Archiwum Ringelbluma: Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy tom 22 Prasa getta warszawskiego: wiadomości z nasłuchu radiowego
Saved in:
Staff View
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 cc4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV043274567 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20230628 | ||
| 007 | t| | ||
| 008 | 160113s2016 pl |||| |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788361850441 |9 978-83-61850-44-1 | ||
| 020 | |a 9788365254313 |9 978-83-65254-31-3 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1075823517 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV043274567 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 044 | |a pl |c XA-PL | ||
| 049 | |a DE-739 |a DE-12 |a DE-M352 |a DE-Re13 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 245 | 1 | 0 | |a Archiwum Ringelbluma |b Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy |n tom 22 |p Prasa getta warszawskiego: wiadomości z nasłuchu radiowego |c Żydowski Instytut Historyczny INB ; Eleonora Bergman (koord.) |
| 246 | 1 | 3 | |a Radio monitoring in the Warsaw ghetto |
| 250 | |a Wydanie 1 | ||
| 264 | 1 | |a Warszawa |b Wydawn. Naukowe PWN |c 2016 | |
| 300 | |a 364 Seiten |b Karten, Pläne |e CD-ROM (12 cm) | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 500 | |a Zusammenfassung in Englisch unter dem Titel: Radio monitoring in the Warsaw ghetto | ||
| 655 | 7 | |0 (DE-588)4135952-5 |a Quelle |2 gnd-content | |
| 700 | 1 | |a Ferenc, Maria |d ca. 20./21. Jh. |0 (DE-588)1252878362 |4 edt | |
| 700 | 1 | |a Bergman, Eleonora |d 1947- |e Sonstige |0 (DE-588)1203132506 |4 oth | |
| 700 | 1 | |a Zakrzewski, Franciszek |4 edt | |
| 710 | 2 | |a Podziemne Archiwum Getta Warszawskiego |e Sonstige |0 (DE-588)1239042-2 |4 oth | |
| 773 | 0 | 8 | |w (DE-604)BV012205608 |g 22 |
| 856 | 4 | 1 | |u https://cbj.jhi.pl/documents/939617/ |x Verlag |z kostenfrei |3 Volltext |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=028696096&sequence=000006&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=028696096&sequence=000007&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=028696096&sequence=000008&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=028696096&sequence=000009&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Ortsregister |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=028696096&sequence=000010&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
| 912 | |a ebook | ||
| 940 | 1 | |n DHB | |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |q DHB_IFZ_BIBLIO_2017 | |
| 942 | 1 | 1 | |c 909.04924 |e 22/bsb |f 09043 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 907.2 |e 22/bsb |f 09043 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 907.2 |e 22/bsb |f 09044 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 909.04924 |e 22/bsb |f 09044 |g 438 |
| 943 | 1 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-028696096 | |
Record in the Search Index
| _version_ | 1819323900220145664 |
|---|---|
| adam_text | Spis treści
Wykaz skrótów............................................................... VII
Wstęp ....................................................................... XV
Nota edytorska............................................................. XLII
Dokumenty
Dok. 1. Po 15.07.1942, Warszawa-getto. Szmuel Bresław, Relacja pt. „Dzieje stacji [...]
nasłuchu radiowego w getcie”............................................... 2
Dok. 2. 01-02.1941, Warszawa-getto. Komunikaty z nasłuchu radiowego, nr z dn. 9.01,
10.01, 1.02, 2-3.02, po 2.02 .............................................. 8
Dok. 3. 13.01.1941, Warszawa-getto. Biuletyn z komunikatami z nasłuchu radiowego . 15
Dok. 4. 06-07.1941, Warszawa-getto. Komunikaty z nasłuchów radiowych 23.06, 24.06,
25.06, 26.06, 27.06, 28.06, 29.06, 30.06, 1.07, 2.07..................... 17
Dok. 5. 06-07.1941, Warszawa-getto. Notatki z nasłuchów radiowych z 29.06, 30.06, 2.07,
3.07........................................................................ 40
Dok. 6. 29.08.1941, Warszawa-getto. Biuletyn z komunikatami z nasłuchu radiowego
z dni 28.08 i 29.08.1941 ................................................ 48
Dok. 7. 11.1941 -07.1942, Warszawa-getto. „Wiadomości i Komunikaty”, numery z 22.11,
24.11, 25.11, 27.11, 28.11, 30.11, 2.12, 3.12, 5.12, 7.12, 8.12, po 8.12, 9.12,
10.12, 12.12, 13.12, 14.12, 16.12, 17.12, po 19.12, 20.12, 21.12, między 22
a 25.12, 24.12, 24.12, 24.12, 25.12, 26.12, 27.12, 29.12, 31.12.1941, 1.01.1942,
2.01, 3.01, 4.01, 5.01, 5.01, 6.01, 7.01, po 7.01, 8.01, 8.01, 9.01, 10.01, 11.01,
12.01, 13.01, 14.01, 15.01, 16.01, 17.01, 23.01, 27.01, 28.01, 31.01, koniec 01,
koniec 01, po 5.02, 7 lub 8.02, po 10.02, 12.02, 15.02, 17.02, 19.02, 27.02, 27.02,
28.02, 2.03, 3.03, 10.03, 11.03, 14.03, 14.03, 17.03, 26.03, pierwsza dekada 04,
1.04, 2.04, 3.04, 4.04, 5.04, 6.04, 8.04, 9.04, 10.04, 11.04, 12.04, 13.04, 14.04,
15.04, 16.04, 17.04, 18.04, 19.04, 22.04, 23.04, 28.04, 29.04, 30.04, 2.05, 3.05,
5.05, 6.05, 7.05, 8.05, 8 lub 9.05, 9.05, 9 lub 10.05, 10.05, 12.05, między 12
a 28.05, 16.05, 18.05, 18.05, 19.05, 20.05, 23.05, po 25.05, 27.05, 28.05, między
28.05 a 4.06, 29.05, 30.05, prawopodobnie 30 lub 31.05, 31.05, 05 lub 06.1942,
06.1942, 06.1942, 06.1942, 1.06, po 1.06, 2.06, 4.06, po 4.06, 5.06, po 5.06, 6.06,
VI Spis treści
po 6.06, po 6.06, 7.06, 8.06, po 8.06, 9.06, po 10.06, 11.06, 11.06, po 11.06,
12.06, po 12.06, 13.06, po 13.06, 15.06, 16.06, po 16.06, po 16.06, 17.06, po
17.06, po 17.06, między 21 a 25.06, 22.06, 26.06, po 28.06, koniec 06, między
04 a 07.1942, 11.07, 12.07, 16.07.1942 ..................................... 52
Dok. 8. 02, 07.1942, Warszawa-getto. Biuletyny z komunikatami z nasłuchu radiowego,
nr z 28.02, 9-10.07.1942 .................................................. 316
Dok. 9. 11.1942-01.1943, Warszawa-getto. Komunikaty z nasłuchów radiowych (różne),
nr z 28.11, 16-20.12, 21.12, 30.12, po 29.12.1942,3-5.01.1943, 11.01 ...... 320
Dok. 10. 03 lub 06.1942, Warszawa-getto. N.N., Sfałszowane [?] komunikaty z nasłuchu
radiowego ................................................................. 332
Bibliografia........................................................................ 334
Summary ............................................................................ 338
Indeks osób......................................................................... 341
Indeks nazw geograficznych.......................................................... 347
Wykaz sygnatur ................................................................... 365
B ibliografia
r
Źródła archiwalne
Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego
Centralny Komitet Żydów w Polsce, Wydział Ewidencji i Statystyki, Centralna Kartoteka Żydów
w Polsce 1946-1950, sygn. 303/V/427.
Leon Najberg „Ostatni powstańcy getta”, Relacje, 301/113.
Archiwum Yad Vashem
AYV, 0.25/97.
Archiwum Kibucu Moreszet
Kolekcja Mordechaja Anielewicza, sygn. C.71.
YIVO
Kolekcja Hersza Wassera, HWC, sygn. 59/3.
Prasa
„Agencja Radiowa”
„Antena”
„Dziennik radiowy”
„Gazeta Żydowska”
„Mosty”
„Nasłuch Radia Rosyjskiego”
„Słowo Młodych”
„Służba Reutera”
r
Źródła publikowane
Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy, t. 3: Relacje z Kresów, oprać.
Andrzej Żbikowski, Warszawa 2000.
Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy, t. 5: Getto warszawskie. Życie
codzienne, oprać. Katarzyna Person, Warszawa 2011.
Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy, t. 11: Ludzie i prace „ Oneg
Szabat”, oprać. Aleksandra Bańkowska, Tadeusz Epsztein, Warszawa 2013.
Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy, t. 12: Rada Żydowska w War-
szawie (1939-1943), oprać. Marta Janczewska, Warszawa 2014.
Bibliografìa 335
Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy, t. 13: Ostatnim etapem prze-
siedlenia jest śmierć. Pomiechówek, Chełmno nad Nerem, Treblinka, oprać. Barbara Engel-
king, Alina Skibińska, Ewa Wiatr, Warszawa 2013.
Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy, t. 14: Kolekcja Her sza Was-
sera, oprać. Katarzyna Person, Warszawa 2014.
Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy, t. 16: Prasa getta warszaw-
skiego: Bund i Cukunft, oprać. Martyna Rusiniak-Karwat i Alicja Jarkowska-Natkaniec,
Warszawa 2016.
Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy, t. 17: Prasa getta warszaw-
skiego: Poalej Syjon Lewica i Poalej Syjon Prawica, oprać. Eleonora Bergman, Tadeusz
Epsztein, Maciej Wójcicki, Warszawa 2016.
Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy, t. 19: Prasa getta warszaw-
skiego: Hechaluc Dror, Gordonia, oprać. Piotr Laskowski, Sebastian Matuszewski, War-
szawa 2015.
Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy, t. 20: Prasa getta warszaw-
skiego: ugrupowania prawicowe, oprać. Marcin Urynowicz, Warszawa 2015.
Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy, t. 23: Dzienniki z getta war-
szawskiego, oprać. Katarzyna Person, Michał Trębacz i Zofia Trębacz, Warszawa 2015.
Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy, t. 31: Pisma Pereca Opoczyń-
skiego, oprać. Monika Polit, Warszawa (w przygotowaniu).
Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy, t. 34: Getto warszawskie,
cz. II, red. nauk. Tadeusz Epsztein, Warszawa 2016.
Berg Mary, Dziennik z getta warszawskiego, tłum. Maria Salapska, Warszawa 1983.
Berman Adolf, Wos der gojrł hot mir baszert. Mit jidn in Warsze 1939—1942, Kibuc Lochamej
HaGeta’ot 1980.
Bryskier Henryk, Żydzi pod swastyką czyli getto w Warszawie w XX wieku, Warszawa 2006.
Eek N[atan], Eliezer Geiler Chaluc, bojownik, towarzysz (fragmenty monografii), „Słowo Mło-
dych ’, kwiecień 1948.
Ernest Stefan, O wojnie wielkich Niemiec z Żydami Warszawy 1939-1943, Warszawa 2003.
Gros[s]man Ch[ajka], W getcie warszawskim, „Mosty” 1947, nr 4.
Grupińska Anka, Ciągle po kole. Rozmowy z żołnierzami getta warszawskiego, Wołowiec 2013.
Grynsztejn, Szmuel Bresław, „Mosty” 1947, nr 4.
Handelsman, Ze Szmuelem w jednej drużynie, „Mosty” 1947, nr 4.
Kaplan Chaim Aron, Scroll of Agony. The Warsaw Diary, tłum. Abraham I. Katsh, London 1966.
Lubetkin Cywia, Zagłada i powstanie, tłum. Maria Krych, Warszawa 1999.
Nowak-Jeziorański Jan, Wojna w eterze, Kraków 2005.
Ringelblum Emanuel, Kronika getta warszawskiego, wrzesień 1939 - styczeń 1943, red. Artur
Eisenbach, tłum. Adam Rutkowski, Warszawa 1983.
Sztem P., Mordechaj Anielewicz, „Mosty” 1947, nr 4.
Trials of War Criminals before the Nuremberg Military Tribunals, vol. I, Washington 1949.
Weintraub M., Podziemna prasa szomrowa, „Mosty” 1948, nr 46.
Совинформбюро, Сообщения Советского Информбюро, Изд. Совинформбюро, Москва
1944—1945.
Opracowania
Arad Yitzhak, Holocaust in the Soviet Union, Lincoln-Jerusalem 2009.
Bender Sara, Żydzi z Chmielnika w czasie okupacji niemieckiej (1939-1943), „Zagłada Żydów.
Studia i Materiały” 2007, nr 3.
336 Bibliografia
Blatman Daniel, For Our Freedom and Yours. The Jewish Labonr Bund In Poland 1939-1949,
London-Portland 2003.
Briggs Asa, The History of Broadcasting in the United Kingdom, t. III: The War ofWords, Lon-
don-New York 1970.
Calder Angus, The Peopleś War. Britain 1939-Î945, London 1969.
Chronology and Index of the Second World War, 1938-1945, Westport 1990.
Cohen Raya, Against the Current: Hashomer Hatzair in the Warsów Ghetto, „Jewish Social Stu-
dies” 2000, t. 7, nr 1.
Dunin-Wąsowicz Krzysztof, Warszawa w latach 1939-1945, Warszawa 1984.
Encyclopedia of Camps and Ghettos, 1933-1945, t. 2: Ghettos in German-Occupied Eastern
Europe, red. Geoffrey R Megargee, Martin Dean, Bloomington 2012.
Encyclopedia of the Holocaust, New York 1990.
Engelking Barbara, Gutman Israel, Rozmowy. Z profesorem Israelem Gutmanem rozmawia Bar-
bara Engelking,, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały” 2013, nr 9.
