Erfolgreiche Seminargestaltung: Strategien und Methoden in der Erwachsenenbildung
Gespeichert in:
Beteiligte Personen: | , |
---|---|
Format: | Buch |
Sprache: | Deutsch |
Veröffentlicht: |
Wiesbaden
VS Verl. für Sozialwiss.
2007
|
Ausgabe: | 1. Aufl. |
Schlagwörter: | |
Links: | http://deposit.dnb.de/cgi-bin/dokserv?id=2799652&prov=M&dok_var=1&dok_ext=htm http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=015059275&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
Umfang: | 146 S. Ill. |
ISBN: | 3531151053 9783531151052 |
Internformat
MARC
LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
---|---|---|---|
001 | BV022188010 | ||
003 | DE-604 | ||
005 | 20120417 | ||
007 | t| | ||
008 | 061211s2007 gw a||| |||| 00||| ger d | ||
015 | |a 06,N20,0827 |2 dnb | ||
016 | 7 | |a 979478626 |2 DE-101 | |
020 | |a 3531151053 |c Pb. : ca. EUR 24.90 |9 3-531-15105-3 | ||
020 | |a 9783531151052 |9 978-3-531-15105-2 | ||
024 | 3 | |a 9783531151052 | |
035 | |a (OCoLC)180086361 | ||
035 | |a (DE-599)BVBBV022188010 | ||
040 | |a DE-604 |b ger |e rakddb | ||
041 | 0 | |a ger | |
044 | |a gw |c XA-DE-HE | ||
049 | |a DE-29 |a DE-824 |a DE-355 |a DE-1052 |a DE-19 |a DE-384 |a DE-473 |a DE-B1533 |a DE-11 |a DE-188 |a DE-578 |a DE-1051 | ||
082 | 0 | |a 374 |2 22/ger | |
084 | |a AK 39700 |0 (DE-625)2620: |2 rvk | ||
084 | |a DL 4000 |0 (DE-625)19672:761 |2 rvk | ||
084 | |a DW 1400 |0 (DE-625)20266:761 |2 rvk | ||
084 | |a W 18 |2 nlm | ||
084 | |a 10 |2 ssgn | ||
084 | |a 5,3 |2 ssgn | ||
084 | |a 370 |2 sdnb | ||
100 | 1 | |a Quilling, Eike |e Verfasser |4 aut | |
245 | 1 | 0 | |a Erfolgreiche Seminargestaltung |b Strategien und Methoden in der Erwachsenenbildung |c Eike Quilling ; Hans J. Nicolini |
250 | |a 1. Aufl. | ||
264 | 1 | |a Wiesbaden |b VS Verl. für Sozialwiss. |c 2007 | |
300 | |a 146 S. |b Ill. | ||
336 | |b txt |2 rdacontent | ||
337 | |b n |2 rdamedia | ||
338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
650 | 0 | 7 | |a Didaktik |0 (DE-588)4070463-4 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Weiterbildungskurs |0 (DE-588)4189518-6 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Erwachsenenbildung |0 (DE-588)4015428-2 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Unterrichtsmethode |0 (DE-588)4078637-7 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Methode |0 (DE-588)4038971-6 |2 gnd |9 rswk-swf |
689 | 0 | 0 | |a Methode |0 (DE-588)4038971-6 |D s |
689 | 0 | 1 | |a Weiterbildungskurs |0 (DE-588)4189518-6 |D s |
689 | 0 | 2 | |a Unterrichtsmethode |0 (DE-588)4078637-7 |D s |
689 | 0 | |5 DE-604 | |
689 | 1 | 0 | |a Erwachsenenbildung |0 (DE-588)4015428-2 |D s |
689 | 1 | 1 | |a Didaktik |0 (DE-588)4070463-4 |D s |
689 | 1 | |5 DE-604 | |
700 | 1 | |a Nicolini, Hans J. |e Verfasser |0 (DE-588)132512033 |4 aut | |
856 | 4 | 2 | |q text/html |u http://deposit.dnb.de/cgi-bin/dokserv?id=2799652&prov=M&dok_var=1&dok_ext=htm |3 Inhaltstext |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung UB Regensburg |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=015059275&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
943 | 1 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-015059275 |
Datensatz im Suchindex
_version_ | 1819246088950906880 |
---|---|
adam_text | Inhalt
Inhalt......................................................................................................................................5
Vorwort..................................................................................................................................7
1 Einleitung.......................................................................................................................9
2 Die 6 Schritte der Seminarentwicklung........................................................................12
2.1 Bedarfsanalyse.......................................................................................................14
2.2 Zielgruppenanalyse................................................................................................15
2.3 Lernzielfestlegung.................................................................................................17
2.4 Trainingsplanerstellung..........................................................................................18
2.4.1 Zeitbedarf und möglicher Medieneinsatz:....................................................19
2.4.2 Methoden und Medieneinsatz.......................................................................20
2.5 Programmtestlauf...................................................................................................20
2.6 Erfolgskontrolle.....................................................................................................21
3 Einstieg in Seminar und Training.................................................................................23
3.1 Begrüßung und Organisation.................................................................................24
3.2 Kennenlern-Übungen und Erwartungsabfrage.......................................................26
3.2.1 Der Steckbrief...................................................,..........................................26
