Literatur und Verbrechen: Kunst und Kriminalität in der europäischen Erzählprosa um 1900
Saved in:
Main Author: | |
---|---|
Format: | Book |
Language: | German |
Published: |
Frankfurt am Main
Vittorio Klostermann
[2015]
|
Edition: | 2., korrigierte und überarbeitete Auflage |
Series: | Das Abendland
Neue Folge 36 |
Subjects: | |
Links: | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=028155015&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=028155015&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
Physical Description: | 548 Seiten |
ISBN: | 9783465039150 |
Staff View
MARC
LEADER | 00000nam a2200000 cb4500 | ||
---|---|---|---|
001 | BV042723867 | ||
003 | DE-604 | ||
005 | 20230405 | ||
007 | t| | ||
008 | 150729s2015 xx |||| 00||| ger d | ||
020 | |a 9783465039150 |9 978-3-465-03915-0 | ||
035 | |a (OCoLC)914360720 | ||
035 | |a (DE-599)DNB1073998134 | ||
040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
041 | 0 | |a ger | |
049 | |a DE-29 |a DE-355 |a DE-384 |a DE-70 |a DE-473 |a DE-19 |a DE-739 | ||
082 | 0 | |a 809.387209 |2 22//ger | |
084 | |a EC 5177 |0 (DE-625)20599:12022 |2 rvk | ||
084 | |a EC 6690 |0 (DE-625)20720: |2 rvk | ||
100 | 1 | |a Sprecher, Thomas |d 1957- |e Verfasser |0 (DE-588)122209966 |4 aut | |
245 | 1 | 0 | |a Literatur und Verbrechen |b Kunst und Kriminalität in der europäischen Erzählprosa um 1900 |c Thomas Sprecher |
250 | |a 2., korrigierte und überarbeitete Auflage | ||
264 | 1 | |a Frankfurt am Main |b Vittorio Klostermann |c [2015] | |
300 | |a 548 Seiten | ||
336 | |b txt |2 rdacontent | ||
337 | |b n |2 rdamedia | ||
338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
490 | 1 | |a Das Abendland |v Neue Folge 36 | |
600 | 1 | 7 | |a Manolescu, Georges |d 1871-1908 |t Ein Fürst der Diebe |0 (DE-588)7755810-8 |2 gnd |9 rswk-swf |
600 | 1 | 7 | |a Manolescu, Georges |d 1871-1908 |t Gescheitert |0 (DE-588)7755813-3 |2 gnd |9 rswk-swf |
648 | 7 | |a Geschichte |2 gnd |9 rswk-swf | |
650 | 0 | 7 | |a Literatur |0 (DE-588)4035964-5 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Hochstapler |g Motiv |0 (DE-588)4160262-6 |2 gnd |9 rswk-swf |
689 | 0 | 0 | |a Hochstapler |g Motiv |0 (DE-588)4160262-6 |D s |
689 | 0 | 1 | |a Literatur |0 (DE-588)4035964-5 |D s |
689 | 0 | 2 | |a Geschichte |A z |
689 | 0 | |5 DE-604 | |
689 | 1 | 0 | |a Manolescu, Georges |d 1871-1908 |t Ein Fürst der Diebe |0 (DE-588)7755810-8 |D u |
689 | 1 | 1 | |a Manolescu, Georges |d 1871-1908 |t Gescheitert |0 (DE-588)7755813-3 |D u |
689 | 1 | |5 DE-604 | |
830 | 0 | |a Das Abendland |v Neue Folge 36 |w (DE-604)BV038752359 |9 10036 | |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung UB Augsburg - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=028155015&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Klappentext |
856 | 4 | 2 | |m HBZ Datenaustausch |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=028155015&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
943 | 1 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-028155015 |
Record in the Search Index
_version_ | 1819366014374117376 |
---|---|
adam_text | Im Zentrum dieser Studie stehen die 1905 veröffentlichte Autobiographie
„Ein Fürst der Diebe“ des internationalen Hochstaplers Georges Manolescu
und ihr Nachfolgeband „Gescheitert“. Sie machten einen gewerbsmäßigen
Verbrecher zum literarischen Helden. Unter Einbezug von Studien des
Kriminologen Erich Wulffen wird das Spannungsfeld erhellt, in das diese Bücher
trafen. Daneben standen sie auch in literarhistorischen Traditionslinien, vor
allem des Schelmenromans, der Gefangenenliteratur, der Lügendichtung und
der literarischen Darstellung von Verbrechen, wie sie Pitaval, Schiller und die
Kriminalerzählungen seit dem 19. Jahrhundert vorgegeben hatten. Manolescu fand
mehrere Nachfolger, wie etwa Wilhelm Voigt, der „Hauptmann von Köpenick“,
Harry Domela oder Ignatz Strassnoff. Abgeschlossen wird diese nicht auf
den deutschen Sprachraum beschränkte Untersuchung mit einer Analyse
des Typus des „edlen Verbrechers“.
