Studia i materiafy, t. 3,
red. J. Szczepaniak, M. Lasota, Krakow 2010.
Maityn T., Sqdownictwo niemieckie na terenie Ziemi Kaliskiej [w:] Zbrodnie hitle-
rowskie na ziemi kaliskiej w latach 1939-1945, red. A. Czubinski, Kalisz 1979.
Mtynarczyk J.A., Pomigdzy wspölpracq a zdradq. Problem kolaboracji vv General-
nym Gubernatorstwie - pröba syntezy, „Pami^c i Sprawiedliwosc” 2009, nr 1
(14).
Musial B., Niemiecka lista narodowosciowa w okupowanej Polsce w latach 1939-
-1945, „Pami^c i Sprawiedliwosc” 2004, nr 2 (6).
Musial F., Metoda stopniowego werbunköw duchownych (z podr^czniköw SB) [w:]
Osobowe zrödla informacji - zagadnienia metodologiczno-zrödloznawcze, red.
F. Musial, Krakow 2008.
Musial F., Wiqzanie tajnych wspölpracowniköw z organami bezpieczehstwa Polski
Ludowej. Przyczynek do dyskusji nad mechanizmem psychicznego manipulo-
wania konfidentami, „Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989” 2006,
nr 2 (4).
219
Napolitano M.T., Tajne akta Watykanu. Dyplomacja Koscioia- dokumenty i tajem-
nice, tlum. K. Stopa, Kielce 2013.
Nawrocki S., Terrorpolicyjny w Kraju Warty 1939-1945, Poznan 1973.
Niemcy w dziejach Lodzi do 1945 roku, red. K.A. Kuczynski, B. Rutecka, Lodz
2001.
Oaza wolnosci. Duszpasterstwa akademickie w latach siedemdziesiqtych XX w., red.
M. Marcinkiewicz, Szczecin 2011.
Okrgg lodzki Armii Krajowej, red. M. Budziarek, Lodz 1988.
Olejnik L., Zdrajcy Narodu? Losy volksdeutschow w Polscepo II wojnie swiatowej,
Warszawa 2006.
Ossowski A., Represje niemieckie wobecpolskich elit miasta Lodzi (wrzesieh - gru-
dzieh 1939 r) [w:] Lodz w 1939 roku. Studia i szkice, red. T. Toborek, P. Wain-
gertner, Lodz 2011.
Pasek A., Odstqpstwo od narodowosci w polskim prawie karnym lat 1944-1950,
„Studia historycznoprawne. Prawo” (Wroclaw) 1998, R. 261.
Pasek A., Przestgpstwa okupacyjne wpolskim prawie karnym z lat 1944-1956, Wro-
claw 2002.
Pasiecznik M.J., Pobyt Biskupa W Jasinskiego i kapitufy lodzkiej w Bieczu 1941-
-1944, „Wiadomosci Diecezjalne Lodzkie” 1974, nr 12.
Pater J., Wladze PRL wobec ordynariusza wroclawskiego kardynala Boleslawa
Kominka w latach 1956-1974 [w:] Represje wobec Koscioia katolickiego na
Dolnym Slqsku i Opolszczyznie 1944-1989, red. S.A. Bogaczewicz, S. Krzyza-
nowska, Wroclaw 2004.
Peterman R., Duchowni katoliccy przed Wojskowym Sqdem Rejonowym w Lodzi
[w:] Wojskowy SqdRejonowyw Lodzi, red. J. Wrobel, J. Zelazko, Warszawa 2004.
Peterman R., Dzialalnosc aparatu bezpieczehstwa wobec Koscioia rzymskokato-
lickiego w Lodzkiem w latach 1945-1956 [w:] Wladze komunistyczne wobec
Koscioia katolickiego w Lodzkiem 1945-1967, red. J. Wrobel, L. Prochniak,
Warszawa 2005.
Pietrzak J., Pelnia prymasostwa. Ostatnie lata prymasa Polski kardynala Augusta
Hlonda 1945-1948, t. 1, Poznan 2009.
Pietrzak J., Prymas AugustHlond w Polsce komunistycznej (1945-1948). Najnowszy
stan badah [w:] Prymas Polski kard. August Hlond wobec wielkich konfliktow
epoki: drugiej wojny swiatowej i zimnej wojny, red. L. Kuk, S. Zimniak SDB,
Rzym 2012.
Pietrzak J., Rolaprymasa Hlonda w ustanowieniu polskiej administracji koscielnej
na ziemiach przylqczonych do Polski po II wojnie swiatowej. Trudne odkrywanie
faktow [w:] Droga do stabilizacjipolskiej administracji koscielnej na Ziemiach
Zachodnich i Polnocnych po II wojnie swiatowej. W 40 rocznicg wydania kon-
stytucji apostolskiej Pawla VIEpiscoporum Poloniae coitus, red. W. Kucharski,
Wroclaw 2013.
220
Piotrowski P., Wladza wobec Kose ¿ola w okresie stanu wojennego [w:] Miqdzy Lwo-
wem a Wroclawiem. Ksigga Jubileuszowa Profesora Krystyna Matwijowskiego,
red. B. Rok, J. Marón, Toruñ 2006.
Pius XII. Papiez w epoce totalitaryzmów. Historiografía i polityka, red. M. Komat,
Krakow 2010.
Plany pracy Departamentu IV MSW1972—1979, wst^p P. Tomasik, wybór i oprac.
Zespól, Warszawa 2007.
Pod jednym dachem. Niemcy i ich polscy i zydowscy sqsiedzi w XIX i XX w.,
red. K. Radziszewska, K. Wozniak, Lodz 2000.
Polacy—Niemcy. Przeszlosc, terazniejszosc, przyszlosc, red. Z. Zielinski, Katowice
1993.
Proces ksiqdza Lelity i innych agentów wywiadu amerykanskiego, red. J. Sikora,
Warszawa 1953.
Przestgpstwa sedziów i prokuratorów w Polsce lat 1944-1956, red. W. Kulesza,
A. Rzepliñski, Warszawa 2001.
Przybylski H., Chrzescijañska Demokracja i Narodowa Partía Robotnicza w latach
1926-1937, Warszawa 1980.
Przybysz M., Kosciól rzymskokatolicki w Lodzi w latach 1945-1956, Lodz 2007.
Przybysz M., Wyspy wolnosci. Duszpasterstwo akademickie w Lodzi 1945-1989,
Lodz 2008.
Puchala S., Duszpasterstwo akademickie diecezji katowickiej w latach 1947-1992,
Katowice 2007.
Pucilowski J., Narada zaniepokojenia organów wyznaniowych w 1959 r. [w:] Re-
presje wobec Kosciola w krajach bloku wschodniego. Komunisci przeciw religii
po 1944 roku, red. ks. J. Marecki, Krakow 2011.
Raina R, Karol Maria Splett. Biskup Gdañski na lawie oskarzonych, Warszawa 1994.
Rechowicz H., Aleksander Zawadzki. Zycie i dzialalnosc, Katowice 1969.
Rejmanowa G., Prawo karne jako srodekprzymusu pañstwowego w latach 1944—
-1956, „Niepodleglosc i Pami^c” 1997, R. 4, nr 1 (7).
