Lesen als Akt des Betens: eine Rezeptionsästhetik der Psalmen
Gespeichert in:
Beteilige Person: | |
---|---|
Format: | Buch |
Sprache: | Deutsch |
Veröffentlicht: |
Neukirchen-Vluyn
Neukirchener Verl.
2001
|
Schriftenreihe: | Wissenschaftliche Monographien zum Alten und Neuen Testament
87 |
Schlagwörter: | |
Links: | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=009365766&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
Beschreibung: | Zugl.: Hamburg, Univ., Diss., 2000 |
Umfang: | VIII, 207 S. |
ISBN: | 3788718129 |
Internformat
MARC
LEADER | 00000nam a22000008cb4500 | ||
---|---|---|---|
001 | BV013703372 | ||
003 | DE-604 | ||
005 | 20031218 | ||
007 | t| | ||
008 | 010424s2001 gw m||| 00||| ger d | ||
016 | 7 | |a 961342927 |2 DE-101 | |
020 | |a 3788718129 |9 3-7887-1812-9 | ||
035 | |a (OCoLC)47723703 | ||
035 | |a (DE-599)BVBBV013703372 | ||
040 | |a DE-604 |b ger |e rakddb | ||
041 | 0 | |a ger | |
044 | |a gw |c DE | ||
049 | |a DE-384 |a DE-739 |a DE-936 |a DE-355 |a DE-473 |a DE-19 |a DE-12 |a DE-29 |a DE-703 |a DE-20 |a DE-W91 |a DE-11 | ||
050 | 0 | |a BS1430.2 | |
082 | 0 | |a 220 |b W76, v.87 |2 21 | |
082 | 0 | |a 223/.206 |2 21 | |
084 | |a BC 6735 |0 (DE-625)9561: |2 rvk | ||
084 | |a BC 7500 |0 (DE-625)9681: |2 rvk | ||
100 | 1 | |a Erbele-Küster, Dorothea |d 1969- |e Verfasser |0 (DE-588)123086841 |4 aut | |
245 | 1 | 0 | |a Lesen als Akt des Betens |b eine Rezeptionsästhetik der Psalmen |c Dorothea Erbele-Küster |
264 | 1 | |a Neukirchen-Vluyn |b Neukirchener Verl. |c 2001 | |
300 | |a VIII, 207 S. | ||
336 | |b txt |2 rdacontent | ||
337 | |b n |2 rdamedia | ||
338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
490 | 1 | |a Wissenschaftliche Monographien zum Alten und Neuen Testament |v 87 | |
500 | |a Zugl.: Hamburg, Univ., Diss., 2000 | ||
630 | 0 | 4 | |a Bible. |p O.T. |p Psalms |x Criticism, interpretation, etc |
630 | 0 | 7 | |a Bibel |p Psalmen |0 (DE-588)4047632-7 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 7 | |a Bidden |2 gtt | |
650 | 7 | |a Exegese |2 gtt | |
650 | 7 | |a Psalmen (bijbelboek) |2 gtt | |
650 | 7 | |a Receptie-esthetica |2 gtt | |
650 | 4 | |a Prayer | |
650 | 4 | |a Reader-response criticism | |
650 | 0 | 7 | |a Gebet |0 (DE-588)4019514-4 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Lesen |0 (DE-588)4035439-8 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Rezeptionsästhetik |0 (DE-588)4129895-0 |2 gnd |9 rswk-swf |
655 | 7 | |0 (DE-588)4113937-9 |a Hochschulschrift |2 gnd-content | |
689 | 0 | 0 | |a Bibel |p Psalmen |0 (DE-588)4047632-7 |D u |
689 | 0 | 1 | |a Lesen |0 (DE-588)4035439-8 |D s |
689 | 0 | 2 | |a Gebet |0 (DE-588)4019514-4 |D s |
689 | 0 | 3 | |a Rezeptionsästhetik |0 (DE-588)4129895-0 |D s |
689 | 0 | |5 DE-604 | |
689 | 1 | 0 | |a Bibel |p Psalmen |0 (DE-588)4047632-7 |D u |
689 | 1 | 1 | |a Rezeptionsästhetik |0 (DE-588)4129895-0 |D s |
689 | 1 | |5 DE-604 | |
830 | 0 | |a Wissenschaftliche Monographien zum Alten und Neuen Testament |v 87 |w (DE-604)BV000002538 |9 87 | |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung UB Augsburg - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=009365766&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
943 | 1 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-009365766 |
Datensatz im Suchindex
_version_ | 1819296861145530368 |
---|---|
adam_text | Inhalt
Vorwort ...............................................
V
Inhalt ................................................
VII
Lesen oder Beten? — Eine Orientierung....................... 1
I.