Titel: Literatur und Verbrechen
Autor: Sprecher, Thomas
Jahr: 2015
INHALT
A. ABKÜRZUNGEN 11
B. ZUR ZWEITEN AUFLAGE 13
C. EINLEITUNG 15
D. LITERARISCHE TRADITIONSLINIEN 23
I. Lügendichtung 25
1. Vom Wert der Lüge 25
2. Göttliche Lügner 28
3. Lukian 30
4. Boccaccio 32
5. Baron von Münchhausen 34
II. Schelmengeschichten 37
1. Lazarillo de Tormes 38
2. Guzmän de Alfarache 38
3. Nachfolger 39
4. Verbreitung in Europa 40
5. Tyl Ulenspiegel 41
6. Reineke Fuchs 43
7. Simplicissimus 45
8. Strukturelemente 46
9. Zum Schelmenroman seit dem 18. Jahrhundert 49
III. Autobiographie 51
1. Memoiren und Bekenntnisse 51
2. Motivation 52
3. Authentizität, Fiktionalität, Glaubwürdigkeit 53
4. Gefangenenliteratur 57
IV. Kriminalerzählungen und Detektivromane 61
1. Detektiv-Erzählungen 66
1.1 Eugene Vidocq 66
1.2 Edgar Allan Poe 69
6
Inhalt
1.3 Emile Gaboriau 69
1.4 Arthur Conan Doyle 70
1.5 Zur Figur des Detektivs 72
2. Gentleman-Verbrecher-Geschichten 74
2.1 Raffles 76
2.2 Arsene Lupin 78
2.3 Fantomas 81
2.4 Zorro 82
2.5 Tom Ripley 83
V. Literarische Darstellung von Verbrechern im 18. und
19. Jahrhundert 84
1. Pitaval 85
2. Räuberromane 86
3. Friedrich Schiller als Kriminalpsychologe 88
3.1 Der Verbrecher aus verlorener Ehre 88
3.2 Der Geisterseher 92
3.3 Schillers Pitaval 96
4. Paul Johann Anselm von Feuerbach 98
5. Spätere Pitaval-Sammlungen 100
6. Kriminalzeitschriften und Heftserien 105
7. Verbrecher-Figuren in der Literatur vor 1900 109
E. KRIMINOLOGIE, PATHOLOGIE UND GENIE 121
I. Kriminologie 121
1. Terminologisches 121
2. Zur Kriminologie im 19. Jahrhundert 122
3. Betrug 129
4. Literatur und Kriminologie I30
5. Zur Weiterentwicklung der Kriminologie nach 1900.. 133
II. Entartung 136
III. Zu Nietzsches Strafrechtsdenken 141
IV. Zum Künstlerbild um 1900 I47
1. Genie und Dekadenz I47
2. Dandy 149
Inhalt 7
F. TÄUSCHUNG 153
I. Philosophie der Täuschung 154
II. Frühneuzeitliche Klugheitslügen-Lehren 159
1. Baldassare Castiglione 160
2. Niccolö Machiavelli 161
3. Pierre Charron 163
4. Baltasar Graciän 164
5. Fran§ois VI. de La Rochefoucauld 166
6. Zur Aufrichtigkeit: Desavouierung der
Desavouierung 167
III. Pseudologia phantastica 168
IV. Schwindel 180
V. Maskierung 185
VI. Poetik der Täuschung 188
1. Fiktion und Metafiktion 188
2. Homer, Hesiod, Piaton, Aristoteles, Gorgias 193
3. Das Wahrscheinliche 197
4. Dichtung als Lüge 198
5. Simulation 204
6. Der Erzähler als Bürge der Wahrheit 205
G. HOCHSTAPELEI IM 20. JAHRHUNDERT 211
I. Zum Begriff des Hochstaplers 211
II. Hochstapelei um 1900 217
III. Hochstapelei in der Weimarer Republik 218
IV. Zur Weiterentwicklung des Hochstaplerwesens 221
V. Abenteurer und Hochstapler in der Literatur um 1900 .. 223
H. GEORGES MANOLESCU UND ERICH WULFFEN... 229
I. Manolescu und seine Memoiren 229
1. Biographie und Autobiographie 229
2. Rezeption 238
II. Eigenschaften, Psychologie und Vorgehensweise des
Hochstaplers 242
III. Manolescus Erzählungen 289
1. Erzählerisches 289
2. Wahrheitsanspruch und Generalverdacht 291
3. Die Rolle der Leser 293
8
Inhalt
4. Die Rechtfertigung der Publikation 295
5. Die Rollen des Verlegers 296
6. Stil und Sprache 299
IV. Manolescu als literarischer Hochstapler 302
V. Manolescu im Bilde der Nachwelt 308
VI. Manolescus Memoiren als Schelmenroman 312
VII. Erich Wulffen 315
1. Leben und Werk 315
2. Literatur in der Kriminologie 322
3. Kunst im Recht 329
4. Zur Psychologie des Hochstaplers 331
5. Hochstapler und Dichter 339
I. GENTLEMAN-VERBRECHER NACH
MANOLESCU 343
I. Gentleman-Verbrecher 343
1. Figur 343
2. Geschichte 346
3. Merkmale und Eigenschaften 357
4. Gründe für die Nobilitierung von Verbrechern 359
5. Beispiele 365
II. Karl May 374
III. Wilhelm Voigt 390
IV. Harry Domela 400
1. Biographie 400
2. Literarisierung 403
3. Autorschaft und Authentizität 404
4. Der falsche Prinz als Erzählung 407
5. Politische Aussagen
413
6. Strategien der Entlastung 415
7. Domelas Hochstapelei 423
8. Vergleich mit Manolescu 425
V. Ignatz Strassnoff 447
VI. Nachfolger 451
VII. Ergebnisse 455
J. BEMERKUNGEN ZUM SCHLUSS 461
Inhalt 9
