Przemiany struktur demograficznych w Toruniu w XIX i na początku XX wieku:
Gespeichert in:
| Beteilige Person: | |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Polnisch |
| Veröffentlicht: |
Toruń
Wydawnictwo Adam Marszałek
2012
|
| Schlagwörter: | |
| Links: | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=025956521&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=025956521&sequence=000004&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| Beschreibung: | Zsfassung in engl. Sprache u.d.T.: Changes of demographic structures in the city of Toruń in the 19th and early 20th century Bibliogr. s. 536-575 |
| Umfang: | 595 s. graph. Darst. 23 cm |
| ISBN: | 9788377804940 |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV040978475 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20211012 | ||
| 007 | t| | ||
| 008 | 130502s2012 xx d||| |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788377804940 |9 978-83-7780-494-0 | ||
| 020 | |z 8377804948 |9 8377804948 | ||
| 035 | |a (OCoLC)854699939 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV040978475 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rakwb | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-12 |a DE-Re13 | ||
| 084 | |a 7,41 |2 ssgn | ||
| 100 | 1 | |a Zielińska, Agnieszka |d 1975- |e Verfasser |0 (DE-588)1147034559 |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Przemiany struktur demograficznych w Toruniu w XIX i na początku XX wieku |c Agnieszka Zielińska |
| 264 | 1 | |a Toruń |b Wydawnictwo Adam Marszałek |c 2012 | |
| 300 | |a 595 s. |b graph. Darst. |c 23 cm | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 500 | |a Zsfassung in engl. Sprache u.d.T.: Changes of demographic structures in the city of Toruń in the 19th and early 20th century | ||
| 500 | |a Bibliogr. s. 536-575 | ||
| 648 | 7 | |a Geschichte 1793-1914 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 650 | 0 | 7 | |a Bevölkerungsstruktur |0 (DE-588)4246600-3 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Bevölkerungsentwicklung |0 (DE-588)4006292-2 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 7 | |a Toruń |0 (DE-588)2024611-0 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 689 | 0 | 0 | |a Toruń |0 (DE-588)2024611-0 |D g |
| 689 | 0 | 1 | |a Bevölkerungsentwicklung |0 (DE-588)4006292-2 |D s |
| 689 | 0 | 2 | |a Bevölkerungsstruktur |0 (DE-588)4246600-3 |D s |
| 689 | 0 | 3 | |a Geschichte 1793-1914 |A z |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 856 | 4 | 2 | |m HEBIS Datenaustausch |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=025956521&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 2 |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=025956521&sequence=000004&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 942 | 1 | 1 | |c 304.609 |e 22/bsb |f 09041 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 304.609 |e 22/bsb |f 09034 |g 438 |
| 943 | 1 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-025956521 | |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1819311116074876928 |
|---|---|
| adam_text | Agnieszka Zielińska
Przemiany struktur demograficznych
w Toruniu w XIX i na początku XX wieku
wydawnictwo
adamgjjułf5zćirelf
Spis treści
Wykaz skrótów 7
Wstęp 9
Rozdział I
Sytuacja demograficzna, wyznaniowa i gospodarcza Torunia
w XIX i na początku XX wieku 32
1 Rys dziejów gospodarczych i ludnościowych Torunia
wiatach 1793-1914 32
2 Kościoły na terenie Torunia w XIX i na początku XX wieku 43
A Parafie rzymskokatolickie 47
B Parafie ęwangelicko-unijne 48
C Ewangelicka gmina reformowana 50
D Parafia ewangelicko-luterańska (staroluterańska) 51
E Gmina żydowska i ludność żydowska w Toruniu
w pierwszej połowie XIX wieku 52
Rozdział II
Małżeństwa w Toruniu w latach 1793-1914 63
1 Liczba zawartych małżeństw 66
2 Stan cywilny małżonków 70
3 Średni wiek nowożeńców 77
4 Różnica wieku między współmałżonkami
(śluby pierwsze, śluby powtórne) 84
5 Sezonowość miesięczna i tygodniowa ślubów 90
6 Bariery 96
A Małżeństwa mieszane wyznaniowo 96
B Małżeństwa jednorodne i niejednorodne społecznie 100
C Małżeństwa endogamiczne i egzogamiczne terytorialnie 110
7 Współczynnik ślubów 118
8 Wnioski 122
Rozdział III
Urodzenia w Toruniu w latach 1793-1914 126
1 Liczba urodzeń żywych 127
2 Wskaźnik maskulinizacji noworodków 131
3 Urodzenia mnogie 134
4 Urodzenia nieślubne 137
5 Sezonowość miesięczna urodzeń 142
6 Dzień chrztu 145
7 Wskaźnik U/Ś 150
8 Imiona nadawane dzieciom 154
9 Współczynnik urodzeń 178
10 Urodzenia martwe 180
11 Podsumowanie 184
Rozdział IV
Zgony z Toruniu w latach 1793-1914 188
1 Liczba zgonów 190
2 Wpływ klęsk elementarnych i działań wojennych na roczne
liczby ruchu naturalnego w parafiach chrześcijańskich 193
3 Sezonowość miesięczna zgonów 198
4 Umierający według płci i wieku 200
5 Umieralność niemowląt 214
6 Termin pogrzebu 218
7 Współczynnik zgonów 220
8 WskaźnikU/Z 222
9 Podsumowanie 225
Rozdział V
Rodzina zrekonstruowana 228
1 Badane rodziny 228
2 Poczęcia przedślubne i urodzenia pierwsze 231
3 Liczba dzieci w rodzinie i płodność małżeńska
według wieku zamążpójścia 234
4 Odstęp protogenetyczny i odstępy intergenetyczne 244
5 Rodziny bezdzietne 249
6 Wiek kobiet przy pierwszym i ostatnim porodzie 252
7 Czas trwania małżeństwa 255
8 Wdowieństwo 258
9 Wnioski 261
Dyskurs I
Badania demograficzne na podstawie Seelenlisten
Rodzina i gospodarstwo domowe mieszkańców Torunia
w pierwszej połowie XIX wieku 264
1 Struktura ludności Torunia w pierwszej połowie XIX wieku
według płci, wieku i stanu cywilnego 268
2 Małżeństwa dzietne i bezdzietne 274
3 Wdowy 277
4 Panny 283
5 Wdowcy 286
6 Kawalerowie 288
7 Ludzie starzy w Toruniu w pierwszej połowie XIX wieku 290