Engelking Barbara, Leociak Jacek, Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście,
wyd. 2, mapy oprać. Paweł E. Weszpiński, Warszawa 2013.
Epsztein Tadeusz, Inwentarz Archiwum Ringelbluma (w serii Archiwum Ringelbluma. Konspira-
cyjne Archiwum Getta Warszawy), Warszawa 2011.
Gîantz Da vid M., Operaţi on Barbarossa: Hitler s Invasion of Russia 1941, Strout 2011.
Gregorowicz Justyna, Komunikacja telefoniczna w życiu społeczności getta warszawskiego,
„Zagłada Żydów. Studia i Materiały” 2014, nr 10.
Gutman Israel, Mered ha-necurim: Mordechaj Anielewicz ulehimat geto Warsza, Jerusalem 2013.
Gutman Israel, Walka bez cienia nadziei. Powstanie w getcie warszawskim, tłum. Marcin Stopa,
Warszawa 1998.
Gutman Israel, Żydzi Warszawscy 1939-1943, tłum. Zoja Perelmuter, Warszawa 1993.
Ford Ken, Operation Crusader ¡941: Rommel in Retreat, Oxford 2010.
Janczewska Marta, Gazeta Żydowska (1940֊ 1942), w: Z dziejów trójjęzycznej prasy żydowskiej
na ziemiach polskich (X1X-XX w.), red. Joanna Nalewajko-Kulikov, Warszawa 2012.
Jasiewicz Krzysztof, Polskojęzyczne radiostacje sowieckie w okresie II wojny światowej, w: Pol-
skie Radio w czasie II wojny światowej, red. Andrzej Budzyński, Krzysztof Jasiewicz, War-
szawa 2015.
Jędrzejczak Jarosław, Mówi Polskie Radio Kair, w: Archiwum Emigracji. Studia՝, szkice, doku-
menty, z. 4, Toruń 2001.
Jędrzejczak Jarosław, Polskie i polskojęzyczne audycje radiowe w okresie II wojny światowej,
„Z Dziejów Polskiej Radiofonii” 2004/2005, nr 1.
Jockheck Lars, Od agenta do kolaboranta? Współpraca żydowskiego publicysty Fritza Seiferta
z Bielska z władzami niemieckimi w latach trzydziestych i czterdziestych, „Zagłada Żydów.
Studia i Materiały” 2006, nr 2.
Kassow Samuel D., Ostatni rozdział zagłady warszawskiego getta. Kto napisze naszą historię?
Ukryte Archiwum Emanuela Ringelbluma, tłum. Grażyna Waluga, Olga Zienkiewicz, War-
szawa 2010.
Koźmińska-Frejlak Ewa, Żydowska prasa konspiracyjna. Rekonesans badawczy, w: Studia z dzie-
jów trójjęzycznej prasy żydowskiej na ziemiach polskich (XIX—XX w.), red. Joanna Nale-
waj ko-Kulikov, Warszawa 2012.
Kwiatkowski Maciej, To już historia, Warszawa 1975.
Kwiatkowski Maciej Józef, Polskie Radio w konspiracji 1939-1944, Warszawa 1989.
Lów Andrea, Getto łódzkie = Litzmannstadt Getto: warunki życia i sposoby przetrwania, tłum. Mał-
gorzata Półrola, Łukasz Marek Plęs, red. Ewa Wiatr, Adam Sitarek, Łódź-Warszawa 2012.
Bibliografia 337
Mawdsley Evan, Wojna nazistowsko-sowiecka 1941—1945, tłum. Tomasz Tesznar, Kraków 2009.
Mazur Grzegorz, Biuro Informacji i Propagandy SZP-ZWZ-AK. I939-1945, Warszawa 1987.
Montague Patrie, Chełmno. Pierwszy nazistowski obóz zagłady, tłum. Tomasz Gałązka, Woło-
wiec 2014.
Nazewnictwo geograficzne świata, z. 1-12, Warszawa 2004—2010.
Neustadt Meïech, Churbn un ojfsztand, Teł Awiw 1948.
Nowicki Przemysław, Zanim „przybył z zaświatów , nazywał się Winer. Krąg rodzinny i konspi-
racyjny Szłamka, uciekiniera z ośrodka zagłady w Chełmnie nad Nerem, „Zagłada Żydów.
Studia i Materiały” 2009, nr 5.
Okupacja i ruch oporu w Dzienniku Hansa Franka 1939-1945, t. 1, 1939-1942, red. Stanisław Pło-
ski, Warszawa 1970.
The Oxford Companion to the Second World War, Oxford-New York 1955.
Piekałkiewicz Janusz, Kalendarium wydarzeń II wojny światowej, Warszawa 1999.
Pszenicki Krzysztof, Tu mówi Londyn. Historia Sekcji Polskiej BBC, Warszawa 2009.
Puławski Adam, W obliczu Zagłady, Lublin 2009.
Roosevelt knows, London 1942.
Sakowska Ruta, Grupa Ringelbluma a Bund, w: Bund. 100 lat historii 1897-1997, red.
Feliks Tych, Jiirgen Hensel, Warszawa 2000.
Sakowska Ruta, „ Wiadomości ARG i raporty o Zagładzie. Status Archiwum Ringelbluma w get-
cie szczątkowym Warszawy, „Kwartalnik Historii Żydów” 2005, nr 1 (213).
Singleton Frank, Tu mówi Londyn (London calling the world), London-New York-Toronto 1944.
Szamir Josef, Szmuei Breslav: ha֊maawak we-ha-tikwa, Moreshet, Tel Awiw 1994.
Szarota Tomasz, Okupowanej Warszawy dzień powszedni. Studium historyczne, Warszawa 1988.
Tomkiewicz Monika, Zbrodnia w Ponarach 1941-1944, Warszawa 2008.
Witis-Szomron Aliza, Młodość w płomieniach, tłum. Artur Stiftel, Warszawa 2014.
Włodarkiewicz Wojciech, Programy radiowe dla słuchaczy polskich nadawane z Europy i Stanów
Zjednoczonych w czasie II wojny światowej, w: Polskie Radio w czasie II wojny światowej,
red. Andrzej Budzyński, Krzysztof Jasiewicz, Warszawa 2015.
Żurawski Jacek A., Polskie Radio w służbie konspiracji 1939-1944. Wilno-Londyn- Warszawa,
w: Polskie Radio w czasie II wojny światowej, red. Andrzej Budzyński, Krzysztof Jasiewicz,
Warszawa 2015.
Strony internetowe
http://chroniclingamerica.loc.gov/newspapers/
https : / /en. wikipe dia. org/wiki/ C atego ry : World_War_I I_sh ip wrecks
https://news.google.com/newspapers
http://trove.nIa.gov.au/newspaper/
http://warszawa.geUo .pl
http://www.radioretro.pl
Indeks osób
A
Aitken William Maxwell 118
Alexander Albert 180-181, 316
Alexander Harold 191, 222, 262, 267
Amery Leo 193
Anders Władysław 65, 69-70, 72, 78, 90,
170, 263
Anede, gen. 251
Anielewicz Mordechaj XIX-XXV, XLIII-
XLIV, XLVII, 2, 286
Antonescu Ion 9, 24, 175, 256
Arad Yitzhak 326
Aranha Osvaldo 170
Amim Hans Jürgen von 325
Arnold Henry 265, 275
Asterson 211-212
Aswaf Menen 50
Attlee Clement 22, 298-299
Auchinleck Claude 45, 95, 117, 232, 269-
270, 311-312
Auerswald Heinz 115
Auphan Gabriel 134
Azad Abul Kalam 196
B
Bańkowska Aleksandra XXVI, XLV XLVII
Baum Herbert 295
Bender Sara XXV
Benes Edvard 31, 42, 282
Bercello 37
Berenson Leon XVII
Berg Mary XVI-XVII, XXXIX
Bergman Eleonora XLVII
Berman Adolf XVI
Bevin Ernest 220, 223, 302
Biełow Paweł 76, 142—143, 166
Blatman Daniel XXXVIII
Bock Fedor von 60, 89, 92, 97, 102, 265,
268, 273, 299, 303, 309, 313-314
Boergin 180
Bohusz-Szyszko Zygmunt 72
Bołdin Iwan 102, 115, 147, 154-155, 158
Borys III 15
Brauchitsch Walther von 100—101
Bresław Jona XXIII
Bresław (Brasław) Samuel XIX-XXV,
XXVIII, XXXII-XXXIII, XXXVI,
XXXIX, XLIII, 2, 4, 7
Briggs Asa XXXIV 131
Brinon Fernand de 225, 231
Brockendorf Annefeld 181
Brooke Alan 216, 232
Bryskier Henryk XVI
Budionny Siemion M. 51
Bullitt William 9, 316
Busch Emst von 137-138, 176, 181-182,
184, 186, 194, 207, 215, 222
C
Camacho Manuel Ávila 154
Catroux Georges Albert 111
Cawer 74
Charitonow Fiodor 66, 68,
Churchill Winston 11-12, 16-17, 22, 33, 78,
81, 101, 108, 111-113, 116-118, 120-123,
125, 128, 131, 144, 165, 167, 169, 176,
342 Indeks osób
180, 192, 213, 219-220, 225, 229-230,
242, 250, 257, 265, 273, 289-291, 295,
298, 302, 319
Ciano Galeazzo 325
Clément Albert 280
Cohen Raya XXI
Collette Paul 50
Cripps Richard Stafford 22, 33-34, 38, 41,
192-193, 203, 205-206, 208-209, 211-
212, 218-220, 226, 235, 243
Crüwell Ludwig 274
Cunningham Andrew 127, 287
Curtin John 194, 224, 239
Cuticasan 262
Czang Kaj-szek 44, 82, 88, 97-98, 107, 127,
133, 137, 145-146, 154, 158, 175, 177,
179, 192, 222, 313
D
Darlan François 62, 134, 234
Damstein 6
Dąbrowski Jarosław 89
Déat Marcel 50, 135, 229, 231
Degrelle Léon 325
Dietl Eduard 67, 158
Doriot Jacques 229, 231, 280
Dreifuss Havi XLVII
E
Early Stephen 56, 77
Eck Natan XXVIII
Eden Robert Anthony 21—22, 29, 118, 129,
131-132, 155, 164, 230, 252, 282, 290-
291, 323, 326
Eisenhower Dwight David 82, 302
Engelking Barbara XX, XXIII, XXVIII
Epsztein Tadeusz XVII, XXVI, XLV, XLVII
Erenburg Ilia G. 237
Ernest Stefan XVII, XL
F
Faruk I 139
Ferenc Piotrowska Maria XLI, XLVII, 340
Fém 293
Fiłow Bogdan Dimitrow 15
Frank Hans XV-XVI
Frenkel (Frenkiel) Towa XX. XXVI, 3, 7
Fuehrer Mira XX, XXII, XXIV, 2
Funk Walther 278
G
Gamelin Maurice Gustave 34, 41
Gandhi Mohandasa Karamchandim (zw.