K. LITERATUR 467
I. Allgemeines Verzeichnis 467
II. Zum Dandy 505
III. Zum Hochstapler 508
1. Primärliteratur 508
2. Sekundärliteratur 511
IV. Zum Gentleman-Verbrecher 519
Namenregister 523
|
any_adam_object | 1 |
author | Sprecher, Thomas 1957- |
author_GND | (DE-588)122209966 |
author_facet | Sprecher, Thomas 1957- |
author_role | aut |
author_sort | Sprecher, Thomas 1957- |
author_variant | t s ts |
building | Verbundindex |
bvnumber | BV042723867 |
classification_rvk | EC 5177 EC 6690 |
ctrlnum | (OCoLC)914360720 (DE-599)DNB1073998134 |
dewey-full | 809.387209 |
dewey-hundreds | 800 - Literature (Belles-lettres) and rhetoric |
dewey-ones | 809 - History, description & criticism |
dewey-raw | 809.387209 |
dewey-search | 809.387209 |
dewey-sort | 3809.387209 |
dewey-tens | 800 - Literature (Belles-lettres) and rhetoric |
discipline | Literaturwissenschaft |
edition | 2., korrigierte und überarbeitete Auflage |
era | Geschichte gnd |
era_facet | Geschichte |
format | Book |
fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>02404nam a2200493 cb4500</leader><controlfield tag="001">BV042723867</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20230405 </controlfield><controlfield tag="007">t|</controlfield><controlfield tag="008">150729s2015 xx |||| 00||| ger d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9783465039150</subfield><subfield code="9">978-3-465-03915-0</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)914360720</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)DNB1073998134</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">ger</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-29</subfield><subfield code="a">DE-355</subfield><subfield code="a">DE-384</subfield><subfield code="a">DE-70</subfield><subfield code="a">DE-473</subfield><subfield code="a">DE-19</subfield><subfield code="a">DE-739</subfield></datafield><datafield tag="082" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">809.387209</subfield><subfield code="2">22//ger</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">EC 5177</subfield><subfield code="0">(DE-625)20599:12022</subfield><subfield code="2">rvk</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">EC 6690</subfield><subfield code="0">(DE-625)20720:</subfield><subfield code="2">rvk</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Sprecher, Thomas</subfield><subfield code="d">1957-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)122209966</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Literatur und Verbrechen</subfield><subfield code="b">Kunst und Kriminalität in der europäischen Erzählprosa um 1900</subfield><subfield code="c">Thomas Sprecher</subfield></datafield><datafield tag="250" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">2., korrigierte und überarbeitete Auflage</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Frankfurt am Main</subfield><subfield code="b">Vittorio Klostermann</subfield><subfield code="c">[2015]</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">548 Seiten</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Das Abendland</subfield><subfield code="v">Neue Folge 36</subfield></datafield><datafield tag="600" ind1="1" ind2="7"><subfield code="a">Manolescu, Georges</subfield><subfield code="d">1871-1908</subfield><subfield code="t">Ein Fürst der Diebe</subfield><subfield code="0">(DE-588)7755810-8</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="600" ind1="1" ind2="7"><subfield code="a">Manolescu, Georges</subfield><subfield code="d">1871-1908</subfield><subfield code="t">Gescheitert</subfield><subfield code="0">(DE-588)7755813-3</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Literatur</subfield><subfield code="0">(DE-588)4035964-5</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Hochstapler</subfield><subfield code="g">Motiv</subfield><subfield code="0">(DE-588)4160262-6</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Hochstapler</subfield><subfield code="g">Motiv</subfield><subfield