8 Podsumowanie 298
Dyskurs II
Mieszkańcy XIX-wiecznego Torunia
według struktury społeczno-zawodowej 302
1 Struktura zawodowa zmarłych katolików, ewangelików
i wyznawców judaizmu na podstawie rejestrów ruchu
naturalnego - parafie chrześcijańskie i gmina żydowska 303
2 Struktura zawodowa zmarłych - dzielnice Torunia 316
3 Nierówności wobec śmierci Struktura zawodowa
a umieralność według grup wiekowych 322
4 Wnioski 330
Zakończenie 334
Summary 343
Aneks - tabele do tekstu 349
Bibliografia 536
Spis tabel 576
Spis wykresów 590
Spis tabel
1 Liczba ludności cywilnej miasta Torunia
(z członkami rodzin wojskowych) w latach 1796-1910 349
2 Struktura ludności cywilnej miasta Torunia
(wraz z członkami rodzin wojskowych)
pod względem wyznania w latach 1816-1910 350
3 Tereny miejskie i podmiejskie wchodzące w skład
parafii rzymskokatolickich w 1885 i 1905 roku 352
4 Liczba wiernych trzech parafii rzymskokatolickich
w Toruniu w wybranych latach okresu 1822-1904 352
5 Tereny miejskie i podmiejskie wchodzące w skład
parafii ewangelickich w 1885 i 1905 roku 353
6 Liczba wiernych trzech parafii ewangelickich w Toruniu
w wybranych latach okresu 1818-1913 355
7 Ruch naturalny ewangelickiej gminy reformowanej
w Toruniu w latach 1798-1914 355
8 Ruch naturalny Kościoła ewangelicko-luterańskiego
w Toruniu w latach 1874-1914 356
9 i Liczba Żydów imigrujących do Torunia
wiatach 1813, 1814-1844 358
10 Pochodzenie terytorialne ludności żydowskiej
do Torunia w latach 1813, 1814-1844 359
11 Ludność żydowska w Toruniu w latach 1825, 1840
według stanu cywilnego 360
12 Małżeństwa dzietne i bezdzietne wśród ludności
żydowskiej w Toruniu w latach 1825 i 1840 361
13 Ruch naturalny gminy żydowskiej w Toruniu
w latach 1847-1914 361
14 Liczba ślubów w parafiach rzymskokatolickich
w Toruniu w latach 1793-1914 363
15 Liczba ślubów w trzech parafiach ewangelickich
w Toruniu w latach 1793-1914 364
Spis tabel 577
16 Liczba ślubów w gminie żydowskiej w Toruniu
w latach 1847-1914 364
17 Śluby w trzech parafiach rzymskokatolickich
w Toruniu według stanu cywilnego nowożeńców (łącznie)
wiatach 1793-1914 365
18 Śluby w trzech parafiach ewangelickich
w Toruniu według stanu cywilnego nowożeńców (łącznie)
wiatach 1793-1914 365
19 Śluby z udziałem rozwodników w trzech parafiach
ewangelickich w Toruniu (łącznie) w latach 1793-1914 366
20 Śluby w gminie żydowskiej w Toruniu według
stanu cywilnego nowożeńców w latach 1747-1914 367
21 Średni wiek zawierania małżeństw w trzech parafiach
rzymskokatolickich w Toruniu w latach 1793-1914
- kawalerowie z pannami 367
22 Średni wiek zawierania małżeństw w trzech parafiach
ewangelickich w Toruniu w latach 1793-1914
- kawalerowie z pannami 368
23 Średni wiek zawierania małżeństw w gminie żydowskiej
w Toruniu w latach 1747-1914 - kawalerowie z pannami 369
24 Różnica wieku między współmałżonkami (śluby pierwsze)
w trzech parafiach rzymskokatolickich w Toruniu
w latach 1793-1914 370
25 Różnica wieku między współmałżonkami (śluby pierwsze)
w trzech parafiach ewangelickich w Toruniu
wiatach 1793-1914 370
26 Różnica wieku między współmałżonkami (śluby powtórne)
w trzech parafiach rzymskokatolickich w Toruniu
wiatach 1793-1914 371
27 Różnica wieku między współmałżonkami (śluby powtórne)
w trzech parafiach ewangelickich w Toruniu
wiatach 1793-1914 372
28 Różnica wieku między współmałżonkami (śluby pierwsze)
w gminie żydowskiej w Toruniu w latach 1847-1914 372
29 Różnica wieku między współmałżonkami (śluby powtórne)
w gminie żydowskiej w Toruniu w latach 1793-1914 373
30 Sezonowość miesięczna ślubów w trzech parafiach
rzymskokatolickich (łącznie) w Toruniu
578 Spis tabel
w latach 1793-1914 (liczby porównawcze
po standaryzacji) 373
31 Sezonowość miesięczna ślubów w trzech parafiach
rzymskokatolickich (łącznie) w Toruniu
wiatach 1793-1914 (liczbybezwzględne) 374
32 Sezonowość miesięczna ślubów w trzech parafiach
ewangelickich (łącznie) w Toruniu w latach 1793-1914
(liczby porównawcze po standaryzacji) 375
33 Sezonowość miesięczna ślubów w trzech parafiach
ewangelickich (łącznie) w Toruniu w latach 1793-1914
(liczby bezwzględne) 375
34 Sezonowość miesięczna ślubów w gminie żydowskiej
w Toruniu w latach 1861-1914 (liczby porównawcze
po standaryzacji) 376
35 Sezonowość miesięczna ślubów w gminie żydowskiej
w Toruniu w latach 1793-1914 (liczby bezwzględne) 376
36 Sezonowość tygodniowa ślubów w trzech parafiach
rzymskokatolickich (łącznie) w Toruniu
w latach 1793-1914 (liczby porównawcze) 377
37 Sezonowość tygodniowa ślubów w trzech parafiach
rzymskokatolickich (łącznie) w Toruniu
w latach 1793-1914 (liczby bezwzględne) 378
38 Sezonowość tygodniowa ślubów w trzech parafiach
ewangelickich (łącznie) w Toruniu w latach 1793-1914
• (liczby porównawcze) 378
39 Sezonowość tygodniowa ślubów w trzech parafiach
ewangelickich (łącznie) w Toruniu w latach 1793-1914
(liczby bezwzględne) 379
40 Sezonowość tygodniowa ślubów w gminie żydowskiej
w Toruniu w latach 1861-1914 (liczby porównawcze) 380
41 Sezonowość tygodniowa ślubów w gminie żydowskiej
w Toruniu w latach 1861-1914 (liczby bezwzględne) 380
42 Śluby mieszane wyznaniowo zawarte w parafiach
rzymskokatolickich w Toruniu w latach 1793-1914 381
43 Śluby mieszane wyznaniowo zawarte w parafiach
ewangelickich w Toruniu w latach 1793-1914 382
44 Pochodzenie społeczno-zawodowe współmałżonków w para
fiach rzymskokatolickich w Toruniu w latach 1793-1914 383
Spis tabel 579
45 Pochodzenie społeczno-zawodowe współmałżonków
w parafiach ewangelickich w Toruniu w latach 1793-1914 385
46 Pochodzenie społeczno-zawodowe współmałżonków
w gminie żydowskiej w Toruniu w latach 1747-1914 387
47 Pochodzenie terytorialne narzeczonych w parafiach
rzymskokatolickich w Toruniu w latach 1793-1914 388
