Feuer, Wasser, Erde, Luft: eine Kulturgeschichte der Elemente
Gespeichert in:
Beteiligte Personen: | , |
---|---|
Format: | Buch |
Sprache: | Deutsch |
Veröffentlicht: |
München
Beck
2004
|
Ausgabe: | 1. Aufl. |
Schriftenreihe: | Beck'sche Reihe
1565 |
Schlagwörter: | |
Links: | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=010663680&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
Beschreibung: | Literaturverz. S. 313 - 329 |
Umfang: | 344 S. Ill., graph. Darst. |
ISBN: | 3406510671 |
Internformat
MARC
LEADER | 00000nam a2200000 cb4500 | ||
---|---|---|---|
001 | BV017743310 | ||
003 | DE-604 | ||
005 | 20161222 | ||
007 | t| | ||
008 | 031217s2004 gw ad|| |||| 00||| ger d | ||
016 | 7 | |a 969614977 |2 DE-101 | |
020 | |a 3406510671 |9 3-406-51067-1 | ||
035 | |a (OCoLC)54928828 | ||
035 | |a (DE-599)BVBBV017743310 | ||
040 | |a DE-604 |b ger |e rakddb | ||
041 | 0 | |a ger | |
044 | |a gw |c DE | ||
049 | |a DE-19 |a DE-12 |a DE-29 |a DE-128 |a DE-20 |a DE-91 | ||
050 | 0 | |a BD851 | |
082 | 0 | |a 900 | |
084 | |a CC 6100 |0 (DE-625)17653: |2 rvk | ||
084 | |a TB 2300 |0 (DE-625)143723: |2 rvk | ||
084 | |a GES 060f |2 stub | ||
100 | 1 | |a Böhme, Gernot |d 1937-2022 |e Verfasser |0 (DE-588)119556898 |4 aut | |
245 | 1 | 0 | |a Feuer, Wasser, Erde, Luft |b eine Kulturgeschichte der Elemente |c Gernot Böhme ; Hartmut Böhme |
250 | |a 1. Aufl. | ||
264 | 1 | |a München |b Beck |c 2004 | |
300 | |a 344 S. |b Ill., graph. Darst. | ||
336 | |b txt |2 rdacontent | ||
337 | |b n |2 rdamedia | ||
338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
490 | 0 | |a Beck'sche Reihe |v 1565 | |
500 | |a Literaturverz. S. 313 - 329 | ||
648 | 7 | |a Geschichte |2 gnd |9 rswk-swf | |
650 | 4 | |a Four elements (Philosophy) | |
650 | 4 | |a Philosophy of nature | |
650 | 0 | 7 | |a Element |0 (DE-588)4127719-3 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Kultur |0 (DE-588)4125698-0 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Geschichte |0 (DE-588)4020517-4 |2 gnd |9 rswk-swf |
689 | 0 | 0 | |a Element |0 (DE-588)4127719-3 |D s |
689 | 0 | 1 | |a Kultur |0 (DE-588)4125698-0 |D s |
689 | 0 | 2 | |a Geschichte |A z |
689 | 0 | |5 DE-604 | |
689 | 1 | 0 | |a Element |0 (DE-588)4127719-3 |D s |
689 | 1 | 1 | |a Kultur |0 (DE-588)4125698-0 |D s |
689 | 1 | 2 | |a Geschichte |0 (DE-588)4020517-4 |D s |
689 | 1 | |8 1\p |5 DE-604 | |
700 | 1 | |a Böhme, Hartmut |d 1944- |e Verfasser |0 (DE-588)120967510 |4 aut | |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung SABAschaffenburg |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=010663680&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
883 | 1 | |8 1\p |a cgwrk |d 20201028 |q DE-101 |u https://d-nb.info/provenance/plan#cgwrk | |
942 | 1 | 1 | |c 307.09 |e 22/bsb |
943 | 1 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-010663680 |
Datensatz im Suchindex
DE-BY-TUM_call_number | 0002 GES 060f 0017 A 241 |
---|---|
DE-BY-TUM_katkey | 2214479 |
DE-BY-TUM_location | 00 |
DE-BY-TUM_media_number | 040009018017 |
_version_ | 1821933513896624128 |
adam_text | Inhalt
I.