Mahatma) 179
Gatward 293
Gaulle Charles de 12, 111, 116, 131, 154,
163, 173, 233, 247, 253, 288, 317, 330
Gay da Virginia 100, 106
Gerede Hüsrev 48
Giraud Henri 240, 324—325
Glaser Jochwet XXII
Gleser XXI-XXIII, 2, 5-6
Glezer Berko XXII
Goebbels Joseph 104—105, 115, 144, 158,
235, 295, 320
Goring Hermann 175
Gregorowicz Justyna XVI
Gricyn 284
Grossman Chajka XXVIII
Grynsztejn XIX
Guderian Heinz Wilhelm 61, 69, 92
Gusiew Nikołaj 188
Gutkowski Eliasz XVII, XXV-XXVI, XXXVII,
XLIII-XLIV, 320
Gutman Israel XVIII, XX֊XXI, XXIII, XXVIII-
XXIX, XL
H
Haile Selassie I (Hajle Syllasje I) 50
Handelsman XIX
Harriman William Averell 220, 224
Harris Arthur 278
Hart Thomas 91, 127
Hârtie Russel R 165
Heller Szymon XXI
Heydrich Reinhard 249, 258, 266-267, 269֊
271, 273, 278-279, 290, 295
Hitler Adolf 8, 12, 16, 18-19, 22, 31, 33, 36,
38, 42, 49, 53-54, 58, 62, 64, 70-71, 74,
81, 83, 85, 91-92, 100-101, 115, 121֊
124, 128, 133-134, 138, 140, 143-144,
149-150, 152, 156, 159, 162, 166-168’
170, 174-175, 181, 184, 197, 200, 21o’
219, 225, 231, 233, 239, 241, 243, 246,
Indeks osób 343
252, 262, 264-265, 273, 275, 277, 280,
282, 284, 297, 300, 302, 308, 316, 321,
323, 325-326
Hoare Samuel 36
Hofbaner Paul 36
Hoover John H. 254
Hope Viktor 193
Hopkins Harry 11-12, 213, 216, 220, 225,
229-230
Hu Shi 58
Hubert Eugene 31
Hull Cordell 9, 50, 52, 58, 62, 65, 68, 71,
74—75, 111, 239, 261, 275
Husajni Al-Hadżdż Muhammad Amin, al-
28-29
I
Iacobici Iosif 175
Ilah Adbda, al- 28
İnönü İsmet 164
J
Janczewska Marta XV, XVII
„Jardena”, NN XXI
Jasiewicz Krzysztof XV, XXVII, XXXIII—
XXXIV
Jaworski Jan 260
Jerzy V 267
Jerzy VI 230, 267, 291
Jędrzejczak Jarosław 22
Jockheck Lars XV
Johnson Louis 238
Juszczenko 166
K
Kaiser Henry 313
Kalinin Michaił I. 65, 68—69, 121, 130, 212,
219-220,291
Kametky 109
Kaplan (Kapłan) Chaim Aron XVI, XIX
Kapłan Josef XIX, XXV, XXXI
Kapłan Regina 60
Kassow Sam D. XIX, XXI
Katów 310
Kerr Archibald 82, 212
Kilani Raszid Ali, al- 28-29
Killinger Manfred von 255
Kimbledy 312
King Ernest 189, 287
Kleist Ewald von 66, 73
Klimecki Tadeusz 242
Kluge Günther von 89, 120—121
Knatchbull-Hugessen Hughe 21
Knox William Franklin 9, 12, 38, 62, 75, 85,
87-88, 96, 103, 169
Koenig Marie-Pierre 288, 294
Koniew Iwan 49, 51
Koo Wellington 317
Kopański Stanisław 148, 156, 170
Koruchin 318
Kot Stanisław 70, 72, 90, 127, 156
Koźmińska-Frej lak Ewa XXXVIII
Kunze Gerhard Wilhelm 14
Kupren 211
Kurusu Saburõ 58, 65, 68, 111
Kuzniecow Fiodor Isidorowicz 102
Kwiatkowski Maciej Józef XXXIII—XXXV
L
Landau Aleksander XXVI
Landau Margalit XXVI
Laskowski Piotr XLVII, 306
Laval Pierre 50, 204, 225, 229, 231-234,
236-237, 261, 264, 325
Laveley Victor de 131
Leahy William Daniel 9, 11, 27, 229, 231
Lindbergh Charles 82
Lippmann Walter 237
List Siegmund Wilhelm 236, 255
Litwinow Maksim M. 76, 92, 260, 316-317
Lohse Hinrich 162
Lubetkin Cywia XVII, XX, XXV, XXXI
Lützow Friedrich 159
Lwow Wladimir 148, 160
Ł
Łozowski Salomon 61, 70, 156, 158, 217
M
MacArthur Douglas 112, 126, 137, 145, 151,
154, 161, 165, 171, 173-174, 179, 185,
239, 257, 274, 280
Mackenzie King William Lyon 107, 118, 233
MacMichael Harold 297
344 Indeks osób
Mahir Ali 170
Majski Iwan Michałowicz 21, 29, 31, 72, 291
Malladsen 109
Manstein Erich von 98, 143, 146, 255, 294,
303, 321, 324, 326, 328
Мао Zedong 82
Marshall George 213, 216, 220, 223-224,
229-230, 232, 257, 275, 302
Maslennikow Iwan 97
Matsuoka Y5suke 21, 46
Matuszewski Sebastian XLVII, 306
Mazur Grzegorz XXVII, XXXII
Megargee G.P VIII
Menzies Robert 50
Michailovic Drażan 74
Mierieckow Kiriłł 86, 94, 105, 107—108, 160
Mikołajczyk Stanisław 328
Modełski Izydor 170-171
Molders Werner 56
Mołotow Wiaczesław M. 18, 27, 33-34, 39,
41, 44, 70, 72, 131, 145, 239, 280, 282,
289-291
Montgomery Bernard Law 322, 324, 327,
329
Morgenthau Jr Henry 9
Moiri son Herbert 273
Mountbatten Louis 295, 300, 316
Mowdsley Evan 311
Mussolini Benito 83, 85, 106, 114, 117, 127,
175, 246, 264, 289, 322, 325
N
Nahhas Mustafa, an- 139, 170, 175
Nan 39
Napoleon I, Napoleon Bonaparte 100-101,
150
Nedić Milan 66, 74
Nehring Walther 324—325
Nehru Jawaharlal (Pandit Nehru) 177, 179,
201, 208-209, 218, 220
Nelson Donald 159, 220, 232, 290
Neustadt Melech XIX—XXI
Nimitz Chester William 285, 300
Nomura Kichisabur5 50, 52, 58, 65
Nowak Jeziorański Jan XVIII, XXXV
Nowicki Przemysław XXXVIII, 306
Nowodworski Dawid XXI
O
Opoczyński Perec XIX
Oppel Fritz von 186
Oppel Wilhelm von 186
Orbay Rauf 316
P
Paderewski Ignacy Jan 37
Papen Franz von 29, 33, 284
Paulus Friedrich von 324, 326
Percival Arthur 176
Petain Philippe 9, 11, 13, 54, 62, 204, 229,
233, 237, 240, 264, 317
Pierwuszyn Aleksiej 148
Pius XII (Eugenio Pacelli) 32
Platin 264
Ploski Stanisław XV
Poługow 130
Pownalł Henry 110, 136
Procope Hjalmar 19
Prywcow 6
Pszenicki Krzysztof XXXIV
Puławski Adam XXXVIII
Q
Quade Erich 144
Quisling Vidkun 18, 236
R
Raczkiewicz Władysław 89, 111, 156, 170,
245
Reichenau Walter von 133
Remizów Fedor 66
Reza Szah Pahlawi Mohammad 28, 48, 217
Ribbentrop Joachim von 18, 27, 164, 280
Ringelblum Emanuel XVI-XVIII, XXI, XXV,
XXXVI-XXXIX, XLII, XLV, 89, 233
Ritchie Douglas E. 243
Ritchie Neil 148, 280
Robert Georges 253—254
Rommel Erwin 54, 59, 63-64, 67, 69, 71, 83,
89, 92, 95, 98, 101, 103, 106, 110-111,
113-114, 118, 121-123, 125, 127, 129,
132, 134, 143-144, 146, 148-149. 151,
156, 159, 161, 163, 166, 172, 175, 178,
180, 183, 186, 214, 218, 266, 269-270,
273-274, 276-277, 279-283, 287-289,
Indeks osób 345
294, 296-297, 299, 301, 311, 317, 322,
324, 327, 330-331
Roosevelt Franklin Delano 9—10, 12—13,
15, 19, 21, 24, 25, 43, 50, 56, 58, 65, 71,
74—75, 77-78, 81-84, 89, 94, 96, 103, 108,
110-111, 117-118, 123, 125, 133-135,
140, 144, 154, 165, 169-170, 183, 192,
203, 209, 211, 213, 220, 237-240, 242,
248, 266, 279, 282, 285, 287, 289-291,
295, 297, 301-302, 309, 317
Roy 226
Rożdziestwiański Serafin 148
Rundstedt Gerd von 53, 225, 228, 236
S
Sakowska Ruta XXVI, XXXVIII
Salazar Antonio de Oliveira 173
Saraçoğlu Şükrü 21, 29, 287
Sass von 330
Satö Naotake 212
Schaumburg Emst von 68
Scherer Theodor 330
Schmidt Rudolf 34, 40, 86, 123, 130
Schmidt Wilhelm 36
Schorr Mojżesz 178
Shimada Shigetarö 78
Sienisiewicz 211
Sikorski Władysław 31, 42, 63, 65, 68—70,
72, 90, 155-156, 224, 230, 232, 242, 245,
260, 282, 292-293, 323
Sinclair Archibald 144, 165, 252, 295, 333
Singleton Frank XVIII, XXXIII
Si tarek Adam 307
Smuts Jan 192
Sokołnicki Kazimierz 211
Stalin Józef W., właśc. losif Dżugaszwili 18,
39, 44, 49, 51, 65, 69-70, 72, 108, 131,
164, 246, 291, 302
Standley William 212, 214
Stark Harold 110, 189-190
Steinhardt Laurence 34
Stillfried 142
Stilwell John 222
Stimson Henry 9, 88, 108, 171, 185, 196, 317
Strauß Adolf 97
Sturges Robert 250
Stypulkovic 74
Szafirsztejn Ryfka XXI
Szamir Josef XIX, XXIX
Szarota Tomasz XV, XXIV
Szpowałow 310
T
Tambin (ew. Karubin) 212
Tedder Arthur 114
Terboven Josef 236
Timoszenko Siemion K. 59, 61, 63—64, 73,
79, 90, 92, 166-167, 178-179, 184, 186,
188, 191, 194-195, 197, 235, 247, 253,
257, 259-260, 265, 271, 299, 311, 313,
318
Tõgõ Shigenori 74, 78
Tõjõ Hideki 65, 78, 236
Tosto 39
Trębacz Michał XXXVI
Trębacz Zofia XXXVI
U
Udet Ernst 56
V
Vandenberg Arthur 82
Vargas Getülio 161, 192
Vereker John 251
Villiers Isaac de 130
W
Wandley 214
Wasser Hersz XXV, XXXVIII, XL, XLIV-
XLV
Wavell Archibald Percival XL, 45, 47, 106,
110, 114, 127-128, 133, 157, 171, 176,
185, 206, 208-209, 211, 257, 317, 323,
330
Weintraub M. XXXV, XLI
Weizman Yechiel XLVII
Welles Sumner 19, 28, 31, 42, 161, 166, 172,
185-186, 192, 225, 231, 260, 316-317
Wengrower Jehuda XX
Weygand Maxime 54
Wiatr Ewa 307
Wiktor Emanuel III 264
Wilber 317
Willkie Wendeil 12, 15
346 Indeks osób
Winant John Gilbert 21, 169
Winer Szlama (Szlamek) XXXVIII, 306
Witis-Szomron Aliza XXXVIII—XXXIX
Włodarkiewicz Wojciech XXVII, XXXII,
XXXIV
Wood Edward, 1. hrabia Halifax 11, 14, 21,
58, 68, 212, 217, 319
Wood Kingsley 223
Woroszyłow Klimient J. 39, 44, 166, 214
Wyszyński Andriej J. 69, 72, 127, 211-212
Z
Zając Józef 147-148
Zakrzewski Franciszek XLI, XLVII, 340
Zygielbojm Szmul XXXIV, XXXVI-
XXXVII, 308, 339
Ż
Żuków Gieorgij K. 70, 138-139, 186, 191,
193, 195, 224, 226
Żurawski Jacek A. 15
Indeks nazw geograficznych
A
Aachen, Akwizgran 80, 83, 276
Abbeville 286, 329
Abisynia 10, 12-14, 20, 25, 27, 30, 32, 34,
37, 39, 44, 50, 117
Abra (rzeka) 187, 189
Adam Al-, Adem El 10, 16, 83, 89, 268,
281, 296, 299
Addis Abeba 13, 50
Adeńska, Zatoka 10
Adriatyckie, Morze 8, 13, 295, 322, 329
Adżdabija 59, 60, 110, 114, 118, 122-127,
129, 130, 132, 134-136, 141-142, 144֊
146, 148, 150, 166
Afryka 8, 10, 12, 13, 16, 54, 56, 63, 67, 69,
71, 78, 92, 98, 103, 106, 114, 117, 119,
124, 127, 130, 144, 154, 156, 189, 191֊
192, 225, 262, 321,323-325, 328-331
Agaro 23
Agheila El (ob. Al Ukajla) 145—148, 150,
152, 154, 156-157, 159-161, 163, 166,
321-322, 324, 327
Agordat, Akordat 13-14
Akjab 252, 327-329
Akroma, Akrama 86, 90—91, 296, 297
Alamajn Al֊, El-Alamein 266, 302, 311-314,
323-324, 327
Alam Halfa 324
Albania 8-10, 12-13, 16, 31, 42, 100, 264,
323, 329
Albanii, Królestwo zob. Albania
Aleksandretta (ob. İskenderun) 201
Aleksandria 25, 184, 199, 298, 311, 316
Aleppo 37, 39, 44, 46
Ålesund 258
Aleuty, Wyspy Aleuckie 281, 292, 294-295,
298, 302, 323
Algier 62, 99
Algieria 58, 111
Alpy Julijskie 73
Amaknak 281
Amboina (ob. Ambona) 172, 173
Amersfoort 33
Ameryka Południowa 157, 159, 254
Ameryka Północna 17, 82, 84, 261
Amsterdam 247
Andaman Południowy 208