Rogall J., Die Deutschen im Posener Land und in Mittelpolen, Langen 1993.
Rutowska M., Wysiedlenia ludnoscipolskiej z Kraju Warty do Generalnego Guber-
natorstwa 1939—1941, Poznan 2003.
Rzepiñski A., Przystosowanie ustroju sqdownictwa do potrzeb panstwa totalitär-
negó w Polsce w latach 1944—1956 [w:] Przestqpstwa sedziów i prokuratorów
w Polsce lat 1944-1956, red. W. Kulesza, A. Rzepliñski, Warszawa 2001.
Sikora J., Watykan czy Polska?, Warszawa 1950.
Skazani na karg smierci przez Wojskowy Sqd Rejonowy we Wroclawiu 1946—1955,
red. K. Szwagrzyk, Wroclaw 2004. Slownik polskich pisarzy franciszkahskich,
red. ks. H.E. Wyczawski OFM, Warszawa 1981.
Staniszewski B., Kazimierz infulat Lagosz jako rzqdca Archidiecezji Wroclawskiej
1951-1956, t. 1, Wroclaw 2000.
221
Stefaniak J., Postawy duchowiehstwa w ocenie wladz pahstwowych w latach apo-
geum stalinizmu (1948-1956) [w:] Spoleczehstwo, panstwo, Kosciöl (1945-
-2000). Materialy z ogölnopolskiej konferencji naukowej, Szczecin 15-16 VI
2000, red. A. Kawecki, K. Kowalczyk, A. Kubaj, Szczecin 2000.
Stehle H., Tajna dyplomacja Watykanu. Papiestwo wobec komunizmu (1917-1991),
tlum. R. Drecki, M. Struczyhski, Warszawa 1993.
Strözyna K., Orqdzie biskupöwpolskich do biskupöw niemieckich. Reakcje wladz
w swietle dokumentöw partyjnych i materialöw Sluzby Bezpieczehstwa we
r
Wroclawiu [w:] Represje wobec Kosciola katolickiego na Dolnym Slqsku
i Opolszczyznie 1944-1989, red. S.A. Bogaczewicz, S. Krzyzanowska, Wro-
claw 2004.
Suleja W., Zludny czar teczek, czyli,, teczkowe grzechy glöwne ” [w:] OdPilsudskie-
go do Walqsy. Studia z dziejow XX wieku, red. K. Persak i in., Warszawa 2008.
Szarota T., Okupowanej Warszawy dzieh powszedni, Warszawa 1973.
Szczepaniak J., Jak werbowano tajnych wspölpracowniköw (informatoröw, agen-
töw) sposrödduchownych [w:] Kosciöl katolicki w czasach komunistycznej dyk-
tatury. Migdzy bohaterstwem a agenturq. Studia i materialy, t. 3, red. J. Szcze-
paniak, M. Lasota, Krakow 2010.
Szumowski M., Duszpasterstwo akademickie w Archidiecezji Warszawskiej w latach
1928-1992, Warszawa 2000.
Szwagrzyk K., Kierownictwo Departamentu XMBPprzedsqdami PRL [w:] Depar-
tament X MBP Wzorce, struktury; dzialanie, red. K. Rokicki, Warszawa 2007.
Szwagrzyk K., Prawnicy czasu bezprawia. S^dziowie i prokuratorzy wojskowi
w Polsce 1944-1956, Wroclaw-Krakow 2005.
Szwagrzyk K., Przestgpstwa funkcjonariuszy urz§döw bezpieczehstwa na Dolnym
Slqsku w latach 1945-1953 [w:] „Zwyczajny resortStudia o aparacie bez-
pieczehstwa 1944-1956, red. K. Krajewski, T. Labuszewski, Warszawa 2005.
Szwagrzyk K., Wst§p [w:] Aparat bezpieczehstwa wPolsce. Kadra kierownicza, 1.1:
1944-1956, red. K. Szwagrzyk, Warszawa 2005.
Swi^tkowski H., Wolnosc sumienia i wyznania w Polsce Ludowej, Warszawa 1949.
Toborek T., Stanislaw Sojczyhski i Konspiracyjne Wojsko Polskie, Lodz 2007.
Tokarz G., Sprawa biskupa Czeslawa Kaczmarka wpropagandzie PZPR [w:] Pro-
paganda antykoscielna w Polsce w latach 1945-1978, red. S. D^browski, B. Ro-
gowska, Wroclaw 2001.
Tr^bacz M., „ Wojna nerwöw ” - codziennosc lodzian w przededniu II wojny swia-
towej [w:] Lodz w 1939 roku. Studia i szkice, red. T. Toborek, P. Waingertner,
Lodz 2011.
Turowski K., Historia ruchu chrzescijahsko-demokratycznego w Polsce, t. 1-2,
Warszawa 1989.
Wapihski R., Narodowa Demokracja 1893-1939. Ze studiöw nad dziejami mysli
nacjonalistycznej, Wroclaw 1980.
222
Waszkiewicz Z., Polityka Watykanu wobec Polski 1939—1945, Warszawa 1980.
Wiehert W., „Poligon doswiadczalny narodowego socjalizmu Kraj Warty w latach
1939-1945 w swietle najnowszej historiografii Republiki Federalnej Niemiec
[w:] Polska pod okupaejq 1939-1945, t 1, red. M. Gal^zowski, Warszawa 2015.
Wilk S., Kard. August Hlond jako organizator zycia koscielnego w Polsce po
II wojnie swiatowej. Nadzwyczajne uprawnienia papieskie dla prymasa Polski
(8. VII1945) [w:] Prymas Polski kard. August Hlond wobec wielkich konfliktöw
epoki: drugiej wojny swiatowej i zimnej wojny, red. L. Kuk, S. Zimniak SDB,
Rzym 2012.
Wojskowy SqdRejonowy w Lodzi, red. J. Wröbel, J. Zelazko, Warszawa 2004.
Wolsza T., Wcieniu Wronek, Jaworzna i Piechcina... 1945—1956. Zycie codzienne
w polskich wigzieniach, obozach i osrodkach pracy wigzniöw, Warszawa 2003.
Wröbel J., Konflikty polsko-niemieckie w Lodzi i regionie lödzkim w przededniu II
wojny swiatowej [w:] Lodz w 1939 roku. Studia i szkice, red. T. Toborek, P. Wa-
ingertner, Lodz 2011.
Zaj^c E., Sladpozostaje w aktach. Wybrane zagadnienia dotyczqce funkcjonowania
ewideneji operacyjnej w latach 1962—1989 [w:] Woköl teczek bezpieki. Zagad-
nienia zrödloznawczo-metodologiczne, red. F. Musial, Krakow 2006.
Zamiatala D., Caritas. Dzialalnosc i likwidaeja organizaeji 1945-1950, Lublin
2000.
Zielinski Z., Epoka rewolueji i totalitaryzmöw; Studia i szkice, Lublin 1993.
Zielinski Z., Historia Kosciola. Odbicie rzeczywistosci Bozej w swiecie, Poznan
2011.
Zielinski Z., Narodziny legendy. Pius XII, jakiego nie bylo, „Dzieje Najnowsze”
2012, t. 3.