Einleitung
Seite 9
II.
Die
Elemente bei Entstehung und Untergang der Welt
1. Der Mythos hinter uns und vor uns .............. 26
2. Ovids Zwischenstellung..................... 28
3. Das Chaos............................. 32
4. Differenzierung der Elemente.................. 41
5. Der Mensch............................ 45
6. Pythagoras-Rede: Wissenschaft und Poesie........... 48
7. Macht und Segen der Elemente................. 50
8. Deukalion und die Sintflut.................... 54
9. Rettungen: Noah - Deukalion - Prometheus.......... 60
10.
Phaeton:
Feuerflug und Erdenbrand.............. 74
IIL Philosophie- und Wissenschaftsgeschichte
der vier Elemente
1. Matrix des Naturverstehens................... 91
2. Im Übergang vom Mythos
ζμΓ
Wissenschaft: Empedokles . . 93
3. Kosmologie und Elementenlehre: Piaton............ 100
4. Dynamik und Qualitäten der Elemente: Aristoteles......
r
11
5. Von Aristoteles zur
Alchemie
.................. 121
6. Die vier Elemente in den Schriften der Lauteren Brüder ... 122
7.
Paracelsus
und die
Alchemie
................... 127
8. Das Ende der Elementenlehre als wissenschaftlicher
Theorie der Natur........................ 131
9. Schluß............................... 140
IV.
Die Quintessenz und das Licht
1. Die Einführung des fünften Elements in der Philosophie . . . 143
2. Erscheinungen des Lichts in der Antike............. 146
3. Das Sonnen-und das Höhlen-Gleichnis Piatons........ 149
4. Neuplatonische Licht-Metaphysik............... 153
5. Medium des Lichts: die Kathedrale............... 155
6. Äther und Licht in der neuzeitlichen Physik.......... 158
Inhalt
V.
Die Elemente
ais
Bildner des Menschen
1. Elementische Medizin in der Antike.............. 164
a) Humoralpathologie und Vierer-Schema 164 - b) Der
Körper im Durchzug der Elemente 169
2. Welt aus Atomen und Körper im Fluß. Gefühl und Wahr¬
nehmung bei Lukrez...................... . 172
a) Unzeitgemäße Vorbemerkungen 172 - b) Naturphiloso¬
phische Grundlagen 174 — c) Leib, Seele und Gefühle 179 —
d) Wahrnehmung und Bildfluß 188 — e) Atmosphärische
Welt 191
3. Bernardus Silvestris: Schönheit der Natur und Preis des
Menschen............................. 193
4. Hildegard von Bingen: Der Mensch in den Elementen .... 198
5.
Paracelsus:
Fleischlicher und siderischer Leib......... 204
VI.
Hermetische Ikonologie der Elemente
1. Vorbemerkung.......................... 211
2. Hildegard von Bingen: Elementischer Kosmos und
kosmischer Leib.......................... 212
3. Thomas von
Cantimpré:
Theologie der Elemente....... 221
4. Alchemistische Bildsprache der Elemente........... 227
a) Die Titelkupfer des Musaeum Hermeticum 229 — b) Mun-
dus
Elementaris
233
5. Das unmögliche Projekt der
Alchemie
............. 242
a)
Cornelius Petraeus:
Sylva Philosophorum
242 — b) Mat¬
thäus Merian
d. Ä.:
Emblem 21 der
„Atalanta Fugiens
von
Michael Maier 250
6. Matthäus Merian d.Ä.: Alchemistische Weltlandschaft .... 254
7.
Salomon
de
Caus:
Der Herrschaftsanspruch über Natur . . . 257
VII.