48 Pochodzenie terytorialne narzeczonych w parafiach
ewangelickich w Toruniu w latach 1793-1914 389
49 Pochodzenie terytorialne narzeczonych w gminie
żydowskiej w Toruniu w latach 1847-1914 390
50 Współczynnik ślubów w trzech parafiach
rzymskokatolickichwToruniuwwybranychlatach(%o)390
51 Współczynnik ślubów w trzech parafiach ewangelickich
w Toruniu w wybranych latach (%o) 391
52 Współczynnik ślubów w gminie żydowskiej w Toruniu
w wybranych latach (%o) 391
53 Liczba urodzeń w trzech parafach rzymskokatolickich
w Toruniu w latach 1793-1914 392
54 Liczba urodzeń w trzech parafiach ewangelickich w Toruniu
wiatach 1793-1914 393
55 Liczba urodzeń w gminie żydowskiej w Toruniu
w latach 1847-1914 393
56 Wskaźnik maskulinizacji urodzeń w trzech parafiach
rzymskokatolickich w Toruniu w latach 1793-1914 (%o) 394
57 Urodzenia w parafiach rzymskokatolickich w Toruniu
według płci - liczby bezwzględne 394
58 Wskaźnik maskulinizacji urodzeń w trzech parafiach
ewangelickich w Toruniu w latach 1793-1914 (%o) 395
59 Urodzenia w parafiach ewangelickich w Toruniu
według płci - liczby bezwzględne 396
60 Wskaźnik maskulinizacji urodzeń (%o) i bezwzględne
liczby urodzeń w gminie żydowskiej w Toruniu
w latach 1851-1914 397
61 Urodzenia mnogie w parafiach rzymskokatolickich
w Toruniu (łącznie) w latach 1793-1914 397
62 Urodzenia mnogie w parafiach ewangelickich
w Toruniu (łącznie) w latach 1793-1914 398
580 Spis tabel
63 Urodzenia mnogie w gminie żydowskiej
w Toruniu w latach 1793-1914 399
64 Urodzenia nieślubne w trzech parafiach
rzymskokatolickich w Toruniu w latach 1793-1914 399
65 Urodzenia nieślubne w trzech parafiach ewangelickich
w Toruniu w latach 1793-1914 400
66 Urodzenia nieślubne w gminie żydowskiej w Toruniu
wiatach 1793-1914 401
67 Sezonowość miesięczna urodzeń w trzech parafiach
rzymskokatolickich (łącznie) w Toruniu w latach 1793-1914
(liczby porównawcze po standaryzacji) 401
68 Sezonowość miesięczna urodzeń w trzech parafiach
rzymskokatolickich (łącznie) w Toruniu
wiatach 1793-1914 (liczbybezwzględne) 402
69 Sezonowość miesięczna urodzeń w trzech parafiach
ewangelickich (łącznie) w Toruniu w latach 1793-1914
(liczby porównawcze po standaryzacji) 403
70 Sezonowość miesięczna urodzeń w trzech parafiach
ewangelickich (łącznie) w Toruniu w latach 1793-1914
(liczby bezwzględne) 403
71 Sezonowość miesięczna urodzeń w gminie żydowskiej
w Toruniu w latach 1871-1914 (liczby porównawcze
po standaryzacji) 404
72 Sezonowość miesięczna urodzeń w gminie żydowskiej
1 w Toruniu w latach 1871-1914 (liczby bezwzględne) 404
73 Odstęp (w dniach) między urodzeniem
a chrztem dzieci w parafiach rzymskokatolickich
w Toruniu w latach 1793-1914 405
74 Odstęp (w dniach) między urodzeniem a chrztem dzieci
w parafiach ewangelickich w Toruniu w latach 1793-1914 405
75 Wskaźnik U/Ś w trzech parafiach rzymskokatolickich
w Toruniu w latach 1793-1914 406
76 Wskaźnik U/Ś w trzech parafiach ewangelickich
w Toruniu w latach 1793-1914 407
77 Wskaźnik U/Ś w gminie żydowskiej w Toruniu
w latach 1871-1914 407
78 Imiona chrzestne - męskie nadawane w parafiach rzymsko
katolickich w Toruniu (łącznie) w latach 1793-1914 408
Spis tabel 581
79 Imiona chrzestne - żeńskie nadawane w parafiach rzymsko
katolickich w Toruniu (łącznie) w latach 1793-1914 408
80 Imiona chrzestne - męskie nadawane w parafiach
ewangelickich w Toruniu (łącznie) w latach 1793-1914 409
81 Imiona chrzestne - żeńskie nadawane w parafiach
ewangelickich w Toruniu (łącznie) w latach 1793-1914 410
82 Dwadzieścia najpopularniejszych imion nadawanych
przy chrzcie w latach 1793-1914 w trzech parafiach
rzymskokatolickich (łącznie) w Toruniu 411
83 Dwadzieścia najpopularniejszych imion nadawanych
przy chrzcie w latach 1793-1914 w trzech parafiach
ewangelickich (łącznie) w Toruniu 413
84 Imiona męskie nadawane w gminie żydowskiej w Toruniu
wiatach 1871-1914 415
85 Imiona żeńskie nadawane w gminie żydowskiej w Toruniu
wiatach 1871-1914 415
86 Dwadzieścia najpopularniejszych imion nadawanych
w latach 1871-1914 w gminie żydowskiej w Toruniu 416
87 Współczynnik urodzeń w trzech parafiach
rzymskokatolickich w Toruniu w wybranych latach (%o) 418
88 Współczynnik urodzeń w trzech parafiach ewangelickich
w Toruniu w wybranych latach (%o) 418
89 Współczynnik urodzeń w gminie żydowskiej w Toruniu
w wybranych latach (%o) 419
90 Urodzenia martwe (% wszystkich urodzeń) w trzech parafiach
rzymskokatolickich w Toruniu w latach 1793-1914 419
91 Urodzenia martwe w trzech parafiach rzymskokatolickich
w Toruniu w latach 1793-1914 - liczby bezwzględne 420
92 Urodzenia martwe (% wszystkich urodzeń) w trzech
parafiach ewangelickich w Toruniu w latach 1793-1914 420
93 Urodzenia martwe w trzech parafiach ewangelickich
w Toruniu w latach 1793-1914 - liczby bezwzględne 421
94 Urodzenia martwe (% wszystkich urodzeń)
oraz liczby bezwzględne w gminie żydowskiej
w Toruniu w latach 1871-1914 422
95 Liczba zmarłych w trzech parafiach rzymskokatolickich
w Toruniu w latach 1793-1914 422
582 Spis tabel
96 Liczba zmarłych w trzech parafiach ewangelickich
w Toruniu w latach 1793-1914 423
97 Liczba zmarłych w gminie żydowskiej w Toruniu
wiatach 1851-1914 424
98 Roczne liczby zgonów w rzymskokatolickiej parafii św Janów
w Toruniu w latach 1793-1914 424
99 Roczne liczby zgonów w rzymskokatolickiej parafii św Jakuba
w Toruniu w latach 1793-1914 425
100 Roczne liczby zgonów w rzymskokatolickiej parafii NMP
w Toruniu w latach 1793-1914 427
101 Roczne liczby zgonów w ewangelickiej parafii staromiejskiej
w Toruniu w latach 1793-1914 428
102 Roczne liczby zgonów w ewangelickiej parafii nowomiejskiej
w Toruniu w latach 1793-1914 429
103 Roczne liczby zgonów w ewangelickiej parafii św Jerzego
w Toruniu w latach 1793-1914 431
104 Roczne liczby urodzeń w rzymskokatolickiej parafii św Janów