Zielinski Z., Pius XII. Historiografia zaangazowana [w:] Pius XII. Papiez w epoce
totalitaryzmöw. Historiografia ipolityka, red. M. Komat, Krakow 2010.
Zimniak H., Ludnosc niemieckawKraju Warty (Reichsgau Wartheland) 1939-1945
[w:] Przymus germanizacyjny na ziemiach polskich wcielonych do Rzeszy Nie-
mieckiej w latach 1939-1945, red. W. Jastrz^bski, Bydgoszcz 1993.
Zwolihski P., Sytuacja Kosciola lödzkiego w pierwszych latach po II wojnie swia-
towej [w:] Wladze komunistyczne wobec Kosciola katolickiego w Lödzkiem
1945-1967, red. J. Wröbel, L. Pröchniak, Warszawa 2005.
Zwolinski P., Wyzsze Seminarium Duchowne w Lodzi 1921-2001, Lodz 2001.
Zaryn J., Aparat bezpieczehstwa w walce z duchowiehstwem katolickim w 1945-
-1949 (zarys problemu) [w:] Skryte oblicze systemu komunistycznego. U zrödel
zla..., red. R. Bäcker, P. Hübner, Warszawa 1997.
Zaryn J., Dzieje Kosciola katolickiego w Polsce (1944-1989), Warszawa 2003.
Zaryn J., Kosciöl a wladza w Polsce 1945—1950, Warszawa 1997.
Zaryn J., ,JAsi$zapatrioci” - geneza powstania formaeji duchownych katolickich,
„Polska 1944/45-1989” 1995, t. 1.
223
Zaryn J., Ofensywa kleru a nasze zadania... Ministerstwo Bezpieczenstwa Publicz-
nego wobec kosciola w Polsce, „Biuletyn Glöwnej Komisji Badania Zbrodni
przeciwko Narodowi Polskiemu” 1993, t. 36.
Zdzarski J., Dzieje Kurii Biskupiej Lödzkiej, „Wiadomosci Diecezjalne Lödzkie”
1967, nr 6.
Zelazko J., Antykoscielne struktury i kierunki dzialania Wojewodzkiego Urz$du
Bezpieczenstwa (Wojewodzkiego Urzqdu do spraw Bezpieczenstwa) w Lodzi
[w:] Wladze komunistyczne wobec Kosciola katolickiego w Lödzkiem 1945—
-1967, red. J. Wröbel, L. Pröchniak, Warszawa 2005.
Zelazko J., „Ludowa” sprawiedliwosc. Skazani przez Wojskowy Sqd Rejonowy
w Lodzi (1946-1955), Lodz 2007.
Zurek R., Kosciöl rzymskokatolicki w Polsce wobec Ziem Zachodnich i Pölnocnych
1945-1948, Szczecin-Warszawa-Wroclaw 2015.
Netografia
http://www.ksawerow.arehidiecezja.lodz.pl/parafia/historia/
http://www.panewniki.franciszkanie.pl/new/index.php/historia-prowincji-mainme-
nu-26/27-historia-prowincj i
Hitlerowi nie zalezalo na polskich kolaborantach, z Wlodzimierzem Borodziejem
rozmawia Artur Görski, „Fokus Historia”, 18 II 2010, http://historia.focus.pl/
polska/hitlerowi-nie-zalezalo-na-polskich-kolaborantach-592
Kulikowska L, Opieka Konsulatu Generainego RP w Monachium nad emigrantami
polskimi w Badenii Nadrenii w okresie migdzywojennym, http://przegladpolsko-
polonijny.files.wordpress.com/2012/05/kulikowska.pdf
Twarze lödzkiej bezpieki. Informator personalny [wystawa], https://ipn.gov.pl/_
data/assets/pdf_file/0020/54047/l-13 753 .pdf
Twarze warszawskiej bezpieki. Informator personalne [wystawa], https://ipn.gov.
pi/_____data/assets/pdf_file/0019/54037/1-13741 .pdf
SUMMARY
In 1949, the Communist authorities started yet another phase of their war-
fare against the Catholic Church. They used a letter to the German bishops by Pope
Pius XII, the Lublin miracle and the decree of the Holy Office on the excommuni-
cation of members of Communist parties to calumniate the Church. The pro-Soviet
propaganda strived to convince the public that the Church was trying to destabilise
the situation in the country at any price and its attitude is far from patriotism and
obedience to the state authorities. According to the Communists, this conduct result-
ed from its actions during the Nazi occupation. Throughout Poland, there were more
and more acts of terror against priests, there was an incessant witch-hunt against
higher-ranking members of the ecclesiastical hierarchy, and there were many cler-
gymen accused of treason and membership of the so-called reactionary underground
who faced military and common courts. This “offensive” against the Church (to
use the formula coined by Julia Brystygier, the principal “architect of the warfare
against the Church) used various means to compromise the clergy among the pu
lie, including accusations of collaboration with the German occupiers. The case o
Father Roman Gradolewski and Father Jacek Hoszycki was not isolated, but it fitted
the campaign for the rule of people’s minds in post-war Poland.
Father Roman Gradolewski was bom in Stargard on 13th May 1907. After gra
uating from the local Gymnasium, he decided to devote the remainder of is i e
to God. He entered the seminary in Lodz to be ordained on 30th August 19 . e
received his first post from Bishop Kazimierz Tymieniecki. The young priest was
requested to oversee the organisation of a new parish in Ksawerow. At the same time,
he was the prefect of high schools in Lodz. He moved to the chapel of the Sisters o
Divine Mercy in Pabianice. The bishop’s choice was by no means an acci ent e
cause Fr R. Gradolewski was fluent in German, Therefore, he was a good can l ate
to take care of German Catholics who converted to Protestantism in large num ers.
In recognition of his achievements in Ksawerow, the young priest was move to
Lodz to become the vicar at the Holy Cross Parish. He performed his duties we an
thus gained the trust of the municipal authorities at a difficult time when the tensions
between Poland and Germany grew stronger.
225
After the war broke out, he became Bishop Wlodzimierz Jasinski’s secret liai-
son with the German authorities. At the same time, he continued to administer the
Holy Cross Parish in Lodz. At his ordinary’s request, he went to Berlin to meet the
Apostolic Nuncio to the Reich, Archbishop Cesare Orsenigo, whom he informed on
the bad situation of Catholics in Reichsgau Wartheland. He gained fame for saving
priests arrested by the Gestapo and moveable property of the Church.
When the war ended, he remained at the Holy Cross Parish. On the basis of
a report by two priests, he was arrested on 16th February 1945 and placed in a re-
mand centre. The investigation by the prosecutor of the Special Criminal Court was
based on accusation of treason and collaboration with the Nazi occupier under the
August Decree of 31st August 1944. Gradolewski was released from remand on
16th August 1945, while the investigation proceeded, but was placed in the Labour
Camp in Sikawa (working at the Military Motorisation Works in Lodz). At the same
time, he filed a motion for exoneration to the Lodz District Court. The investigation
under the August Decree was discontinued due to a decision by the Prosecutor of the
Lodz District Court of 21st October 1947. The priest was freed as late as 2nd June
1948, after he had signed an obligation to collaborate with the security apparatus.