Andamany (Wyspy Andamańskie) 208, 224,
227
Andamańskie, Morze 98, 172, 182, 191,
207-208
Anhui 240
Ankara 21-22, 29, 153, 164, 201, 206, 217,
317, 319
Antwerpia 275
Antyliban 39
Apparii 88
Apulia 281
Arabski, Półwysep 329
Arb El 94, 95
Archangielsk 70, 201, 250
Asmara 14
Assab 14
Assam 256
Atlantycki, Ocean 29, 37-38, 57, 65, 75, 94,
101, 104, 106, 110, 116, 122, 137-138,
348 Indeks nazw geograficznych
145, 159, 165, 169, 180-181, 192, 203,
254, 260-261
Attu 281, 295
Audżila 63-64
Augsburg 230, 236
Augusta 93, 178
Australia 50, 58, 75, 121, 151, 167, 173, 190֊
191, 193-196, 203, 223-226, 235, 250,
252, 267,271, 280,285, 293, 298, 325, 330
Azja Południowo-Wschodnia 45, 68, 91, 110,
113,175,328
Azory 104, 173
Azowskie, Morze 53, 66, 72, 76, 82, 86, 90,
92, 115, 153, 167, 179, 182, 314
B
Baden 174
Badenia-Wirtembergia 49, 248
Bagdad 28-29
Bajj al-Kabir, Wadi 327, 329
Baku 321, 331
Baalbek 39
Baleary 99
Bali (wyspa) 140, 171, 185
Balikpapan 165, 168-169
Bałtyckie, Morze 24, 31-32, 38, 42, 44, 51,
83, 110, 235, 238, 243, 273, 283, 312
Banda, Morze 172
Bandung 191
Bangkok 137, 143, 145, 178, 328
Ban-Hang 295
Banina 16, 111—112
Banmaw 254, 256, 262
Baranowicze 25-27, 29-30, 32-35, 37, 40,
42, 45, 305-306
Bardija, Al-Bardijja 16, 53, 57, 92, 95, 98,
124, 126-127, 130, 272
Barentsa, Morze 55, 136, 152, 166, 200-201,
204, 208, 213, 218, 224, 226, 229, 231,
237, 244-245, 257, 259, 261, 296, 299
Barentu 14
Barka (ob. Al-Mardż) 14, 167, 185
Barwinkowe 264
Barzeh 22
Bataan 124, 158, 160-161, 163-165, 173,
177, 179, 181, 187, 203, 205, 208, 210,
212, 214-215, 232
Batawia (ob. Dżakarta) 140, 163, 173, 176,
179, 185, 187
Bath 239
Bawaria 230, 276
Bedele 23
Bejrut 20, 22, 25, 32, 37, 39, 43-44, 46
Bekaa 39
Belgia 18, 28-29, 31, 34, 49, 77, 131, 150,
155, 162, 171, 227, 236, 238, 241, 248,
254, 258, 272, 275, 278, 282, 286, 292,
298, 301, 325, 327, 329, 331
Belgrad 73, 85, 111, 153, 163, 249, 275, 333
Belhamed 67
Bełżec 304-305, 307-308, 320
Bengalska, Zatoka 207—208, 212, 252, 277
Bengali XL, 8, 13-14, 16, 27, 34, 41, 53, 60,
64, 71, 95, 106-107, 110-114, 118-119,
137, 166, 168-169, 172, 175, 178, 180,
182, 185, 194, 201, 209, 218, 221, 232,
242, 247, 249, 253, 260, 263, 266, 272֊
273, 287, 297, 299, 312, 317
Bercze 22
Berezyna (rzeka) 47
Bergen 332
Berlin XVII, 36, 39, 44, 49, 51, 62, 73,
83, 98, 105, 112, 142, 144, 155, 159,
167, 170, 196, 210, 231, 263, 267, 273,
295
Bema 172, 206
Berno XXXII, 204, 206, 208, 211, 213-214,
216, 224, 240, 276
Beromünster XXXII
Berzan (rzeka) 146
Besançon 150
Besarabia 24, 27, 38
Betlane 190
Będzin XX, XXV
Białe, Morze 31, 70
Białoruś 28, 30, 38, 47-49, 139, 177, 213,
215, 305-306, 323, 331
Białystok 22, 45
Biełgorod 139, 226
Bilin (rzeka) 178
Bir el Gubi 70, 77-78, 303
Bir el Hamid 63, 67, 71, 80
Bir El Muchammed (prawdopodobnie Bir
al-Hakim) 63, 266
Indeks nazw geograficznych 349
Bir Hakeim 266, 269-270, 274, 280, 282-
283, 287-288
Birma 11, 68, 94-95, 109, 124, 128, 131,
133, 153, 161-163, 172, 175-179, 181-
182, 185, 187, 191-193, 195-196, 198,
201, 203, 205, 207, 209-210, 212, 214,
216, 218-219, 222, 227, 230, 232, 234,
238-239, 242, 246-247, 249-250, 252,
254, 256, 258-262, 264, 269, 279, 285,
302, 318, 323, 327, 329
Birmingham 316
Bismarcka, Archipelag 165, 183
Bizerta 322
Bliski Wschód 16, 22, 30, 34, 37, 45, 48, 63,
95, 114, 147-148, 150, 164, 290, 297, 301
Bobrujsk 30, 38, 43, 47
Bodø 236
Boguczar 314, 321
Bolonia 297
Bonn 241
Borkum 11, 44
Borneo 113, 116, 118, 127, 151, 158, 165,
168, 174, 179, 198
Borneo Północne 113
Borowka 241
Borowsk 129
Borysów 47
Bośnia 287
Bośnia i Hercegowina 74
Botnicka, Zatoka 211
Bougainville’a, Wyspa 222, 240
Boulogne 80, 83, 147, 150, 170, 202, 214-
216, 235, 238, 249, 259, 278, 280
Boulogne-Billancourt 231
Boulogne-sur-Help 49
Bourges 255—256
Brak 331
Brandsøya 141
Braszów 175
Brazylia 58, 161, 170, 180, 192, 196, 270, 333
Brema 20, 21, 25, 27, 34, 37, 41, 110, 174,
278
Bremenshaven 37
Brest 42, 57, 59, 62, 83, 94, 102-103, 113,
120, 141, 143, 145, 147, 152, 228, 249,
282
Bretania 57, 249, 288
Brańsk 87, 143, 149, 152, 160, 172-173, 177,
193, 215, 217, 226, 251, 268, 280, 310
Brindisi 13, 53
Brody 23, 25-27, 29, 32
Brugia 248, 292
Brześć (nad Bugiem) 21
Bu’ajrat al-Hasun 327
Budogoszcz 100
Buerat 327
Bug 21, 306, 323
Bugaj 307
Bukareszt 14, 27-28, 30, 33, 41, 45, 47, 255
Bukowina 24
Bułgaria 15, 49, 97, 99, 217, 256-257, 262,
265, 279
Bumba Al- (wieś) 8, 16, 94
Bumba Al- (zatoka) 8
Buna 330
Burgenland 307
Bytom 333
C
Calais 34, 41, 55, 83, 113, 214, 216, 223,
230, 238, 241, 249, 256, 278
Canche (rzeka) 315
Canterbury XXXVII, 275
Carhaix-Ploguer 249
Carstwo Bułgarii zob. Bułgaria
Cavite 107, 128, 134, 232
Cebu 107, 224, 230, 238
Cejlon (Cejlon Brytyjski) (ob. Sri Lanka)
201, 208, 210, 215, 218, 252
Celebes 149, 151-152, 154, 161, 168, 173,
179, 183, 198
Celebes, Morze 149, 218
Cesarstwo Iranu zob. Iran
Chahar 179
Chandrun 264
Changsha 133, 136-137, 143, 145, 147,
151-152, 154, 157-158, 161
Chania 93
Charków 90, 97, 103, 119, 133, 138-139,
160, 167, 174, 186, 188, 191-193, 195,
197, 200, 205, 226, 247-248, 253, 257,
259-260, 262-265, 268-271, 279, 281,
294, 296, 313, 331
Chełmno XXXVI, XXXVIII, 290, 306-308
350 Indeks nazw geograficznych
Cherbourg-Octeville 59
Cheung Chau 96
Chiang Mai 178-179
Chiny 29, 58, 68, 80-83, 96, 105, 109, 116-
117, 125, 127, 133-134, 136-137, 143,
145-146, 154, 157-158, 160-161, 165,
179, 203, 207, 220, 222, 225, 230, 240,
248, 250, 252, 254, 256-258, 263, 269,
271, 274, 277, 280-281, 285, 300-302,
313, 315, 317
Chińska Republika Ludowa zob. Chiny
Chińskie, Morze 75, 88, 122, 216, 248
Chmielnikowo 188
Chołm 215, 330
Chongqing 82, 96, 107, 108, 157, 205, 207,
212, 222, 232
Chorwacja 329
Chun Cień 300
Comines 34, 41
Comiso 93
Corregidor 124, 126, 128, 130, 134, 145,
151, 154, 161, 174, 198, 208, 215, 219,
221-222, 224, 230, 232, 240, 245, 250
Cotentin 59
Ćottogram 254
Cuprija 163
Curaçao 174
Cuxhaven 34, 41
Cyrena 169
Cyrenajka 8, 13-14, 46, 54, 59, 63, 67, 100,
106, 114, 117, 134, 136, 169, 182, 190,
196, 219, 221, 256, 258, 322
Czarne, Morze 17, 21, 31—33, 37, 40, 42,
49, 256, 297
Czechosłowacja 31, 209, 266, 269—271, 278,
282, 290, 292
Czechy 143, 155, 258, 267, 269, 271, 273-
274, 278-279, 281-282, 290, 294, 300
Czemiowce 23—24
Czemiszkowski 330
Czerwone, Morze 14
Czinduin (rzeka) 262, 285—286
Czing-Ngun 292
D
Daba El 311-312
Dakar 330
Daleki Wschód 31, 50, 58, 62, 66, 68, 75, 80,
91, 95, 103, 110, 112, 122, 128, 130, 133-
135, 153, 162, 164-165, 172-173, 178,
181, 185, 187, 190, 204, 214, 221, 234,
237, 239, 242, 245-247, 250, 252, 255,
257, 259, 261-262, 269, 271, 273-274,
277, 279, 281, 286, 289-290, 292, 295,
298, 301-302, 309, 313, 315, 327, 332
Dalmacja 295
Damaszek 20, 22, 27, 30, 32, 34, 37, 40,
41, 44
Dania 71, 167, 239, 248, 254
Dama 8, 10, 16, 37, 53, 70, 89, 102-104,
106, 169, 171, 199, 211, 218, 227, 268,
270, 287, 308, 325
Darwin (Port Darwin) 195-196, 201, 209-
210, 293, 301
Davao 105, 107
Dąbie nad Nerem 307
Demidowo 232
Derobi 32, 43
Desna (rzeka) 87, 177
Detroit 283
Diego Suarez (ob. Antsiranana) 248—249, 280
Diemiańsk 176, 193
Dieppe 271, 276, 280, 286, 297, 315
Dniepr (rzeka) 30, 32, 49, 51, 167, 177, 188
Dniepropietrowsk 188, 246-247
Dnieprostroj 49, 51
Dobraca 80
Dobrudza 15
Dolna Saksonia 11, 34
Don (rzeka) 53, 66, 70, 314, 321, 324, 326,
330
Doniec (rzeka) 55, 87, 139, 147
Donieck 55, 167, 331
Donieckie Zagłębie Węglowe (Zagłębie
Donieckie, Donbas, Basen Doniecki) 55,
73,78,83, 87, 94, 98, 105, 112, 115-116,
118, 121, 130, 164, 184, 188, 202, 221,
311, 329
Dorogobuż 180, 182, 185
Dorohowo 155
Dortmund-Ems, Kanał 39
Doubus 150
Dover 12
Drezno 240, 333
Indeks nazw geograficznych 351
Dubno 23
Duda El 63, 69, 74, 77, 86
Duisburg 39, 44, 275
Dunaj 15, 24, 31-34, 40-42, 73, 80, 99
Dunkierka 34, 41, 46, 49, 83, 94, 113, 228,
230, 241, 287, 303
Dusseldorf 20, 25, 30, 39, 44, 118, 241, 276
Dutch Harbor 277, 281
Dwina (rzeka)70
Dyneburg 35, 37—38, 43-46
Dźwina (rzeka) 38, 43, 139
Dżabal al-Achdar Al- (Góry Zielone) 182
Dżad el Bab 322, 327
Dżalu 53, 79
Dżebel 32, 43, 182
Dżibuti (miasto) 13
Dżibuti (państwo) 13
Dżimma 20, 23, 32
E
Eem (rzeka) 33
Egejskie, Morze 99, 226,
Egipt 8, 11, 16, 52, 54, 59, 65, 71, 74, 78,
103, 125, 134, 139, 144, 146, 148, 151,
161, 170-171, 175, 185, 192, 222, 247,
272, 280, 296, 311, 314, 319, 324
Egiptu, Królestwo 16, 71, 74, 222, 247,
311, 314
Elain 98
Elbasan 9
Elista 321
Emden 11, 20, 23, 37, 63, 65, 89, 110, 149-
150, 162-164, 167, 284-286, 303
Ems (rzeka) 11, 39
Erytrea 10, 14
Essen 118, 190, 275-276, 278, 331
Estevan Point 302
Estonia 49, 139, 177
Etaples 315
Etiopia 10, 12-13, 20, 23, 37, 50, 264
Eupatoria 135, 142—143
F
Fezzan 196
Filipiny 71, 77, 79, 84, 87-88, 91, 96, 99,
101, 105, 107, 109, 112-113, 116, 121,
126, 128, 133, 139, 145, 151, 157, 161,
163, 168, 171, 173-174, 176, 179, 183,
185, 187, 191, 198, 203, 208, 212, 214-
215, 219, 221, 224-225, 230, 234, 238,
277, 285, 318
Finlandia 19, 22, 24-26, 30-31, 35, 37-38,
41, 44, 51, 72֊73, 75֊76, 79, 142-143,
150, 152, 239, 277, 280, 300
Fińska, Zatoka 51, 97, 176-177, 245, 273
Flandria 248, 275, 292
Flim (prawdopodobnie Slim River) 136
Florę 141
Florelandet 141
Florø 141
Fort Capuzzo 54, 303
Francja 9, 11, 13—15, 18—25, 27—30, 32,
34-35, 39, 41, 44, 46, 49-51, 54-57, 59,
65, 72, 77, 86, 91, 94, 98, 103, 111-114,
116, 131-135, 147, 150, 155, 162, 171,
173, 184, 187, 190, 194, 202-203, 209,
216, 219-220, 222, 225, 227-231, 233-
238, 240-241, 244, 247-249, 253-254,