w Toruniu w latach 1793-1914 432
105 Roczne liczby urodzeń w rzymskokatolickiej parafii św Jakuba
w Toruniu w latach 1793-1914 433
106 Roczne liczby urodzeń w rzymskokatolickiej parafii NMP
w Toruniu w latach 1793-1914 435
107 Roczne liczby urodzeń w ewangelickiej parafii
staromiejskiej w Toruniu w latach 1793-1914 436
108 Roczne liczby urodzeń w ewangelickiej parafii
nowomiejskiej w Toruniu w latach 1793-1914 437
109 Roczne liczby urodzeń w ewangelickiej parafii św Jerzego
w Toruniu w latach 1793-1914 439
110 Roczne liczby ślubów w rzymskokatolickiej parafii św Janów
w Toruniu w latach 1793-1914 440
111 Roczne liczby ślubów w rzymskokatolickiej parafii św Jakuba
w Toruniu w latach 1793-1914
112 Roczne liczby ślubów w rzymskokatolickiej parafii NMP
w Toruniu w latach 1793-1914 443
113 Roczne liczby ślubów w ewangelickiej parafii staromiejskiej
w Toruniu w latach 1793-1914 444
114 Roczne liczby ślubów w ewangelickiej parafii nowomiejskiej
w Toruniu w latach 1793-1914 445
Spis tabel 583
115 Roczne liczby ślubów w ewangelickiej parafii św Jerzego
w Toruniu w latach 1793-1914 447
116 Sezonowość miesięczna zgonów w trzech parafiach rzymsko
katolickich (łącznie) w Toruniu w latach 1793-1914
(liczby porównawcze po standaryzacji) 448
117 Sezonowość miesięczna zgonów w trzech parafiach
rzymskokatolickich (łącznie) w Toruniu
w latach 1793-1914 (liczby bezwzględne) 449
118 Sezonowość miesięczna zgonów w trzech parafiach
ewangelickich (łącznie) w Toruniu w latach 1793-1914
(liczby porównawcze po standaryzacji) 449
119 Sezonowość miesięczna zgonów w trzech parafiach
ewangelickich (łącznie) w Toruniu wiatach 1793-1914
(liczby bezwzględne) 450
120 Sezonowość miesięczna zgonów w gminie żydowskiej
w Toruniu w latach 1851-1914 (liczby porównawcze
po standaryzacji) 451
121 Sezonowość miesięczna zgonów w gminie żydowskiej
w Toruniu w latach 1851-1914 (liczby bezwzględne) 451
122 Zmarli w trzech parafiach rzymskokatolickich w Toruniu
(łącznie) w latach 1793-1914 według przedziałów wieku
(płeć męska) 452
123 Zmarli w trzech parafiach rzymskokatolickich w Toruniu
(łącznie) w latach 1793-1914 według przedziałów wieku
(płeć żeńska) 453
124 Zgony niemowląt dla trzech parafii rzymskokatolickich
w Toruniu w stosunku do ogólnej liczby zgonów
wiatach 1793-1914 454
125 Zmarli w trzech parafiach ewangelickich w Toruniu
(łącznie) w latach 1793-1914 według przedziałów wieku
(płeć męska) 455
126 Zmarli w trzech parafiach ewangelickich w Toruniu
(łącznie) w latach 1793-1914 według przedziałów wieku
(płeć żeńska) 456
127 Zgony niemowląt dla trzech parafii ewangelickich
w Toruniu w stosunku do ogólnej liczby zgonów
w latach 1793-1914 457
584 Spis tabel
128 Zmarli w gminie żydowskiej w Toruniu w latach 1851-1914
według przedziałów wieku (płeć męska) 458
129 Zmarli w gminie żydowskiej w Toruniu w latach 1851-1914
według przedziałów wieku (płeć żeńska) 459
130 Zgony niemowląt w gminie żydowskiej w Toruniu
w stosunku do ogólnej liczby zgonów w latach 1851-1914 461
131 Umieralność niemowląt w trzech parafiach
rzymskokatolickich w Toruniu w latach 1793-1914 (%o) 461
132 Umieralność niemowląt w trzech parafiach ewangelickich
w Toruniu w latach 1793-1914 (%o) 462
133 Umieralność niemowląt w gminie żydowskiej w Toruniu
w latach 1871-1914 (%o) 462
134 Termin pogrzebu w parafiach rzymskokatolickich (łącznie)
w Toruniu w latach 1793-1914 463
135 Termin pogrzebu w parafiach ewangelickich (łącznie)
w Toruniu w latach 1793-1914 463
136 Współczynnik zgonów w parafiach rzymskokatolickich
w Toruniu w wybranych latach (%o) 464
137 Współczynnik zgonów w parafiach ewangelickich
w Toruniu w wybranych latach (%o) 465
138 Współczynnik zgonów w gminie żydowskiej w Toruniu
w wybranych latach (%o) 465
139 Wskaźnik U/Z w trzech parafiach rzymskokatolickich
w Toruniu w latach 1793-1914 466
140 Wskaźnik U/Z w trzech parafiach ewangelickich
w Toruniu w latach 1793-1914 : 466
141 Wskaźnik U/Z w gminie żydowskiej w Toruniu
w latach 1871-1914 467
142 Poczęcia przedślubne i urodzenia pierwsze
w zrekonstruowanych rodzinach w parafiach
rzymskokatolickich w Toruniu w latach 1793-1914 468
143 Poczęcia przedślubne i urodzenia pierwsze
w zrekonstruowanych rodzinach w parafiach ewangelickich
w Toruniu w latach 1793-1914 469
144 Poczęcia przedślubne i urodzenia pierwsze
w zrekonstruowanych rodzinach w gminie żydowskiej
w Toruniu w latach 1861-1910 470
Spis tabel 585
145 Liczba dzieci w rodzinie zrekonstruowanej w parafii rzymsko
katolickiej św Janów w Toruniu w latach 1793-1914 470
146 Liczba dzieci w rodzinie zrekonstruowanej w parafii rzymsko
katolickiej św Jakuba w Toruniu w latach 1793-1914 471
147 Liczba dzieci w rodzinie zrekonstruowanej w parafii rzymsko
katolickiej NMP w Toruniu w latach 1793-1914 472
148 Liczba dzieci w rodzinie zrekonstruowanej w parafii
ewangelickiej staromiejskiej w Toruniu w latach 1793-1914 472
149 Liczba dzieci w rodzinie zrekonstruowanej w parafii
ewangelickiej nowomiejskiej w Toruniu w latach 1793-1914 473
150 Liczba dzieci w rodzinie zrekonstruowanej w parafii
ewangelickiej św Jerzego w Toruniu w latach 1793-1914 474
151 Liczba dzieci w rodzinie zrekonstruowanej w gminie
żydowskiej w Toruniu w latach 1861-1910 475
152 Płodność małżeńska według wieku zamążpójścia w rodzinie
zrekonstruowanej w parafii rzymskokatolickiej św Janów
w Toruniu w latach 1793-1914 475
153 Płodność małżeńska według wieku zamążpójścia
w rodzinie zrekonstruowanej w parafii rzymskokatolickiej
św Jakuba w Toruniu w latach 1793-1914 476
154 Płodność małżeńska według wieku zamążpójścia w rodzinie
zrekonstruowanej w parafii rzymskokatolickiej NMP
w Toruniu w latach 1793-1914 476
155 Płodność małżeńska według wieku zamążpójścia w rodzinie