code="0">(DE-588)4160262-6</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Literatur</subfield><subfield code="0">(DE-588)4035964-5</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Geschichte</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Manolescu, Georges</subfield><subfield code="d">1871-1908</subfield><subfield code="t">Ein Fürst der Diebe</subfield><subfield code="0">(DE-588)7755810-8</subfield><subfield code="D">u</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">Manolescu, Georges</subfield><subfield code="d">1871-1908</subfield><subfield code="t">Gescheitert</subfield><subfield code="0">(DE-588)7755813-3</subfield><subfield code="D">u</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="830" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Das Abendland</subfield><subfield code="v">Neue Folge 36</subfield><subfield code="w">(DE-604)BV038752359</subfield><subfield code="9">10036</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung UB Augsburg - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=028155015&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Klappentext</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">HBZ Datenaustausch</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=028155015&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-028155015</subfield></datafield></record></collection> |
id | DE-604.BV042723867 |
illustrated | Not Illustrated |
indexdate | 2024-12-20T17:18:15Z |
institution | BVB |
isbn | 9783465039150 |
language | German |
oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-028155015 |
oclc_num | 914360720 |
open_access_boolean | |
owner | DE-29 DE-355 DE-BY-UBR DE-384 DE-70 DE-473 DE-BY-UBG DE-19 DE-BY-UBM DE-739 |
owner_facet | DE-29 DE-355 DE-BY-UBR DE-384 DE-70 DE-473 DE-BY-UBG DE-19 DE-BY-UBM DE-739 |
physical | 548 Seiten |
publishDate | 2015 |
publishDateSearch | 2015 |
publishDateSort | 2015 |
publisher | Vittorio Klostermann |
record_format | marc |
series | Das Abendland |
series2 | Das Abendland |
spellingShingle | Sprecher, Thomas 1957- Literatur und Verbrechen Kunst und Kriminalität in der europäischen Erzählprosa um 1900 Das Abendland Manolescu, Georges 1871-1908 Ein Fürst der Diebe (DE-588)7755810-8 gnd Manolescu, Georges 1871-1908 Gescheitert (DE-588)7755813-3 gnd Literatur (DE-588)4035964-5 gnd Hochstapler Motiv (DE-588)4160262-6 gnd |
subject_GND | (DE-588)7755810-8 (DE-588)7755813-3 (DE-588)4035964-5 (DE-588)4160262-6 |
title | Literatur und Verbrechen Kunst und Kriminalität in der europäischen Erzählprosa um 1900 |
title_auth | Literatur und Verbrechen Kunst und Kriminalität in der europäischen Erzählprosa um 1900 |
title_exact_search | Literatur und Verbrechen Kunst und Kriminalität in der europäischen Erzählprosa um 1900 |
title_full | Literatur und Verbrechen Kunst und Kriminalität in der europäischen Erzählprosa um 1900 Thomas Sprecher |
title_fullStr | Literatur und Verbrechen Kunst und Kriminalität in der europäischen Erzählprosa um 1900 Thomas Sprecher |
title_full_unstemmed | Literatur und Verbrechen Kunst und Kriminalität in der europäischen Erzählprosa um 1900 Thomas Sprecher |
title_short | Literatur und Verbrechen |
title_sort | literatur und verbrechen kunst und kriminalitat in der europaischen erzahlprosa um 1900 |
title_sub | Kunst und Kriminalität in der europäischen Erzählprosa um 1900 |
topic | Manolescu, Georges 1871-1908 Ein Fürst der Diebe (DE-588)7755810-8 gnd Manolescu, Georges 1871-1908 Gescheitert (DE-588)7755813-3 gnd Literatur (DE-588)4035964-5 gnd Hochstapler Motiv (DE-588)4160262-6 gnd |
topic_facet | Manolescu, Georges 1871-1908 Ein Fürst der Diebe Manolescu, Georges 1871-1908 Gescheitert Literatur Hochstapler Motiv |
url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=028155015&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=028155015&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
volume_link | (DE-604)BV038752359 |
work_keys_str_mv | AT sprecherthomas literaturundverbrechenkunstundkriminalitatindereuropaischenerzahlprosaum1900 |