3.2.2 Das Paarinterview........................................................................................27
3.2.3 Variation Paarinterview................................................................................27
3.2.4 Vorstellungsrunde........................................................................................27
3.3 Erwartungen abfragen............................................................................................28
3.4 Seminarablauf und Abgleich von Zielen und Erwatungen....................................28
4 Präsentationstechniken.................................................................................................30
4.1 Vorbereitung des Medieneinsatzes........................................................................30
4.2 Welche Medien sind geeignet?..............................................................................31
4.2.1 Flipchart.......................................................................................................32
4.2.2 Pinnwand......................................................................................................34
4.2.3 Moderationskoffer........................................................................................34
4.2.4 Overheadprojektor........................................................................................35
4.2.5 Beamer.........................................................................................................43
4.2.6 AV-Medien...................................................................................................47
4.2.7 Internet.........................................................................................................48
4.2.8 Medienmix...................................................................................................48
4.3 Gestaltung von Folien und Powerpoints für OHP und Beamer..........................49
4.4
4.5 Auftreten................................................................................................................57
5 Seminarmethoden im Überblick...................................................................................63
5.1 Der Lehrvortrag.....................................................................................................64
5.2 Das Lehrgespräch..................................................................................................66
5.3 Die Gruppenarbeit..................................................................................................68
6_________________________________________________________________Inhalt
5.4 Das Rollenspiel......................................................................................................73
5.5 Planspiel.................................................................................................................77
6 Moderation in Seminar und Training...........................................................................79
6.1 Seminarleiterinnen und Seminarleiter in der Rolle der Moderatoren....................79
6.2 Aufgaben der Moderation in Seminar und Training..............................................80
6.3 Der Moderationsprozess........................................................................................80
6.4 Moderationsmethoden und-Werkzeuge.................................................................81
6.4.1 Prozessleitende Fragen in der Moderation...................................................83
6.4.2 Weitere Instrumente in der Moderation........................................................84
6.5 Der Einsatz der Moderationsmethode im Seminar................................................86
7 Konflikte in Seminar und Training..............................................................................88
7.1 Teilnehmer-Trainer-Konflikt.................................................................................88
7.2 Teilnehmer-Teilnehmer-Konflikt...........................................................................90
7.3 Teilnehmer-Thema-Konflikt..................................................................................91
7.4 Mögliche Vorgehensweise zur Konfliktlösung......................................................92
8 Seminarende -Ausstieg................................................................................................94
8.1 Schlussphase des Trainings....................................................................................94
8.2 Übungen zum Abschluss........................................................................................96
8.3 Feedback für Teilnehmer und Trainer....................................................................98
9 Vom Seminarleiter zum E-Learning-Coach...............................................................100
9.1 Neue Medien - neues Lernen...............................................................................100
9.2 Anforderungen an den „E-Learning-Coach .......................................................102
10 Theorie des Trainings..........................................................................................104