The members of the Lodz ecclesiastical hierarchy never spoke for their priest. He
struggled against the security apparatus alone and misunderstood.
On 31st August 1948, he became the parish priest at St Catherine’s Parish in
Bierutow. On 5th February 1949, he was arrested by the officers of the Wroclaw
Voivodeship Public Security Office. The Wroclaw investigation aimed at proving
that Fr Gradolewski had been a Gestapo informant and used his priestly office to
act against the Polish public. The charges against Fr Jacek Hoszycki were similar.
The latter was bom in Hajduki Wielkie (Chorzow Batory) on 17th June 1908
as Alojzy Hoszycki. After he had turned 18, he joined the Province of the Assump-
tion of Our Lady of the Order of Friars Minor in Katowice-Panewniki. He became
a novitiate (took the habit) on 29th July 1926 in Wielun. A year later, he made the
temporary vows accepted by Fr Michal Porada in the same town. He pronounced
perpetual vows accepted by Custos Fr Augustyn Gabor on 31st July 1930 in Osiec-
zna. He studied philosophy and theology in Osieczna, Miejska Gorka and Wronki.
Hoszycki was ordained a priest on 7th May 1933 in Poznan by Bishop Walenty
Dymek together with 10 other priests. He took the name Jacek. He returned to Ka-
towice-Panewniki where he published the German version of the “Seraphic School”
journal. Then he went to Pakosc in Kujawy. From 1938 to 1939, he stayed at the
Wielun convent, from which he was evacuated at the early stage of the war and came
to Ksawerow. He remained there until November 1939. In late 1942, he was per-
suaded by Fr Roman Gradolewski to become the parish priest at Our Lady Parish in
Pabianice to help the German Catholics in the period that was also difficult for them.
However, he took that post at the request of the Apostolic Administrator of Poznan,
Fr Hilarius Breitinger. On 18th May 1943, he was arrested by Gestapo on charges
226
of listening to radio broadcasts, keeping in touch with Poles and blessing marriages.
When the military operations stopped, Father Hoszycki returned to Katowice to
go to Lower Siliesia in 1946. His first parish was Dziadowa Kloda in the Olesnica
Poviat. Then he was posted to Lagiewniki in Dzierzoniow Poviat. He was arrested
by the officers of the Dzierzoniow Poviat Public Security Office on 20th December
1948 and placed in the local remand centre on Z^bkowicka Street.
The trial of both priests lasted from 6th September 1949 to 13th September 1949.
The jury was presided by Judge Wlodzimierz Blochowicz. The jury included Jan
Sobczynski and Stanislaw Widawski. The court appointed public defenders for both
defendants: Waclaw Walkiewicz for Fr Gradolewski, and Wlodzimierz Czubinski
for Fr Hoszycki.
Both defendants were found guilty under Article 1 (2) of the August Decree and
Article 1 (1) of the June Decree, and they were sentenced to death and forfeiture of
property. Both priests awaited execution in the Lodz prison on the Sterling Street
while their defenders were striving for the revision of the sentence. They succeeded.
The revision trial took place on 27th January 1950. Most of the demands from
both defendants were rejected. Nonetheless, the Supreme Court changed the death
sentence to 12 years imprisonment for Fr Roman Gradolewski and 10 years impris-
onment for Fr Jacek Hoszycki. Both were placed in the toughest Stalinist prisons,
e.g. Sieradz, Sztum and Wronki. Their release in 1955 resulted from the political
situation in Poland. Fr Roman Gradolewski left the prison in Sztum in October 1955
and went to Lower Silesia. He became the parish priest in Tymowa in the Wolow
Poviat. There, he provided much information to the Security Service represented
by Cpt Teodor Okwiet as a secret collaborator codenamed “Wladek” from 28th
July 1962 to February 1973. He spent his final years in the retired priests’ home in
Wroclaw. He died on 4th February 1995 and was buried at the cemetery on Bujwid
Street in Wroclaw.
Father Jacek Hoszycki was also freed in October 1955. He first went to Lodz and
then to Miejska Gorka. There, he tried to recover from physical and mental weak-
ness. After leaving Miejska Gorka, he went to Lower Silesia to continue therapy un-
der the care of Hospital Sisters of St Francis in Krosnowice, in the KJodzko Poviat.
Fr Jacek Alojzy Hoszycki died on 4th October 1969 and was buried in Krosnowice.
INDERS OSÓB
„0.3”, agent 88
Abramowicz Slawomir 54
Adamczyk Henryk 77, 78, 125
Adamski Stanislaw 11, 73, 74, 119,
121, 122, 132, 136, 137
Alama Julia 125
Andrusiewicz Andrzej 28
Aulichowie Henryk i Janina 178
„Aza” zob. Zawadzka Adela
Bäcker Roman 75
Badyna Feliks 17
Badziñscy Bogdan i Krystyna 178
Badzinska Marcjanna 178
Badziñski Albert 178
Badziñski Eugeniusz 178
Badziñski Hieronim 180
Badziñski Marian 88
Baibus Tomasz 15, 106, 155, 187
Barasiñska Konstantyna 125
Basiukiewicz Boleslaw 106
B^czek Jan 25, 26, 35,42, 47, 56, 76
Becker Hans-Josef 180
Belch Jan 164
Bembenek Maria 13
Bengsch Alfred 169
Bensch Teodor 68
Berman Jakub 74
Bertram Adolf 49
Bialecki Edmund 25
Bialkowski Stefan 165, 178
Biegahski Zdzislaw 81, 82
Bielicki Edmund 26, 35, 41, 42, 44,
125
Bielowicz Wladyslaw 203
Bierut Boleslaw 72, 128, 140-142,
144,146
Bihkowska Jozefa 125
Blaskovitz Johannes 33
Blett Pierre 46, 48, 51, 54
Blaszczyk 91
Blochowicz Mieczyslaw 114,115,122,
130, 134, 135, 182, 202
Bogaczewicz Stanislaw A. 167, 169,
170
„Bogucki”, informator 95
Bojanowski Tadeusz 33
Borkowski Ryszard 102,109
Bormann Martin 34,36,41, 125
Borodziej Wlodzimierz 10,15
Borys Stanislaw 14, 92
Bosak Franciszek 164,167
Branach Zbigniew 156
Breitinger Hilarius 18, 40, 44, 51, 60,
62, 64, 69, 86, 159
Broszat Martin 56
BrudakAdam 145
Brunner August 13,54