zrekonstruowanej w parafii ewangelickiej staromiejskiej
w Toruniu w latach 1793-1914 477
156 Płodność małżeńska według wieku zamążpójścia w rodzinie
zrekonstruowanej w parafii ewangelickiej nowomiejskiej
w Toruniu w latach 1793-1914 478
157 Płodność małżeńska według wieku zamążpójścia w rodzinie
zrekonstruowanej w parafii ewangelickiej św Jerzego
w Toruniu w latach 1793-1914 478
158 Płodność małżeńska według wieku zamążpójścia w rodzinie
zrekonstruowanej w gminie żydowskiej w Toruniu
w latach 1861-1910 479
159 Odstęp protogenetyczny i odstępy intergenetyczne w rodzinie
zrekonstruowanej w parafii rzymskokatolickiej św Janów
w Toruniu w latach 1793-1914 480
586 Spis tabel
160 Odstęp protogenetyczny i odstępy intergenetyczne w rodzinie
zrekonstruowanej w parafii rzymskokatolickiej św Jakuba
w Toruniu w latach 1793-1914 480
161 Odstęp protogenetyczny i odstępy intergenetyczne
w rodzinie zrekonstruowanej w parafii rzymskokatolickiej
NMP w Toruniu w latach 1793-1914 481
162 Odstęp protogenetyczny i odstępy intergenetyczne w rodzinie
zrekonstruowanej w parafii ewangelickiej staromiejskiej
w Toruniu w latach 1793-1914 482
163 Odstęp protogenetyczny i odstępy intergenetyczne w rodzinie
zrekonstruowanej w parafii ewangelickiej nowomiejskiej
w Toruniu w latach 1793-1914 483
164 Odstęp protogenetyczny i odstępy intergenetyczne
w rodzinie zrekonstruowanej w parafii ewangelickiej
św Jerzego w Toruniu w latach 1793-1914 483
165 Odstęp protogenetyczny i odstępy intergenetyczne w rodzinie
zrekonstruowanej w gminie żydowskiej w Toruniu
w latach 1861-1910 484
166 Rodziny bezdzietne w parafiach rzymskokatolickich
w Toruniu w latach 1793-1914 485
167 Rodziny bezdzietne w parafiach ewangelickich
w Toruniu w latach 1793-1914 485
168 Rodziny bezdzietne w gminie żydowskiej w Toruniu
w latach 1861-1910 486
169 Wiek kobiet przy pierwszym i ostatnim porodzie w rodzinie
zrekonstruowanej w parafiach rzymskokatolickich
w Toruniu w latach 1793-1914 487
170 Wiek kobiet przy pierwszym i ostatnim porodzie
w rodzinie zrekonstruowanej w parafiach ewangelickich
w Toruniu w latach 1793-1914 488
171 Wiek kobiet przy pierwszym i ostatnim porodzie w rodzinie
zrekonstruowanej w gminie żydowskiej w Toruniu
w latach 1861-1910 489
172 Czas trwania małżeństwa w rodzinie zrekonstruowanej
w parafii rzymskokatolickiej św Janów w Toruniu
w latach 1793-1914 489
Spis tabel 587
173 Czas trwania małżeństwa w rodzinie zrekonstruowanej
w parafii rzymskokatolickiej św Jakuba w Toruniu
w latach 1793-1914 490
174 Czas trwania małżeństwa w rodzinie zrekonstruowanej
w parafii rzymskokatolickiej NMP w Toruniu
wiatach 1793-1914 491
175 Czas trwania małżeństwa w rodzinie zrekonstruowanej
w parafii ewangelickiej staromiejskiej w Toruniu
wiatach 1793-1914 491
176 Czas trwania małżeństwa w rodzinie zrekonstruowanej
w parafii ewangelickiej nowomiejskiej w Toruniu
wiatach 1793-1914 492
177 Czas trwania małżeństwa w rodzinie zrekonstruowanej
w parafii ewangelickiej św Jerzego w Toruniu
wiatach 1793-1914 493
178 Czas trwania małżeństwa w rodzinie zrekonstruowanej
w gminie żydowskiej w Toruniu w latach 1861-1910 493
179 Wdowieństwo w rodzinie zrekonstruowanej w parafiach
rzymskokatolickich w Toruniu w latach 1793-1914 494
180 Wdowieństwo w rodzinie zrekonstruowanej w parafiach
ewangelickich w Toruniu w latach 1793-1914 495
181 Wdowieństwo w rodzinie zrekonstruowanej w gminie
żydowskiej w Toruniu w latach 1861-1910 495
182 Powtórne związki małżeńskie na podstawie rodziny
zrekonstruowanej w parafiach rzymskokatolickich
w Toruniu w latach 1793-1914 496
183 Powtórne związki małżeńskie na podstawie rodziny
zrekonstruowanej w parafiach ewangelickich w Toruniu
w latach 1793-1914 497
184 Powtórne związki małżeńskie na podstawie rodziny
zrekonstruowanej w gminie żydowskiej w Toruniu
wiatach 1861-1910 497
185 Dorośli mieszkańcy Torunia w latach 1813, 1814-1844
według płci i stanu cywilnego 498
186 Ludność Torunia w 1825 i 1840 roku według płci i wieku 499
187 Mieszkańcy Torunia w latach 1813, 1814-1844
pozostający w stanie małżeńskim 500
588 Spis tabel
188 Przeciętna liczba dzieci na jedno małżeństwo dzietne
w Toruniu w latach 1813, 1814-1844 501
189 Mieszkanki Torunia - wdowy w latach 1813, 1814-1844 502
190 Mieszkanki Torunia - panny w latach 1813, 1814-1844 503
191 Mieszkańcy Torunia - wdowcy w latach 1813, 1814-1844 504
192 Mieszkańcy Torunia - kawalerowie
w latach 1813, 1814-1844 505
193 Mieszkańcy Torunia z grupy 60 lat i więcej
- w latach 1813, 1814-1844 według płci 506
194 Mieszkańcy Torunia z grupy 60 lat i więcej - w latach 1813,
1814-1844 według struktury płci i stanu cywilnego 507
195 Mieszkańcy Torunia z grupy 60 lat i więcej - w latach 1813,
1814-1844 według struktury zawodowej 508
196 Imigranci przybywający do Torunia z grupy 60 lat i więcej
- w latach 1813, 1814-1844 według płci 509
197 Imigranci przybywający do Torunia z grupy 60 lat i więcej
- w latach 1813, 1814-1844 według struktury płci
i stanu cywilnego 510
198 Imigranci przybywający do Torunia z grupy 60 lat i więcej
- w latach 1813, 1814-1844 według struktury zawodowej 511
199 Zmarli w rzymskokatolickiej parafii św Janów w Toruniu
według struktury zawodowej w latach 1793-1914 512
200 Zmarli w rzymskokatolickiej parafii św Jakuba w Toruniu
według struktury zawodowej w latach 1793-1914 513
201 Zmarli w rzymskokatolickiej parafii NMP w Toruniu
według struktury zawodowej wiatach 1793-1914 514
202 Zmarli w ewangelickiej parafii staromiejskiej w Toruniu
według struktury zawodowej w latach 1793-1914 515
203 Zmarli w ewangelickiej parafii nowomiejskiej w Toruniu
według struktury zawodowej w latach 1793-1914 516
204 Zmarli w ewangelickiej parafii św Jerzego w Toruniu
według struktury zawodowej w latach 1793-1914 517