256-260, 264, 266, 269, 271, 275-276,
278-281, 284, 287, 292, 297, 301, 315,
317-318, 323, 325, 327-329
Francuski Mandat Syrii 20, 22, 34, 37, 39
Frankfurt nad Odrą 22
Friedrichshafen 319
G
Gałacz 21
Gambut 57, 60, 63
Gan Jiang (rzeka) 137
Ganges (rzeka) 208
Gasmata 195
Gazela 10, 34, 37, 91, 94, 148, 156, 247,
269, 271, 287-288, 296
Gdańsk 22, 23, 26, 89
Generalne Gubernatorstwo VIII, XV, 306-307
Genewa XXXII, 143
Genua 322
Gesmata 193
Gibraltar 33, 204, 242, 251, 253, 298
Gieorgijewsk 331
Gimbi 37, 39
Glasgow 295
Gołoska 247
Gomati (rzeka) 177
352 Indeks nazw geograficznych
Gona 330
Gondar (Gonder) 13
Gonzaga 88
Gorbaczewo 107-108, 112
Gorłówka 188
Górna Normandia 271
Grecja 8, 10, 11, 12, 14, 18, 28, 80, 93, 126,
155, 198, 299
Grodno 22, 23, 25
Groźny 321
Gruzino 100
Guadalcanal 325, 331
Guam 84, 86, 90, 94
Guandong 179
Guangdong (Kwangtung) 179
Guba 10
Gujana Holenderska 58-59, 62
Guszyn 310
Gżać (rzeka) 188
Gżatsk 188
H
Haglund 142
Haiti 82
Hajfa 298
Halfaja 71, 95, 133-136, 144, 146-147, 149,
151, 156, 303
Hamburg 37, 110, 160, 162-163, 167, 171,
214, 254
Hancewicze 306
Hang Czen 257
Hang Szou 300
Hanoi (zatoka) (prawdopodobnie Zatoka
Tonkińska) 75, 165
Hanower 23
Haparanda 211-212
Hasser 37
Hawaje 68, 77, 84, 85, 87-88, 94, 96
Hawr 190, 207, 214, 219, 222, 226-228, 276,
282, 298, 315
Hazebrouck 220
Hebei 179, 240
Hefei 240
Helgoland 244
Helle, fjord 241
Helsinki 24, 38, 44, 142-143, 164, 207
Henan 146, 263
Heraklion 95, 196, 198
Hercegowina 111
Herebo 250
Hilversum 247
Hiszpania 31, 36, 56, 58, 97, 99, 104, 115,
118-119, 159, 171, 325
Holandia 18, 28-29, 33, 37, 58, 89, 110, 125,
131, 133, 150, 155, 174, 190, 194, 224,
227, 230, 234, 241, 247, 254, 266, 276,
278, 286-287, 292, 297, 327
Holenderskie Indie Wschodnie 58, 65, 75,
105, 113, 127, 140, 151, 157-158, 161,
164-165, 173, 175-176, 179, 182, 187,
191, 210
Homel 49, 51, 215
Honduras 82
Hongkong (Hongkong Brytyjski) 85, 88,
93-96, 98, 101-107, 109, 112-113, 116,
118, 122, 192, 239, 292, 295
Hongkong (wyspa) 105, 107, 112
Honolulu 87—88
Hordaland 332
Hrepiung 301
Huanghua 301
Hunan 133, 145, 285, 302
Hunte (rzeka) 34, 39
Huona, Zatoka 195
I
Iberyjski, Półwysep 99, 104
Ilmen 65, 138, 154-155, 17Ճ-177, 194, 197,
229, 239, 241, 251, 255
Indie 45, 47, 65, 105, 127, 140, 151, 161,
164, 165, 173, 175, 177, 179, 187, 191,
193, 196, 202-203, 208-212, 219, 220,
234, 237, 254, 256
Indochiny (Francuskie) 11, 58, 133, 134, 260
Indochiński, Półwysep 11, 151
Indramay 187, 189
Indyjski, Ocean 14, 192, 208, 210, 216,
247, 329
Ipoh 113, 118-119, 137
Irak 28, 29, 48, 192,218
Iran (Cesarstwo Iranu) 28-29, 48, 51-52,
192,217-218,225,232,329
Irawadi (rzeka) 191, 207, 209-210, 214, 222,
224, 227, 230
Indeks nazw geograficznych 353
Irlandia Północna 165, 260
İskenderun, Zatoka 201
Islandia 167, 215, 285
Ito 113
Izium 257, 263-264, 267, 269, 313
J
Jadę 11
Jangcy (rzeka) 82, 248, 315
Japonia 11, 21, 26, 31, 37, 42, 46, 50, 54,
58, 62, 65, 68, 71, 74-75, 78, 81-85, 94,
101, 105, 117, 122, 124, 159, 161, 165,
169, 204, 212, 217-220, 223-224, 233-
234, 238, 247, 250, 256, 277, 280, 323,
331
Jass 28
Jawa 140, 169, 178, 179, 181, 184-187,
191-192, 209, 230, 318
Jawajskie, Morze 184, 187
Jefriemow 92
Jelec 87
Jełnia 139
Jiangxi 292, 313, 315
Johor 140
Jork 193
Jork, półwysep 193
Ju Cho 145
Juchnow 168
Jugosławia 18, 28, 66, 73—74, 80, 100, 153,
155, 163, 206, 236, 287, 325, 329
Jugosławii, Królestwo zob. Jugosławia
Junnan 191, 254, 256, 258, 263
K
Kabis 324
Kaguan 98
Kair 22, 25-27, 32, 37, 40, 44, 57, 114,
141, 163, 166, 171, 175, 182, 214, 222,
226-227, 230, 232, 263, 282, 292, 303,
311, 314, 319
Kairo-Syria 25, 27, 30, 34, 39, 43-44
Kakinda 212
Kalabrii 77
Kaladan (rzeka) 252
Kalinin (ob. Twer) 76, 83-84, 87, 97, 102,
112, 119, 123, 138, 143, 152, 164, 194,
273, 279, 284
Kałmucja 326, 331
Kaługa 61, 102, 118, 119, 120-121, 123, 125,
142, 146, 147, 149, 152, 155-156
Kambodża 11
Kanada 107-109, 170, 190, 203, 223, 233,
263, 290, 293-294, 302, 315-316
Kantemirowka 310—311, 321
Kanton 96, 98, 137, 146-147, 158, 174-175
Karaibskie, Morze 253—254
Karaiby 174
Karelia 31, 129, 136, 152-153, 164
Karelski, Półwysep 31, 42, 49
Karelski, Przesmyk 37, 49
Kaspijskie, Morze 326, 329
Kassala 10
Katania 178, 273, 283
Katrun Al 331
Kattara (depresja) 311
Kaukaz 27, 59, 61, 68, 184, 262, 313, 321,
324, 326-327, 329, 331
Kazimirowka 321
Kedah 99
Kefia 20
Kelantan 99
Kelcyra 12
Kenia 10, 12, 14
Kent (hrabstwo) 12
Kercz 53, 120, 124, 142, 259
Kerczeńska, Cieśnina 129
Kerczeński, Półwysep 53, 55, 124, 130, 148,
185, 195, 224, 226, 256, 257, 261-262
Kermanszah 48
Kha Pung 198
Kierdiańsk 146, 147
Kijów 22—23, 27, 35, 330
Kiłonia 21, 27, 30, 37, 110, 181, 185, 194,
244, 317
Kilonska, Zatoka 243
Kiłoński, Kanał 243
Kingisepp 49, 138
Kirkenes 158
Kirów 155
Kiska 281
Klin 60, 64, 67, 69, 76, 86, 97
Kluż-Napoka 175
Kłajpeda 26
Knightsbridge 296
354 Indeks nazw geograficznych
Kobryń 23, 25
Kolkata 234
Kolombo 210
Kolonia 23, 27, 39, 44, 91, 118, 241, 253,
272-276, 278-279, 284
Kolski, Półwysep 152
Kolumbia 161, 333
Koło 306-307
Kołomyja 304-305
Königstein 240
Konstanca 21, 24, 26, 28, 30—31, 33, 41,
45^46
Koralowe, Morze 252
Korcza 329
Korsyka 264
Kosów 305
Kostaryka 28
Kota Bharu 81, 85, 107
Kotelnikow 326, 329
Koulun 107, 112, 116
Kowno 23, 25, 305
Kozielsk 120, 124
Kra 98
Kragan 187
Kraków XXI, XLII, 121, 246
Kreta 93, 95, 126, 196, 198, 272, 292, 294,
297-299, 303
Kronsztad 24
Królewiec 22, 24, 26
Krym 53, 55, 65, 73, 87, 120-121, 123-124,
129, 133, 135, 138, 143, 145-147, 152-
153, 158, 160, 164, 167, 177, 185, 188,
190-191, 195, 202, 213, 222, 235, 244,
256, 288, 318
Krymski, Półwysep zob. Krym
Kuala Krai 107
Kuala Lumpur 109, 136, 145-147, 151-153,
156
Kualan Polangon 145
Kuantan (miasto) 122, 126, 131, 135-136
Kuantan (rzeka) 122
Kuching 116
Kudrinskaja 146
Kujbyszew (ob. Samara) XXXII, 60, 70, 127,
152, 160, 199, 217, 339
Kunming 68, 254, 256
Kupang 201, 203, 209, 222, 227, 261
Kursk 97, 139, 167, 189, 246-248, 253,
313, 320
Kustaszowo 164
Kuty 179, 305
L
La Goulette 327
La Manche, Kanał 12, 30, 150, 181, 238,
256-257, 274, 276, 278, 288
Labami 255
Lacho wieże 305
Lae 191, 195, 212, 214, 227, 240, 245, 260,
301-302
Laos 11
Laponia 239
Lasho 68, 179, 207, 242, 245-246, 249,
254, 329
Lazurowe, Wybrzeże 328
Leberafi 32
Leccati (prawdopodonie Legazpi) 88
Ledo 179
Leningrad (ob. Petersburg) 27, 35, 49, 51,
54-55, 57, 59, 61, 64, 73, 80, 87, 90, 94,
97, 100-102, 105, 107-108, 110, 113-
115, 119, 123, 127, 129-131, 134, 138֊
139, 145-146, 149, 158, 160, 164, 166,
173-174, 176-179, 184, 186, 188-189,
191, 194, 197, 202, 205, 207-208, 210,
213, 218, 220, 222, 224, 228, 235, 241,
245-248, 263, 268, 277, 283, 299, 330
Lewant 111, 148
Liaoning 137
Liban 20, 22, 25, 37, 39
Libia 8, 10, 12-14, 16, 25, 30, 32, 34, 37,
39, 41, 43-44, 52, 54, 56-57, 59, 63, 65,
67—68, 70-71, 73-78, 84, 86, 88-92, 95,
98, 102-104, 106-107, 111, 113-114, 116,
118-126, 128, 132-133, 135-137, 139,
141, 145-150, 152, 154, 156-157, 159-
163, 166-170, 172, 175-176, 178, 180,
183-184, 186-188, 193, 195-199, 201,
204, 206, 211-212, 218-219, 224, 232,
235, 240, 245, 247, 249, 258, 261-262,
264, 266, 269-270, 279, 281, 289, 297,
299, 322, 327, 331
Lichaja 331
Lich win (ob. Czekalin) 143
Indeks nazw geograficznych 355
Lida 35
Lidice 266, 290, 295
Liège 287, 329
Liguria 322
Lille 34, 41, 46, 229, 241
Lingayen 88, 113
Linggi (rzeka) 153
Linghai 137
Lipa wy 23
Lipsk 186, 333
Lisiczańsk 310, 313
Lisie, Wyspy 281
Litwa XXXVIII, 20, 23, 31, 148, 305
Litwa Kowieńska zob. też Litwa 305
Liverpool 150
Lodowate (Północne), Morze 17
Lodowaty (Północny), Ocean 60
Lofoty 123
Londyn XV, XVIII, XXIV, XXX-XXX-
VIII, 4, 7-8, 11, 16-17, 20-22, 28, 37,
48, 50-52, 54, 56, 59, 63, 68, 71-73,
77, 84, 87, 90, 94, 97, 104, 107, 110,
112, 118, 120, 123-124, 126, 131, 133,
135, 140-142, 145, 147, 152, 155, 157,
162-163, 165-167, 169, 172, 175-176,
178, 180-181, 184, 187-190, 195, 197,
199-200, 202, 205, 207-211, 213-216,
218-221, 223-233, 235-237, 239֊
240, 242-243, 245-249, 252-253, 255,
257-260, 262-266, 268-270, 272-
288, 290-291, 295-296, 299, 301-304,
308, 310-311, 313, 315-317, 323, 326,
328, 333
Lorient 57, 230
Lotzoki 260
Lubeka 110, 207, 226, 239
Lubelszczyzna 66, 328
Lubiana 73
Lublin 23-24, 26, 308
Lucknow 177
Ludinowo 155
Luizjady 256
Luksemburg 28, 155
Luzon 88, 90, 93, 96, 101-103, 105, 107, 109,
112-113, 118, 126, 128, 134, 136-137,
142, 147, 154, 158, 160-161, 164-165,
185, 189, 219, 227
Lwów XXXVI, 17, 27, 31-34, 40-42, 45,
246, 305
Ł
Ładoga (jezioro) 61, 101, 103, 105, 142,
176, 237
Łojbakał 104-105
Łomża 21
Lować (rzeka) 49
Łozowaja (ob. Łozowa) 167
Łódź XXVI, 13, 166, 290, 306-307
Łuck 23, 28-29, 32-36, 38, 40-41, 43^14,
46-47
Luga (rzeka) 97-98
Ługerskij Zawód 120, 124
Łuża 61
M
Machili Al- 178, 180, 189, 214, 218, 244,
276
Madagaskar 192, 247-250, 253, 261, 269,
277, 280
Madera 138
Madras 212
Maduar 86
Madura 105
Magwe 232, 256
Makasarska, Cieśnina 168
Malaje Brytyjskie 58, 75, 79, 81, 88, 94,
97-99, 107,112, 122, 127-128, 137, 153,
157, 176, 210
Malajski, Archipelag 105, 149, 172, 183
Malajski, Półwysep, cypel syjamski 75,
80-81, 84-85, 88, 91, 93-94, 98-99,
103, 105, 107, 109, 113, 118, 120-124,
126, 128-129, 133-136, 140, 142-143,
145-147, 151, 153-154, 156-157, 160,
162-163, 165, 168, 176-177
Malakka (miasto) 94, 161
Malakka (region) 94—95
Malakka, Cieśnina 99, 145
Maleje 93
Malta 57, 70, 119, 122, 136, 159, 169-170,
172, 175, 178, 180, 183, 187, 190, 198֊