Rezeptionsästhetik und Hermeneutik....................... 5
A. Lesermodelle......................................... 8
§ 1 Wolfgang Iser....................................... 8
1. Der Akt des Lesens 8 — 2. Leerstellen und Negation als
Negati
vität des Textes
10-3. Funktionen des Fiktiven 12—4. Der implizite Leser 13 — 5. Der Vorwurf
der Geschichtslosigkeit 15-6. Der Subjektivismusvorwurf 17
§ 2 Hans Robert Jauß................................... 19
1. Eine Literaturgeschichte des Lesers 19 — 2. Die Rekonstruktion des Erwar¬
tungshorizontes 20-3. Vermittlung zwischen ästhetischer und historischer
Erfahrung 22 — 4. Apologie ästhetischer Erfahrung 23 — 5. Rezeptionsästhetische
Interaktionsmuster der Identifikation 26
§ 3 Stanley
Fish
....................................... 28
1. Der Text als Ereignis 28 — 2. Der informierte Leser und seine Interpretations¬
gemeinschaft 29
§ 4 Systematisierung der Leserkonzeptionen................. 32
1. Empirischer Leser und Lesermodell 32 - 2. Leser und Kritiker 32 - 3. Autor
und Leser 33 - 4. Autorin und Leserin 35
B. Rezeptionsästhetik und Exegese ......................... 37
§ 5 Eine Hermeneutik des Bibellesens...................... 37
1. Bibellesen als schöpferischer Akt 37 — 2. Der Bibelleser als idealer Leser 39
§ 6 Rezeptionsästhetik und alttestamentliche Exegese.......... 41
1. Autorin, Beterin und Leserin der Psalmen 41—2. Implizite und empirische
Leser des Alten Testaments 42
§ 7 Vermittlungsmodelle ................................ 45
1. Sinnorientierte Hermeneutik oder lese(r)orientierte Hermeneutik 45 -
2. Objektivismus versus Subjektivismus 46 — 3. Text, Leser/in und Interpreta-
tionsgemeinschaft 47 - 4. Auf dem Weg zu einer Rezeptionsästhetik der Psal¬
men 48
VIII Inhalt
II.
Psalmenlesen als anthropologischer Akt................... 51
A. Der implizite Beter ................................... 51
§ 8 David als Leserfiktion — die Psalmenüberschriften ......... 53
1. Das Problem 53 - 2. Der Befund 54 - 3. Die identitätsstiftende Leserfiktion
57 - 4. Die Mehrdimensionalität des Davidbildes 63 — 5. Zur innertestamentli-
chen Hermeneutik 68 - 6. Rezeptionsästhetik und Rezeptionsgeschichte (Ps 18)
78
§ 9 Das Davidisierungsprogramm im Septuagintapsalter
und in 1 lQPsa........................................ 86
1. Der Befund im Septuagintapsalter 86 - 2. David als
narrative
Leserfiktion 88
- 3. Das Davidisierungsprogramm im vierten Psalmenbuch 90 - 4. Der Befund
in 1 lQPsa 94 - 5. Ps 151 in LXX und in 1 lQPsa. David als Dichter und Beter 97
- 6. David als hermeneutischer Schlüssel 105
B. Modelle ästhetischer Identifikation...................... 109
§ 10 Die paradigmatische Dimension 109
1. Die Seligpreisungen 109 — 2. Der Wechsel zwischen Aussagen in der 1. und
der 3. Person 111
§ 11 Die kathartisch-ironische Dimension 114
1. Identitätsabgrenzung durch Ironisierung der Feinde (Ps 73) 114 — 2. Das
Feindzitat 117-3. Der Tun-Ergehen-Zusammenhang 124-4. Das Lachen über
die Feinde 128-5. Die Anrede der Feinde (Ps 52) 133
C. Die Leerstelle....................................... 141
§ 12 Die Beschreibung der Notsituation.................... 141
1. Zum Stand der Diskussion 141 - 2. Die Notsituation als mehrfach bestimmte
Leerstelle 142-3. Die Charakterisierung der Feinde 145
§ 13 Fragmentarische Identität........................... 149
1. Identität zwischen Schuld und Gerechtigkeit (Ps 7 und Ps 35) 149 - 2. Die
Leerstelle am Ende des Psalms 152-3. Die offene Bittstruktur (Ps 38) 157
§ 14 Die Offenheit des Schicksals des Beters................ 161
1. Zum Stand der Diskussion 161 — 2. Die Leerstelle und die Feinde 163 — 3.
Gotteserkenntnis in der Leerstelle (Ps 17) 168-4. Die Leerstelle als Sprach¬
geschenk 173
Ausblick: Der Akt des lesenden
Betens
..................... 179
§ 15 Rezeptionsästhetische Impulse für die (Psalmen-) Exegese . 179
1. Impulse für die Formgeschichte der Psalmen 179 — 2. Literaturgeschichte der
Psalmen als Literaturgeschichte des Lesers 181
§ 16 Perspektiven einer literarischen Anthropologie
der Psalmen......................................... 184
1. Lesen und Beten als Akt der Grenzüberschreitung oder zur Fiktionalität bibli¬
scher Texte 184 - 2. Die paradigmatische Struktur des impliziten Beters 184-3.