205 Zmarli w gminie żydowskiej w Toruniu według struktury
zawodowej w latach 1847-1914 518
206 Pochodzenie terytorialne zmarłych z parafii
rzymskokatolickich w Toruniu, w czterech najliczniejszych
grupach zawodowych, w latach 1793-1914 519
Spis tabel 589
207 Pochodzenie terytorialne zmarłych z parafii ewangelickich
w Toruniu, w czterech najliczniejszych grupach zawodowych,
w latach 1793-1914 520
208 Pochodzenie terytorialne zmarłych z gminy żydowskiej
w Toruniu, w czterech najliczniejszych grupach zawodowych,
w latach 1847-1914 521
209 ,Zgony dzieci do 1 roku życia oraz osób w wieku 70 lat
i więcej dla obu parafii rzymskokatolickich w Toruniu
wiatach 1793-1914 521
210 Zgony dzieci do 1 roku życia oraz osób w wieku 70 lat
i więcej dla obu parafii ewangelickich w Toruniu
w latach 1793-1914 522
211 Zgony dzieci do 1 roku życia według struktury
zawodowej - rzymskokatolicka parafia św Janów
w Toruniu w latach 1793-1914 523
212 Zgony osób z grupy 70 lat i więcej według struktury
zawodowej - rzymskokatolicka parafia św Janów w Toruniu
w latach 1793-1914 524
213 Zgony dzieci do 1 roku życia według struktury zawodowej
- rzymskokatolicka parafia NMP w Toruniu
w latach 1793-1914 526
214 Zgony osób z grupy 70 lat i więcej według struktury
zawodowej - rzymskokatolicka parafia NMP w Toruniu
wiatach 1793-1914 527
215 Zgony dzieci do 1 roku życia według struktury zawodowej
- ewangelicka parafia staromiejska w Toruniu
wiatach 1793-1914 529
216 Zgony osób z grupy 70 lat i więcej według struktury
zawodowej - ewangelicka parafia staromiejska
w Toruniu w latach 1793-1914 530
217 Zgony dzieci do 1 roku życia według struktury zawodowej
- ewangelicka parafia św Jerzego w Toruniu
w latach 1793-1914 532
218 Zgony osób z grupy 70 lat i więcej według struktury
zawodowej - ewangelicka parafia św Jerzego w Toruniu
w latach 1793-1914 533
219 Stopa urodzeń i zgonów w poszczególnych krajach
i terenach Europy na przestrzeni okresu 1871-1910 (%o) 535
Spis wykresów
1 Liczba ludności cywilnej Torunia (z członkami rodzin
wojskowych) w latach 1796-1910 42
2 Ludność Torunia według wyznania w latach 1816-1910 44
3 Liczba Żydów imigrujących do Torunia
wiatach 1813, 1814-1844 59
4 Średnie liczby ślubów w parafiach rzymskokatolickich
w Toruniu w latach 1793-1914 67
5 Średnie liczby ślubów w parafiach ewangelickich w Toruniu
wiatach 1793-1914 68
6 Średnie liczby ślubów w gminie żydowskiej w Toruniu
w latach 1847-1914 69
7 Śluby w trzech parafiach rzymskokatolickich w Toruniu
według stanu cywilnego nowożeńców w latach 1793-1914 71
8 Śluby w trzech parafiach ewangelickich w Toruniu według
stanu cywilnego nowożeńców w latach 1793-1914 72
9 Śluby w gminie żydowskiej w Toruniu według stanu
cywilnego nowożeńców w latach 1747-1914 75
10 Średni wiek zawierania małżeństw w trzech parafiach rzymsko
katolickich w Toruniu w latach 1793-1914 - kawalerowie 79
11 Średni wiek zawierania małżeństw w trzech parafiach rzymsko
katolickich w Toruniu w latach 1793-1914- panny 79
12 Średni wiek zawierania małżeństw w trzech parafiach
ewangelickich w Toruniu w latach 1793-1914 - kawalerowie 80
13 Średni wiek zawierania małżeństw w trzech parafiach
ewangelickich w Toruniu w latach 1793-1914 - panny 80
14 Średni wiek zawierania małżeństw w gminie żydowskiej
w Toruniu w latach 1747-1914 - kawalerowie z pannami 83
15 Pochodzenie terytorialne narzeczonych w parafiach
rzymskokatolickich w Toruniu w latach 1793-1914 112
16 Pochodzenie terytorialne narzeczonych w parafiach
ewangelickich w Toruniu w latach 1793-1914 113
Spis wykresów 591
17 Pochodzenie terytorialne narzeczonych w gminie
żydowskiej w Toruniu w latach 1847-1914 117
18 Współczynnik ślubów w trzech parafiach rzymsko
katolickich w Toruniu w wybranych latach (%o) 119
19 Współczynnik ślubów w trzech parafiach ewangelickich
w Toruniu w wybranych latach (%o) 120
20 Współczynnik ślubów w gminie żydowskiej w Toruniu
w wybranych latach (%o) 121
21 Średnie liczby urodzeń w trzech parafiach
rzymskokatolickich w Toruniu w latach 1793-1914 128
22 Średnie liczby urodzeń w trzech parafiach ewangelickich
w Toruniu w latach 1793-1914 129
23 Średnie liczby urodzeń w gminie żydowskiej w Toruniu
wiatach 1871-1914 130
24 Wskaźnik maskulinizacji urodzeń w trzech parafiach
rzymskokatolickich w Toruniu w latach 1793-1914 132
25 Wskaźnik maskulinizacji urodzeń w trzech parafiach
ewangelickich w Toruniu w latach 1793-1914 (%o) 132
26 Wskaźnikfoaskulinizacji urodzeń w gminie żydowskiej
w Toruniu w latach 1871-1914 (%o) 133
27 Urodzenia nieślubne (% urodzeń żywych) w trzech parafiach
rzymskokatolickich w Toruniu w latach 1793-1914 139
28 Urodzenia nieślubne (% urodzeń żywych) w trzech
parafiach ewangelickich w Toruniu w latach 1793-1914 140
29 Urodzenia nieślubne (% urodzeń żywych) w gminie
żydowskiej w Toruniu w latach 1871-1914 142
30 Odstęp (w dniach) między urodzeniem a chrztem
dzieci w parafiach rzymskokatolickich w Toruniu
wiatach 1793-1914 147
31 Odstęp (w dniach) między urodzeniem a chrztem dzieci
w parafiach ewangelickich w Toruniu w latach 1793-1914 150
32 Wskaźnik U/Ś w trzech parafiach rzymskokatolickich
w Toruniu w latach 1793-1914 151
33 Wskaźnik U/Ś w trzech parafiach ewangelickich
w Toruniu w latach 1793-1914 152
34 Wskaźnik U/Ś w gminie żydowskiej w Toruniu
w latach 1871-1914 : 153
592 Spis wykresów
3 5 Współczynnik urodzeń w trzech parafiach
rzymskokatolickich w Toruniu w wybranych latach (%o) 178
36 Współczynnik urodzeń w trzech parafiach ewangelickich
w Toruniu w wybranych latach (%o) 179
Summary
Changes of Demographic Structures in the City
of
Toruń
in the 19th and Early 20th Century
The thesis is a demographic study of the population of
Toruń,
specifi¬
cally Tomn s Christian parishes and Jewish communities in the years
1793-1914.