10.1 Erfolgreiches Lernen mit Erwachsenen..........................................................104
10.2 Wichtige Erkenntnisse aus der Lernpsychologie............................................105
10.3 Prinzipien der didaktischen Gestaltung...........................................................109
10.4 Lerntypen........................................................................................................117
10.5 Bildungscontrolling.........................................................................................118
10.5.1 Bewertung durch Teilnehmer.....................................................................119
10.5.2 Kennzahlen.................................................................................................122
10.5.3
10.5.4
10.5.5
10.5.6
10.5.7 Hospitation.................................................................................................127
10.5.8
10.5.9 Coaching....................................................................................................128
11
11.1 Checkliste Trainingsmedien............................................................................130
11.2 Checkliste Zeit-und
11.3 Checkliste Lernzielanalyse..............................................................................132
11.4 Checkliste Veranstaltungsort...........................................................................133
11.5 Checkliste Zielgruppe.....................................................................................134
Literaturverzeichnis............................................................................................................135
Anhang...............................................................................................................................137
Evaluations-
|
any_adam_object | 1 |
author | Quilling, Eike Nicolini, Hans J. |
author_GND | (DE-588)132512033 |
author_facet | Quilling, Eike Nicolini, Hans J. |
author_role | aut aut |
author_sort | Quilling, Eike |
author_variant | e q eq h j n hj hjn |
building | Verbundindex |
bvnumber | BV022188010 |
classification_rvk | AK 39700 DL 4000 DW 1400 |
ctrlnum | (OCoLC)180086361 (DE-599)BVBBV022188010 |
dewey-full | 374 |
dewey-hundreds | 300 - Social sciences |
dewey-ones | 374 - Adult education |
dewey-raw | 374 |
dewey-search | 374 |
dewey-sort | 3374 |
dewey-tens | 370 - Education |
discipline | Allgemeines Pädagogik |
edition | 1. Aufl. |
format | Book |
fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>02429nam a2200601 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV022188010</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20120417 </controlfield><controlfield tag="007">t|</controlfield><controlfield tag="008">061211s2007 gw a||| |||| 00||| ger d</controlfield><datafield tag="015" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">06,N20,0827</subfield><subfield code="2">dnb</subfield></datafield><datafield tag="016" ind1="7" ind2=" "><subfield code="a">979478626</subfield><subfield code="2">DE-101</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">3531151053</subfield><subfield code="c">Pb. : ca. EUR 24.90</subfield><subfield code="9">3-531-15105-3</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9783531151052</subfield><subfield code="9">978-3-531-15105-2</subfield></datafield><datafield tag="024" ind1="3" ind2=" "><subfield code="a">9783531151052</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)180086361</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV022188010</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rakddb</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">ger</subfield></datafield><datafield tag="044" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">gw</subfield><subfield code="c">XA-DE-HE</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-29</subfield><subfield code="a">DE-824</subfield><subfield code="a">DE-355</subfield><subfield code="a">DE-1052</subfield><subfield code="a">DE-19</subfield><subfield code="a">DE-384</subfield><subfield code="a">DE-473</subfield><subfield code="a">DE-B1533</subfield><subfield code="a">DE-11</subfield><subfield code="a">DE-188</subfield><subfield code="a">DE-578</subfield><subfield code="a">DE-1051</subfield></datafield><datafield tag="082" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">374</subfield><subfield code="2">22/ger</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">AK 39700</subfield><subfield code="0">(DE-625)2620:</subfield><subfield code="2">rvk</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DL 4000</subfield><subfield code="0">(DE-625)19672:761</subfield><subfield code="2">rvk</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DW 1400</subfield><subfield code="0">(DE-625)20266:761</subfield><subfield code="2">rvk</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">W 18</subfield><subfield code="2">nlm</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">10</subfield><subfield code="2">ssgn</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">5,3</subfield><subfield code="2">ssgn</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">370</subfield><subfield code="2">sdnb</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Quilling, Eike</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Erfolgreiche Seminargestaltung</subfield><subfield code="b">Strategien und Methoden in der Erwachsenenbildung</subfield><subfield code="c">Eike Quilling ; Hans J. Nicolini</subfield></datafield><datafield tag="250" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">1. Aufl.