Gewalten und Bewältigung
1. Naturkräfte und Technik..................... 261
2. Elementare Gewalten....................... 269
3. Wasser, Dämme und Widerstand................ 275
4. Wasser, Schiffe und das Erhabene................ 278
5. Erde und Erschütterungen.................... 282
6. Feuer und Gericht........................ 287
7. Die Luft und die Einsamkeit................... 291
8. Schluß...............................
Inhalt 7
VIIL Wiederkehr der Elemente
1. Elementenkunst.......................... 299
2. Lebensweltliche Erfahrung.................... 302
3. Ökologie und die Aufwertung der Elemente.......... 304
4. Esoterik.............-................ 308
j. Perspektiven............................ 311
Anhang
Literaturverzeichnis....................... 313
Abbildungsverzeichnis...................... 330
Personenregister......................... 331
Register der mythologischen Gestalten und Symbole..... 33 t
Sachwortregister......................... 338
|
any_adam_object | 1 |
author | Böhme, Gernot 1937-2022 Böhme, Hartmut 1944- |
author_GND | (DE-588)119556898 (DE-588)120967510 |
author_facet | Böhme, Gernot 1937-2022 Böhme, Hartmut 1944- |
author_role | aut aut |
author_sort | Böhme, Gernot 1937-2022 |
author_variant | g b gb h b hb |
building | Verbundindex |
bvnumber | BV017743310 |
callnumber-first | B - Philosophy, Psychology, Religion |
callnumber-label | BD851 |
callnumber-raw | BD851 |
callnumber-search | BD851 |
callnumber-sort | BD 3851 |
callnumber-subject | BD - Speculative Philosophy |
classification_rvk | CC 6100 TB 2300 |
classification_tum | GES 060f |
ctrlnum | (OCoLC)54928828 (DE-599)BVBBV017743310 |
dewey-full | 900 |
dewey-hundreds | 900 - History & geography |
dewey-ones | 900 - History & geography |
dewey-raw | 900 |
dewey-search | 900 |
dewey-sort | 3900 |
dewey-tens | 900 - History & geography |
discipline | Allgemeine Naturwissenschaft Geschichte Philosophie |
edition | 1. Aufl. |
era | Geschichte gnd |
era_facet | Geschichte |
format | Book |
fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>02193nam a2200589 cb4500</leader><controlfield tag="001">BV017743310</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20161222 </controlfield><controlfield tag="007">t|</controlfield><controlfield tag="008">031217s2004 gw ad|| |||| 00||| ger d</controlfield><datafield tag="016" ind1="7" ind2=" "><subfield code="a">969614977</subfield><subfield code="2">DE-101</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">3406510671</subfield><subfield code="9">3-406-51067-1</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)54928828</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV017743310</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rakddb</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">ger</subfield></datafield><datafield tag="044" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">gw</subfield><subfield code="c">DE</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-19</subfield><subfield code="a">DE-12</subfield><subfield code="a">DE-29</subfield><subfield code="a">DE-128</subfield><subfield code="a">DE-20</subfield><subfield code="a">DE-91</subfield></datafield><datafield tag="050" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">BD851</subfield></datafield><datafield tag="082" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">900</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">CC 6100</subfield><subfield code="0">(DE-625)17653:</subfield><subfield code="2">rvk</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">TB 2300</subfield><subfield code="0">(DE-625)143723:</subfield><subfield code="2">rvk</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">GES 060f</subfield><subfield code="2">stub</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Böhme, Gernot</subfield><subfield code="d">1937-2022</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)119556898</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Feuer, Wasser, Erde, Luft</subfield><subfield code="b">eine Kulturgeschichte der Elemente</subfield><subfield code="c">Gernot Böhme ; Hartmut Böhme</subfield></datafield><datafield tag="250" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">1. Aufl.</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">München</subfield><subfield code="b">Beck</subfield><subfield code="c">2004</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">344 S.</subfield><subfield code="b">Ill., graph. Darst.