Das Feindverständnis 185 — 4. Lesendes Beten zwischen Fragmentarität und
Narrativität 186
Literaturverzeichnis.................................... 189
Psalmenstellenregister.................................. 201
|
any_adam_object | 1 |
author | Erbele-Küster, Dorothea 1969- |
author_GND | (DE-588)123086841 |
author_facet | Erbele-Küster, Dorothea 1969- |
author_role | aut |
author_sort | Erbele-Küster, Dorothea 1969- |
author_variant | d e k dek |
building | Verbundindex |
bvnumber | BV013703372 |
callnumber-first | B - Philosophy, Psychology, Religion |
callnumber-label | BS1430 |
callnumber-raw | BS1430.2 |
callnumber-search | BS1430.2 |
callnumber-sort | BS 41430.2 |
callnumber-subject | BS - The Bible |
classification_rvk | BC 6735 BC 7500 |
ctrlnum | (OCoLC)47723703 (DE-599)BVBBV013703372 |
dewey-full | 220 223/.206 |
dewey-hundreds | 200 - Religion |
dewey-ones | 220 - Bible 223 - Poetic books of Old Testament |
dewey-raw | 220 223/.206 |
dewey-search | 220 223/.206 |
dewey-sort | 3220 |
dewey-tens | 220 - Bible |
discipline | Theologie / Religionswissenschaften |
format | Book |
fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>02555nam a22006258cb4500</leader><controlfield tag="001">BV013703372</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20031218 </controlfield><controlfield tag="007">t|</controlfield><controlfield tag="008">010424s2001 gw m||| 00||| ger d</controlfield><datafield tag="016" ind1="7" ind2=" "><subfield code="a">961342927</subfield><subfield code="2">DE-101</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">3788718129</subfield><subfield code="9">3-7887-1812-9</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)47723703</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV013703372</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rakddb</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">ger</subfield></datafield><datafield tag="044" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">gw</subfield><subfield code="c">DE</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-384</subfield><subfield code="a">DE-739</subfield><subfield code="a">DE-936</subfield><subfield code="a">DE-355</subfield><subfield code="a">DE-473</subfield><subfield code="a">DE-19</subfield><subfield code="a">DE-12</subfield><subfield code="a">DE-29</subfield><subfield code="a">DE-703</subfield><subfield code="a">DE-20</subfield><subfield code="a">DE-W91</subfield><subfield code="a">DE-11</subfield></datafield><datafield tag="050" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">BS1430.2</subfield></datafield><datafield tag="082" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">220</subfield><subfield code="b">W76, v.87</subfield><subfield code="2">21</subfield></datafield><datafield tag="082" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">223/.206</subfield><subfield code="2">21</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">BC 6735</subfield><subfield code="0">(DE-625)9561:</subfield><subfield code="2">rvk</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">BC 7500</subfield><subfield code="0">(DE-625)9681:</subfield><subfield code="2">rvk</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Erbele-Küster, Dorothea</subfield><subfield code="d">1969-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)123086841</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Lesen als Akt des Betens</subfield><subfield code="b">eine Rezeptionsästhetik der Psalmen</subfield><subfield code="c">Dorothea Erbele-Küster</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Neukirchen-Vluyn</subfield><subfield code="b">Neukirchener Verl.</subfield><subfield code="c">2001</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">VIII, 207 S.</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Wissenschaftliche Monographien zum Alten und Neuen Testament</subfield><subfield code="v">87</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Zugl.: Hamburg, Univ., Diss., 2000</subfield></datafield><datafield tag="630" ind1="0" ind2="4"><subfield code="a">Bible.</subfield><subfield code="p">O.T.</subfield><subfield code="p">Psalms</subfield><subfield code="x">Criticism, interpretation, etc</subfield></datafield><datafield tag="630" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Bibel</subfield><subfield code="p">Psalmen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4047632-7</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Bidden</subfield><subfield code="2">gtt</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Exegese</subfield><subfield code="2">gtt</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Psalmen (bijbelboek)</subfield><subfield code="2">gtt</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Receptie-esthetica</subfield><subfield code="2">gtt</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">Prayer</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">Reader-response