199, 204, 206, 209, 211, 218-219, 221֊
222, 227, 232, 235, 240, 242, 244-246,
249, 251, 253, 258-259, 262-263, 267,
356 Indeks nazw geograficznych
273, 282-283, 290, 292, 294, 297-299,
303, 311-312
Malaja Wyszera 57
Małe Wyspy Sundajskie 140, 169
Małojarosławiec 61, 64, 69, 124—125, 129—
130, 143, 146—147, 156, 158
Manado 151
Mandalaj (Mandalay) 209, 222, 234, 242,
246, 249, 252, 254, 256, 285
Mandżukuo 54
Mandżuria 54, 58, 137
Manila 68, 75, 80-81, 86, 88, 90, 105, 107,
109, 112-113, 116, 120-122, 124, 126,
128, 133-134, 137, 142, 149, 151-152,
154
Manilska, Zatoka 68, 107, 130, 133, 145,
173, 224
Mannheim 49, 243, 263, 319
Mantuona 109
Marada 156
Mareda 156
Mariany, Archipelag 84
Maricourt 229
Marina di Ragusa 106
Mariupol 72-73, 83, 86
Markham (rzeka) 195
Marquise 238
Marsa Matruh 247, 258, 271, 297, 315
Marsey 150
Marsylia 328, 331
Martaban (miasto) 172-173, 176
Martaban (zatoka) 182
Martuba 8, 10, 169, 194, 196, 198, 201, 206,
209, 211, 218-219, 227, 317
Martynika 253—254, 261
Massa 287
Matsuba Fort 37
Mediolan 14, 322
Medyn 147
Mega 12
Meklemburgia 238
Meksyk 28, 81, 154, 270-271, 295, 333
Meksykańska, Zatoka 270
Melbourne 214, 254, 286
Menam (rzeka) 328
Merak 187
Merdjayoun 25
Mersey (rzeka) 150
Merville 46
Messyńska, Cieśnina 77
Mesyna 53, 270
Michigan 283
Midway 84, 90, 94, 96, 99, 280, 284-286,
290, 293-294, 298
Mieszczowsk 142—143, 146-147
Mikronezja 84
Millerowo 314, 327
Minahasa (półwysep) 151, 154
Mindanao 101, 104-105, 107, 113, 151,203,
224, 227
Mindoro 219
Mingaladon 250
Mińsk 23, 27, 29-30, 32-38, 40-47, 166,
237
Mir 305
Miri 116
Mitrata 126
Mius (rzeka) 82, 98
Mohylew 30
Moial 32, 43
Monachium 153, 243
Mongolia 300
Mongolia Zewnętrzna 300
Montmorency 315
Morawa (rzeka) 80
Moskwa XIX, XXVII, XXXII-XXXV, 4,
9, 22, 24, 26-29, 31-33, 36, 39, 41-45,
53, 55, 57, 59-61, 63-64, 69-70, 72,
75-76, 79-80, 83, 87, 89-92, 94, 97, 100֊
102, 104—105, 107, 112, 115, 118, 121,
123, 127-130, 134, 138, 143, 152, 160,
164, 166-167, 174, 182, 186, 188, 191,
199-201, 204, 206-216, 218, 220, 222-
224, 226-227, 230, 233, 235, 241, 245,
247-249, 252-253, 255, 257-264, 266,
270-271, 274-275, 277-278, 280-281,
283-284, 286, 288, 290-292, 294-297,
299, 302, 310-311, 313-314, 318, 330
Mount Cameron 112
Moyale 10, 12
Moza (rzeka) 329
Mozdok 321
Możajsk 55, 61, 64, 69, 73, 76, 102, 107—
108, 115, 119, 124-127, 129-130, 133,
Indeks nazw geograficznych 357
135-136, 142-143, 147, 149, 152, 155,
157-158, 160, 163-164
Muda (rzeka) 99
Mulmejn 172, 191
Münster 174
Murmańsk 31, 36—38, 42-44, 46, 67, 75, 123,
125, 136, 152, 157-158, 201, 222, 224,
235, 239, 244, 250-251, 255, 280, 319
N
Nabrzeżny, Kanał 39
Nadrenia 199, 241, 272, 275-276, 301, 332
Nadrenia Północna-Westfalia 39, 80, 174,
190, 275
Należyk 321, 329
Nanchang 137
Nang-Czang 313
Nankin 39, 44, 248
Nantes 249
Nara (rzeka) 76, 120-121
Narastamny, Narastromny 116, 118
Naro 76
Naro-Fomińsk 76
Narwik (Narvik) 236, 332
Naufalijja An- 322
Neapol 11, 53, 66-67, 77-78, 132, 283, 322
Negele Boran 12
Negros 107
Nekar 49
Ner (rzeka) 307
New Castle 286
Newa (rzeka) 115, 146, 176, 245
Newek 34, 40
Newel 185
Nicea 264
Nidelva (rzeka) 236
Niderlandów, Królestwo zob. też Holandia
131, 238, 241, 254
Niepołoć (rzeka) 155
Nikaragua 82
Nikobary 208
Nisz 153, 163
Niżny 92
Nord (department) 49, 220
Norderney 37
Nordkapp 231
Nordland (region) 236
Nord-Pas-de-Calais 278
Norfolk 241
Normandia 59, 229, 271, 284, 328
Norwegia 18, 28—29, 31, 55, 75, 77, 80, 123,
125, 141, 144, 155, 158, 180, 183, 199,
212, 231, 236, 241, 248, 254, 257-260,
300, 322, 332
Norweskie, Morze 86, 118, 123, 141, 241,
332
Norwich 241
Norymberga 278
Nowa Brytania 165, 171, 183, 185, 189, 193,
195-196, 238, 285
Nowa Fundlandia 116
Nowa Georgia 325
Nowa Gwinea 165, 183, 191, 193—196, 201,
203, 210, 212, 214, 216, 218, 222, 224,
238, 247, 252, 256-257, 264, 274, 301,
313, 315, 325, 330, 332
Nowa Zelandia 58, 167, 190, 203, 242, 293
Nowaja Kalica 321
Nowe Delhi, New Delhi 205, 207, 211—212,
219, 252
Nowe Sokolniki 330
Nowiny Brdowskie 307
Nowogród Wielki 57, 65, 87, 100, 123, 138,
155, 164, 215
Nowopietrowsk 97
Noworosyjsk 331
Nowy Jork XXXI-IXXXIII, XXXV, XLIII,
22, 32, 42, 193, 215, 274-278, 281, 283-
284, 286, 288, 290, 293-297, 299, 302,
313
Nowyje Kresty 123
O
Oahu 87
Oberhausen 275
Odessa 27, 40, 49, 51, 296
Odojew 107—108
Oka (rzeka) 92, 102, 120-121
Oldenburg 34, 37, 39, 41, 44
Olsztyn 237
Onega 103, 142, 152, 237
Oran 29
Orszyna 114
Orzchujew, Oszchujew 116, 118
358 Indeks nazw geograficznych
Orzeł 92, 102, 104-105, 113, 119, 145, 152,
167, 190, 192-193, 197, 324
Osetia Północna 321
Ostamnia 159
Ostaszków 164
Ostenda 49, 63, 65, 83, 98, 113, 190
Oster (miasto) 177
Oster (rzeka) 177
Ottawa 122, 263
P
Pahang (rzeka) 88
Palembang 175—176, 179, 185
Palermo 11
Palestyna, brytyjski mandat Palestyny XXI,
20, 28—29, 232, 297
Palmyra, Palmira 20, 27, 32, 37, 39, 43^14, 46
Panama 261
Panay 107, 232, 234, 238
Pantelleria 298
Papua, Zatoka 214
Papua-Nowa Gwinea 165, 183, 195, 214,
222, 330
Paramaribo 62
Paryż 28, 50, 66, 68, 100, 135, 150, 190,
204, 206-207, 209, 225, 228-229, 231,
233, 236, 256-258, 264, 271, 279, 292-
293, 315, 325
Boulevard Clichy 135
Boulevard Saint Michel 135
Montmartre 68
Patras 93
Patraska, Zatoka 93
Pearl Harbor 65, 77, 82, 96, 203
Pegu (miasto) 177, 191
Pegu (prowincja) 203
Pejpus, Jezioro Czudzkie 139
Pekan 88
Pekar (rzeka) 113
Pelabuhan Klang 145
Peloponez 8, 93
Penang 99, 103
Pendżab 204
Penkeng 187
Perak (region) 126-127, 129, 131, 133-134,
136, 142
Perak (rzeka) 120
Perykop 105, 160
Perekopski, Przesmyk 153, 160
Perłowa, Rzeka 96
Persja 48, 119, 329
Perska, Zatoka 329
Petersburg zob. Sankt Petersburg
Petsamo (ob. Pieczenga) 152, 158
Pikardia 286
Ping (rzeka) 178
Pireneje 231
Pireus 35, 41, 198
Ploeszti XXVII, 27-28, 30-31, 41, 45
Pławsk 104—105
Pmyinmana 238
Pohaj, Zatoka 301
Poitiers 150, 206-207, 209
Polesie 323
Polist (rzeka) 138
Polska XV-XIX, XXI-XXII, XXIV-XXVI,
XXX-XXXIX, XLV-XLVI, 7-8, 17-18,
21-23, 28-29, 31, 36-37, 47, 51, 60,
62-63, 65, 70, 72, 78, 86, 89-90, 94֊95,
100, 104, 111, 122, 124-125, 127, 130֊
131, 141, 147-149, 155-156, 169, 170֊
171, 178, 199, 212, 221, 223-224, 230,
236, 242, 246, 260, 292-293, 297, 304֊
308, 320, 323, 328, 333
Połtawa 186, 246
Południowochińskie, Morze 68, 88, 122,
216
Ponary 305—306
Porchow 177, 185
Port Blair 208, 227
Port Moresby 201, 212, 214, 240, 257, 259,
301, 313
Port Said 298
Porta de Sewialis 279
Portoryko 9
Portsmouth 11, 180
Portugalia 104, 138, 159, 173
Pospa 249
Posty 178
Poznań 166, 246
Północne, Morze 11, 34, 37, 49, 84, 86, 110,
150, 244, 248
Północny, Przylądek 231
Prome (ob. Pyain) 203, 207, 212, 221, 224
Indeks nazw geograficznych 359
Prowansja 264, 328
Prusy Wschodnie 20—22, 26, 269
Prut (rzeka) 24, 26-29, 34, 38, 40, 45
Prypeć (rzeka) 32, 42, 323
Przemyśl 26, 31, 33, 40-41, 47, 104
Przemyślany 305
Psków 124, 168, 177, 185
Pustynia Libijska 63, 66, 70, 185, 266, 311
Pustynia Syryjska 37
Pustynia Zachodnia 185
Pyinmana 238
R
Rabaul 183, 189, 196, 216, 227, 234, 267,
277, 280, 292, 295
Radom XXXVII, 307, 323
Rangun 68, 109, 131, 161, 163, 169, 174,
177, 182, 185, 189, 191, 193, 196, 234,
239, 250, 252, 267, 274, 286, 329
Ras Kamboni 12, 14
Rawa Ruska 20
Reims 257
Rembang 187
Ren (rzeka) 49
Republika Dominikańska 82
Rijak 22, 25, 32, 46
Rijeka 329
Rio di Janeiro 157, 159-161, 166, 192, 196
Riom 35, 41
Rodos 196
Rogaczewo 90
Roginowo 149
Romilly-sur-Seine 325
Rosja zob. Związek Radziecki
Rosja Radziecka zob. Związek Radziecki
Rosław 139
Rossosz 310-311
Rostock 110, 238-239, 241, 254, 271
Rostów 53, 57, 61, 64, 66, 68-69, 73, 79,
87, 115, 258, 262, 270, 313-314, 323,
327,330-331
Rotterdam 51, 162, 275, 333
Rouen 230
Równe 23, 37, 44, 306
Rudo 74
Ruhry, Zagłębie 190, 199, 219, 222, 226-228,
272, 275, 283, 331, 333
Rumunia XXVII, 15, 22, 24, 26-27, 32, 34,
37, 40, 42, 45—46, 72-73, 75-76, 174-175,
200, 210, 256, 262, 279, 317
Rumunii, Królestwo 15, 24, 27
Rybacki, Półwysep 152
Ryga 45, 166, 208, 330
Rzeczpospolita Polska zob. Polska
Rzym 39, 44, 175, 234, 246, 301, 309, 317,
322
Rżew 97, 102, 123, 133, 135, 138, 142-143,
149, 152, 154-155, 160, 166, 173, 180,
185, 190-191, 208, 237, 273, 286, 318,
321, 324, 327
s
Saint-Nazaire 94, 141, 143, 145, 178, 199,
227, 234, 238, 300, 330
Saint-Omer 241, 244, 249, 269
Saint-Pierre 116
Saint-Pierre i Miquelon 116
Saint-Valery-en-Caux 315
Salamaua 191, 195
Salamina 198
Salanger (rzeka) 146
Salibijach 32, 43
Salla 239
Sallum As- 74, 77-78, 84, 86, 92, 95, 98,
154,156
Sallumska, Zatoka 74
Salna (ew. Sulina) 24
Salomona, Wyspy 61, 216, 222, 240, 242,
250, 293, 298, 323, 325
Saloniki 8
Salsk 331
Saluin (rzeka) 172-173, 191, 232, 234,
239
Salwador 82
Salzburg 246, 264, 309
Sałhir 160
Samara (rzeka) 60, 139
Sambor XXXVII, 305
Samedzi 198
San (rzeka) 104, 306, 313
San Francisco 76, 84, 86, 232, 255, 313
San Salvador 82
Sangera 156
Sangora 161
360 Indeks nazw geograficznych
Sankt Petersburg (Petersburg) 49, 55, 61, 94,
100, 117, 123, 164, 176, 245
Santo Tomas 109
Sarabara 117
Sarajewo 74
Saratów 107
Sarawak 116, 158
Sardynia 30, 277
Sarońska, Zatoka 198
Savona 322
Sawa (rzeka) 73-74
Seba’ Bijar 32
Seine-Maritime 230, 325
Sekwana (rzeka) 134, 231
Selangor 142
Seliger 164
Semipałow 160
Serabara 118
Serbia 66, 153, 163, 249, 329
Seremban 153, 156
Sewastopol 24, 55, 61, 65-67, 73
Sewastopolska, Zatoka 66, 133, 135
Sfakis 331
Shkumbin (rzeka) 9
Sidi Barrani 16
Sidi Marhum 111
Sidi Omar 52, 59-60, 63-64, 68, 70-71, 74