Bryriski Kazimierz 78, 140
231
Brystygier Julia („Luna”) 70, 72, 151
Budziarek Marek 17, 19, 25-27, 32,
35-39, 41, 43—47, 50-52, 54, 59,
64, 65, 77, 79, 84, 86, 88, 89, 107,
125, 134, 135, 140, 177, 184
Budziarek Mikolaj 19
Budzilo Waldemar 176
Bujak Waldemar 28
Burakowski Wincenty 43, 45, 126
Busiakiewicz Boleslaw 105,125
Bzowski Kazimierz 141
Cenckiewicz Slawomir 155
Cesarz Jan 35, 45-47
Charukiewicz Marian 178
Chlebus Franciszek 107
Chmielewski Henryk 72
Chmielowiec Piotr 152
Choromanski Zygmunt 73
Chrzanowski Bogdan 9
Chudzik Wanda 152
Chylihska Dominika 155
Cincio Karol 106,110,202
„Ciuma” zob. Jurczak Waclaw
Cortesi Filippo 47
Craushaar Harry von 33
Cygahski Miroslaw 54
Cykala Boleslaw 151,164,173
Cyprian Tadeusz 203, 204
Cyranek Waclaw 14,107,108, 185
Cyrankiewicz Jözef 148
Czaczkowska Ewa K. 155
Czempiel Jözef 30
Czerska Anna 43, 80
Czubihski Antoni 65
Czubihski Wlodzimierz Wojciech 14,
19, 114-116, 120, 126, 132, 140,
146-148, 182, 208-210
Daszkiewicz Krystyna 155
Daulin Petronela 45
D^browski, ks. 116
D^browski Bronislaw 154
D^browski Kazimierz 83,86
D^browski Stanislaw 75
Delnic Eugeniusz (Delnitz Eugen) 66,
120
Derwisz Mieczyslaw 101,185, 186
Dhibis Hieronim 31
Dlugoborski Waclaw 9
Dominiczak Henryk 18,90,139
Drecki Ryszard 48
Druzbik Wladyslaw 148
Dudek Antoni 70, 74, 150, 152-154,
156
Duraj Wanda z d. Zawadzka 121
Duszna Michalina 175
Dymek Walenty 31, 39, 45, 46, 50, 51,
73, 83, 86, 123
DyrczRafal 158
Dziemidok Jozef 99
Dzioba Jözef 105, 120, 123, 125
DziurokAdam 15
Dzudzus Willy 38
Ederle 129
Epstein Catherine 9, 18, 34, 36, 40, 41,
52, 53, 59
Eserlngo 15
Farys Stefan 75
Faustyniak Jan 28
F^ka Marian 152
FejginAnatol 104, 114
Felczer Jerzy 14,99-102,186
Felczer, zona Jerzego 101
Ferenc Adam 114,119,204
Fertak Kazimierz 75
Fieldorf Emil („Nil”) 207
F ij alkowski Zenon 16,45,51, 118
Florentyna, s. 120
Floriana, s. 116
232
Forster Albert 34
Franczewski Zygmunt 43, 126
Frank Hans 9,33, 125, 184
Freiherr von Plotho Wolfgang 32
Freiherr von Weizsäcker Emst 51
Friedländer Saul 14
Frings Joseph 132
Friszke Andrzej 153
Frydman Adam (Aba) 103
Fuchs Günther 13,45,54
Gabor Augustyn 30
Galiñski Antoni 35
Gal^zka Ewaryst 71
Gal^zowski Marek 18
Garbus Wojciech 121, 123, 125
Gaw^da Józef 43, 126
G^siorowski Andrzej 9
Geyer Robert 56
Gierek Edward 152
Goebbels Joseph 36
Golik Dawid 75
Gomulka Wladyslaw („Wieslaw”) 72,
151,152
Goma Bronislawa 132
Górski Artur 10
Gradolewscy Erhard i Maria von 178
Gradolewska Helena z d. Badzinska
22-25,180
Gradolewski Józef 22,23, 29
Gradolewski Roman (TW „Wladek”)
passim
Gradolewski von, dziadek 22
Graliñski Tadeusz 43,45, 126
Greiser Arthur 9, 12, 34,36,38, 39,41,
50, 52, 53,81, 141, 183
Gross Zofia 29, 30
Grudzienski Bolestaw 71
GryzRyszard 70, 150, 152-154
Grzeskowiak Alicja 145
Grzyska Bemardyn 92
Gulbinowicz Henryk 153, 155, 179,
180
Gurgacz Wladyslaw 75
Guzowski Wincenty 43, 126
Hasiñska 87
Hewel Walter 48
Heydrich Reinhard 34
Heymann Maksymilian 25
Hillebrandt Janina 64, 65
Hillebrandt Józef 13, 65-67, 102
Hillebrandtowie 65
Himmler Heinrich 33, 34, 36, 124, 125
Hitler Adolf 33, 34, 36, 48, 50, 108,
124, 125, 132, 137
Hlond August 68, 69, 72
Holte Kapistran Pawel 31,59,64,91,
92, 108, 116, 120
Hoszycka Anna z d. Besuch 29
Hoszycka Malgorzata 29
Hoszycki (Hosietzki, Hosicki, Ho-
schützki) Jan 28, 29
Hoszycki Jacek Alojzy passim
Hoszycki Józef 29
Hübner Piotr 75
Huener Jonathan 18
Huttenburg 54
Ishilda, s. 158
J.S. 137, 138
Jablonowski Marek 104
Jabionski Waclaw 160,162
Jabionski Wincenty 26, 35, 42
Jäger August 38
Jakimiak Franciszek 71
Jakubowski Ludwik 134
Jan Pawel II (wlasc. Wojtyla Karol)
152, 153, 155, 179
Jan XXIII (wlasc. Roncalli Angelo)
170, 171
Jankowiak Stanislaw 152
233
Jankowska Franciszka 129
Janowski Wlodzimierz 104
Januszek Ludwik 45
Jarkiewicz Katarzyna 153
Jarkiewicz Zbigniew 71
Jarkiewicz Zygmunt 71
Jaromiñski Henryk 46
Jaroszek Lucjan 120
Jaruzelski Wojciech 156
Jasiñski Wlodzimierz 7, 32, 35, 37, 38,
43^8, 50, 55, 77, 80, 83-86, 92,
105,120,122-126, 140
Jawor Piotr 46
Jedynak Bonifacy 163,164,186
Jedynak Zdzislaw 17
Jeliñski Franciszek 45
J^drzejczak Komeliusz 26,35
Joachimowski Jan 25
JohnGwidon 56
Józewski Henryk 32
Jurczak Waclaw („Ciuma”) 62
K.G. 133
Kaczmarek Czeslaw 73, 74, 136, 151,
154, 183
Kaczyñski Dominik 43, 126
Kaczyñski Zygmunt 73
Kaiser Joachim 180
Kaliszkówna Florentyna 25
Kala Monika 155
Kaminski Lukasz 75, 169
Kaminski Marian 65-67, 116, 121,
126-128
„Kawa”, agent 80
Kawecki Arkadiusz 138
Kqkolewski Feliks 47, 59
Keller Jan 66
Kempa Henryk 147, 148
Kern Paulina 104
Kerri Hanns 36
Kiemik Wladyslaw 69
Kindziuk Milena 155
Kisiel Kazimierz 93,187
Klein 49
Kleindienst Alfred 13, 142
Klepacz Micha! 7, 17, 73, 87-90, 105
Klitenik Franciszek (Efroim) 145
Kluz Stanislaw 71
Kladoczny Piotr 80
Knopp Halina 65, 66, 127
Kochanowski Jerzy 15, 52
Kolbe Maksymilian Maria 179,180
Kominek Boleslaw 13, 68, 161, 162,
167, 169, 170, 174
Konecki Piotr 134
Kopka Boguslaw 15, 79
Korkuc Henryk 82, 83, 205
Komat Marek 51
Korzekwa Gustaw 99, 100, 188
Kostewicz Tadeusz 71, 145, 148
KotonEliasz 100, 107, 188
Kotowski Wladyslaw 140
Kowalczyk Krzysztof 138
Kowalski 125
Krajewska Zofia 31
Krajewski Kazimierz 100
Kröl-Cebulska Elzbieta 46
Krüger Wilhelm 124, 125
KrukMarzena 155
Krych Walentyna 180
Krysiak Michal 25, 26
Krzemiriski Mieczyslaw 71
Krzemionek Józef 45
Krzyzanowska Sylwia 169
Kubaj Artur 169
Kubik Wladyslaw 105,205
Kubina Teodor 73
Kucharski Wojciech 167
Kukula Teodor 164, 189
Kulesza Miroslaw 105, 111, 114, 116,
124, 131, 136, 144, 206
Kulesza Witold 80
234
Kulikowska Iwona 24
Kurewiel Marian 146
Kurek Chryzostom 64, 158, 159
KurekJacek 21,30
Kumatowski Mieczyslaw 156
Kusk 62
Kwapiñski Jan 32
Kwasniewski Zdzistaw 116, 120