criticism</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Gebet</subfield><subfield code="0">(DE-588)4019514-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Lesen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4035439-8</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Rezeptionsästhetik</subfield><subfield code="0">(DE-588)4129895-0</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="655" ind1=" " ind2="7"><subfield code="0">(DE-588)4113937-9</subfield><subfield code="a">Hochschulschrift</subfield><subfield code="2">gnd-content</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Bibel</subfield><subfield code="p">Psalmen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4047632-7</subfield><subfield code="D">u</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Lesen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4035439-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Gebet</subfield><subfield code="0">(DE-588)4019514-4</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Rezeptionsästhetik</subfield><subfield code="0">(DE-588)4129895-0</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Bibel</subfield><subfield code="p">Psalmen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4047632-7</subfield><subfield code="D">u</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">Rezeptionsästhetik</subfield><subfield code="0">(DE-588)4129895-0</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="830" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Wissenschaftliche Monographien zum Alten und Neuen Testament</subfield><subfield code="v">87</subfield><subfield code="w">(DE-604)BV000002538</subfield><subfield code="9">87</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung UB Augsburg - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=009365766&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-009365766</subfield></datafield></record></collection> |
genre | (DE-588)4113937-9 Hochschulschrift gnd-content |
genre_facet | Hochschulschrift |
id | DE-604.BV013703372 |
illustrated | Not Illustrated |
indexdate | 2024-12-20T10:52:07Z |
institution | BVB |
isbn | 3788718129 |
language | German |
oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-009365766 |
oclc_num | 47723703 |
open_access_boolean | |
owner | DE-384 DE-739 DE-936 DE-355 DE-BY-UBR DE-473 DE-BY-UBG DE-19 DE-BY-UBM DE-12 DE-29 DE-703 DE-20 DE-W91 DE-11 |
owner_facet | DE-384 DE-739 DE-936 DE-355 DE-BY-UBR DE-473 DE-BY-UBG DE-19 DE-BY-UBM DE-12 DE-29 DE-703 DE-20 DE-W91 DE-11 |
physical | VIII, 207 S. |
publishDate | 2001 |
publishDateSearch | 2001 |
publishDateSort | 2001 |
publisher | Neukirchener Verl. |
record_format | marc |
series | Wissenschaftliche Monographien zum Alten und Neuen Testament |
series2 | Wissenschaftliche Monographien zum Alten und Neuen Testament |
spellingShingle | Erbele-Küster, Dorothea 1969- Lesen als Akt des Betens eine Rezeptionsästhetik der Psalmen Wissenschaftliche Monographien zum Alten und Neuen Testament Bible. O.T. Psalms Criticism, interpretation, etc Bibel Psalmen (DE-588)4047632-7 gnd Bidden gtt Exegese gtt Psalmen (bijbelboek) gtt Receptie-esthetica gtt Prayer Reader-response criticism Gebet (DE-588)4019514-4 gnd Lesen (DE-588)4035439-8 gnd Rezeptionsästhetik (DE-588)4129895-0 gnd |
subject_GND | (DE-588)4047632-7 (DE-588)4019514-4 (DE-588)4035439-8 (DE-588)4129895-0 (DE-588)4113937-9 |
title | Lesen als Akt des Betens eine Rezeptionsästhetik der Psalmen |
title_auth | Lesen als Akt des Betens eine Rezeptionsästhetik der Psalmen |
title_exact_search | Lesen als Akt des Betens eine Rezeptionsästhetik der Psalmen |
title_full | Lesen als Akt des Betens eine Rezeptionsästhetik der Psalmen Dorothea Erbele-Küster |
title_fullStr | Lesen als Akt des Betens eine Rezeptionsästhetik der Psalmen Dorothea Erbele-Küster |
title_full_unstemmed | Lesen als Akt des Betens eine Rezeptionsästhetik der Psalmen Dorothea Erbele-Küster |
title_short | Lesen als Akt des Betens |
title_sort | lesen als akt des betens eine rezeptionsasthetik der psalmen |
title_sub | eine Rezeptionsästhetik der Psalmen |
topic | Bible. O.T. Psalms Criticism, interpretation, etc Bibel Psalmen (DE-588)4047632-7 gnd Bidden gtt Exegese gtt Psalmen (bijbelboek) gtt Receptie-esthetica gtt Prayer Reader-response criticism Gebet (DE-588)4019514-4 gnd Lesen (DE-588)4035439-8 gnd Rezeptionsästhetik (DE-588)4129895-0 gnd |
topic_facet | Bible. O.T. Psalms Criticism, interpretation, etc Bibel Psalmen Bidden Exegese Psalmen (bijbelboek) Receptie-esthetica Prayer Reader-response criticism Gebet Lesen Rezeptionsästhetik Hochschulschrift |
url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=009365766&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
volume_link | (DE-604)BV000002538 |
work_keys_str_mv | AT erbelekusterdorothea lesenalsaktdesbetenseinerezeptionsasthetikderpsalmen |