</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">Beck'sche Reihe</subfield><subfield code="v">1565</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Literaturverz. S. 313 - 329</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">Four elements (Philosophy)</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">Philosophy of nature</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Element</subfield><subfield code="0">(DE-588)4127719-3</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Kultur</subfield><subfield code="0">(DE-588)4125698-0</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Geschichte</subfield><subfield code="0">(DE-588)4020517-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Element</subfield><subfield code="0">(DE-588)4127719-3</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Kultur</subfield><subfield code="0">(DE-588)4125698-0</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Geschichte</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Element</subfield><subfield code="0">(DE-588)4127719-3</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">Kultur</subfield><subfield code="0">(DE-588)4125698-0</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="2"><subfield code="a">Geschichte</subfield><subfield code="0">(DE-588)4020517-4</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2=" "><subfield code="8">1\p</subfield><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="700" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Böhme, Hartmut</subfield><subfield code="d">1944-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)120967510</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung SABAschaffenburg</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=010663680&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="883" ind1="1" ind2=" "><subfield code="8">1\p</subfield><subfield code="a">cgwrk</subfield><subfield code="d">20201028</subfield><subfield code="q">DE-101</subfield><subfield code="u">https://d-nb.info/provenance/plan#cgwrk</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">307.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-010663680</subfield></datafield></record></collection> |
id | DE-604.BV017743310 |
illustrated | Illustrated |
indexdate | 2024-12-20T11:22:41Z |
institution | BVB |
isbn | 3406510671 |
language | German |
oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-010663680 |
oclc_num | 54928828 |
open_access_boolean | |
owner | DE-19 DE-BY-UBM DE-12 DE-29 DE-128 DE-20 DE-91 DE-BY-TUM |
owner_facet | DE-19 DE-BY-UBM DE-12 DE-29 DE-128 DE-20 DE-91 DE-BY-TUM |
physical | 344 S. Ill., graph. Darst. |
publishDate | 2004 |
publishDateSearch | 2004 |
publishDateSort | 2004 |
publisher | Beck |
record_format | marc |
series2 | Beck'sche Reihe |
spellingShingle | Böhme, Gernot 1937-2022 Böhme, Hartmut 1944- Feuer, Wasser, Erde, Luft eine Kulturgeschichte der Elemente Four elements (Philosophy) Philosophy of nature Element (DE-588)4127719-3 gnd Kultur (DE-588)4125698-0 gnd Geschichte (DE-588)4020517-4 gnd |
subject_GND | (DE-588)4127719-3 (DE-588)4125698-0 (DE-588)4020517-4 |
title | Feuer, Wasser, Erde, Luft eine Kulturgeschichte der Elemente |
title_auth | Feuer, Wasser, Erde, Luft eine Kulturgeschichte der Elemente |
title_exact_search | Feuer, Wasser, Erde, Luft eine Kulturgeschichte der Elemente |
title_full | Feuer, Wasser, Erde, Luft eine Kulturgeschichte der Elemente Gernot Böhme ; Hartmut Böhme |
title_fullStr | Feuer, Wasser, Erde, Luft eine Kulturgeschichte der Elemente Gernot Böhme ; Hartmut Böhme |
title_full_unstemmed | Feuer, Wasser, Erde, Luft eine Kulturgeschichte der Elemente Gernot Böhme ; Hartmut Böhme |
title_short | Feuer, Wasser, Erde, Luft |
title_sort | feuer wasser erde luft eine kulturgeschichte der elemente |
title_sub | eine Kulturgeschichte der Elemente |
topic | Four elements (Philosophy) Philosophy of nature Element (DE-588)4127719-3 gnd Kultur (DE-588)4125698-0 gnd Geschichte (DE-588)4020517-4 gnd |
topic_facet | Four elements (Philosophy) Philosophy of nature Element Kultur Geschichte |
url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=010663680&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
work_keys_str_mv | AT bohmegernot feuerwassererdelufteinekulturgeschichtederelemente AT bohmehartmut feuerwassererdelufteinekulturgeschichtederelemente |
Inhaltsverzeichnis
Paper/Kapitel scannen lassen
Paper/Kapitel scannen lassen
Teilbibliothek Stammgelände
Signatur: |
0002 GES 060f 0017 A 241 Lageplan |
---|---|
Exemplar 1 | Ausleihbar Am Standort |