Lagosz Kazimierz 160,161
LaskaJustyna 158
Lasota Marek 153,166
Latusek Pawel 169,170
Lebiediew Wiktor 75
Leister Dario 33
Lemberg Hans 15
Lenartowicz Maria 121
Lendzion Józefa 132
Lesiakowski Krzysztof 21, 84
Lewandowski Marian 114
Libicki Marcin 16
Ligarski Sebastian 19, 91, 93, 96
LitkaPiotr 156
Lorek Wladyslaw 136
„Luna” zob. Brystygier Julia
Labuszewski Tomasz 100
Lapanowski Bronislaw 158
Lawrynowicz Wlodzimierz 105, 120,
121
Loposzko Donat 64, 105
Losos Marian 75
Lubiñski Wiktor 75
Luczak Czeslaw 18, 21, 34, 37, 40,45,
46, 48, 49, 51-53
Luczak, kupiec 91
„Maciek”, informator 91
Maciñski Pawel 105,106
Mackiewicz Izabela 89
Madajczyk Czeslaw 9, 10, 60, 61
Madej Krzysztof 138
Maglione Luigi 48
Majewski Piotr M. 10, 61
Majewski Waclaw 73
Majzner Alfons 94
Makarski Antoni 147
Malik Jozef 190
Malinowska Maria 161
Malinowski Marian 107, 190, 191
Malczynski Walenty 47
Malecki Ryszard 17,27,138
Malolepszy Jan („Murat”) 99
Marciniak Edward 100-102, 191
Marcinkiewicz Marta 21, 153
Marecki Jozef 15,21,170
MarekLucja 158, 177, 178
Maron Jerzy 154
Marszalek Rudolf 71
Martyn Tadeusz 65
Martyniuk Eugeniusz 191, 192
Marx Emil 178,179
Marzec Jerzy 14, 102, 103, 109-111,
192, 193
Maszkowski 24
Matuszewski, dr 160
Mazur Franciszek 208
Mazur Zbigniew 46
Mennes Jadwiga z d. Bialkowska 178,
179
Miarka Karol 31
Milczynski Marcin 28
Milik Karol 68,91,93, 127, 132
Miszkowicz Wladyslaw 100-102,193
Miszkowiec Edward 14
Mlynarczyk Jacek Andrzej 9, 10, 61,
63
Monic Lejbus 88
Mostowski Henryk 32
MrozZdzislaw 78
„Murat” zob. Malolepszy Jan
Musial Filip 15, 75, 166, 170, 177
235
Müssner Willi 54
Muszynski Wiktor 90, 194
Myszor Jerzy 25
Napolitano Matteo Luigi 48
Nawrocki Stanislaw 18, 54
Nazarewicz Ryszard 78
Nebelski Adam 43, 126
Newelski Kazimierz 134
Niedzielak Stefan 156
„Nil” zob. Fieldorf Emil
NiteckiPiotr 155
Niwinski Piotr 9
Nossol Alfons 153
Noszczak Bartlomiej 152
Nowicki Edmund 68
Nowicki Stanislaw 44
Nowowiejski Antoni Julian 51
OcylakBeata 29
Okwiet Teodor 14, 163-169, 171-178,
183, 184, 194, 195
Olejnik Leszek 10, 21, 52-55, 57, 78,
79, 82, 83, 86, 87, 121
Olko Feliks 97, 100, 195
Orlowski Jözef 58, 59, 64, 80
Orsenigo Cesare 46, 48-51, 55, 122,
169
Ortotowski Waclaw 75
Ossowski Artur 56
Ostapczuk Bronislaw 161
Otylis, s. 131
Pacifik, o. 159
Paczkowski Andrzej 20, 73
Paczoska-Hauke Aiicj a 155
Paech Joseph 16, 40, 46, 50, 136
Papee Kazimierz 69
Pasek Andrzej 10, 80-83, 138, 143,
144, 156
Pasiecznik Modest J. 45
Patyk Maria 131
Pawlina Leon 71
Pawlus Franciszek 64, 65
Pawlowicz Jacek 152
Persak Krzysztof 19
Peterman Radoslaw 75
Pietrowicz Aleksandra 46
Pietrzak Jerzy 68, 69, 84, 120
Pietrzak Stanislaw 46
Pilarek Marian 120
Piotrowski Pawel 15, 106, 154, 187,
189
Piorewicz Irena 114
Pius XII (wlasc. Pacelli Eugenio) 14,
36, 46, 48, 54, 68, 83, 86
Pluta Wilhelm 153
Podlaski Hersz (Henryk, Bernard)
104—106, 206
PomiemyJan 158
Popiehiszko Jerzy 155
Popiolek Kazimierz 71
Pospieszalski Karol 18
Pospieszalski Kazimierz 21
Prochniak Leszek 21,42, 194
Prz$dzikowie Kazimierz i Helena 178
Przybylski Franciszek 42,45, 131
Przybylski Henryk 28
Przybyla, ks. 93
Przybylowski Antoni 42, 58, 125, 126
Przybysz Milena 48, 105, 120, 142,
153
Puchala Stanislaw 153
Pyclik Bernard 71
Pyzik Wladyslaw 168,176
Radkiewicz Stanislaw 78
Raina Peter 15,152,155
Raj chert Roman 47
Razny Jaroslaw 158
Rechowicz Henryk 121
Reczuch Antoni 162
236
Reichert Roman 80
Renschen Wiihelm 94
Ribbentropp Joachim von 36
Rogall Joachim 25
Rogalska Janina 129
Rogowska Barbara 75
Rogulski 84
Rohr Werner 56
Rok Bogdan 154
RokitaJan 156
Romkowski Roman 104,105,114
Rompa Robert 59, 105, 116, 120, 142,
161, 162
Rosenbaum (Rozycki) Feliks 106,196
Rostworowski Tomasz 106,107
RotherAniela 27
Rommel Juliusz 32
Rozanski Józef 104, 114, 197
Rozanski Marcin 21
Rozycki Feliks zob. Rosenbaum Fe-
liks
Ruane Kevin 155
Rubaszewski Celestyn 133
Rundstedt Gerd von 33
Rutowska Maria 46
Rybczyhski Leon 58, 64, 88, 126, 129
Rybus Henryk 59
Rychter Leon 25
Rzepliriski Andrzej 80
Rzohca Kazimierz 180
Sadowski Franciszek 79
Schirach Baldur von 125
Schmidt Monika 86
SemkloTytus 156,157
Serkowski Ludwik 14, 23, 25, 78, 196,
197
Siecinski Stanislaw 45
Sikora Józef 16,73
Skarbek Roman 42
Skowronek Ludwik 110, 197, 198
Smarych Szczepan 131
SobczykLeon 95,97, 107, 108
Sobczynski Józef 114
Sobieraj Marian 103, 198, 199
Sochon Jan 155
Sodel Mieczyslaw 203
Soltysik (Szoltysik) Gertruda 13, 94,
107, 109
Sotkowski Józef 93, 94, 199
Sowa Stanislaw 158,159
Splett Carl-Maria 69
Stanaszek Bogdan 152
Starzycki Jan 105
Stawowczyk Antoni 120, 121
Stefaniak Janusz 138
Stefanski Boleslaw 71
Stehle Hansjakob 48
Stelak Jerzy 78
StçpienJan 71
Stopa Krzysztof 48
Strauchold Grzegorz 167
Stroba Jerzy 153
Stromberg Alfred 13, 57, 58
Strozyna Katarzyna 155, 168
Struczynski Michal 48
Strus Ludwik 176
Strzelecki Zbigniew 78
Strzok James 178
Strzok Jozefina z d. Badzihska 178
Strzok Michal 178, 179
Strzok Ryszard 178
Strzyz, ks. 16
Suchowolec Stanislaw 156
Suleja Wtodzimierz 19
Sumlinski Wojciech 155
„Swöj”, informator 92
Sychowicz Krzysztof 152
Szabelski Stanislaw 45, 131
Szalko (Szadko) Wiktoria 131
Szalko (Szadko), ks. 131
Szarota Tomasz 10, 62
237
Szczepaniak Jan 166,177
Szczepañski Edmund 45
Szczepañski Stanislaw 110,127
Szetelnicki Waclaw 170
SzilingJan 16,21,35,36,44,46
Szmul 102
Szmulowa Narcyza 101
Sznipf Adolf 110, 127
Szoltysik Gertruda zob. Soltysik Ger-
truda
SzotAdam 152
Sztanderowa-Kamiñska Petronela 66,
121, 122, 127,128, 141
Sztendera, organista 127
Szumowski Marek 153
Szwagrzyk Krzysztof 15, 21, 70, 81,
100, 102, 106, 187, 189
Szychowski Jan 59, 64, 80, 105, 120
SzylingJan 45
Szymañski Mieczyslaw 161, 173
Smietanka-Kruszelnicki Ryszard 20
Smigiel Kazimierz 8, 16, 21, 38, 39-