Sidi Rezegh 54, 56, 59, 63-64, 67, 70-71,
74, 79-80, 83, 183, 268
Siedmiogrodzka, Wyżyna 175
Siedmiogród (Transylwania) 175
Sierpuchow 76
Siestra (rzeka) 60
Singapur 68, 78, 81, 85, 88, 107, 112-113,
122, 128, 133, 1371-38, 140, 146, 153,
156-157, 160-161, 164—165, 167-169,
172, 174-177, 185, 317
Sittang (rzeka) 182, 187, 189, 196, 219,
224
Sitting (rzeka) 198
Sittwe 252, 263, 302
Skriwczew 246
Skutari 329
Słonim XXXVI, 305-306
Słuck 38, 44
Smoleńsk 35, 49, 139, 143, 146—147,
152, 154-155, 158, 166, 173-174, 177,
179-180, 182, 186, 190-191, 193, 195,
197, 200, 206, 226, 232, 241, 297,
303
Sobibór 320
Sola 141
Sollum 74
Somali Francuskie 13, 327
Somali Włoskie 10, 14
Somalia 10, 12-14, 327
Somerset (hrabstwo) 239
Somma (departament) 229
Somma (rzeka) 286
Songkhla 81
Sosna (rzeka) 87
Sosnowiec XX, XXV
Southampton 11—12
Soż (rzeka) 49
Spokojny, Ocean (Pacyfik) XXXI, 75-77, 81,
84, 90, 96, 101, 106, 110-112, 126-128,
145, 151, 157, 159-161, 163, 165, 167,
171, 173, 183, 185, 191, 197, 201, 203,
205, 216, 234, 238, 249-250, 252, 254,
256, 258, 260-261, 263, 269, 285, 293-
294, 300, 313, 315, 323, 331
St. Moresby 201, 212, 214, 240, 257, 271,
301, 313
Stalingrad (ob.Wolgograd) 321, 324, 326-331
Stalino (ob.Donieck) 55, 119, 167, 195, 197
Stalinogorsk 60—61, 87, 90
Stambuł 80
Stanisławów 304
Stanley Point 105
Stanley, Półwysep 105
Stany Zjednoczone 14, 19, 25, 50, 54, 58,
65, 74, 76, 77-78, 81-84, 87, 107-108,
117, 135, 157, 159, 165, 169, 173, 189֊
191, 212, 217, 250, 253, 260-261, 265,
279, 280-283, 285, 290, 299, 311, 313,
316-317, 326
Stara Russa 138, 154, 176, 180—182, 184—
186, 193-194, 197, 200, 202 205, 207,
215, 222, 226, 246
Starica 123, 143
Stavanger 80, 141
Stołpce 305
Strachowo 100-101
Strymon (rzeka) 99
Indeks nazw geograficznych 361
Stuttgart 248-249
Subang 187
Suchinicze (ob. Suchiniczi) 149
Suchora 325
Sudan, Sudan anglo-egipski 10
Sudety 276
Sueski, Kanał 222
Suez 222
Sułtanat Brunei 116
Sumatra 79, 118, 127, 170-171, 175-176,
178-179, 183, 185, 192, 198
Sungai Pętani 122, 128
Surabaja 105, 140, 179
Susa 327
Sušak 329
Sycylia 16, 53, 77, 93, 103, 106, 126, 135,
136, 159, 178, 270, 322, 329
Syczowka 191
Sydney 274, 286
Syjam (ob. Tajlandia) 11, 14-15, 63, 65,
75, 78, 81, 83, 85, 93, 95, 126-127, 133,
147, 151, 153, 157, 162-163, 165, 178,
182, 198, 205
Syjamska, Zatoka (ob. Tajlandzka Zatoka)
151
Syjamski, Półwysep 75, 78
Symferopol 160
Syrakuzy 93, 283
Syria 20, 25, 27, 32, 34, 37, 39, 40, 44, 46,
148, 232
Syrta 59, 64, 71, 126, 145, 198, 327
Syryjska Republika zob. też Syria 20, 25,
27, 32, 34, 37, 39, 40, 44, 46, 148,
232
Syryjska Republika Arabska zob. też Syria
20, 25, 27, 32, 34, 37, 39, 40, 44, 46, 148,
232
Szampania 257
Szan (stan) 207, 247
Szanghaj 81, 248
Szantung 302
Szawle 23, 31
Szkoderskie, Jezioro 329
Szlisselburg 176-177
Sztokholm 31, 125, 141, 295, 311
Szwajcaria 144, 150, 159, 204, 240, 278
Szwecja 26, 144, 159, 211, 283
r
S
Śródziemne, Morze 8, 14, 16, 56, 67, 71, 78,
91, 93, 95, 99, 106, 110, 119, 144, 151,
166, 169, 172, 180, 183, 197-198, 218,
221, 240, 245, 247, 259, 264, 267-268,
270, 273, 277, 287, 289-290, 292, 299,
312,322,328,330-331
Świr (rzeka) 103, 241
T
Tadmur 20
Taganrog 66, 76, 82, 87, 178, 188, 195,
197, 247
Tajlandzka, Zatoka 88, 151
Tajwan 82
Talche Rud (rzeka) 48
Tallinn 49, 51
Tamimi At- 178, 180, 209, 211, 214, 221, 227
Tanzzana Mari, La 93
Tarakan 149, 151, 153
Tarent 281, 297
Targowoje 326, 329
Tarnopol 304
Tarnów 307
Taunggyi 247
Taungngu 198, 201, 203, 209, 221, 247
Teba 95
Tebriz 48
Tel el Eisa 314
Teodozja 120, 124, 127, 130, 133, 142-143,
148, 156, 160, 185, 318
Tepelena 12, 14
Teramni 14
Terek (rzeka) 321
Teino 179
Thursday 193
Tichonowo 152
Tichwin 61, 65, 86-87, 91, 94, 100-101
Tichwinka (rzeka) 61
Timor 169, 187, 189, 201, 203, 209-210,
238, 271, 274, 285, 298, 315
Tobruk XL, 8, 10, 16, 27, 45-16, 52, 54,
56-57, 60, 63-64, 67, 6971, 74, 77-78,
80, 83-84, 86, 89, 92, 95, 103, 127, 148,
156, 173, 190, 268, 273-274, 281-282,
289, 294, 296-297, 299, 302-303, 312,
315
3 62 Indeks nazw geograficznych
Tokio 11, 62, 65, 68, 78, 116, 161, 234, 256,
280, 285, 298
Tomaszów Mazowiecki 323
Tome (rzeka) 211
Toropiec 321
Torresa, Cieśnina 193
Touquet 238, 278
Tracja 99
Transjordania 232
Treblinka XXV, XLI, 307, 320
Tretami 16
Triest 322
Trikunamalaja 215, 218
Trondheim 236, 241, 332
Trondheimsfjorden (Trondhjemsfjorden) 241
Trypolis 8, 13, 25, 32-33, 39, 41, 44, 49, 79,
89, 92, 106, 118-119, 132, 137, 146, 156,
159, 161, 166, 172, 175, 180, 185, 187,
190, 194, 317, 324-325, 327, 331
Trypolitania 60, 327
Talagi 216, 293-294
Tulon 328
Tuła 53, 55, 57, 61, 64, 67-69, 76, 80, 83-84,
86-87, 92, 94, 97, 100-102, 104-105,
107-108, 112-113, 115, 120, 124, 142-
143, 146
Tun Szian 109
Tunezja 322, 324, 327, 329, 331
Tunis 56, 119, 242, 263-264, 266, 270,
272, 279, 299, 303, 322, 324-325, 327,
329-331
Turcja 18-19, 21, 29, 33, 48, 99, 159,
164, 201, 204, 206, 217, 225, 287, 297,
316
Turyn 16
Turzec 305
Twerca (rzeka) 76
Tybetańska, Wyżyna 207
U
Ugra (rzeka) 168
Ukraina 18, 32, 49, 51, 53, 72, 82, 135, 139,
160, 166-167, 177, 186, 188, 215, 226,
264, 304-305, 310, 318, 323, 328-329
Upa (rzeka) 53
Ural 108, 139
Uzbekistan 178
V
Valetta 183, 219
Vancouver 302
Vande 141
Vela 80
Vesle (rzeka) 257
Vichy 9, 11, 13-15, 20, 22, 25, 27, 34-35,
46, 37, 41, 50, 54, 56, 97, 99-100, 116,
134, 173, 185-186, 192, 204, 225, 229,
231, 233, 237, 240, 247-248, 253-254,
267, 277, 316-317, 328
Victoria City 105
Vienne 150
Vigan 88
Viipuri 202
Villa San Giovanni 77
Visakhapatnam 212
W
Wake 84, 90, 94, 96, 99, 103, 107, 145
Walonia 329
Wałdaj (miasto) 155, 200, 214
Wałdaj, Wzgórza Wałdajskie 38, 164, 200,
214
Warnemünde 254
Warszawa XVI, XIX-XXVI, XXXVII-
XXXVIII, XL, 2, 6, 8, 15, 17, 23-24,
40, 48, 52, 89, 104, 178, 246, 316, 320,
332-333
ul. Długa 50 XIX
ul. Dzielna 34 XIII, XV, XXXI
ul. Leszno 6 XXI-XXIII
ul. Nalewki 23 XXI, XXVIII
ul. Nowolipie 18 XVI
ul. Pawia llam. 20 XXII
Waszyngton 11, 19, 21, 58, 62, 65, 68, 75—76,
78, 81, 88, 92, 94, 96, 103, 106-108,
111-113, 116-117, 123-125, 127, 130,
143-145, 154, 165, 169, 171, 185, 187,
189, 192, 203, 212, 220, 225, 229, 231֊
232, 237, 250, 256, 281, 287, 291, 302,
316, 318, 330
Wazuza (rzeka) 143
Wenezuela 161, 333
Wensum (rzeka) 241
Wenzhou 315
Wetkino 146
Indeks nazw geograficznych 363
Wezera (rzeka) 37
Węgry 33, 35, 37, 47, 72-73, 75-76, 140,
174-175, 200, 262, 279
Wiatino 146
Wiaźma 138, 143, 149, 160, 168, 174, 182,
185, 190-191, 193, 197-198, 215, 318,
321
Wielka Brytania XXXVI, 11-12, 18, 212-2,
25, 29, 36, 48, 52, 56, 58-59, 62, 65, 70,
72-73, 75, 78, 82, 97, 99, 106, 110, 117,
120, 125, 127, 129, 132, 134, 159, 165,
169-171, 174-175, 177, 181, 183, 190,
192-193, 195, 201, 203, 212, 217, 223,
228, 230, 233, 235, 239-241, 252, 260,
273, 275, 282, 288, 290-291, 294-295,
297, 300, 302, 315-316, 326, 329, 333
Wielka Syrta 59, 126, 145
Wielka Syrta (zatoka) 64, 71, 130
Wielkie Łuki 49, 168, 177, 321, 324, 327֊
328, 330-331
Wilhelmshaven 11, 16, 20, 23, 34, 41, 110,
149-150, 174, 181, 183, 315, 332
Wilno XIX-XX, XXXVI, 25-26, 29-31, 35,
37, 41, 246, 305
Wirginia 180
Witebsk 49, 139, 174, 318
Wióra 8, 13
Władywostok 25, 52, 105, 111
Włoch, Królestwo zob. Włochy
Włochy 8, 10-14, 16, 18, 21, 29-30, 39, 44,
50, 53-55, 60, 67, 69-70, 77, 80, 82, 84,
87, 93, 105-106, 111, 124, 127, 136, 140,
174-175, 178, 183, 192, 220, 223, 242,
244, 246, 264, 270, 277, 280-281, 297,
309, 322-325, 329-330, 333
Włodzimierz Wołyński 21
Włoska Afryka Wschodnia 10, 12—14, 20,
23, 37
Wojbakało 101, 104
Woliż 193
Wolseley 99
Wołchow (miasto) 94, 118, 314
Wołchow (rzeka) 101, 114, 119, 123, 207
Wołga (rzeka) 60, 70, 76, 123, 139, 143,
160, 326
Wolgograd zob. Stalingrad
Wołkowysk 23, 25
Wołogda 59, 61, 73, 86
Wołokołamsk 53, 55, 57, 60, 64, 69, 73, 76,
101-102, 104, 119
Wołokowicze (Wałakowicze) 172—173
Wołyń 21-22
Woroneż 310-314, 319, 323, 331
Woroszyłowgrad (ob. Ługańsk) 311, 329
Worskła (rzeka) 186
Wschodniochińskie, Morze 216, 248
Wuppertal 276, 319
Wyborg 44, 49, 51
Wysokie 97
X
Xiang Jiang (rzeka) 133
Y
Yenangyaung 234
Yèvre (rzeka) 256
Yichun 313
Yuanzhou 313
Z
Zaborów 304
Zagrzeb 329
Zamojszczyzna 328
Zamość 328
Zamzam, Wadi 330
Zaporoże 49
Zeebrugge 248
Zgros XXI
Zhejiang 240, 257, 263, 277, 281, 292, 295,
300-301, 315
ZSRR zob. Związek Radziecki
Zubcow 143
Związek Radziecki IX, XXI-XXII, XXIX-
XXX, XXXIII—XXXV, 17-19, 21-22,
24-25, 27-31, 33, 36-39, 41-42, 47-55,
57, 59-62, 64-67, 69-70, 72-73, 75-76,
79, 82-84, 86-87, 90-92, 94, 97-98,
100-105, 107-108, 112-127, 129-135,
138-139, 142-143, 146-147, 149, 152-
153, 155-158, 160, 162, 164, 166-168,
173-174, 176-182, 184-189, 191, 194,
197-202, 204, 207-208, 210-215, 217,
219-220, 222, 225-226, 229-230, 232,
237, 239, 241, 244-248, 251-252, 255,
364 Indeks nazw geograficznych
257, 263-265, 268-269, 279, 285, 287-
288, 290-291, 293, 297, 300, 302, 310-
311, 313-314, 317-318, 321, 323, 326,
329, 330-331, 333
ż
Żółta Rzeka 146, 248, 263, 300, 302
Żółte, Morze 301
Żyrowice 305
Radio monitoring
in the Warsaw ghetto
Summary
Of all the materials preserved in Ringelblum Archive, those referring to radio moni-
toring in the Warsaw ghetto have been selected for publication in this volume. The
vast majority of these documents are bulletins and notes containing information on
the international situation or news from various theatres of war that was heard on the
radio. Their huge popularity was a consequence of the very restrictive German infor-
mation policy.