The chronological frame was set by political and econom¬
ic phenomena. The aim of the thesis was not only to address and
explain quantitative issues and natural movement rates (marriages,
births and deaths), but also to combine the obtained data with infor¬
mation on the economic, as well as political, situation. To reproduce
a reconstructed family and its characteristic features was extreme¬
ly important, as were the topics of family and household and elderly
people. Searching for correlations between strictly statistical data and
social and occupational issues at the level of parishes and districts of
Toruń
also proved to be very important. I also attempted to determine
social inequalities with regard to death and to relate changes in fam¬
ily relations to the matter of demographic transformation. Thus, the
overriding objective was an analysis of certain general trends, direc¬
tions of changes in demographic, social and economic relations in the
years
1793-1914.
The most important source used in the thesis were
church records of Roman Catholic and Evangelical parishes from the
years
1793-1914
and in the case of the Jewish population
-
marriage
records and court records. The thesis also used the existing censuses
for
Toruń,
Seelenlisten
(lists of souls), which were kept in the first half
of the 19th century.
A statistical analysis of marriages in the 19th century showed
a clear direction of demographic progression for the population in
question. Naturally, this steady increase in the number of marriages
was disrupted in the first half of the 19th century by epidemics, eco¬
nomic problems and wars. In the second half of the century, there
344
Summary
were more marriages in
Toruń,
which was connected with economic
prosperity and the resulting increase in the population of all the com¬
munities. The suburban parishes of Blessed Virgin Mary and St George
saw a particularly dynamic growth of these demographic events. It
was only in the early 20th century that we could observe a lack of the
correlation between economic development and demographic growth
which had been present in the 19th century. All the analysed religious
communities saw a drop of the marriage rate. Even though each com¬
munity of believers had some individual elements, characteristic only
for them, there were some noticeable common features and similari¬
ties with regard to the analysed demographic events. Firstly, we should
note the increases and decreases in the number of marriages in simi¬
lar time periods, as well as the dominance of first marriages (between
single men and women), characteristic for each normally developing
population. In this context it should be noted that, regardless of reli¬
gious beliefs, in the years when the city suffered military conflicts or
natural disasters, the number of remarriages increased. The analysed
communities were also characterised by a similar median age at first
marriage, only slightly lower for the Jewish population. This age usu¬
ally became slightly lower when the population s economic situation
improved, which was particularly visible towards the end of the ana¬
lysed period, mainly in the early 20th century. The choice of day and
month of the marriage ceremony was mostly connected with reli¬
gious holidays, either Christian or Jewish, as well as customs, finan¬
cial means and weather conditions. The analysed populations were
also similar with regard to the age difference between spouses, both
in the case of first marriages and remarriages, although it must be
noted that in the case of first marriages for both man and woman in
the Jewish population the husband was older than the wife more fre¬
quently than in the Christian populations. In the case of remarriages,
the age difference was sometimes surprising. The difference between
confessions appeared to be quite strong with regard to religious, so¬
cial and occupational, as well as territorial barriers when entering
into marriage.
Usually more boys were born, which was and still is a perfectly
normal demographic phenomenon. Departures from this rule oc¬
curred mainly in the first half of the 19th century, which could have
Summary
345
been due to a lack of registration of newborns, as well as quite small
populations, which started to grow only in the second half of the 19th
century. The data also enabled us to determine the number of mul¬
tiple births, which, as it turned out, could be a reflection of quite
good and relatively complete registration of births in
Toruń
s
com¬
munities. Importantly, the percentage of multiple births grew over
time, which could be another confirmation of increasingly meticu¬
lous registration of births. The numbers of illegitimate births turned
out to be somewhat varied, but they perfectly outlined the charac¬
ter of the analysed community in a garrison city filled with a work¬
ing class population. Naturally, the increase in the number of births
out of wedlock in the second half of the 19th century in Christian
parishes should also be attributed to their improved registration. The
monthly seasonality of births in Christian parishes showed a maxi¬
mum of births in spring months: particularly February, March and
April, and in autumn months: from September to November. In the
Jewish community, the seasonal distribution was slightly different;
apart from the spring and autumn peaks characteristic for Christians
and Evangelicals, the number of births also increased in May and De¬
cember. The gap between birth and christening, as analysed for Chris¬
tians, lengthened over the 19th and early 20th century, which undoubt¬
edly was a result of improved health and level of medicine, as well as
a gradual disappearance of natural disasters still afflicting
Toruń
in
the first half of the analysed century. The value of the birth to death
rate showed some shortcomings of registration, particularly until the
mid-19th century. What is important and worth emphasising, the val¬
ue of this rate decidedly decreased in the early 20th century. The value
of the birth rate for selected years in individual religious communities
showed similar tendencies. Names given to newborns were also ana¬
lysed, which led to many interesting conclusions, one of the most im¬
portant ones regarding the use of Christian names by the Jewish pop¬
ulation, particularly names of Germanic origin. In the course of our
research, we also found some differences between names in Catho¬
lic parishes, dominated by Christian names, and Evangelical parishes,
which were more prone to follow secular fashions for certain names.
Stillbirths were also discussed.
346
Summary
The first half of the 19th century was characterised by a consid¬
erable fluctuation of the death rate, which was influenced by mili¬
tary operations, natural disasters and social unrest
-
all these events
led to death of unnatural causes. In the second half of the century,
the number of deaths increased due to the growth of population, but
later, in the early 20th century, there was a falling trend. The month¬
ly seasonality of deaths was also determined
-
it was similar regard¬
less of religion and showed a marked increase of deaths (apart from
years of epidemics) in the months of winter and early spring: Jan¬
uary, February and March, but sometimes also April. Another, less
pronounced, increase of the death rate appeared from August to Oc¬
tober. We also analysed deaths according to age, separately for men
and women. The results showed a high mortality rate of newborns
and children under the age of four. The mortality rate of newborns
was also usually higher in poor suburban parishes. It was also slight¬
ly higher in Roman Catholic than in Evangelical parishes, which was
probably due to the better living conditions and greater wealth of Lu¬
therans. When analysing deaths according to age, another phenom¬
enon caught our attention
-
there was a gradual shift in the number
of deaths towards the upper age groups, particularly at the turn of the
19th and 20th centuries; the number of deaths of small children de¬
creased over the same time. These two simultaneous elements, exist¬
ing in all the analysed religious communities, were probably not coin¬
cidental. On the one hand, they indicated improved living conditions
in the city and improved health; on the other hand they showed that
human lifespan was increasing. We also determined the time gap be¬
tween death and funeral for Christian parishes; it did not fluctuate
much over the period in question and, with the exception of the bur¬
ial of deceased newborns or epidemic deaths, it was usually two to
three days. Analysing the birth to death rate confirmed that practi¬
cally throughout the whole analysed period the population of
Toruń
showed features characteristic of a progressive, developing and rejuve¬
nating society, in which the number of births exceeded the number of
deaths. We also carried out an analysis of the death rate for individual
religious communities, which showed a falling tendency in each case
towards the end of the period in question.