-41, 45, 46, 48, 49, 56, 57, 59, 60
Swi^tkowski Henryk 16
SwierczJan 200
Swirski Ignacy 73
Tardini Domenico 68
Toborek Tomasz 21, 25, 56, 75, 99
Tokarczuk Ignacy 153
Tokarek Waclaw 102,116-118,130
Tokarek, siostra Waclawa 131
Tokarz Grzegorz 183
Tomasik Pawel 15,151
Tomczak Kazimierz 32, 45, 50, 77
Trajdos Tadeusz 14,146,200,201
Tr^ba Mariusz 158
Trzcinski Henryk 158
Turowski Konstanty 28
Tymieniecki Wincenty 25-27
Tyszler Alina 102
TyszlerJözef 102
Uebelhoer Friedrich 43
Urbahski, ks. 59
„(w)” 119, 123, 128
Waingertner Przemyslaw 25, 56
Waitz Franciszek Jözef zob. Weiss
Franciszek Jözef
Wajsblech Beniamin Wolf 206, 207
Walicki („W^zyk”) 62
Walkiewicz Waclaw 209, 210
Walkowiak Waclaw 131, 163
Wapinski Roman 28
Waserszturm Eli 207, 208
Wasnitz, ks. 16
Waszkiewicz Zofia 49-51
Weiland Szymon (starszy) 120
Weiler Eugen 118
Weiss (Weiz, Waitz) Franciszek Jözef
62
Weiz Franciszek Jözef zob. Weiss Fran-
ciszek Jözef
Weizsäcker Emst Freiherr von 51
Wejland Johannes 44
Welke Maria 86
Wendler Anna 13,65-67,126
Wendler Edward 31,64
Wendler Emil 66
Wendler Henryk 66
Wendlerowie 65-67, 116, 121
Wetmanski Leon 51
„W$zyk” zob. Walicki
Wiehert Wojciech 18,56
Widawski Stanislaw 114
Wieczorek, ks. 42
Wienken Heinrich 49
„Wieslaw” zob. Gomutka Wladyslaw
Wilk Stanislaw 59
Wilkoszewska Maria 31, 130, 131
238
„Wladek” TW zob. Gradolewski Ro-
man
„Wiadzia” 88
Wlodarczyk Jaroslaw 9
Wojsyk Leon 120,159
Wojtachnio Feliks 92, 201
Wolski Wladyslaw 74
Wolsza Tadeusz 147
Woloszczuk Franciszek 160
Wosnitza (Woznica) Franciszek 133,
178
Wronka Andrzej 68, 171
Wröbel Janusz 25, 32,42, 75, 194
WrykRyszard 16
Wykrota Henryk 180
Wysocki Tadeusz 125,126
Wyszynski Stefan 72, 150-154, 167,
169, 171
Zaborowski Sebastian 152
Zagorowski Piotr 65-67, 121, 130
Zaj^c Ewa 158, 166
Zamiatala Dominik 139
Zaremba Marcin 153
Zator-Przytocki Jözef 148
Zawadzka Adela („Aza”) 62, 63, 105,
106, 120, 121, 129, 130, 157, 182
Zawadzki Aleksander 14,74,105,120,
121, 144, 157
Zawadzki Stefan 164
Zawislak Stanislaw 70
ZawrzyckiJan 71
Zielinski Zygmunt 48, 49, 51, 68
Znamirowski Ryszard 19
Zwolinski Piotr 42, 84, 86, 87
Zych Sylwester 155, 156
Zych Zygmunt 116,120
Zaryn Jan 21, 51, 69, 70, 72, 74-76,
133, 138, 152
Zdzarski Jan 41, 43^15, 47, 55, 85,
105, 120, 125, 126
Zelazko Joanna 21, 75, 78, 90, 194
ZurekJacek 138
Zurek Robert 68
ZygadloJan 134
i
i
Bayerische
e?:rrib!ivhck
;
|
| any_adam_object | 1 |
| author | Ligarski, Sebastian 1975- |
| author_GND | (DE-588)1062518721 |
| author_facet | Ligarski, Sebastian 1975- |
| author_role | aut |
| author_sort | Ligarski, Sebastian 1975- |
| author_variant | s l sl |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV044716306 |
| ctrlnum | (OCoLC)1006497688 (DE-599)BVBBV044716306 |
| era | Geschichte gnd |
| era_facet | Geschichte |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>04723nam a2200649 cb4500</leader><controlfield tag="001">BV044716306</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20180515 </controlfield><controlfield tag="007">t|</controlfield><controlfield tag="008">180116s2017 xx ac|| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788380981157</subfield><subfield code="9">978-83-8098-115-7</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">8380981154</subfield><subfield code="9">83-8098-115-4</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1006497688</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV044716306</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Ligarski, Sebastian</subfield><subfield code="d">1975-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1062518721</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">W kleszczach totalitaryzmów</subfield><subfield code="b">księdza Romana Gradolewskiego i ojca Jacka Hoszyckiego życiorysy niedopowiedziane</subfield><subfield code="c">Sebastian Ligarski ; Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Warszawa</subfield><subfield code="b">Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu</subfield><subfield code="c">2017</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">238 Seiten, 16 ungezählte Seiten Bildtafeln</subfield><subfield code="b">Illustrationen, Porträts, Faksimiles</subfield><subfield code="c">22 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Seria "Monografie"</subfield><subfield code="v">tom 123</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Zusammenfassung in englischer Sprache</subfield></datafield><datafield tag="600" ind1="1" ind2="7"><subfield code="a">Gradolewski, Roman</subfield><subfield code="d">1907-1995</subfield><subfield code="0">(DE-588)1080186379</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="600" ind1="1" ind2="7"><subfield code="a">Hoszycki, Jacek</subfield><subfield code="d">1908-1969</subfield><subfield code="0">(DE-588)1143870921</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Politischer Prozess</subfield><subfield code="0">(DE-588)4175043-3</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Gradolewski, Roman / (1907-1995)</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Hoszycki, Alojzy / (1908-1969)</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Polska / Urząd Bezpieczeństwa / funkcjonariusze / spisy</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Represje polityczne / Polska / 1945-1970</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Kościół i państwo / Polska / 1945-1970</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Volksdeutsche / Polska</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Procesy polityczne / Polska / 1945-1970</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Gradolewski, Roman</subfield><subfield code="d">1907-1995</subfield><subfield