</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Wiesbaden</subfield><subfield code="b">VS Verl. für Sozialwiss.</subfield><subfield code="c">2007</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">146 S.</subfield><subfield code="b">Ill.</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Didaktik</subfield><subfield code="0">(DE-588)4070463-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Weiterbildungskurs</subfield><subfield code="0">(DE-588)4189518-6</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Erwachsenenbildung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4015428-2</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Unterrichtsmethode</subfield><subfield code="0">(DE-588)4078637-7</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Methode</subfield><subfield code="0">(DE-588)4038971-6</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Methode</subfield><subfield code="0">(DE-588)4038971-6</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Weiterbildungskurs</subfield><subfield code="0">(DE-588)4189518-6</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Unterrichtsmethode</subfield><subfield code="0">(DE-588)4078637-7</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Erwachsenenbildung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4015428-2</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">Didaktik</subfield><subfield code="0">(DE-588)4070463-4</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="700" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Nicolini, Hans J.</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)132512033</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="q">text/html</subfield><subfield code="u">http://deposit.dnb.de/cgi-bin/dokserv?id=2799652&prov=M&dok_var=1&dok_ext=htm</subfield><subfield code="3">Inhaltstext</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung UB Regensburg</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=015059275&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-015059275</subfield></datafield></record></collection> |
id | DE-604.BV022188010 |
illustrated | Illustrated |
indexdate | 2024-12-20T12:43:26Z |
institution | BVB |
isbn | 3531151053 9783531151052 |
language | German |
oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-015059275 |
oclc_num | 180086361 |
open_access_boolean | |
owner | DE-29 DE-824 DE-355 DE-BY-UBR DE-1052 DE-19 DE-BY-UBM DE-384 DE-473 DE-BY-UBG DE-B1533 DE-11 DE-188 DE-578 DE-1051 |
owner_facet | DE-29 DE-824 DE-355 DE-BY-UBR DE-1052 DE-19 DE-BY-UBM DE-384 DE-473 DE-BY-UBG DE-B1533 DE-11 DE-188 DE-578 DE-1051 |
physical | 146 S. Ill. |
publishDate | 2007 |
publishDateSearch | 2007 |
publishDateSort | 2007 |
publisher | VS Verl. für Sozialwiss. |
record_format | marc |
spellingShingle | Quilling, Eike Nicolini, Hans J. Erfolgreiche Seminargestaltung Strategien und Methoden in der Erwachsenenbildung Didaktik (DE-588)4070463-4 gnd Weiterbildungskurs (DE-588)4189518-6 gnd Erwachsenenbildung (DE-588)4015428-2 gnd Unterrichtsmethode (DE-588)4078637-7 gnd Methode (DE-588)4038971-6 gnd |
subject_GND | (DE-588)4070463-4 (DE-588)4189518-6 (DE-588)4015428-2 (DE-588)4078637-7 (DE-588)4038971-6 |
title | Erfolgreiche Seminargestaltung Strategien und Methoden in der Erwachsenenbildung |
title_auth | Erfolgreiche Seminargestaltung Strategien und Methoden in der Erwachsenenbildung |
title_exact_search | Erfolgreiche Seminargestaltung Strategien und Methoden in der Erwachsenenbildung |
title_full | Erfolgreiche Seminargestaltung Strategien und Methoden in der Erwachsenenbildung Eike Quilling ; Hans J. Nicolini |
title_fullStr | Erfolgreiche Seminargestaltung Strategien und Methoden in der Erwachsenenbildung Eike Quilling ; Hans J. Nicolini |
title_full_unstemmed | Erfolgreiche Seminargestaltung Strategien und Methoden in der Erwachsenenbildung Eike Quilling ; Hans J. Nicolini |
title_short | Erfolgreiche Seminargestaltung |
title_sort | erfolgreiche seminargestaltung strategien und methoden in der erwachsenenbildung |
title_sub | Strategien und Methoden in der Erwachsenenbildung |
topic | Didaktik (DE-588)4070463-4 gnd Weiterbildungskurs (DE-588)4189518-6 gnd Erwachsenenbildung (DE-588)4015428-2 gnd Unterrichtsmethode (DE-588)4078637-7 gnd Methode (DE-588)4038971-6 gnd |
topic_facet | Didaktik Weiterbildungskurs Erwachsenenbildung Unterrichtsmethode Methode |
url | http://deposit.dnb.de/cgi-bin/dokserv?id=2799652&prov=M&dok_var=1&dok_ext=htm http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=015059275&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
work_keys_str_mv | AT quillingeike erfolgreicheseminargestaltungstrategienundmethodenindererwachsenenbildung AT nicolinihansj erfolgreicheseminargestaltungstrategienundmethodenindererwachsenenbildung |