Summary
347
A reconstruction of families showed that pre-marriage concep¬
tions usually amounted to
12-14%
of the total number of first births.
Each family had approximately four children. The lower age of the
woman at the time of marriage usually guaranteed a larger number of
children. The percentage of childless married couples fluctuated be¬
tween
15
and
19%.
The protogenetic interval was
16
to
19
months.
The intergenetic intervals were very varied, because, particularly for
fifth and later children, we sometimes had only isolated data at our
disposal. We could observe, however, that the intergenetic intervals
were increasingly longer as further children arrived. The median age
at the time of first childbirth ranged from
24.9
for the Jewish popu¬
lation to
26.2
for the Catholic population of the St Jacob and Blessed
Virgin Mary parishes. The reproductive period lasted for
9-Ю
years for
all the analysed families, with the exception of Jewish families, where
it lasted for
7.2
years, and in the case of families with four or more
children the procreation period lasted for
11-13
years. Marriages were
more frequently terminated by the death of husband than wife, but
out of the widowed spouses it was men who remarried more frequent¬
ly and sooner.
An analysis of the
Seelenlisten
censuses gave us an image of the
family and household in
Toruń
in the first half of the 19th century.
The image presented here shows the situation of the young and the
old, singles and families, those with financial means and those relying
on their relatives mercy both in the times of local prosperity and eco¬
nomic stagnation. A demographic and statistical analysis of the whole
Toruń
population in the first half of the 19th century showed the enor¬
mous significance, characteristic for the 19th century, of the family
treated as an important element of emotional life, but also a guaran¬
tee of financial security in old age. It identified various groups in the
community: the mobile ones, usually younger and unmarried, and
the immobile ones, usually older and married. It made us realise the
relation between the economic and demographic situation in the an¬
alysed population.
An analysis of the generally understood social and occupation¬
al structure of the deceased Catholics, Evangelicals and Jews showed
that each parish, but also each of Torun s districts, had its own specif¬
ic social and occupational character and each had a different level of
348
Summary
wealth. Additionally, throughout the 19th and in the early 20th centu¬
ry, there were considerable shifts in the occupational composition of
the inhabitants of
Toruń.
An analysis of social inequalities with regard to death, carried out
on the sample of four Christian parishes, leads us to believe that, in
the case of the analysed parishes, both Catholic and Evangelical, chil¬
dren under the age of one died more frequently among the poorer
-
hired workers and private servants. On the other hand, craftsmen,
clerks, merchants, dealers, and freelancers lived to an old age more
frequently. The connection is obvious in this case: a worse social posi¬
tion, lower income and poorer standard of living ultimately translat¬
ed into a higher mortality rate of newborns.
|
| any_adam_object | 1 |
| author | Zielińska, Agnieszka 1975- |
| author_GND | (DE-588)1147034559 |
| author_facet | Zielińska, Agnieszka 1975- |
| author_role | aut |
| author_sort | Zielińska, Agnieszka 1975- |
| author_variant | a z az |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV040978475 |
| ctrlnum | (OCoLC)854699939 (DE-599)BVBBV040978475 |
| era | Geschichte 1793-1914 gnd |
| era_facet | Geschichte 1793-1914 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>02147nam a2200469 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV040978475</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20211012 </controlfield><controlfield tag="007">t|</controlfield><controlfield tag="008">130502s2012 xx d||| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788377804940</subfield><subfield code="9">978-83-7780-494-0</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="z">8377804948</subfield><subfield code="9">8377804948</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)854699939</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV040978475</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rakwb</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield><subfield code="a">DE-Re13</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">7,41</subfield><subfield code="2">ssgn</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Zielińska, Agnieszka</subfield><subfield code="d">1975-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1147034559</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Przemiany struktur demograficznych w Toruniu w XIX i na początku XX wieku</subfield><subfield code="c">Agnieszka Zielińska</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Toruń</subfield><subfield code="b">Wydawnictwo Adam Marszałek</subfield><subfield code="c">2012</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">595 s.</subfield><subfield code="b">graph. Darst.</subfield><subfield code="c">23 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Zsfassung in engl. Sprache u.d.T.: Changes of demographic structures in the city of Toruń in the 19th and early 20th century</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Bibliogr. s. 536-575</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1793-1914</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Bevölkerungsstruktur</subfield><subfield code="0">(DE-588)4246600-3</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Bevölkerungsentwicklung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4006292-2</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Toruń</subfield><subfield code="0">(DE-588)2024611-0</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Toruń</subfield><subfield code="0">(DE-588)2024611-0</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Bevölkerungsentwicklung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4006292-2</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Bevölkerungsstruktur</subfield><subfield code="0">(DE-588)4246600-3</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Geschichte 1793-1914</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">HEBIS Datenaustausch</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=025956521&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 2</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=025956521&sequence=000004&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">304.609</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09041</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">304.609</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09034</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-025956521</subfield></datafield></record></collection> |
| geographic | Toruń (DE-588)2024611-0 gnd |
| geographic_facet | Toruń |
| id | DE-604.BV040978475 |
| illustrated | Illustrated |
| indexdate | 2024-12-20T16:28:33Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9788377804940 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-025956521 |
| oclc_num | 854699939 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 DE-Re13 DE-BY-UBR |
| owner_facet | DE-12 DE-Re13 DE-BY-UBR |
| physical | 595 s. graph. Darst. 23 cm |
| publishDate | 2012 |
| publishDateSearch | 2012 |
| publishDateSort | 2012 |
| publisher | Wydawnictwo Adam Marszałek |
| record_format | marc |
| spellingShingle | Zielińska, Agnieszka 1975- Przemiany struktur demograficznych w Toruniu w XIX i na początku XX wieku Bevölkerungsstruktur (DE-588)4246600-3 gnd Bevölkerungsentwicklung (DE-588)4006292-2 gnd |
| subject_GND | (DE-588)4246600-3 (DE-588)4006292-2 (DE-588)2024611-0 |
| title | Przemiany struktur demograficznych w Toruniu w XIX i na początku XX wieku |
| title_auth | Przemiany struktur demograficznych w Toruniu w XIX i na początku XX wieku |
| title_exact_search | Przemiany struktur demograficznych w Toruniu w XIX i na początku XX wieku |
| title_full | Przemiany struktur demograficznych w Toruniu w XIX i na początku XX wieku Agnieszka Zielińska |
| title_fullStr | Przemiany struktur demograficznych w Toruniu w XIX i na początku XX wieku Agnieszka Zielińska |
| title_full_unstemmed | Przemiany struktur demograficznych w Toruniu w XIX i na początku XX wieku Agnieszka Zielińska |
| title_short | Przemiany struktur demograficznych w Toruniu w XIX i na początku XX wieku |
| title_sort | przemiany struktur demograficznych w toruniu w xix i na poczatku xx wieku |
| topic | Bevölkerungsstruktur (DE-588)4246600-3 gnd Bevölkerungsentwicklung (DE-588)4006292-2 gnd |
| topic_facet | Bevölkerungsstruktur Bevölkerungsentwicklung Toruń |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=025956521&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=025956521&sequence=000004&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT zielinskaagnieszka przemianystrukturdemograficznychwtoruniuwxixinapoczatkuxxwieku |