code="0">(DE-588)1080186379</subfield><subfield code="D">p</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Hoszycki, Jacek</subfield><subfield code="d">1908-1969</subfield><subfield code="0">(DE-588)1143870921</subfield><subfield code="D">p</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Politischer Prozess</subfield><subfield code="0">(DE-588)4175043-3</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Geschichte</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="710" ind1="2" ind2=" "><subfield code="a">Instytut Pamięci Narodowej</subfield><subfield code="b">Oddziałowa Komisja Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu w Łodzi</subfield><subfield code="0">(DE-588)3000427-5</subfield><subfield code="4">isb</subfield></datafield><datafield tag="830" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Seria "Monografie"</subfield><subfield code="v">tom 123</subfield><subfield code="w">(DE-604)BV017143574</subfield><subfield code="9">123</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030112717&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030112717&sequence=000002&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030112717&sequence=000003&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030112717&sequence=000004&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030112717&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030112717&sequence=000010&line_number=0006&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030112717&sequence=000011&line_number=0007&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030112717&sequence=000012&line_number=0008&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">909</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0904</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">200.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0904</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-030112717</subfield></datafield></record></collection> |
| id | DE-604.BV044716306 |
| illustrated | Illustrated |
| indexdate | 2024-12-20T18:09:47Z |
| institution | BVB |
| institution_GND | (DE-588)3000427-5 |
| isbn | 9788380981157 8380981154 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-030112717 |
| oclc_num | 1006497688 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 |
| owner_facet | DE-12 |
| physical | 238 Seiten, 16 ungezählte Seiten Bildtafeln Illustrationen, Porträts, Faksimiles 22 cm |
| publishDate | 2017 |
| publishDateSearch | 2017 |
| publishDateSort | 2017 |
| publisher | Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu |
| record_format | marc |
| series | Seria "Monografie" |
| series2 | Seria "Monografie" |
| spellingShingle | Ligarski, Sebastian 1975- W kleszczach totalitaryzmów księdza Romana Gradolewskiego i ojca Jacka Hoszyckiego życiorysy niedopowiedziane Seria "Monografie" Gradolewski, Roman 1907-1995 (DE-588)1080186379 gnd Hoszycki, Jacek 1908-1969 (DE-588)1143870921 gnd Politischer Prozess (DE-588)4175043-3 gnd |
| subject_GND | (DE-588)1080186379 (DE-588)1143870921 (DE-588)4175043-3 |
| title | W kleszczach totalitaryzmów księdza Romana Gradolewskiego i ojca Jacka Hoszyckiego życiorysy niedopowiedziane |
| title_auth | W kleszczach totalitaryzmów księdza Romana Gradolewskiego i ojca Jacka Hoszyckiego życiorysy niedopowiedziane |
| title_exact_search | W kleszczach totalitaryzmów księdza Romana Gradolewskiego i ojca Jacka Hoszyckiego życiorysy niedopowiedziane |
| title_full | W kleszczach totalitaryzmów księdza Romana Gradolewskiego i ojca Jacka Hoszyckiego życiorysy niedopowiedziane Sebastian Ligarski ; Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu |
| title_fullStr | W kleszczach totalitaryzmów księdza Romana Gradolewskiego i ojca Jacka Hoszyckiego życiorysy niedopowiedziane Sebastian Ligarski ; Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu |
| title_full_unstemmed | W kleszczach totalitaryzmów księdza Romana Gradolewskiego i ojca Jacka Hoszyckiego życiorysy niedopowiedziane Sebastian Ligarski ; Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu |
| title_short | W kleszczach totalitaryzmów |
| title_sort | w kleszczach totalitaryzmow ksiedza romana gradolewskiego i ojca jacka hoszyckiego zyciorysy niedopowiedziane |
| title_sub | księdza Romana Gradolewskiego i ojca Jacka Hoszyckiego życiorysy niedopowiedziane |
| topic | Gradolewski, Roman 1907-1995 (DE-588)1080186379 gnd Hoszycki, Jacek 1908-1969 (DE-588)1143870921 gnd Politischer Prozess (DE-588)4175043-3 gnd |
| topic_facet | Gradolewski, Roman 1907-1995 Hoszycki, Jacek 1908-1969 Politischer Prozess |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030112717&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030112717&sequence=000002&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030112717&sequence=000003&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030112717&sequence=000004&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030112717&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030112717&sequence=000010&line_number=0006&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030112717&sequence=000011&line_number=0007&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030112717&sequence=000012&line_number=0008&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| volume_link | (DE-604)BV017143574 |
| work_keys_str_mv | AT ligarskisebastian wkleszczachtotalitaryzmowksiedzaromanagradolewskiegoiojcajackahoszyckiegozyciorysyniedopowiedziane AT instytutpamiecinarodowejoddziałowakomisjasciganiazbrodniprzeciwkonarodowipolskiemuwłodzi wkleszczachtotalitaryzmowksiedzaromanagradolewskiegoiojcajackahoszyckiegozyciorysyniedopowiedziane |