As early as in October 1939 Germans had already introduced restrictions on access
to information: for example, newspapers could only be published following approval
from German authorities. The only legal newspaper in the ghettos of the General Gou-
vernement was “Gazeta Żydowska” (The Jewish Newspaper). All official press news
pertaining to the international situation was based on information provided by German
agencies. The post and publishing markets were also censored by Nazi authorities. Also
in October, a ban on owning radios by Jews and Poles was put in place and all radio
sets had to be handed into special collection points. Of course, there were individuals
who did not obey the new rules and hid their radio sets. Before the war, there were
140 000 radio sets in Warsaw alone and only 87 000 were turned over. Many of the
remaining 53 000 were destroyed during the first weeks of war, but many were hid-
den too. Those who illegally listened to the radio risked denunciation, incarceration or
even execution, but many still considered that the risk was worth it to break German
information monopoly. The main source of news regarding the international situation
in the ghetto was the underground Polish and Jewish press as well as foreign newspa-
pers that had been illegally smuggled into the ghetto. Jewish newspapers were gradu-
ally granting more and more attention to the developments of war, as a result of popu-
lar interest in that issue. Most of the bulletins from radio monitoring published here
were copied and distributed in the ghetto in the same way as the clandestine press. We
compared the content of bulletins with other underground newspapers published in
the Warsaw ghetto.
“History of radio monitoring station” (doc. 1) was selected to be published at the
beginning of the volume as it is an extremely important document that lists the orga-
nizers and collaborators of the radio monitoring station. For almost a year they were
Summary 339
issuing the bulletin “Wiadomości i Komunikaty” (doc. 7). It was established by the
leftist, Zionist youth organization, Hashomer Hatzair, and run by members of the strict
leadership of the organization: Mordechaj Anielewicz and Szmuel Bresław, with the
assistance of Mira Fuehrer, Towa Frenkel and others. Doc. 1 is in a very bad physical
shape, but thanks to special methods of scanning, some parts that were previously illeg-
ible, have now been deciphered.
Doc. 2 is an anonymous manuscript covering January and February of 1941. Doc. 3
is a one-page typewritten bulletin of unknown origin covering only one day, January
13, 1941. Doc. 5 is a bulletin from radio monitoring that was prepared on the basis
of notes from doc. 4. Both documents cover the end of June and beginning of July,
1941. Doc. 6 is a typewritten bulletin of unknown origin covering news from 28 and
29th August, 1941.
“Wiadomości i Komunikaty” (doc. 7) is the biggest one in this volume: parts or full
copies of more than 160 bulletins issued between November 1941 and July 1942 were
preserved. It was published and prepared by Hashomer Hatzair and was based mostly
on Polish news broadcasted by BBC from London and Radio Moskwa from Moscow
and Kujbyszew (there are mentions of two other locations in the headlines of bulle-
tins: New York and Bemo). The first part (November 1941-April 1942) was typewrit-
ten and probably circulated not only among the members and supporters of Hashomer,
but also other inhabitants of the ghetto as well. The second part (April-July 1942) is
almost entirely handwritten. Such a transition is due to the exacerbation of German ter-
ror aimed at Jewish underground movements (ca. 50 people were murdered on the night
of 18-19 April 1942). We can be sure that this shift resulted in diminished circulation
of bulletins in this period. There were however two typewritten exceptions to this rule.
The first was the special bulletin issued after a broadcast regarding the extermination of
Polish Jews that was aired on June 26th 1942. The second was the very last “Wiadomości
i Komunikaty” bulletin issued less than a week before deportations from Warsaw to the
Treblinka death camp had started.
Doc. 8 is an anonymous manuscript that certainly came from a different source
than “Wiadomości i Komunikaty” as it covers the same dates as the latter and some
information is repeated in both.
Doc. 9 consists of various bulletins that were issued between November 1942 and
January 1943. Most were typewritten, but some were handwritten by Eliasz Gutkowski,
one of two secretaries of Oneg Shabbat, a clandestine organization gathering documents
for the Ghetto Archive. They contain news from the Eastern and Western fronts and
a summary of Szmul Zygielbojm’s radio speech.
The last document probably dates from June 1942, so it is chronologically earlier
than doc. 9. It closes the volume, because to our best knowledge it is a very interest-
ing example of a ‘false’ bulletin - it contains references to events that did not take
place. Some diarists remembered that such ‘false’ bulletins were issued and distributed
for money in the Warsaw ghetto, especially after “Wiadomości i Komunikaty” had to
diminish their circulation by switching from a typewritten to handwritten form and limit
the number of copies produced after April 1942. The existence of such false bulletins
is yet another proof for the huge popularity of news from radio monitoring caused by
a yearning for any news from the war fronts.
340 Summary
Originals of all the documents in this volume are preserved in the Archive of the
Jewish Historical Institute in Warsaw. The only exceptions to this rule are 3 “Wiadomości
i Komunikaty” bulletins dating from December 1941 that were hidden with the rest of
Ghetto Archive, but currently belong do Hirsh Wasser Collection in YIVO. They are
published here as a part of doc. 7. All the documents are published here for the first
time. They have been transcribed from original Polish. Scanned copies of all original
documents published here can be found on the CD attached to this volume.
Maria Ferenc Piotrowska
Franciszek Zakrzewski
|
| any_adam_object | 1 |
| author2 | Ferenc, Maria ca. 20./21. Jh Zakrzewski, Franciszek |
| author2_role | edt edt |
| author2_variant | m f mf f z fz |
| author_GND | (DE-588)1252878362 (DE-588)1203132506 |
| author_facet | Ferenc, Maria ca. 20./21. Jh Zakrzewski, Franciszek |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV043274567 |
| collection | ebook |
| ctrlnum | (OCoLC)1075823517 (DE-599)BVBBV043274567 |
| edition | Wydanie 1 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>03310nam a2200553 cc4500</leader><controlfield tag="001">BV043274567</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20230628 </controlfield><controlfield tag="007">t|</controlfield><controlfield tag="008">160113s2016 pl |||| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788361850441</subfield><subfield code="9">978-83-61850-44-1</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788365254313</subfield><subfield code="9">978-83-65254-31-3</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1075823517</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV043274567</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="044" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">pl</subfield><subfield code="c">XA-PL</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-739</subfield><subfield code="a">DE-12</subfield><subfield code="a">DE-M352</subfield><subfield code="a">DE-Re13</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Archiwum Ringelbluma</subfield><subfield code="b">Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy</subfield><subfield code="n">tom 22</subfield><subfield code="p">Prasa getta warszawskiego: wiadomości z nasłuchu radiowego</subfield><subfield code="c">Żydowski Instytut Historyczny INB ; Eleonora Bergman (koord.)</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="3"><subfield code="a">Radio monitoring in the Warsaw ghetto</subfield></datafield><datafield tag="250" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Wydanie 1</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Warszawa</subfield><subfield code="b">Wydawn. Naukowe PWN</subfield><subfield code="c">2016</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">364 Seiten</subfield><subfield code="b">Karten, Pläne</subfield><subfield code="e">CD-ROM (12 cm)</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Zusammenfassung in Englisch unter dem Titel: Radio monitoring in the Warsaw ghetto</subfield></datafield><datafield tag="655" ind1=" " ind2="7"><subfield code="0">(DE-588)4135952-5</subfield><subfield code="a">Quelle</subfield><subfield code="2">gnd-content</subfield></datafield><datafield tag="700" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Ferenc, Maria</subfield><subfield code="d">ca. 20./21. Jh.</subfield><subfield code="0">(DE-588)1252878362</subfield><subfield code="4">edt</subfield></datafield><datafield tag="700" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Bergman, Eleonora</subfield><subfield code="d">1947-</subfield><subfield code="e">Sonstige</subfield><subfield code="0">(DE-588)1203132506</subfield><subfield code="4">oth</subfield></datafield><datafield tag="700" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Zakrzewski, Franciszek</subfield><subfield code="4">edt</subfield></datafield><datafield tag="710" ind1="2" ind2=" "><subfield code="a">Podziemne Archiwum Getta Warszawskiego</subfield><subfield code="e">Sonstige</subfield><subfield code="0">(DE-588)1239042-2</subfield><subfield code="4">oth</subfield></datafield><datafield tag="773" ind1="0" ind2="8"><subfield code="w">(DE-604)BV012205608</subfield><subfield code="g">22</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="1"><subfield code="u">https://cbj.jhi.pl/documents/939617/</subfield><subfield code="x">Verlag</subfield><subfield code="z">kostenfrei</subfield><subfield code="3">Volltext</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=028696096&sequence=000006&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=028696096&sequence=000007&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=028696096&sequence=000008&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=028696096&sequence=000009&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Ortsregister</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=028696096&sequence=000010&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="912" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">ebook</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">DHB</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">DHB_IFZ_BIBLIO_2017</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">909.04924</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09043</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">907.2</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09043</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">907.2</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09044</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">909.04924</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09044</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-028696096</subfield></datafield></record></collection> |
| genre | (DE-588)4135952-5 Quelle gnd-content |
| genre_facet | Quelle |
| id | DE-604.BV043274567 |
| illustrated | Not Illustrated |
| indexdate | 2024-12-20T17:32:39Z |
| institution | BVB |
| institution_GND | (DE-588)1239042-2 |
| isbn | 9788361850441 9788365254313 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-028696096 |
| oclc_num | 1075823517 |
| open_access_boolean | 1 |
| owner | DE-739 DE-12 DE-M352 DE-Re13 DE-BY-UBR |
| owner_facet | DE-739 DE-12 DE-M352 DE-Re13 DE-BY-UBR |
| physical | 364 Seiten Karten, Pläne CD-ROM (12 cm) |
| psigel | ebook DHB_IFZ_BIBLIO_2017 |
| publishDate | 2016 |
| publishDateSearch | 2016 |
| publishDateSort | 2016 |
| publisher | Wydawn. Naukowe PWN |
| record_format | marc |
| spellingShingle | Archiwum Ringelbluma Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy |
| subject_GND | (DE-588)4135952-5 |
| title | Archiwum Ringelbluma Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy |
| title_alt | Radio monitoring in the Warsaw ghetto |
| title_auth | Archiwum Ringelbluma Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy |
| title_exact_search | Archiwum Ringelbluma Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy |
| title_full | Archiwum Ringelbluma Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy tom 22 Prasa getta warszawskiego: wiadomości z nasłuchu radiowego Żydowski Instytut Historyczny INB ; Eleonora Bergman (koord.) |
| title_fullStr | Archiwum Ringelbluma Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy tom 22 Prasa getta warszawskiego: wiadomości z nasłuchu radiowego Żydowski Instytut Historyczny INB ; Eleonora Bergman (koord.) |
| title_full_unstemmed | Archiwum Ringelbluma Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy tom 22 Prasa getta warszawskiego: wiadomości z nasłuchu radiowego Żydowski Instytut Historyczny INB ; Eleonora Bergman (koord.) |
| title_short | Archiwum Ringelbluma |
| title_sort | archiwum ringelbluma konspiracyjne archiwum getta warszawy prasa getta warszawskiego wiadomosci z nasluchu radiowego |
| title_sub | Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy |
| topic_facet | Quelle |
| url | https://cbj.jhi.pl/documents/939617/ http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=028696096&sequence=000006&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=028696096&sequence=000007&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=028696096&sequence=000008&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=028696096&sequence=000009&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=028696096&sequence=000010&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| volume_link | (DE-604)BV012205608 |
| work_keys_str_mv | AT ferencmaria archiwumringelblumakonspiracyjnearchiwumgettawarszawytom22 AT bergmaneleonora archiwumringelblumakonspiracyjnearchiwumgettawarszawytom22 AT zakrzewskifranciszek archiwumringelblumakonspiracyjnearchiwumgettawarszawytom22 AT podziemnearchiwumgettawarszawskiego archiwumringelblumakonspiracyjnearchiwumgettawarszawytom22 AT ferencmaria radiomonitoringinthewarsawghetto AT bergmaneleonora radiomonitoringinthewarsawghetto AT zakrzewskifranciszek radiomonitoringinthewarsawghetto AT podziemnearchiwumgettawarszawskiego radiomonitoringinthewarsawghetto |